Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Akakombolece Kuŵa Paunasi Wakulimba ni Mlungu

Akakombolece Kuŵa Paunasi Wakulimba ni Mlungu

PATUKUTUMICILA Yehofa, tukusasaka kuti atunonyeleje. Nambo ana Mlungu akusiŵanonyela soni kwapa majali ŵandu ŵamtuli? Yehofa akusiŵanonyela ŵandu ŵali paunasi wambone ni jwalakwejo. Ŵandu ŵane kalakala ŵakombwele kuŵa paunasi wambone ni Mlungu atamose kuti ŵatesile yakulemwa yekulungwa munyumamo. Ŵane ŵaŵakwete ndamo syakumbilicika ŵalepele kuŵa paunasi wambone ni Mlungu. M’yoyo mpaka tuliwusye kuti, “Ana Yehofa akusalola cici mwa m’weji?” Cisyasyo ca Lehobowamu, juŵaliji mwenye jwa ku Yuda, mpaka citukamucisye kupata kwanga kwa ciwusyoci.

KUTANDA KWA ULAMUSI WA LEHOBOWAMU

Babagwe Lehobowamu ŵaliji Solomoni, juŵalamulile ku Yisalayeli kwa yaka 40. (1 Maf. 11:42) Solomoni jwawile mu 997 B.C.E. * kaneko Lehobowamu jwatyosile ku Yelusalemu ni kwawula ku Sekemu kuti akam’wece umwenye. (2 Mbiri 10:1) Ana akuganisya kuti jwalakwe jwajogopaga kwinjila umwenye wa babagwe, Solomoni ŵaŵaliji ŵalunda mnope? Ana Lehobowamu akatesile cici kuti amanyilile kuti pacangakaŵa casimane ni yindu yakulinga lunda lwakwe lwakusamalila ngani syekulungwa?

Lehobowamu paŵajinjilaga umwenye, yindu yaliji yili yisawisye mu ulamusi wa Yisalayeli. Mkanipapite ndaŵi jelewu, Ayisalayeli ŵatumisye ŵandu ŵakwajimila kuti akasale yakudandawula yawo kwa mwenye. Ŵanduwo ŵatite, ‘Baba ŵenu ŵatendekasisye likongwa lyetu kuŵa lyakusitopesya. Nambo naga m’mwejo mkunandiya masengo ga baba ŵenu soni kutendesya likongwa lyaŵatutwicile kuŵa lyangasitopa, tucimtumicila.’—2 Mbiri 10:3, 4.

Komboleka kuti Lehobowamu jwalasile mnope nganisyo ni yeleyi. Mwine jwaganisyaga kuti naga akupikanila nganisyo sya Ayisalayeli, nikuti jwalakwe, ŵamwiŵasa mwakwe soni ŵakumkamucisya kulamulila cakole cipanje camnono ligongo ŵandu ngamkanapelekaga yindu yejinji. Nambosoni naga akukana kwapikanila ŵanduwo nikuti mwine camjimucile. Ana Lehobowamu ŵatesile cici? Candanda, mwenye jwasambanoju jwawusisye lunda kwa acalume ŵacikulile ŵaŵaliji ŵakutumicila ŵa Solomoni. Nambo kaneko, jwawusisyesoni lunda kwa ŵacinyamata ŵa msingu wakwe. Pakukuya nganisyo sya ŵacinyamata ŵala, Lehobowamu jwaganisisye yakwatendela ngalwe Ayisalayeliwo, ni jwajanjile kuti, “Une cindendekasye likongwa lyenu kuŵa lyakusitopa mnope, soni cinalijonjecesye. Baba ŵangu ŵamkwapulaga jemanja ni yikwapu wamba, nambo une cinamkwapuleje ni yikwapu ya miŵa.”​—2 Mbiri 10:6-14.

Ana tukulijiganya cici pelepa? Kusala yisyene, luli lunda kupikanila yakutusalila ŵacikulile ŵalisoni ŵakomangale mwausimu. Ligongo lyakuti jemanjaji akusaŵa ali asimene ni yindu yejinji paumi wawo, mpaka atukamucisye kusagula cenene yindu.—Yobu 12:12.

“ŴAPIKANILE MALOŴE GA YEHOFA”

Pakusaka kulosya macili gakwe, Lehobowamu jwakosecelesye asilikali ŵakwe kuti akamenyane ni ngosyo 10 syakwimucila sila. Nambo Yehofa, kupitila mwa jwakulocesya Semaya, ŵamlekasisye. Jwalakwe jwatite, “Akajawula kukumenyana ni Ayisalayeli ŵali acabale ŵawo. Jwalijose awujile kunyumba jakwe ligongo une ni jundendekasisye kuti yeleyi yitendekwe.”​—1 Maf. 12:21-24. *

Ana yaliji yangasawusya kuti Lehobowamu apikanile maloŵe gelega? Agambe ganisya, ana ŵandu akaganisisye yamtuli? Pandanda ŵasalile ŵanduwo kuti cacakwapula ni “yikwapu ya miŵa,” nambo kaneko akulepela kutenda cilicose pa yakwimucilayo. (Awanicisye ni 2 Mbiri 13:7.) Nambope, mwenye ni asilikali ŵakwe “ŵapikanile maloŵe ga Yehofa ni kuwujila kumangwawo, mwakamulana ni yaŵasalile Yehofa.”

Ana tukulijiganya cici? Luli lunda kupikanila Mlungu atamose yili yakuti ŵane mpaka atusece. Kupikanila Mlungu kucimtendekasya jwalakwe kutunonyela soni kutujaliwa.—Deut. 28:2.

Ana Lehobowamu jwatesile cici? M’malo mwa kuja kumenyana ni ucimwene wakwimucila wula, jwatandite kutaŵa misinda pasikati pa lukosyo lwa Yuda soni Benjamini, mkuli wele jwalakwejo ŵawulamulilaga. Jwalakwe jwajilimbisye mnope misinda jejinji. (2 Mbiri 11:5-12) Cindu cine cakusosekwa mnope caŵatesile caliji cakuti, kwakandaŵi jwapikanile malamusi ga Yehofa. Ucimwene wa ngosyo 10 wuwaliji pasi pa ulamusi wa Yelobowamu pawatandite kulambila milungu ja unami, ŵajinji ŵa mu ucimwenewo ŵaŵele ku mbali ja Lehobowamu. Jemanjaji ŵajawulaga ku Yelusalemu kukumlambila Yehofa. (2 Mbiri 11:16, 17) M’yoyo, kupikanila kwa Lehobowamu kwalimbisye ulamusi wakwe.

KULEMWA​—SONI KUPITIKUKA MTIMA KWA LEHOBOWAMU

Nambope ucimwene wakwe pawatamilicice, Lehobowamu jwatesile cindu cine cakusimonjesya. Jwalesile kupikanila malamusi ga Yehofa ni kutanda kukamucisya kulambila kwaunami. Nambo ligongo cici jwatesile yeleyi? Ana kapena mamagwe ŵaŵaliji ŵa mtundu wa Amoni ŵamkanganicisyaga? (1 Maf. 14:21) Cinga jwatesile pa magongo gamtuli, nambo yakuyicisya yakwe yaliji yakuti ŵandu wosope ŵa mu ucimwene wakwe ŵamkuyiye. Kaneko Yehofa jwakundile kuti Mwenye Sisaki jwa ku Iguputo asumule misinda jejinji ja Yuda, atamose kuti Lehobowamu ŵajilimbisye.​—1 Maf. 14:22-24; 2 Mbiri 12:1-4.

Yindu yasawisye mnope pandaŵi jele Sisaki ŵasakaga kusumula msinda wa Yelusalemu, kuŵatamaga Lehobowamu. Pandaŵiji, jwakulocesya Semaya jwapelece utenga wa Mlungu kwa Lehobowamu ni acimlongola ŵa mu ulamusi wakwe. Utenga wakwe waliji wakuti, “Jemanja mundesile une, m’yoyo unesoni cinampelece m’miyala mwa Sisaki.” Ana Lehobowamu jwacipocele wuli camukoci? Baibulo jikusasala kuti, “Acimlongola ŵa Ciyisalayeliwo soni mwenye ŵalinandiye ni kuŵeceta kuti, ‘Yehofa ali jwakulungama.’” Paligongo lyeleli, Yehofa ŵamkulupwisye Lehobowamu mwamti msinda wa Yelusalemu nganiwujonanjidwa.—2 Mbiri 12:5-7, 12.

Kaneko, Lehobowamu jwajendelecele kulamulila ucimwene wa kumwela. Mkanawe, jwalakwe jwagaŵenye cipanje kwa ŵanace ŵakwe mwakoloŵa magasa. Ŵatesile yeleyi pakusaka kuti ŵanace ŵane akalimbana ni m’cimwene jwawo, Abiya, juŵasagulidwe kuŵa jwakwinjila ucimwenewo. (2 Mbiri 11:21-23) Pelepatu Lehobowamu jwatesile yindu mwalunda kupunda pandanda.

ANA LEHOBOWAMU JWALIJI JWAMBONE KAPENA JWAKUSAKALA?

Atamose kuti Lehobowamu jwatesile yindu yine yambone nambo jwalepele kuŵa paunasi ni Mlungu. Baibulo jikusasala mwakata ya ulamusi wakwe kuti, “Jwalakwe jwatesile yakusakala.” Ligongo cici? Ligongo “nganasimicisya mumtima mwakwe kumsosasosa Yehofa.”​—2 Mbiri 12:14.

Mwakulekangana ni Mwenye Daudi, Lehobowamu jwalepele kuŵa paunasi wambone ni Yehofa

Aganicisye yajwatesile Lehobowamu. Jwalakwe jwampikanile Mlungu ndaŵi sine. Soni jwatesile yindu yine yambone mumtundu wa ŵandu ŵa Yehofa. Nambo jwalepele kuŵa paunasi wambone ni Yehofa soni kutenda yindu yakumsangalasya jwalakwe. Mwamti jwatesile yakulemweceka soni kutanda kulambila kwaunami. Mwine mpaka aliwusye kuti, ‘Lehobowamu pajwapocele camuko, ana jwalosisye kujigalika ni nganisyo sya ŵane m’malo mwakupitikuka kutyocela pasi pamtima soni kusacilila kumsangalasya Mlungu?’ (2 Mbiri 11:3, 4; 12:6) Mkupita kwandaŵi jwatandite kutenda yakusakala. Yajwatesile Lehobowamu yaliji yakulekangana ni angangagwe, Mwenye Daudi. Daudi jwatesile yakulemweceka, nambo jwamanyikaga kuti jwaliji mundu jwakumnonyela Yehofa, jwakulipeleka pakulambila kusyesyene, soni jwakupitikuka mtima yisyesyene pa yakulemwa yakwe yosope.​—1 Maf. 14:8; Sal. 51:1, 17; 63:1.

M’wejisoni mpaka tupate lijiganyo kutyocela kwa Lehobowamu. Yikusaŵa cenene ŵandu pakusamalila maŵasa gawo soni kulingalinga kwanilisya yakusosekwa ya m’maŵasa. Nambo cakusosekwa mnope kuti Mlungu atunonyeleje cili kukamucisya kulambila kusyesyene soni ngakuleka.

Kutenda yeleyi kucitukamucisya kwendelecela kuŵa paunasi wakulimba mnope ni Yehofa. Mpela mwakusatendela mundu pakukwisila moto kuti ukasima, m’wejisoni kuti tujendelecele kumnonyela Mlungu tukusosekwa kwendelecela kulijiganya mwakutamilicika Maloŵe ga Mlungu, kuganicisya mwakusokoka yatuŵalasileyo, soni kulimbicila kupopela. (Sal. 1:2; Alo. 12:12) Naga tukutenda yeleyi, cinonyelo cetu pa Yehofa cicitukamucisya kutenda yakumsangalasya jwalakwe mu yakutenda yetu yosope. Naga tutesile yakulemwa mpaka citukamucisyesoni kuti tupitikuce mtima yisyesyene. Mwakulekangana ni Lehobowamu, tucijendelecela kuŵa mu usyesyene.​—Yuda 20, 21.

^ ndime 4 B.C.E. jikugopolela Yesu mkanayice.

^ ndime 9 Ligongo lyakuti Solomoni nganakulupicika, Mlungu jwasasile kala yakuti ucimwene wakwe ucigaŵikangana.​—1 Maf. 11:31.