NGANI JAKULIJIGANYA 8
Ligongo Cici Tukusosekwa Kulosya Kuyamicila?
“Alosyeje kuti ali ŵakuyamicila.”—AKOLO. 3:15, NW.
NYIMBO 46 Sikomo Yehofa
YACITULIJIGANYE *
ACALUME 10 ŵaliji pa yipwetesi. Jemanjaji ŵakwete ulwele wa matana soni ŵayiwonaga kuti ŵangali sogolo jilijose. Nambo lisiku line, capakutalicila, ŵam’weni Yesu, Mkwiganya Jwamkulungwa. Jemanjaji ŵapikene kuti Yesu akuposya ulwele wamtundu uliwose, mwamti ŵakwete cikulupi cakuti nombenawo ciŵaposye. M’yoyo ŵagumisile kuti, “Ambuje Yesu atutendele uwe canasa.” Yesu jwaposisye acalume 10 wosopeŵa. Ngatukukayicila kuti jemanjaji ŵayamicile mnope ligongo lya canasa ca Yesu. Nambo jumo mwa jemanjaji nganalosya kuyamicila mumtimape nambo jwapite kwa Yesu kukum’yamicila * pameso ni pameso. Munduju ali aposile yamtendekasisye kuti amlumbe Mlungu “mwakwesya maloŵe.”—Luk. 17:12-19.
2-3. (a) Ligongo cici ndaŵi sine mpaka tulepele kuyamicila? (b) Ana citukambilane cici mungani ajino?
2 Mwakulandana ni Msamaliya, tukusasaka kulosya kuyamicila kwa ŵandu ŵakusalosya canasa. Nambo ndaŵi sine, mpaka tuliŵalileje kwayamicila ŵane.
3 Mungani ajino citulole kusosekwa kwakulosya kuyamicila. Citulijiganye yisyasyo ya ŵandu ŵane ŵa m’Baibulo ŵaŵalosisye kuyamicila soni ya ŵane ŵanganalosya kuyamicila. Kaneko citukambilane matala gane gampaka tulosye kuyamicila.
LIGONGO CICI TUKUSOSEKWA KULOSYA KUYAMICILA?
4-5. Ligongo cici tukusosekwa kulosya kuyamicila?
4 Yehofa akusatupa cisyasyo pangani jakulosya kuyamicila. Litala limo lyakusatendela yeleyi lili kwapa mbote ŵandu ŵakusatenda yindu yakumsangalasya jwalakwe. (2 Sam. 22:21; Sal. 13:6; Mat. 10:40, 41) Malemba gakusatulimbikasya kuti ‘tumsyasyeje Mlungu, mpela ŵanace ŵakwe ŵakunonyelwa.’ (Aef. 5:1, NW) M’yoyo, ligongo lyekulungwa lyalikusatutendekasya kuti tulosyeje kuyamicila lili lyakuti tukusasaka kuya cisyasyo ca Yehofa.
5 Kwende tulolesoni ligongo line lyalikusatutendekasya kuti twayamicileje ŵandu ŵanesoni. Kuyamicila kuli mpela cakulya cambone. Cakulya cikusaŵa cakusangalasya naga tukugaŵana ni ŵane. Ŵane patuyamicile ligongo lya yindu yatwatendele, tukusaŵa ŵakusangalala. Nambosoni patwayamicile ŵane nombe nawo akusaŵa ŵakusangalala. Patum’yamicile mundu, akusalipikana kuti atesile cenene pakutukamucisya. Yakuyicisya yakwe yikusaŵa yakuti unasi wetu ni jwalakwejo ukusaŵa wakulimba.
6. Ana pana kulandana kwamtuli pasikati pa maloŵe gakuyamicila ni maapulo gagolide?
6 Kuyamicila kwetu kuli kwakusosekwa mnope. Baibulo jikusasala kuti, “Maloŵe gakuŵecetedwa pandaŵi jakuŵajilwa gali mpela yisogosi ya maapulo gagolide m’mbale syasilifa.” (Mis. 25:11, NW) Aganicisye mwampaka gaŵele gakusalala maapulo gagolide gali gaŵicidwe mu mbale syasilifa. Soni mpaka gaŵe gakusosekwa mnope. Ana mpaka apikane wuli naga ali apocele mtuka mpela welewu? M’yoyo, maloŵe gakulosya kuyamicila gampaka tumsalile mundu jwine mpaka gaŵe gakusosekwa mnope. Aganicisye ayi, Apulo jagolide mpaka jijigale ndaŵi jelewu mkanijijonasice. Mwakulandana ni yeleyi, maloŵe getu gakuyamicila mpaka gamtendekasye mundu jwatukum’yamicilajo kugakumbucila soni kugawona kuŵa gakusosekwa kwa umi wakwe wosope.
ŴALOSISYE KUYAMICILA
7. Mpela mwatuyiwonele pa Salimo 27:4, ana Daudi soni ŵane ŵaŵalembile buku ja masalimo ŵalosisye camtuli kuyamicila?
7 Ŵakutumicila ŵajinji ŵa Mlungu ŵa munyumamu ŵalosisye kuyamicila. Jumo mwa jemanjaji ŵaliji Daudi. (Aŵalanje Salimo 27:4.) Jwalakwe jwakuwonaga kulambila kweswela kuŵa kwakusosekwa mnope soni jwalosisye yeleyi mu yindu yajwatesile. Pajataŵidwaga nyumba ja Mlungu, jwalakwe jwakamucisye mwakupeleka cipanje cakwe. Mbagwilo sya Asafu syalosisye kuyamicila mwakulemba masalimo kapena nyimbo syakumlumba Mlungu. Nyimbo jimo jiŵalembile jemanjaji, ŵalosisye kum’yamicila Mlungu ya “masengo gakwe gakusimonjesya.” (Sal. 75:1) Daudi soni mbagwilo sya Asafu syasakaga kulosya kum’yamicila Yehofa majali gaŵapocele kutyocela kwa jwalakwe. Ana pana matala gampaka tulosye pakwasyasya jemanjaji?
Ana cikalata ca Paulo cakwawula ku Loma cikusatujiganya cici pangani jakulosya kuyamicila? (Alole ndime 8-9) *
8-9. Ana ndumetume Paulo jwayamicile camtuli abale ni alongo, soni komboleka kuti papali yakuyicisya yamtuli?
8 Ndumetume Paulo jwayamicile abale ni alongo soni jwalosisye kuyamicilaku mu kaŵecete kakwe. Kupitila mu mapopelo gakwe gapajika, jwalakwe jwam’yamicilaga Mlungu ligongo lya jemanjaji. Jwalosisyesoni kuyamicila mwakwalembela cikalata. Mu ndime 15 syandanda sya mu buku ja Aloma caputala 16, Paulo jwakolasile mena ga Aklistu acimjakwe maulendo gakwana 27. Paulo mnopemnope jwakumbucile ya Pulisika ni Akula kuti jemanjaji “ŵaliji ŵacilepe kuwulajidwa” ni cakulinga cakuti akulupusye umi wakwe. Nambosoni jwakolasile ya Febe mpela ‘jwakamucisya ŵandu ŵajinji,’ kupwatikapo Paulojo. Ŵayamicile abale ni alongo ŵakulimbicilaŵa.—Alo. 16:1-15.
9 Paulo jwamanyililaga kuti abale ni alongo ŵa mundaŵi jakwe ŵaliji ŵangali umlama. Nambo pakumalisya kulemba cikalata cakwawula kumpingo wa ku Loma, jwalakwe jwamalisisye mwakusala ndamo syawo syambone. Agambe ganicisya muŵapikanile abale ni alongoŵa ali apikene kuyamicila kwa Paulo pacaŵalanjidwaga cikalataci kumpingo. Mwangakayicila, yakuyicisya yakwe yaliji yakuti unasi wawo ni Paulo waliji wakulimba. Ana ndaŵi syosope tukusalosya kuyamicila pa yindu yambone yakusatenda kapena kuŵeceta abale ni alongo ŵa mumpingo wetu?
10. Ana tukulijiganya cici m’litala lyaŵalosisye Yesu pakwayamicila ŵa kumkuya ŵakwe?
10 Mu utenga wakwe wakwawula ku mipingo jine ja ku Asia Minor, Yesu jwalosisye kuyamicila masengo gaŵatesile ŵakumkuya ŵakwe. Mwacisyasyo, mu utenga wakwe wakwawula kumpingo wa ku Tiyatila, jwatandite ni maloŵe gakuti, “Ngumanyilila masengo genu gosope. Ngumanyilila cinonyelo ni kulupicika kwenu, ni kupimilila kwenu kwakulimbangana. Ngumanyilila kuti masengo genu gasampano gejinji, gali gambone kupunda gakala gala.” (Ciw. 2:19) Yesu nganagamba kusalape ya masengo gawo gaŵatendaga, nambo jwayamicilesoni ndamo syasyalimbikasisye kuti atende yindu yambone. Atamose kuti Yesu jwasosekwaga kwajamuka ŵandu ŵane ŵa ku Tiyatila, nambo jwalakwe jwatandite soni kumalisya utenga wakwe ni maloŵe gakulimbikasya. (Ciw. 2:25-28) Aganicisye ya ukumu wajwakwete Yesu mpela mtwe wa mipingo josope. Nambope jwalakwe akusayamicila masengo gatukusamtendela atamose kuti nganasosekwaga kutenda m’yoyo. Celecitu cili cisyasyo cambone mnope kwa acakulungwa ŵa mumpingo.
NGANALOSYA KUYAMICILA
11. Mpela mwalikuŵecetela lilemba lya Ahebeli 12:16, ana Esawu jwalosisye ndamo jamtuli pakwamba yindu yausimu?
11 Cakutesya canasa cili cakuti, ŵandu ŵane ŵa m’Baibulo ŵalosisye mtima wangayamicila. Mwacisyasyo, atamose kuti Esawu jwaleledwe ni acinangolo ŵaŵamnonyelaga soni kumcimbicisya Yehofa, jwalakwe nganayamicila yindu yausimu. (Aŵalanje Ahebeli 12:16.) Ana ungayamicila wakwe wawonecele camtuli? Esawu mwacitema jwasumisye ukulungwa wakwe ni mbale jimo ja yakulya kwa mpwakwe, Yakobo. (Gen. 25:30-34) Mkupita kwa ndaŵi, Esawu jwalijimbile magambo ligongo lya cakusagula cakweci. Ligongo lyakuti jwalakwe jwalosisye ungayamicila ni yajwakwete, nganakola ligongo lyakupikanika lyakudandaulila panganapocela majali gaŵasosekwaga kupocela mundu jwamkulungwa.
12-13. Ana Aisalaeli ŵalosisye camtuli ungayamicila, soni ana yakuyicisya yakwe yaliji yamtuli?
12 Aisalaeli ŵakwete magongo gejinji gakulosya kuyamicila. Jemanjaji ŵagopoledwe ku ukapolo panyuma pakuti Yehofa ayikasisye milili 10 ku Iguputo. Kaneko Mlungu jwakulupwisye jemanjaji paŵajonangaga asilikali ŵa Aiguputo wosope pa Nyasa Jecejewu. Aisalaeli ŵayamicile mnope mwamti ŵajimbile nyimbo jakumlumba Yehofa jakulosya kupunda. Nambo ana jemanjaji ŵajendelecele kuŵa ŵakuyamicila?
13 Aisalaeli paŵasimene ni yakusawusya yasambano, ŵaliŵalile yindu yambone yosope yaŵatendele Yehofa. Jemanjaji ŵalosisye ungayamicila. (Sal. 106:7) Mwamtuli? “Likuga lyosope lya Aisalaeli lya mdandawulile Mose ni Aloni.” Pelepa jemanjaji ŵaliji ali mkumdandawula Yehofa. (Eks. 16:2, 8) Jwalakwe jwatengwice ni ndamo jangayamicila jiŵalosisye ŵandu ŵakwe. Kaneko jwalakwe jwalocesye kuti mtundu wosope wa Aisalaeli ciwukamalile m’cipululu, kulekapo Yoswa ni Kalebi. (Num. 14:22-24; 26:65) Kwende tulole yampaka tutende pakuŵambala kuya yisyasyo yakusakalayi ni kuyaga yisyasyo yambone.
TULOSYEJE KUYAMICILA
14-15. (a) Ana ŵalombane mpaka ayamicilane camtuli? (b) Ana acinangolo mpaka ŵajiganye camtuli ŵanace ŵawo kulosya kuyamicila?
14 Mwiŵasa. Liŵasa lyosope likusasangalala naga jwalijose mwiŵasamo akusalosya kuyamicila. Ŵalombane pakuyamicilana mnope ni pakusaŵa ŵakamulana mnope. Yikusaŵasoni yangasawusya kukululucilana jwine palemwisye. Jwamlume jwamlombele jwakusayamicila ŵamkwakwe ngakusagamba kulolape yindu yambone yakusaŵeceta soni kutenda ŵamkwakwewo nambo “akusamlumba.” (Mis. 31:10, 28) Soni jwamkongwe jwalunda akusiŵasalila ŵamkwakwewo cacikumtendekasya kuyamicila.
15 Acinangolo, ana mpaka ŵajiganye camtuli ŵanace ŵawo kulosya kuyamicila? Akumbucileje kuti ŵanace ŵawo akusasyasya yakusaŵeceta soni yakusatenda jemanja. M’yoyo, ajileje kuti sikomo naga ŵanace ŵawo ŵatendele cindu cine cakwe cambone. Konjecesya pelepa, ŵajiganyeje ŵanace ŵawo kujila kuti sikomo naga ŵandu ŵane ŵatendele yindu yine yakwe yambone. Ŵakamucisyeje ŵanace ŵawo kumanyilila kuti kuyamicila kukusatyocela mumtima soni yakuŵeceta yawo mpaka yikamucisye mnope. Mwacisyasyo, msikana jwine lina lyakwe Clary, jwatite, “Mama ŵangu piŵaliji ni yaka 32, ŵalelaga jika ŵanace ŵatatu ligongo baba ŵaliji ali ataŵidwe. Pinayice yaka 32, natandite kupikanicisya muŵalajilaga mama ŵangu mundaŵi jelejo kuti ŵalele ŵanace ŵatatu jikape. M’yoyo, nayamicile pa yosope yaŵatesile pakwalela acacimwene ŵangu ŵaŵili pampepe ni une. Pacangakaŵapa, ŵasalile kuti maloŵe gangu gali gakulimbikasya mnope, mwamti akusagakumbucilape soni gakusatendekasya kuŵa ŵakusangalala.”
Ŵajiganyeje ŵanace ŵawo kuti alosyeje kuyamicila 15) *
16. Apelece cisyasyo cakulosya kuti kuyamicila mpaka kwalimbikasye ŵane?
16 Mumpingo. Patukwayamicila abale ni alongo ŵetu, yikusiyalimbikasya. Mwacisyasyo, Jorge jwamkulungwa jwa mumpingo jwa yaka 28, jwalwasile mnope. Jwalakwe nganajawula ku misongano kwa mwesi wamtundu. Atamose kuti kaneko jwatandite kwawula ku misongano, jwalakwe jwalepelaga kujigala mbali ku misongano. Jorge jwatite, “Naliwonaga kuŵa jwangali mate ligongo lya yakusawusya yangu soni kulemala, yayalepelekasyaga kusamalila maukumu ga mumpingo. Nambo lisiku line panyuma pamisongano, m’bale jwine jwasalile kuti, ‘Ngusaka kuyamicila cisyasyo cenu camlosisye ku liŵasa lyangu. Mwine ngamkumanyilila yatwatiga pakusangalala ni ngani syenu m’yaka yipiteyo. Nganisi situkamucisye kukula mwausimu.’ Yangwayiye mnope mumtima mwamti natandite kulila. Yaŵaŵeceteyi ni yanasosekwaga kupikana.”
17. Mpela mwalikusaŵecetela lilemba lya Akolose 3:15, ana mpaka tum’yamicile camtuli Yehofa ligongo lya koloŵa kwakwe magasa?
17 Kwa Mlungu jwetu jwakoloŵa magasa. Yehofa atupele yakulya yejinji yausimu. Mwacisyasyo, tukusapocela malamusi kupitila m’misongano jetu, m’magasini soni pa webusayiti jetu. Ana pakwete patupikanile ngani, kuŵalanga ngani jine jakwe, kapena kulolela Wailesi ja kanema ja jw broadcasting soni kuganisya kuti, ‘Yeleyi ni yanayisakaga’? Ana mpaka tum’yamicile camtuli Yehofa? (Aŵalanje Akolose 3:15.) Litala limo lili lyakuti, ndaŵi syosope tum’yamicileje jwalakwe kupitila m’mapopelo getu pamituka jamboneji.—Yak. 1:17.
Kukamula masengo gakuswejesya Nyumba ja Ucimwene lili litala lyambone mnope lyakulosya kuyamicila (Alole ndime 18)
18. Ana ni matala gapi gampaka tulosye kuyamicila Nyumba sya Ucimwene?
18 Tukusayamicilasoni Yehofa patukusasamalila malo getu gakulambilila kuti gaŵe gacasa. Ndaŵi syosope tukusaswejesya soni kulinganya yejonasice pa Nyumba sya Ucimwene syetu, nambosoni ŵandu ŵakusasamalila yida ya magesi pa Nyumba ja Ucimwene akusosekwa kutenda mwakusamala. Naga tukwendelecela kusisamalila Nyumba sya Ucimwene, sicitama kwa ndaŵi jelewu soni yakulinganya yiciŵa yamnono. Kutenda yeleyi, kucikamucisya kuti papagwe mbiya syejinji syakutaŵila soni kulinganya Nyumba sya Ucimwene pacilambo cosope capasi.
19. Ana tukulijiganya cici pa cakutendekwa ca jwakulolela mkuli ni ŵamkwakwe?
19 Kwa ŵandu ŵakusakamula masengo mwakulimbicila. Patukulosya kuyamicila, maloŵe getu mpaka gamcenje mwakupikanila mumtima mundu jwine pa yakusawusya yakwe yakusimana nayo. Kwende tulole cakutendekwa cine cakwamba jwakulolela mkuli ni ŵamkwakwe. Lisiku line ŵatemi mu undumetume lisiku lyosope kusa kuli mkusisima. Paŵawujilaga kunyumba ŵaliji ali apesile. Kwasisimaga mnope mwamti mlongo jwawete cakuwala cakulicenjela ku mbepo. Lisiku line kundaŵi, mlongoju jwasalile ŵamkwakwe kuti ngakombola kwendelecela kamula masengo mpela ŵakwendajenda. Kundaŵi kwakwe, ŵapocele cikalata cakutyocela ku ofesi ja nyambi. Yaŵalembile m’cikalataci, yaliji yakum’yamicila mlongoju paundumetume wakwe waŵatendaga soni kupilila kwakwe. Cikalataci casasilesoni kuti yikusaŵaga yakusawusya kusama cijuma cilicose kwawula kumpingo wine. M’baleju jwasasile kuti, “Ŵamkwangu, ŵalimbile mnope ligongo lya cikalata cakulimbikasyaci, mwamti nganaŵecetasoni yakuti akusaka kuleka masengo ga ŵakwendajenda. Kusala yisyene, ndaŵi syejinji mlongoju ni juŵalimbikasyaga pandaŵi jinganisisyeje ya kuleka undumetumewu.” Liŵasali lyajendelecele kamula masengo mpela ŵakwendajenda kwa yaka ciŵandika 40.
20. Ana tukusosekwa kulingalinga kutenda cici lisiku lililyose, soni ligongo cici?
20 Kwende lisiku lililyose tulosyeje kuyamicila pa yatukusaŵeceta soni yatukusatenda. Maloŵe getu gakutyocela pasi pamtima soni yakutenda yetu mpaka yimkamucisye mundu kumalana ni yakusawusya ya lisiku ni lisiku, m’cilambo catupile ŵandu ŵangayamicilaci. Soni maloŵe getu gakuyamicila mpaka gatendekasye kuti unasi wetu ni acimjetu ukamala mpaka kalakala. Cakusosekwa mnope ni cakuti tuciŵa tuli mkwasyasya, Atati ŵetu ŵakuyamicila, Yehofa, ŵali ŵakoloŵa magasa.
NYIMBO 20 Ŵatupele Mwanagwawo Jumopejo
^ ndime 5 Ana mpaka tulijiganye cici pangani ja kulosya kuyamicila kutyocela kwa Yehofa, Yesu soni Msamaliya jwakulwala matana? Ngani ajino cijisale yisyasyo ya ŵandu ŵeleŵa soni yine yejinji. Citukambilane ligongo lyakwe kuli kwakusosekwa kulosya kuyamicila. Citulolesoni matala gakamucisya gampaka tutendele yeleyi.
^ ndime 1 NGOPOLELO JA MALOŴEGA: Kuyamicila mundu kapena cine cakwe kukusagopolela kumanyilila kusosekwa kwa mundujo kapena cinduco. Liloŵeli mpaka ligopolele kuti kuyamicila kutyocela pasi pamtima.
^ ndime 55 KULONDESYA YIWULILI: Cikalata ca Paulo cikuŵalanjidwa mumpingo; Akula ni Pulisika, Febe, soni ŵandu ŵane akusangalala ligongo lyakupikana mena gawo gali mkolanjidwa.
^ ndime 57 KULONDESYA YIWULILI: Mlongo akumkamucisya mwanace jwakwe jwamkongwe kulosya kuyamicila cisyasyo cambone calosisye mlongo jwine jwamcekulupe.
