Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 1

“Mkasimdandawula, Pakuŵa Une Ndili Mlungu Jwenu”

“Mkasimdandawula, Pakuŵa Une Ndili Mlungu Jwenu”

“Mkasimjogopa, pakuŵa une ndili ni mmwe. Mkasimdandawula, pakuŵa une ndili Mlungu jwenu. Cinamlimbikasye. Yisyene cinamkamucisye.”—YES. 41:10, NW.

NYIMBO 7 Yehofa, Ali Macili Getu

YACITULIJIGANYE *

MLONGO jwine jwakulupicika, lina lyakwe Yoshiko jwapocele utenga wakutesya canasa. Adokotala ŵamsalile mlongoju kuti asigele ni miyesi jamnono kuti awe. Ana mlongoju ali apikene yeleyi jwatesile cici? Yoshiko jwakumbucile lilemba lya m’Baibulo lyakusalinonyela mnope lya Yesaya 41:10. (Aŵalanje.) Kaneko mwakuwusimana mtima, jwalakwe ŵasalile adokotala ŵakwe kuti ngakogopa cilicose ligongo Yehofa ŵaliji ali akamwile mkono wakwe. * Maloŵe gagakusasimanikwa pa lilembali, gamkamucisye mlongoju kuti amkulupilileje Yehofa ni mtima wosope. M’wejisoni, lilembali mpaka litukamucisye kwendelecela kuŵa ŵakuwusimana mtima patukusimana ni yakusawusya. Kuti tupikanicisye mwampaka litukamucisye lilembali, candanda kwende tulole ligongo lyakwe Yehofa ŵamsalile Yesaya kuti alembe maloŵega.

1-2. (a) Ana maloŵe gagali pa Yesaya 41:10, gamkamucisye camtuli mlongo Yoshiko? (b) Ligongo cici Yehofa jwasunjile maloŵega?

2 Pandanda Yehofa ŵamsalile Yesaya kuti alembe maloŵega pakusaka kwalimbikasya Ayuda ŵaŵasigele panandi kujigalidwa kwawula ku ukapolo ku Babiloni. Nambope, Yehofa ŵagasunjile maloŵega ngaŵa kuti gakamucisye Ayudape nambo kuti gakamucisye ŵandu ŵakwe kutyocela pandaŵi jelejo mpaka apano. (Yes. 40:8; Alo. 15:4) Masiku agano, tukutama mundaŵi “ja yakusawusya,” soni kupundana ni kala kose, apano tukusosekwa maloŵe gakulimbikasya gagakusimanikwa m’buku ja Yesaya.—2 Tim. 3:1.

3. (a) Ana ni yilanga yapi yayikusimanikwa pa Yesaya 41:10, pa lilemba lyalisagulidwe lya caka acino ca 2019? (b) Ligongo cici tukusosekwa yilanga yeleyi?

3 Mu ngani ajino, citulole yindu yitatu yayikusimanikwa pa lilemba lya Yesaya 41:10 yakutulagucisya Yehofa yampaka yitukamucisye kola cikulupi cakulimba mnope. Yindu yakwe yili: (1) Yehofa caciŵa ni m’weji, (2) jwalakwe ali Mlungu jwetu, soni (3) cacitukamucisya. Kusala yisyene, tukusosekwa yilanga * yeleyi ligongo mwakulandana ni Yoshiko, wosopewe tukusimana ni yakulingwa paumi wetu. Tukusosekwasoni kupilila yindu yakusakala yayikutendekwa m’cilamboci. Ŵane mwa m’weji tukupilila kulagasidwa ligongo lya maulamusi ga maboma. Sambano kwende tukambilane yilanga yitatu cimo ni cimo.

“UNE NDILI NI MMWE”

4. (a) Ana citukambilane cilanga candanda capi? (Alolesoni maloŵe gamwiŵanda.) (b) Ana Yehofa akusalosya camtuli kuti akusatuganicisyaga? (c) Ana maloŵe ga Mlungu gakusatukwaya camtuli?

4 M’cilanga candanda ca Yehofa akutulimbikasya ni maloŵe gakuti, “Mkasimjogopa, pakuŵa une ndili ni mmwe.” * Yehofa akusalosya kuti akusatuganicisya soni akusatunonyela mnope. Yeleyi yikusalosya kuti jwalakwe ali ni m’weji. Alole yakusati pakutulosya cinonyelo soni mwakusapikanila mumtima. Yehofa akuŵeceta kuti, “Mli ŵamtengo wapenani pameso pangu, nipo ngusinamcimbicisya soni ngusinamnonyela.” (Maloŵega tugombelecesye m’weji). (Yes. 43:4) Pangali cindu cilicose pacilambo cosope campaka cimlepelekasye Yehofa kwendelecela kwanonyela ŵandu ŵakusamtumicila jwalakwe. Kulupicika kwakwe kuli kwangacengacenga. (Yes. 54:10) Unasi wakwe ni m’weji nambosoni cinonyelo cakwe yikusatulimbikasya. Masiku aganosoni catucenjeleje mpela muŵatendele ni Abulamu (Abulahamu). Yehofa ŵamsalile jwalakwe kuti, “Mkasimjogopa Abulamu. Une tinamcenjele ku yindu yosope yakogoya.”—Gen. 15:1.

Ni cikamucisyo ca Yehofa, mpaka tuŵe ŵakulimba mtima kupilila yakulingwa, atamose kuti yakulingwayo mpaka yiwonece mpela sulo kapena malamba ga moto (Alole ndime 5-6) *

5-6. (a) Ana tukusamanyilila camtuli kuti Yehofa ali jwakusacilila kutukamucisya patusimene ni yakulingwa? (b)  Ana tukulijiganya cici kutyocela pa cisyasyo ca Yoshiko?

5 Tukumanyilila kuti Yehofa ali jwakusacilila kutukamucisya patukusimana ni yakulingwa. Jwalakwe jwalagucisye ŵandu ŵakwe kuti, “Pitimcijombokaga nyasa tinjiŵa namwe, pitimcijomboka sulo ngasimjigalwa nasyo. Patimcijombokaga pamoto ngisimpya, malamba gakwe ngasigamjoca.” (Yes. 43:2) Ana maloŵega gakugopolela cici?

6 Yehofa ngakutusalila kuti catutocesyeje yakusawusya ya paumi wetu. Nambo jwalakwe ngasakunda kuti “sulo” sya yakusawusya yetu situtengusye kapena “malamba” ga moto ga yakulingwa yetu kututendekasya kuleka kumtumicila Yehofa. Jwalakwe akutusimicisya kuti caciŵa ni m’weji pakutukamucisya ‘komboka’ yakusawusya yeleyi. Ana Yehofa cacitenda cici? Jwalakwe cacitukamucisya kuŵa ŵakuwusimana mtima kuti tukombole kwendelecela kuŵa ŵakulupicika kwa jwalakwe atamose patulolegene ni ciwa. (Yes. 41:13) Yoshiko, jwatumkolasile kundanda jula, jwayiweni kuti yeleyi yili yisyene. Mwanace jwakwe jwamkongwe jwasasile kuti, “Twaliji ŵakusangalala mnope ligongo lyakuti mama ŵaliji ŵakuwusimana mtima. Yisyene twayiweni kuti Yehofa ŵapele mtendele wamumtima. Mpaka kwika pa lisiku lyaŵawile, Mama ŵagasalilaga madokotala soni ŵandu ŵaŵalwalaga pakwamba ya Yehofa soni yilanga yakwe.” Ana tukulijiganya cici kutyocela pa cisyasyo ca Yoshikoci? Naga tukusakulupilila cilanga ca Mlungu cakuti “Tinjiŵa namwe,” m’wejisoni tuciŵa ŵakulimba mtima nambosoni tucijendelecela kupilila yakulingwa yetu.

“UNE NDILI MLUNGU JWENU”

7-8. (a) Ana citukambilane cilanga caŵili capi, soni ana cilangaci cikugopolela cici? (b) Ligongo cici Yehofa jwasalile Ayuda ŵaŵaliji ku ukapolo kuti, “Mkasimjogopa”? (c) Ana ni maloŵe gapi gagakusimanikwa pa Yesaya 46:3, 4 gagatamice ŵandu ŵa Mlungu mitima pasi?

7 Cilanga caŵili cacili pa lilemba lya Yesaya cili cakuti, “Mkasimdandawula, pakuŵa une ndili Mlungu jwenu.” (Maloŵega tugombelecesye m’weji.) Ana maloŵe gakuti mkasimdandawula gakugopolela cici? Maloŵe gakuti ‘kudandawula, ‘m’ciŵeceto candanda gakusagopolela galawukagalawuka kulola kunyuma ligongo lya kogopa kuti cine cakwe cakogoya cicituwulasye. Gakusagopolelasoni kulaga ni nganisyo mpela mundu jwali mundamo jinejakwe jakusawusya.

8 Ligongo cici Yehofa ŵasalile Ayuda ŵacakaŵe acikapolo ku Babiloni kuti “mkasimdandawula”? Ligongo lyakuti jwalakwe jwamanyililaga kuti acimsyene cilamboci ciwukakamule woga. Ana ni cici cacikatendekasisye woga? Kumbesi kwa yaka 70 ya ukapolo wa Ayuda, asilikali ŵa Amedi ni Apelesi ŵapite kukuputa ngondo ku Babiloni. Yehofa jwakamulicisye masengo asilikaliŵa pakusaka kwakoposya ŵandu ŵakwe ku ukapolo ku Babulo. (Yes. 41:2-4) Ababiloni soni ŵandu ŵa mitundu jine ŵaŵatamaga mu ndaŵiji paŵamanyilile kuti acimmagongo ŵawo akwisa, ŵajendelecele kulimbikasyana kuti, “Mŵe ŵakulimba.” Jemanjajisoni ŵapanganyisye milungu jejinji, ali mkukulupilila kuti milungujo jicacenjela. (Yes. 41:5-7) Nambo Yehofa ŵatamice pasi mitima ja Ayuda ŵaŵaliji ku ukapoloŵa mwakwasalila kuti, “M’mwe Isalaeli jwakutumicila jwangu . . . Mkasimdandawula, pakuŵa une ndili Mlungu jwenu.” (Yes. 41:8-10) Yehofa ŵaŵecete kuti, “Une ndili Mlungu jwenu.” Ni maloŵe gelega, Yehofa jwasimicisyaga ŵakulambila ŵakwe ŵakulupicika kuti nganiŵaliŵalila. Jwalakwe jwalijipe Mlungu jwawo, soni jemanjajo ŵalijipe ŵandu ŵakwe. Jwalakwe jwasalile kuti, “Tinjimnyakula . . . nipo tinjimkulupusya.” Mwangakayicila, maloŵega galimbikasisye Ayuda ŵaŵaliji ku ukapolo.—Aŵalanje Yesaya 46:3, 4.

9-10. Ligongo cici ngatukusosekwa kutenda woga? Apelece cisyasyo.

9 Kupundana ni kalakose, masiku agano, kusyungulila pacilambo cosope capasi, ŵandu akogopa mnope ni mwayiŵelele yindu pacilambopa. M’wejisoni tukukwayidwa ni yakusawusya yeleyi. Nambope, ngatukusosekwa kutenda woga. Yehofa akutusalila kuti, “Une ndili Mlungu jwenu.” Ligongo cici maloŵega gali gamacili mnope soni gakutamika mtima pasi?

10 Aganicisye ya cisyasyo aci: Ŵandu ŵaŵili akwesile ndege. Ŵanduŵa ali Jim ni Ben. Nambo ndegejo jisimene ni mbungo jamacili mnope. Ndegejo pajikulajilila kwenda jwakwendesyajo akwasalila ŵakwesile ndegejo kuti, “Ataŵe malamba gawo mwakulimba mnope ligongo tuŵe mkwenda m’yiyi kwandaŵi jelewu nditu.” Ligongo lya maloŵega, Jim ukumkamula woga mnope. Nambope jwakwendesya ndege jula akwendelecela kusala kuti, “Mkasimdandawula. Jwanguŵeceta ni une jwangwendesya ndegeji.” Pandaŵiji Jim akutenganya mtwe wakwe kulosya kayicila ni akuliŵecetela jika kuti, “Nambo jweleju akusala yisyene?” Jim akusimonga pakum’wona Beni ali duu. Jim akum’wusya mjakweju kuti, “Ligongo cici m’mwe ngamkudandawula?” Mwakusecelela Ben akwanga kuti, “Ligongo lyakuti ngwamanyilila cenene ŵakwendesya ndegeji. Ali atati ŵangu.” Kaneko Ben akumsalila Jim kuti, “Mjembeceye namsalile yejinji yakwamba atati ŵanguŵa. Ndili jwakusimicisya kuti naga mkwamanyilila cenene soni kumanyilila lunda lwakwete, nomwe ŵakwe cimŵe ŵakuwusimana mtima.”

11. Ana tukulijiganya cici pa cisyasyo ca ŵandu ŵaŵili ŵakwesile ndege?

11 Ana tukulijiganya cici pa cisyasyoci? Mpela muyaŵelele ni Ben, m’wejisoni tuli ŵakuwusimana mtima ligongo lyakuti tukwamanyilila cenene Atati ŵetu ŵakwinani, Yehofa. Tukumanyilila kuti jwalakwe cacitukamucisya kupilila yakusawusya yatukusimana nayo m’masiku gakumalisya gano. (Yes. 35:4) Naga tukumkulupilila Yehofa, mpaka tujendelecele kuŵa ŵakuwusimana mtima atamose kuti ŵandu ŵajinji m’cilamboci wakamwile woga. (Yes. 30:15) Tucitenda mpela mujwatendele Ben patukwasalila ŵane magongo gagakusatutendekasya kumkulupilila Mlungu. Kaneko jemanjaji mpaka aŵe ŵakusimicisya kuti mwangasamala kandu ni yakusawusya yakusimana nayo, Yehofa cacakamucisya.

“CINAMLIMBIKASYE SONI CINAMKAMUCISYE”

12. (a) Ana citukambilane cilanga catatu capi? (b) Ana maloŵe gakuti “mkono” wa Yehofa gakutukumbusya ya cici?

12 Kwende tulole cilanga catatu caŵacilembile Yeseya. Cilangaci cili cakuti, “Cinamlimbikasye. Yisyene cinamkamucisye.” (Maloŵega tugombelecesye m’weji.) Yesaya jwaliji ali asasile kala yacacijila Yehofa pakwalimbikasya ŵandu ŵakwe. Jwalakwe jwatite, “Ambuje Mlungu akwisa kukulamulila mwamacili, nipo alimkulamulila ni mkono wakwe.” (Yes. 40:10) Ndaŵi syejinji Baibulo jikusakamulicisya masengo liloŵe lyakuti “mkono” kwimila macili. M’yoyo, pakusala kuti “mkono” wa Yehofa ucilamulila yikutukumbusya kuti Yehofa ali Mwenye jwamacili. Jwalakwe jwakamulicisyaga masengo macili gakwe pakwakamucisya soni kwacenjela ŵakutumicila ŵakwe ŵa mundaŵi jamunyuma, soni akwendelecela kwalimbisya soni kwacenjela ŵakusamkulupilila masiku agano.—Det. 1:30, 31; Yes. 43:10.

Pangali cida cakulimbana ni mkono wamacili wa Yehofa cacicipunda (Alole ndime 12-16) *

13. (a) Ana ni ndaŵi japi jakusatulimbikasya Yehofa? (b) Ana ni maloŵe gapi gagakusatulimbikasya?

13 Yehofa ‘akusatulimbisya,’ mnopemnope pandaŵi jele acimmagongo ŵetu akutulagasya. Mbali sine sya cilamboci, acimmagongo ŵetu akulingalinga kulekasya masengo getu gakulalicila kapena kuwugala maofesi getu ga nyambi. Atamose yili m’yoyo, ngatukusadandawula mnope ni yeleyi. Yehofa akusatusalila maloŵe gakulimbikasya. Jwalakwe akusatusalila kuti, “Nambo pangali cida cepanganyidwe ni m’magongo ticicimpweteka m’mwejo.” (Yes. 54:17) Maloŵega gakutukumbusya yindu yitatu yakusosekwa mnope.

14. Ligongo cici ngatukusasimonga acimmagongo ŵetu pakutulagasya?

14 Candanda, mpela ŵakumkuya ŵa Klistu tukusamanyilila kuti ŵandu catuŵenjeje. (Mat. 10:22) Yesu jwasasile kala kuti ŵakulijiganya ŵakwe cacilagasidwa mnope mundaŵi jakumalisya jino. (Mat. 24:9; Yoh. 15:20) Caŵili, yakulocesya ya Yesaya yikusatukalamusya kuti acimmagongo ŵetu cacitenda yejinji kupwatika pa kutulagasya. Cacikamulicisyaga masengo yida yakulekanganalekangana pakusaka kutusokonasya. Yida yeleyi yikupwatikapo unami wangawonecela ni wakuwonecela soni kulagasya mwangalwe. (Mat. 5:11) Yehofa nganaŵa ŵalekasisye acimmagongo ŵetu kamulicisya masengo yida yeleyi pakulimbana ni m’we. (Aef. 6:12; Ciw. 12:17) Nambo ngatukusosekwa kutenda woga. Ligongo cici?

15-16. (a) Ana ni cindu catatu capi catukusosekwa kucikumbucila, soni ana lilemba lya Yesaya 25:4, 5 likusala yamtuli pa ngdaniji? (b) Ana lilemba lya Yesaya 41:11, 12 likusasala yamtuli pakwamba ya yayicatendecela ŵandu ŵakusalimbana ni m’weji?

15 Aganicisye ya cindu catatu catukusosekwa kukumbucila. Yehofa jwasasile kuti “pangali cida” cacacipanganya acimmagongo ‘cacicitupweteka.’ Mpela mwayikusaŵela kuti lipupa likusatukamucisya pajiyice mbungo jamacili, Yehofa akusatucenjela kwa ‘ŵandu ŵangalwe.’ (Aŵalanje Yesaya 25:4, 5.) Acimmagongo ŵetu ngasajendelecela kutulagasya.—Yes. 65:17.

16 Yehofa akusatulimbikasyasoni kuti tujendelecele kumkulupilila jwalakwe. Akusatenda yeleyi mwakutusalila yaciyatendecele ‘ŵakutupila mtima.’ (Aŵalanje Yesaya 41:11, 12.) Cinga acimmagongo ŵetu atende yamtuli pakusaka kutulagasya, nambo yakuyicisya yakwe yili yimpepe. Acimmagongo wosope ŵa ŵandu ŵa Mlungu “taciŵa mpela ŵangali macili, nipo taciwa.”

YAMPAKA TUTENDE KUTI TULIMBISYE CIKULUPI CETU MWA YEHOFA

Mpaka tulimbisye cikulupi cetu mwa Yehofa mwakuŵalanga mwakutamilicika yakwamba jwalakwejo m’Baibulo (Alole ndime 17-18) *

17-18. (a) Ana kuŵalanga Baibulo mpaka kulimbisye camtuli cikulupi cetu mwa Mlungu? Apelece cisyasyo. (b) Ana kuganicisya mwakusokoka lilemba lya caka acino ca 2019 mpaka kutukamucisye camtuli?

17 Tukusalimbisya cikulupi cetu mwa Yehofa mwakutenda yakuti tummanyilile cenene jwalakwe. Litala limo lyampaka litukamucisye kummanyilila cenene jwalakwe, lili kuŵalanga Baibulo mwakusamala soni ganicisya mwakusokoka yatukuŵalangayo. Baibulo jikusasala yaŵatesile Yehofa pakwacenjela ŵandu ŵakwe ŵakala. Yeleyi yikusatupa cikulupi cakuti jwalakwe catusamalilejesoni masiku agano.

18 Alole cisyasyo caŵakamulicisye masengo Yesaya pakulosya yakusati Yehofa pakutucenjela. Yehofa akusam’wanicisya ni mkucinga soni ŵakutumicila ŵa Mlungu akusiŵawanicisya ni ŵanace ŵangondolo. Pakwamba ya Yehofa, Yesaya akuti, “Tacasonganya ŵanace ŵangondolo ni kwanyakula m’miyala mwakwe.” (Yes. 40:11) Patukulipikana kuti mkono wamacili wa Yehofa utukumbatile, tukusalipikana kuti tuli pambone. Pakusaka kutukamucisya kuti tujendelecele kuŵa ŵakuwusimana mtima atamose tusimane ni yakusawusya yamtuli, kapolo jwakulupicika ni jwalunda asagwile lilemba lya Yesaya 41:10 kuti liŵe lilemba lya caka acino ca 2019, lyakuti “Mkasimdandawula, pakuŵa une ndili Mlungu jwenu.” Kwende tuganicisyeje maloŵe gakulimbikasyaga. Maloŵega gacitulimbikasya patukusimana ni yakulingwa kusogoloku.

NYIMBO 38 Mlungu Cacalimbisya

^ ndime 5 Lilemba lya caka lyalisagulidwe caka acino ca 2019, likutukamucisya kumanyilila magongo gatatu gakututendekasya kuŵa ŵakuwusimana mtima patukusimana ni yindu yakusakala m’cilamboci. Ngani ajino cijitagulile magongo gelega. Cijitukamucisyesoni kuti tukadandawulaga mnope soni kuti tumkulupilileje Yehofa. Ndaŵi jilijose tuganicisyeje mwakusokoka lilemba lya cakali. Naga mpaka tukombole, tulijinjisye mumtwe. Lilembali cilitukamucisye kuŵa ŵakulimba mtima pacitusimaneje ni yakusawusya kusogoloku.

^ ndime 1 Alole Sanja ja Mlonda ja July 2016, p. 18.

^ ndime 3 NGOPOLELO JA MALOŴEGA: Cilanga cili kusala yindu yayicitendekwa msogolo. Yilanga yakusatusalila Yehofa yikusatutendekasya kuti tukadandawulaga mnope ni yakusawusya yatukusimana nayo paumi wetu.

^ ndime 4 Maloŵe gakuti “Mkasimjogopa” agakolasile mawulendo gakwana gatatu pa lilemba lya Yesaya 41:10, 13, soni 14. Mu ndimesi akusalasoni mwakuwilisyawilisya maloŵe gakuti “Une” (kwambaga Yehofa). Ligongo cici Yehofa ŵamsalile Yesaya kukamulicisya masengo liloŵe lyakuti “Une” mwakuwilisyawilisya m’yoyo? Naga tukusamkulupilila Yehofa mpaka tulece kutenda woga.

^ ndime 52 KULONDESYA YIWULILI: Ŵandu ŵa mwiŵasa akusimana ni yakulingwa kumasengo, kulimbana ni yakusawusya ya m’cilu, kulagasidwa mu undumetume soni kusukulu.

^ ndime 54 KULONDESYA YIWULILI: Misongano ja Mboni jajitendekweje mwakusisa m’nyumba, ajikopocele ŵapolisi. Nambo abale ni alongo ngakutenganyika.

^ ndime 56 KULONDESYA YIWULILI: Kulambila kwa Peŵasa kwakutamilicika kukusatulimbikasya kuti tuŵe ŵakupilila..