Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Yiwusyo Yakutyochela Kwa Ŵakuŵalanga

Yiwusyo Yakutyochela Kwa Ŵakuŵalanga

Ana tukusapata mfundo jekulungwa japi pa lilamusi lya pa Lefitiko 19:16 lyalikusati “mkatenda kandu kalikose kampaka kamjigalile mundu jwine ku chiwa,” soni tukulijiganya chichi pelepa?

Yehofa ŵasalile Aisalaeli kuti aŵeje ŵaswela. Kupwatika pelepa, jwalakwe jwasalilesoni kuti, “Mkajenesya ngani ja unami jamundu jwalijose, mkatenda kandu kalikose kampaka kamjigalile mundu jwine ku chiwa. Une ndili AMBUJE.”—Lef. 19:2, 16.

Maloŵe gakuti “mkatenda kandu” gakukamulana ni ngopolelo ja maloŵe ga Chihebeli. Nambo ana maloŵega gakusagopolela chichi? Buku jine ja Chiyuda jakulondesya buku ja Lefitiko jasasile kuti, “Mbali ja lilembaji jili . . . jakusawusya kujipikanichisya ligongo mu Chihebeli yikusaŵa yakusawusya kumanyilila kuti gakugopolela chichi ligongo lya maloŵe gakwe gasyesyene ga Chihebeli gagakusagopolela kuti ‘mkamjimilila, mkajima mwakuŵandikana.’”

Ŵakulijiganya ya Baibulo ŵane akusakamulanya maloŵega ni maloŵe gagali mundime jamunyuma gagakusati: “Mŵe ŵakulupichika ni ŵachilungamo, ndaŵi jimkulamula magambo, mkasimtenda lusagu pasikati pa ŵandu ŵakulaga ni ŵakusichila.” (Lef. 19:15) Myoyo, lilamusi lyalikusasimanikwa mu ndime 16 lyalikusati mkatenda kandu kalikose, lyagopolelaga kuti ŵandu ŵa ku Isalaeli nganasosekwaga kwatendela achimjawo yindu yangali chilungamo.Yindu yakwe yaliji mpela kwajawusya ku luŵala lwa magambo pangani sya bisinesi, kapena pangani sya mu ulombela, kapena kutenda yindu yakuti yigambe kumkamuchisya mundujo. Kusala yisyene ngatukusosekwa kutenda yindu yeleyi. Nambope panasoni chindu chine champaka chitukamuchisye kupikanichisya maloŵe gagali mu ndime 16.

Aganichisye ya maloŵe gagakusasimanikwa kundanda kwa ndime 16. Mlungu ŵalamwile ŵandu ŵakwe kuti akawandisyaga ngani syaunami. Yili yisyene kuti kuŵecheta miseche kukusatandikasya yakusawusya. Nambo kumlambuchisya mundu kuli kwakogoya mnope. (Mis. 10:19; Jwak. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Yak. 3:6) Ŵandu akusamlambuchisyaga mjawo pakusaka konanga mbili jakwe. Mundu jwakutenda yeleyi mpaka apeleche umboni wawunami, atamose yili mkuti kutenda yeleyo chikuŵiche pangosi umi wa jwinejo. Naga akukumbuchila, paja ŵandu ŵane ŵamlambuchisye Naboti, yayatendekasisye kuti amponye maganga. (1 Ayi. 21:8-13) Kusala yisyene, kumlambuchisya mundu mpaka kumjigalile mundu jwine ku chiwa, mpela mwaŵechetele mumbali jakumalisya ja Lefitiko 19:16.

Ndaŵi sine, mundu mpaka amlambuchisye mjakwe ligongo lyakuti akusaŵengana najo mnope. Pa 1 Yohane 3:15, tukusaŵalanga kuti: “Jwalijose jwakuŵengana ni mjakwe, ali jwakuwulaga ŵandu. Soni jemanja mkumanyilila kuti jwalijose jwakuwulaga ŵandu jwangali umi wangamala mumtima wakwe.” Mlungu ali asasile kuti, “mkatenda kandu kalikose kampaka kamjigalile mundu jwine ku chiwa,” jwasasilesoni kuti, “Mkakola magongo ni mundu jwalijose mu mtima mwenu.”—Lef. 19:17.

Myoyo, maloŵe gagakusasimanikwa pa Lefitiko 19:16 gakusapeleka malangiso gakusosekwa mnope kwa Aklistu. Tukusosekwa kuŵambala kuganichisya yindu yekulemwecheka soni kwalambuchisya ŵane. Naga ‘tukutenda kandu kalikose kampaka kamjigalile mundu jwine ku chiwa,’ yampaka yipwatichepo kumlambuchisya ligongo lyakuti ngatukusasangalala najo kapena tukusamtendela jelesi, mpaka yilosye kuti tukusamŵengaga. Kusala yisyene Aklistu akusosekwa aŵambaleje yeleyi.—Mat. 12:36, 37.