Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 23

“Msamale Kuti Jwine Akasamkamula Jemanja”

“Msamale Kuti Jwine Akasamkamula Jemanja”

“Msamale kuti jwine akasamkamula jemanja ni lunda lwa ŵandu soni cinyengo, mwakamulana ni misyungu ja ŵandu.AKOLO. 2:8., NW.

NYIMBO 96 Buku ja Mlungu Jili Cipanje

YACITULIJIGANYE *

1. Mwakamulana ni lilemba lya Akolose 2:4, 8, ana Satana akusalingalinga kusokonasya nganisyo syetu camtuli?

SATANA akusasaka kuti m’weji tulece kumnonyela Yehofa. Pakusaka kwanilisya cakulinga cakweci, jwalakwe akusalingalinga kusokonasya nganisyo syetu. Kupwatika pelepa, akusatutendekasyasoni kuti tuganisyeje mpela mwakusacila jwalakwe. Satana akusalingalinga kutukanganicisya, soni kutulambusya kuti tumkuyeje jwalakwe mwakukamulicisya masengo yindu yatukusatenda nayo lung’wanu.—Aŵalanje Akolose 2:4, 8.

2-3. (a) Ligongo cici tukusosekwa kuŵa mesope ni yakutukalamusya pa lilemba lya Akolose 2:8? (b) Ana mungani ajino citulijiganye cici?

2 M’weji tuli pangosi jekulungwa jakuti Satana mpaka atusokonasye. Tukumbucileje yiŵalembile Paulo yayili pa Akolose 2:8. Jwalakwe nganiŵakalamusyaga ŵandu ŵangakulupilila, nambo jwalembele Aklistu ŵaŵasagulidwe ni msimu weswela. (Akolo. 1:2, 5) Aklistuwo ŵaliji pangosi mundaŵi jelejo. Masiku agano, m’wejisoni tuli pangosi jekulungwa jakusokonasidwa ni Satana. (1 Akoli. 10:12) Ligongo cici tukuŵeceta yeleyi? Ligongo lyakuti Satana ŵamgwicisye pacilambo capasi, m’yoyo nganisyo syakwe sili syakuti ŵasokonasye ŵakutumicila ŵakulupicika ŵa Mlungu. (Ciw. 12:9, 12, 17) Konjecesya pelepa, tukutama mundaŵi jele ŵandu ŵangalumbana ni ŵaunami ‘akusakalilasakalilape.’—2 Tim. 3:1, 13.

3 Mungani ajino, citukambilane yakusatenda Satana pakukamulicisya masengo “cinyengo,” pakusaka kusokonasya nganisyo syetu. Citulole matala gatatu gagakulosya “kalamuka kwa Satana.” (Aef. 6:11) Kaneko, mungani jakuyicisya tucilola yampaka tutende pakuŵambala matala ga Satana gagakusasokonasya nganisyo syetu. Nambo candanda, kwende tulole yaŵatesile Satana pakwasokonasya Aisalaeli ali ajinjile m’Cilambo Celagucisye.

SATANA JWATENDEKASISYE AISALAELI KUTANDA KULAMBILA MILUNGU JAKUPANGANYIKWA

4-6. Mwakamulana ni lilemba lya Detulonomo 11: 10-15, ana ni kucenga kwasambano kwa ulimi kwapi kwele Aisalaeli ŵasosekwaga kulijiganya paŵajinjile m’Cilambo Celagucisye?

4 Mwakalamuka, Satana jwatendekasisye Aisalaeli kutanda kulambila milungu jakupanganyikwa. Ana jwalakwe jwatesile camtuli yeleyi? Satana jwamanyilile yakuti Aisalaeli akusosecela yakulya. M’yoyo jwalakwe jwawuweni welewu kuŵa upile wakwatendekasya jemanjaji kuti atende yakusasaka jwalakwe. Aisalaeli paŵagambile kwinjila m’Cilambo Celagucisye, ŵasosekwaga kulijiganya kalime kasambano pakusaka kuti apateje yakulya. Jemanjaji paŵaliji ku Iguputo ŵalimaga pakamulicisya masengo mesi ga mu lusulo lwekulungwa lwa Nayilo. Mwakulekangana ni mwayaŵelele ni ku Iguputo, m’Cilambo Celagucisyeci nganilupagwa lusulo lwekulungwa, mwamti ŵandu ŵadalilaga mesi ga wula ni mangame basi. (Aŵalanje Detulonomo 11: 10-15; Yes. 18: 4, 5) Pa ligongo lyeleli, Aisalaeli ŵasosekwaga kulijiganya matala gasambano ga ulimi. Kulijiganya matala gasambanoku kwaliji kwakusawusya kwa Aisalaeliŵa, ligongo lyakuti ŵandu ŵaŵamanyililaga kalimeka ŵawilile m’cipululu.

Ana Satana jwakombwele camtuli kucenga nganisyo sya Aisalaeli pangani ja ulimi? (Alole ndime 4-6) *

5 Yehofa ŵasalile ŵandu ŵakwe kuti sambano kapate kawo ka yakulya cikacenje. Jwalakwe jwajonjecesye maloŵe gakwakalamusya gampaka gawonece mpela kuti nganigakamulanaga ni ngani ja ulimiji. Maloŵega galiji gakuti, “Nambo mkalamuce, ŵandu ŵatimkasimane kweleko akaja kumsokonesya ni kwaleka Ambuje, ni kutanda kujitumicila milungu jine.” (Det. 11: 16, 17) Ana ligongo cici Yehofa ŵakalamusyaga Aisalaeli pakwamba ya kulambila milungu jaunami paŵasalaga ya kulijiganya matala gasambano ga ulimi?

6 Yehofa jwamanyililaga kuti Aisalaeli cajigaliceje nganisyo ni kwawulaga kwa ŵandu ŵanganamlambilaga jwalakwe, pakusaka kuja kulijiganya matala gasambano ga ulimigo. Kusala yisyene, ŵandu ŵangamlambila Yehofaŵa ŵamanyililaga cenene ya ulimi mumkuli welewo kwapunda Aisalaeliŵa, mwamti yikaliji yangasawusya kuti ŵandu ŵa Mlungu alijiganye matala ga ulimi gambone mnope. Nambotu yeleyi yaliji yakogoya. Alimi ŵa ku Kanani ŵalambilaga Baala soni ŵakuyaga mnope yikulupi ya dini jawo. Jemanjaji ŵam’wonaga Baala kuti ali msyene kwinani nambosoni kuti ni jwakusapeleka wula. Yehofa nganasakaga kuti yikulupi yaunamiyi yasokonasye ŵandu ŵakwe. Nambope ndaŵi ni katema, Aisalaeliŵa ŵasagulaga kumlambila Baala. (Num. 25: 3, 5; Ŵak. 2:13; 1 Ayi. 18:18) Sambano kwende tulole yaŵatite Satana pakwatendekasya Aisalaeli kuŵa mpela acikapolo.

MATALA GATATU GAŴAKAMULICISYE MASENGO SATANA PAKWATENDEKASYA AISALAELI KUŴA ACIKAPOLO

7. Ana cikulupi ca Aisalaeli calinjikwe camtuli pandaŵi jiŵajinjile m’Cilambo Celagucisye?

7 Litala lyandanda lyaŵakamulicisye masengo Satana lyaliji kwatendekasya Aisalaeli kuti ajigaliceje mnope nganisyo ni yindu yakusakumbila mwacipago. Yindu yakwe yaliji mpela kujiwona wula jili mkunyoŵesya litaka. Mu Cilambo Celagucisyeci, wula jagwaga jamnono kutyocela cakumbesi kwa mwesi wa Epulo mpaka kuja kwika ca mu Sepetemba caka cilicose. M’yoyo kuti Aisalaeli akole umi nambosoni kuti agungule yakulya yejinji, ŵadalilaga wula jajagwaga ndaŵi syejinji ca mu Okotoba. Aisalaeli ŵatandite kukulupilila yakuti naga akusaka kuti yindu yajendeleje cenene, akusosekwa kwasyasya ŵandu ŵanganamlambilaga Mlungu ŵala. Ŵandu ŵanganamlambilaga Mlunguŵa ŵakulupililaga kuti milungu jawo cijiyikasye wula naga akutenda yindu yine yakwayana ni misyungu jakulambila ja dini jawo. Aisalaeli ŵane ŵanganamkulupililaga Yehofa ŵatandite kulupilila kuti lyeleli lyaliji litala lyambone mnope pakusaka kuti akasimana ni cilala campaka citendekwe kwandaŵi jelewu. Kaneko jemanjaji ŵatandite kutenda nawo misyungu jine jakwayana ni kumlambila mlungu jwa unami Baala.

8. Ana litala lyaŵili lyaŵakamulicisye masengo Satana lyaliji lyamtuli? Alondesye.

8 Litala lyaŵili lyaŵakamulicisye masengo Satana pakwasokonasya Aisalaeli, lyaliji kwatendekasya kuti akumbileje kutenda ndamo syakusakala. Mitundu jangalambila Mlungu, jalambilaga milungu mwakutenda yindu yakusakala mnope. Kulambila kwakusakala kweleku kwapwatikagasoni kutenda cikululu pamalo gawo gakulambilila. Gonana kwa acalume kapena kwa acakongwepe nambosoni ndamo sya cikululu, yayice pakuwoneka mpela kuti yili yakundidwa. (Det. 23: 17, 18; 1 Ayi. 14:24) Ŵandu ŵangamlambila Mlunguŵa ŵakulupililaga kuti kutenda ndamo syakusakala kwakamucisyaga kuti milungu jawo jitendekasyeje litaka kola cajila. Aisalaeli ŵajinji ŵajigalice ni ndamo syacikululu syaŵatendaga ŵandu ŵangalambila Mlungu, soni jemanjaji ŵatandite kulambila milungu jaunami. Kusala yisyene, pelepa, jemanjajitu ŵaliji acikapolo ŵa Satana.

9. Mwakamulana ni lilemba lya Hoseya 2:16, 17, ana Satana jwatendekasisye camtuli Aisalaeli kuti amliŵalile Yehofa?

9 Litala lyatatu lyaŵakamulicisye masengo Satana, lyaliji kwatendekasya Aisalaeli kum’liŵalila Yehofa. Mundaŵi ja jwakulocesya Yelemiya, Yehofa jwasasile kuti ŵakulocesya ŵawunami cacatendekasya ŵandu ŵakwe kuti aliŵalile lina lya Yehofa ligongo lya ‘kumlambila Baala.’ (Yel. 23:27) Yikuwoneka kuti ŵandu ŵa Mlungu ŵalesile kamulicisya masengo lina lya Yehofa. M’malo mwakwe jemanjaji ŵacenjile linali ni kutanda kukamulicisya masengo lina lyakuti Baala lyalikusagopolela “Asyene” kapena kuti “Abwana.” Yeleyi yatendekasisye kuti Aisalaeli yasawusyeje kulekanganya pasikati pa Yehofa ni Baala. M’malo mwakwe jemanjaji ŵamlambilaga Baala kwineku ali mkulambilasoni Yehofa.—Aŵalanje Hoseya 2: 16, 17.

MATALA GAKUKAMULICISYA MASENGO SATANA MASIKU AGANO PAKWASOKONASYA ŴANDU

10. Ana Satana akukamulicisya masengo matala gapi masiku agano?

10 Masiku agano, Satana akusakamulicisyasoni masengo matala mpela gatugasasile kundanda kula. Jwalakwe akusakamulicisya masengo yindu yatukusayikumbila mwacipagwa, kulimbikasya ndamo sya cikululu nambosoni kwatendekasya ŵandu kuti amliŵalile Yehofa. Kwende candanda tulole kaje yakusatenda Satana pakwatendekasya ŵandu kuti amliŵalile Yehofa.

11. Ana Satana akusiŵatendekasya camtuli ŵandu kumliŵalila Yehofa?

11 Satana akusiŵatendekasya ŵandu kuti amliŵalile Yehofa. Panyuma pa ciwa ca ŵandumetume ŵa Yesu, ŵandu ŵaŵalitendaga kuti ali Aklistu ŵatandite kwiganya yindu yaunami. (Mase. 20:29, 30; 2 Ates. 2:3) Ŵakusapukaŵa ŵatandite kwatendekasya ŵandu kuti am’woneje mwakulemweceka Mlungu jwakuwona. Mwacisyasyo jemanjaji ŵalesile kamulicisya masengo lina lisyesyene lya Mlungu m’ma Baibulo gawo nikuŵika kuti “Ambuje” ni mena gane gaucimbicimbi. Kutenda yeleyi kwatendekasisye kuti ŵandu ŵakusaŵalanga Baibulo yasawusyeje kumlekanganya Mlungu ni acambuje ŵane ŵakusakolanjikwa m’Malemba gane. (1 Akoli. 8:5) Jemanjaji ŵakamulicisye masengo lina lyakuti “Ambuje” pakwambaga ya Yehofa soni Yesu. Kutenda yeleyi kwaliji kwakusawusya kwa ŵandu kuti amanyilile kuti Yehofa ni Yesu ali ŵandu ŵaŵili ŵakulekangana. (Yoh. 17:3) Kwasokonasya ŵandu kweleku nikwakwatandikasisye cijinganyo ca Utatu, canganiciŵa ca m’Malemba. Ligongo lya yeleyi ŵandu ŵajinji akusayiwonaga kuti yili yangakomboleka kum’manyilila Mlungu, wawuli unami wekulungwa mnope!—Mase. 17:27.

Ana Satana akamulicisye masengo camtuli dini jaunami pakulimbikasya ndamo syakusakala? (Alole ndime 12) *

12. Mwakamulana ni lilemba lya Aloma 1:28-31, ana dini jaunami jikusalimbikasya kutenda cici, soni yeleyi yikwete yakuyicisya yamtuli?

12 Satana akusiŵatendekasya ŵandu kuti akumbileje ndamo syakusakala. Mu ndaŵi ja Aisalaeli, Satana jwakamulicisyaga masengo dini jaunami pakusaka kulimbikasya ndamo syakusakala. Masiku aganosoni akusatenda yeleyi. Dini jaunami jikusakunda soni kulimbikasya ndamo syakusakalasi. Yakuyicisya yakwe, ŵandu ŵajinji ŵakusatumicila Mlungu, apano alesile kukuya ndamo syambone sya jwalakwe. Ndumetume Paulo jwasasile m’cikalata cakwe cakwawula kwa Aklistu ŵa ku Loma pakwamba ya yakuyicisyayi. (Aŵalanje Aloma 1:28-31.) Yindu yosope yayili “yangasosekwa,” yikusapwatikapo cikululu camtundu wuliwose, atamosesoni kugonana kwa acalumepe kapena acakongwepe. (Alo. 1:24-27, 32; Ciw. 2:20) Yili yakusosekwa mnope kuti tupikanileje yajikusajiganya Baibulo.

13. Ana Satana akusakamulicisya masengo litala line lyapi?

13 Satana akusakamulicisya masengo yindu yatukusayikumbila mwacipagwa. Mwacipagwa tukusasakaga tuli mkulikamucisya liŵasa lyetu yindu yalikusosecela. Nambo kuti yeleyi yikombolece pakusasosekwa lunda lwinelwakwe. (1 Tim. 5:8) Mpaka tulupate lunda lwelelu mwakwawula kusukulu kapena kulimbicila kulijiganya. Nambo tukusosekwa kuŵa ŵakusamala. M’yilambo yejinji, ŵanace akusalijiganya yindu yejinji kupwatikapo lunda lwa ŵandu. Mwacisyasyo, kusukulu akusiŵalimbikasya ŵanace kuti akayicileje yakuti kwana Mlungu soni kuti ngakusosekwa kujicimbicisya Baibulo. Ŵakulijiganyaŵa akusasalilidwa kuti ŵandu wosope ŵatyocele ku cinyama. (Alo. 1:21-23) Lunda lwelelu luli lwakutindana ni “lunda lwa Mlungu.”—1 Akoli. 1:19-21; 3:18-20.

14. Ana lunda lwa ŵandu lukusalimbikasya cici?

14 Lunda lwa ŵandu luli lwakutindana ni ndamo syakulungama sya Yehofa. Lunda lwa ŵandu lwangalondesya ya ndamo sya Mlungu, nambo “yitendo ya ndamo syakunonyela yakusakala.” (Aga. 5:19-23) Lukusiŵalimbikasya ŵandu kuŵa ŵakupoka, yakuyicisya yakwe akusaŵa “ŵakulinonyela acimsyene.” (2 Tim. 3:2-4) Ndamosi sili syakulekangana ni ndamo jakulinandiya jakusalimbikasidwa kola ŵakutumicila ŵa Mlungu. (2 Sam. 22:28) Aklistu ŵane ŵatesile majiganyo ga ku unifesite, atandite ganisya mpela mwakusaganicisya ŵandu ŵa kucilamboku m’malo mwaganisya mpela mwakusasacila Mlungu. Kwende tulole cisyasyo cimo ca yampaka yitendekwe naga tukuganisya mpela ŵandu ŵa kucilamboku.

Ana kaganisye ketu mpaka kasokonecele camtuli ni lunda lwa ŵandu? (Alole ndime 14-16) *

15-16. Ana tukulijiganya cici pa yaŵasimene nayo mlongoju?

15 Mlongo jwine jwaŵele ali pa undumetume wandaŵi syosope kwa yaka 15, jwatite, “Mpela Mklistu jwam’batiswe, mbele ndili mkuŵalanga yindu yakulondesya ya kogoya kwakukusapagwa ligongo lya kugakuya mnope majiganyo ga ku Unifesite. Nambope yeleyi nganinayikamulicisyaga masengo, mwamti nayiwonaga kuti ngayikungwaya.” Ana mlongoju jwasimene ni yakusawusya yamtuli? Jwalakwe jwatite, “Ndaŵi soni macili gangu gamalilaga ndili mkulijiganya ya kusukulu, mwamti yaliji yakusawusya kuti mbate ndaŵi jakupopela mpela mwanatendelaga pandanda. Ligongo lyakupela yasawusyagasoni kuti ngalalicile, soni nalepelaga kupata ndaŵi jakosecela misongano. Nambope umbone wakwe ni wakuti, panamanyilile kuti kugakuya mnope majiganyo gapenani kwajonangaga unasi wangu ni Yehofa, nayiweni kuti ngusosekwa kuleka. M’yoyo nganindendela mwine.”

16 Ana majiganyo gapenani gacenjile camtuli kaganisye ka mlongoju? Jwalakwe jwatite, “Ngutenda sooni kuŵeceta kuti majiganyo ganatendaga gandendekasyaga kuganicisya mnope ya yindu yakusalemwesyaga ŵane. Najembeceyaga kuti acakuluŵangu soni acalumbuŵangu atendeje yindu kupunda pa yampaka akombole kutenda, mwamti nalipatulaga. Yanjigalile ndaŵi jelewu kuti ndece ganisya m’litala lyeleli. Yayatendekwe pandaŵi jeleji, yagambile kulosya kuti ungapikanila yindu yakutukalamusya Atati ŵetu ŵakwinani kupitila mu likuga lyakwe kuli kwakogoya. Yehofa ŵambonaga mwakulekangana ni mwanaliwonelega. Yikaŵe kuti napikanile yeleyi ngamkaniyindendecela.”

17. (a) Ana tukusosekwa kulingalinga kutenda cici? (b) Ana mungani jakuyicisya tucikambilana cici?

17 Tukusosekwa kulingalinga kuti tukajigalika mpela acikapolo ni “lunda lwa ŵandu soni cinyengo” ca m’cilambo ca Satanaci. Tuŵeje ŵakusamala ni matala gakusakamulicisya masengo Satana. (1 Akoli. 3:18; 2 Akoli. 2:11) Tukakunda kuti Satana atutendekasye kumliŵalila Yehofa, soni yakusasaka kuti tutendeje pakumlambila. Tukuyeje ndamo syambone sya Yehofa. Kupwatika pelepa tukakunda matala gakwe kututendekasya kuliŵalila yakusatusalila Yehofa kuti tutendeje. Nambo ana mpaka tutende uli patuyikopocele kuti tutandite kutenda yindu mpela mwacikusatendela cilamboci? Ngani jakuyicisya jicilosya yagakusatenda Maloŵe ga Mlungu pakutukamucisya kumalana ni nganisyo soni yitendo “yakutamilicika mnope.”—2 Akoli. 10:4, 5, NW.

NYIMBO 49 Kusangalasya Mtima wa Yehofa

^ ndime 5 Satana akusamanyilila cenene kwaloŵesya ŵandu. Jwalakwe aŵele mkwalambusya ŵandu kuti aganisyeje kuti ali pa ufulu nambo yisyesyene yakwe yili yakuti ŵanduwo ali pa ukapolo. Ngani ajino cijisale matala gakusakamulicisya masengo Satana pakusaka kwalambusya ŵandu.

^ ndime 48 KULONDESYA YIWULILI: Aisalaeli ali ni Akanani soni akulinjidwa kuti alambileje Baala soni kutenda ndamo syakusakala.

^ ndime 51 KULONDESYA YIWULILI: Cikwangwani cakulanjila kwacili calici cakukunda kulombana kwa acalume kapena acakongwepe.

^ ndime 53 KULONDESYA YIWULILI: Mlongo jwa cisikana akutenda nawo majiganyo ga ku unifesite. Jwalakwejo pampepe ni acimjakwe ŵa mkalasi ajigalice ni nganisyo sya aciticala ŵawo syakuti sayansi mpaka jimasye yakusawusya ya ŵandu. Kaneko pali m’Nyumba ja Ucimwene, nganakola lung’wanu ni misongano soni akuganicisya yakulemwa ya ŵane.