Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 50

Chikulupi Chakola Masengo Gakwe Mpaka Chitukamuchisye Kuŵa Ŵakulungama

Chikulupi Chakola Masengo Gakwe Mpaka Chitukamuchisye Kuŵa Ŵakulungama

“Wosope ŵakwenda mwakukuya chikulupi chaŵakwete baba ŵetu Abulahamu.”—ALO. 4:12.

NYIMBO NA. 119 Tukole Chikulupi

YACHITULIJIGANYE a

1. Ana mpaka tuliwusyeje chichi patukuganichisya ya chikulupi cha Abulahamu?

 ATAMOSE kuti ŵandu ŵajinji akusapikana ngani ja Abulahamu, nambope ŵangamanyilila yejinji yakwamba jwalakwe. Komboleka kuti wawojo akusamanyilila yejinji yakwamba Abulahamu. Mwachisyasyo, akusamanyilila kuti m’Baibulo akusamkolanga Abulahamu kuti “baba jwa ŵandu wosope ŵakwete chikulupi.” (Alo. 4:11) Mwine mpaka aliwusyeje kuti, ‘Ana mpaka ngombole kuŵa mpela Abulahamu mwakumkulupilila mnope Yehofa?’ Elo mpaka akombole.

2. Ligongo chichi yili yakusosekwa kulijiganya chisyasyo cha Abulahamu? (Yakobo 2:​22, 23)

2 Litala limo lyampaka litukamuchisye kukola chikulupi mpela chaŵakwete Abulahamu lili kujigalila chisyasyo chakwe. Ndaŵi syosope Abulahamu jwatendaga yindu yaŵamsalilaga Mlungu. Jwalakwe jwapite kukutama kumalo kukwaliji kwakutalikangana ni kumangwakwe soni jwatamaga m’matenti. Nambosoni jwaliji jwakusachilila kumpeleka mbopesi mwanache jwakwe jwakunonyelwa Isaki. Abulahamu jwatesile yindu yosopeyi ligongo jwamkulupililaga mnope Yehofa. Ligongo lya chikulupi chakwe soni kutenda yindu yambone yamtendekasisye jwalakwe kuŵa mjakwe jwa Yehofa. (Aŵalanje Yakobo 2:​22, 23.) Yehofa akusasakasoni kuti wosopewe kupwatikapo wawojo aŵe mjakwe. Ni ligongo lyakwe jwalakwe jwamsalile Paulo soni Yakobo kuti alembe m’Baibulo ya chisyasyo cha Abulahamu. Kwende tukambilane chisyasyo chakwechi m’chaputala 4 cha Aloma soni chaputala 2 cha Yakobo. Machaputala gaŵiliga gakusasala ngani jakusosekwa mnope ja Abulahamu.

3. Ana Paulo ni Yakobo jwakamwile maloŵe lilemba lyapi?

3 Paulo ni Yakobo ŵakamwile maloŵe ga pa Genesesi 15:6 gagakusati, “Abulamu ŵamkulupilile Yehofa mwamti Mlungu ŵam’weni jwalakwejo kuŵa jwakulungama.” Yehofa akusamwona mundu kuti ali jwakulungama kapena kuti jwangalemwa naga akusangalala najo. Yili yakusimonjesya kuti Mlungu akusiŵawona ŵandu ŵangali umlama kuŵa ŵangalemwa. Mwine wawojo akusasaka kuti Mlungu ŵawoneje m’litala lyeleli, yeleyitu yili yakomboleka. Sambano kwende tukambilane ligongo lyakwe Mlungu ŵamkolangaga Abulahamu kuti jwakulungama soni yindu yatukusosekwa kutenda kuti m’wejisoni atuwoneje kuŵa ŵakulungama.

TUKUSASOSEKWA KUKOLA CHIKULUPI KUTI TUŴE ŴAKULUNGAMA

4. Ana yindu yapi yayikusiyalepelekasya ŵandu kuŵa ŵakulungama?

4 M’chikalata chakwe chakwawula kwa Aloma, Paulo jwasasile kuti ŵandu wosope ali ŵakulemwa. (Alo. 3:23) Sambano, ana mpaka yikomboleche chamtuli kuti mundu jwalijose aŵe jwakulungama kapena kuti jwangalemwa pameso pa Mlungu? Pakusaka kwakamuchisya Aklistu wosope kupata kwanga kwa chiwusyochi, Paulo jwasasile ya Abulahamu.

5. Ligongo chichi Yehofa ŵamkolasile Abulahamu kuti ali jwakulungama? (Aloma 4:2-4)

5 Yehofa jwasasile kuti Abulahamu ali jwakulungama pandaŵi jele ŵatamaga m’chilambo cha Kanani. Ligongo chichi Yehofa jwasasile kuti Abulahamu ali jwakulungama? Ana mpaka liŵe ligongo lyakuti jwalakwe jwapikanilaga Chilamusi cha Mose mwakusamala? Ngani ngaŵa jelejo. (Alo. 4:13) Mlungu pajwapelekaga chilamusi kwa Ayisalayeli, paliji pali papitile yaka yakupunda 400 kutyochela pandaŵi jaŵamsalile Abulahamu kuti ali jwakulungama. Sambano, ana ligongo chichi Mlungu ŵamkolasile Abulahamu kuti ali jwakulungama? Umbone mtima wakwe ni wawamtendekasisye Yehofa kumkolanga Abulahamu kuti ali jwakulungama ligongo lya chikulupi chakwe.—Aŵalanje Aloma 4:​2-4.

6. Ana yikusakomboleka uli kuti Yehofa amwone mundu jwakulemwa kuŵa jwakulungama?

6 Paulo jwasasile kuti naga mundu akusalosya chikulupi nikuti, “Mlungu akusamwona jwalakwejo kuŵa jwakulungama.” (Alo. 4:5) Jwalakwe jwasasilesoni kuti, “Yeleyi yikulandanasoni ni yaŵaŵechete Daudi pakwamba ya upile wakusakola mundu jwakuwonedwa ni Mlungu kuŵa jwakulungama ngaŵaga ligongo lya masengo gakwe. Daudijo ŵatite, ‘Ŵana upile ŵandu ŵakululuchidwe yitendo yawo yakusakala soni yakulemwa yawo. Jwana upile mundu jwele yakulemwa yakwe Yehofa ngasayikumbuchila.’” (Alo. 4:​6-8; Sal. 32:​1, 2) Mlungu akusakululuchila kapena kusisa ulemwa wa ŵandu ŵakusamkulupilila. Jwalakwe akusiŵakululuchila soni ŵangayikumbuchilaga yakulemwa yawo. Yehofa akusiŵawona ŵandu ŵelewo mpela ŵangali ulemwa ligongo lya chikulupi chawo.

7. Ana ŵakutumichila ŵakulupichika ŵakala ŵaliji ŵakulungama m’litala lyapi?

7 Atamose kuti Mlungu ŵamkolasile Abulahamu, Daudi soni achalume ŵane ŵakulupichika kuti ali ŵakulungama, nambope jemanjaji ŵaliji ŵangali umlama. Nambo ligongo lya chikulupi chawo, Mlungu ŵawonaga kuti ali ŵangalemwa pakwalandanya ni ŵandu ŵanganaŵa ŵakulupichika kwa jwalakwe. (Aef. 2:12) Paulo jwasasile mwakupikanika chenene m’chikalata chakwe chiŵalembile ali ku Loma kuti tukusasosekwa chikulupi kuti tuŵe achimjakwe ŵa Mlungu. Abulahamu soni Daudi ŵaliji achimjakwe ŵa Mlungu ligongo lyakuti ŵamkulupililaga jwalakwe. M’wejisoni mpaka tuŵe achimjakwe ŵa Mlungu naga tukumkulupilila jwalakwe.

ANA CHIKULUPI SONI MASENGO YILI YAKAMULANA CHAMTULI?

8-9. Ana ŵandu ŵane akusapikana mwakulemwecheka chamtuli yindu yaŵalembile Paulo ni Yakobo soni ligongo chichi?

8 Kwa yaka yejinji achakulungwakulungwa ŵadini aŵele ali ngakukamulana pangani ja chikulupi soni masengo. Achakulungwakulungwa ŵane ŵadini akusajiganya kuti mundu kuti chakulupuche akusasosekwa kukulupilila kuti Yesu Klistu ali Ambuje. Komboleka kuti ŵane twapikene jemanjaji ali mkuŵecheta kuti, “Amkulupilileje Yesu kuti chakulupuche.” Jemanjaji akusakamula maloŵe gaŵaŵechete Paulo gakuti, ‘Mlungu akusamwona mundu kuŵa jwakulungama ngaŵaga ligongo lya masengo gakwe.’ (Alo. 4:6) Nambope, ŵane akusajiganya kuti “mundu mpaka akulupuche” naga akusajawula kuchalichi soni naga akusatenda yindu yambone. Jemanjaji pakusaka kulosya kuti yakusalayo yili yisyene akusakamula maloŵe ga pa Yakobo 2:24 gagakusati, “Mlungu akusamwona mundu kuŵa jwambone ligongo lya masengo ngaŵaga ligongo lya chikulupi basi.”

9 Ligongo lyakulekangana yikulupi panganiji, ŵakulemba ya dini ŵane ŵasasile kuti Paulo soni Yakobo ŵasisyanile panganiji. Achakulungwa ŵadini ŵane ŵasasile kuti Paulo jwakulupililaga kuti mundu mpaka aŵe jwakulungama ligongo lya chikulupi ngaŵa ligongo lya masengo. Pele Yakobo jwakulupililaga kuti masengo ga mundu ni gampaka gamtendekasye kuŵa jwakwitichika pameso pa Mlungu. Namatetule jwamlijiganye ya dini jwine jwasasile kuti, “Yakobo nganapikanichisya yaŵasalaga Paulo yakuti mundu akusasosekwa kukola chikulupi kuti aŵe jwakulungama ngaŵaga masengo gakwe.” Nambotu Yehofa ŵakamulichisye masengo wosopeŵa Paulo soni Yakobo kuti alembe yeleyi. (2 Tim. 3:16) Myoyo, yili yangasawusya kuyipikanichisya yindu yaŵasalaga jemanjaji kuti yili yakamulana. Tukusosekwa kutenda yeleyi mwakujiganichisya ngani josope jiŵalembile jwalijose jwa jemanjaji.

Paulo jwasalile mwakupikanika chenene Aklistu ŵa Chiyuda ni ŵa Chiloma kuti Chilamusi cha Mose chalesile kukamula masengo (Alole ndime 10) b

10. Ana ni “masengo” gapi gaŵagasasile Paulo? (Aloma 3:​21, 28) (Alole chiwulili.)

10 Ana “masengo” gapi gaŵasalaga Paulo pa Aloma chaputala 3 soni 4? Jwalakwe jwasalaga ya “masengo ga chilamusi” chaŵapochele Mose pa Litumbi lya Sinai. (Aŵalanje Aloma 3:​20, 21, 28.) Yikuwoneka kuti mundaŵi ja Paulo Aklistu ŵane ŵa Chiyuda yasawusyaga kwitichisya kuti Chilamusi cha Mose nambosoni masengo gakwaya Chilamusichi yalesile kukamula masengo. Myoyo, Paulo jwasasile ya chisyasyo cha Abulahamu pakusaka kulosya kuti mundu akusaŵa jwakulungama pameso pa Mlungu ngaŵa ligongo lya “masengo ga chilamusi” nambo ligongo lya chikulupi. Kumanyilila yeleyi kuli kwakulimbikasya mnope ligongo kukusatupa chikulupi chakuti mpaka tukombole kuŵa ŵakulungama pameso pa Mlungu. Yayikugopolela kuti mpaka tumkulupilileje Mlungu soni Yesu Klistu yampaka yitendekasye kuti Mlungu atujitichisye.

Yakobo jwalimbikasisye Aklistu kuti alosyeje chikulupi kupitila mu “masengo” mwakwatendela ŵane yindu yambone mwangali lusagu (Alole ndime 11-12) c

11. Ana ni “masengo” gapi gaŵagasasile Yakobo?

11 Nambo masengo gakugalondesya pa Yakobo chaputala 2 nganigaŵa “masengo ga chilamusi” gaŵagasasile Paulo. Yakobo jwasalaga ya masengo kapena yindu yakusatenda Mklistu lisiku lililyose. Masengo gelega gakusalosya naga Mklistujo akwete chikulupi chakulimba pa Mlungu kapena iyayi. Kwende tukambilane yisyasyo yiŵili yaŵayikamulichisye masengo Yakobo.

12. Ana Yakobo jwalondesisye chamtuli kukamulana kwa chikulupi ni masengo? (Alole chiwulili.)

12 M’chisyasyo chakwe chandanda, Yakobo jwasasile kuti Aklistu ngakusosekwa kuŵa ŵalusagu. Jwasasile mfundo jeleji pakusala ya mundu juŵamnonyelaga mundu jwakusichila ni kumnyosyaga mundu jwakulaga. Yakobo jwatite mundu jweleju mpaka aliwoneje kuti akwete chikulupi. Ana pelepa mpaka tujile kuti munduju akwete chikulupi? (Yak. 2:​1-5, 9) M’chisyasyo chakwe chaŵili, Yakobo jwasasile ya mundu jwine jwakumwona ‘mlongo mjakwe ali mkusoŵa yakuwala soni yakulya’ nambo ngakumkamuchisya chilichose. Atamose mundu jweleju ali mkusala kuti akwete chikulupi, mpaka chiŵe changali masengo ligongo lya yitendo yakwe. Ni ligongo lyakwe Yakobo jwalembile kuti, “Chikulupi changali masengo gakwe chili chewe.”—Yak. 2:​14-17.

13. Ana Yakobo jwakamulichisye masengo chisyasyo chamtuli pakulondesya ya chikulupi ni masengo? (Yakobo 2:25, 26)

13 Yakobo jwasasile ya Lahabu kuti ali chisyasyo cha mundu juŵalosisye chikulupi kupitila mu yitendo yakwe. (Aŵalanje Yakobo 2:​25, 26.) Jwalakwe jwapikene ya Yehofa soni jwamanyilile kuti akwakamuchisya Ayisalayeli. (Yos. 2:​9-11) Yitendo yakwe yalosisye kuti jwakwete chikulupi. Chikulupi chakwe chawonechele mwakwasisa asondi ŵaŵili ŵa Chiyisalayeli ŵele umi wawo waliji pangosi. Yakuyichisya yakwe, Lahabu, jwamkongwe jwangali umlama soni jwanganaŵa Myisalayeli jwakolanjidwe kuti ali jwakulungama mpela muyaŵelele ni Abulahamu. Chisyasyo chakwechi chikugombelechesya kusosekwa kwakola chikulupi chakola masengo gakwe.

14. Ana yaŵalembile Paulo soni Yakobo yikusakamulana chamtuli?

14 Ŵakulemba Baibulo ŵaŵiliŵa ŵalondesyaga kusosekwa kwakola chikulupi ni masengo gakwe nambo mmatala gakulekangana. Paulo jwasalilaga Aklistu ŵa Chiyuda kuti Yehofa nganaŵa ŵajitichisye ligongo lya kukuya Chilamusi cha Mose. Pele Yakobo jwagombelechesye kuti Aklistu wosope akusosekwa kulosya chikulupi mwakwatendela ŵandu ŵane yindu yambone.

Ana chikulupi chawo chikusichatendekasya kukamula masengo gele Yehofa akusagajitichisya? (Alole ndime 15)

15. Ana mpaka tulosye chikulupi chetu kupitila mu yakutenda yetu mmatala gane gapi? (Alole chiwulili.)

15 Yehofa jwangasala kuti naga tukusaka kuŵa ŵakulungama tutendeje yindu ndendende mpela Abulahamu. Kusala yisyene pana matala gejinji gakulochesya masengo ga chikulupi chetu. Mpaka tutende yeleyi mwakwapochela ŵachasambano mumpingo mwetu, kwakamuchisya abale ni alongo, nambosoni kwatendela yindu yambone ŵandu ŵamwiŵasa mwetu. Yeleyi mpaka yimtendekasye Mlungu kutujitichisya soni kutupa upile. (Alo. 15:7; 1 Tim. 5:​4, 8; 1 Yoh. 3:18) Litala line lyakusosekwa mnope lyampaka tulochesye kuti tukwete chikulupi lili kukamula nawo masengo gakulalichila mwakulipeleka. (1 Tim. 4:16) Wosopewe mpaka tulosye kupitila mu yakutenda yetu kuti tukwete chikulupi chakuti yakusasala Yehofa yichitendekwa soni kuti matala gakwe gali gambone. Naga tukutenda yeleyi tuchiŵa ŵakusimichisya kuti Mlungu chachisala kuti tuli ŵakulungama soni chachitukolanga kuti tuli achimjakwe.

KUGANICHISYA MNOPE YA CHEMBECHEYO MPAKA KULIMBIKASYE CHIKULUPI CHETU

16. Ana Abulahamu jwajembecheyaga chichi soni jwakulupililaga ya chichi?

16 Chaputala 4 cha Aloma chikusasalasoni lijiganyo line lyakusosekwa mnope lyampaka tulijiganye kutyochela kwa Abulahamu. Lijiganyo lyakwe lili kusosekwa kwa chembecheyo. Yehofa jwasasile kuti kupitila mwa Abulahamu “ŵandu ŵa mitundu jejinji” chachipochela upile. (Gen. 12:3; 15:5; 17:4; Alo. 4:17) Atamose kuti pandaŵiji Abulahamu ŵakwete yaka 100 soni Sala ŵakwete yaka 90, mwanache jwaŵasalile kuti chakoleju jwaliji mkanapagwe. Kwa ŵandu yawonekaga kuŵa yangakomboleka kuti Abulahamu ni Sala akole mwanache. Yeleyi yalinjile chikulupi cha Abulahamu. Nambope, “Abulahamu ŵajembecheyaga kuti chachiŵa baba jwa ŵandu ŵamitundu jejinji.” (Alo. 4:​18, 19) Mwamti yindu yaŵajembecheyaga Abulahamu yatendekwe. Jwalakwe jwaŵele mtati jwa Isaki mwanache jwamlume jwaŵamjembecheyaga kwandaŵi jelewu.—Alo. 4:​20-22.

17. Ana tukumanyilila chamtuli kuti Mlungu mpaka atuwoneje kuti tuli ŵakulungama soni achimjakwe?

17 Yehofa mpaka atujitichisye ni kutukolanga kuti tuli ŵakulungama soni achimjakwe mpela muyaŵelele ni Abulahamu. Mwamti Paulo jwasasile yeleyi mwakulemba kuti, “Maloŵe gakuti, ‘ŵam’weni kuŵa jwakulungama’ nganigalembedwa pakwamba ya [Abulahamupe] basi. Galembedwesoni pakwamba ya m’weji. M’wejisoni chachituwona kuŵa ŵakulungama ligongo lyakuti tukusamkulupilila jwalakwe, jwele ŵamjimwisye Yesu Ambuje ŵetu.” (Alo. 4:23, 24) Mpela muyaŵelele ni Abulahamu tukusosekwa kukola chikulupi, chembecheyo soni kukamula masengo gakulosya chikulupi. Paulo jwapitilisye kulondesya ya chembecheyo chetu mu chaputala 5 cha buku ja Aloma. Tuchikambilana yeleyi mu mtwe wakuyichisya.

NYIMBO NA. 28 Kuŵa Mjakwe jwa Yehofa

a Tukusasaka kuti Mlungu atujitichisye soni atuwoneje kuti tuli ŵakulungama. Ana yeleyi mpaka yikomboleche chamtuli? Maloŵe gajwalembile Paulo soni Yakobo gachitukambilane munganiji chigatukamuchisye kupata kwanga kwa chiwusyo chelechi. Nambosoni chitukambilane yachikusati chikulupi soni masengo pakutukamuchisya kuti Yehofa atujitichisye kuŵa ŵandu ŵakwe.

b KULONDESYA CHIWULILI: Paulo jwalimbikasisye Aklistu ŵa Chiyuda kuganichisya ya chikulupi ngaŵa ya “masengo ga chilamusi” mpela kuwala yakuwala yakola ulusi wa buluwu, kusangalalila Pasika soni kutenda mwambo wa kunaŵa myala.

c KULONDESYA CHIWULILI: Yakobo jwalimbikasisye ŵandu kuti alosyeje chikulupi chawo mwakwatendela ŵane yindu yambone mpela kwakamuchisya ŵakulaga.