Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 46

NYIMBO NA. 49 Kusangalasya Mtima wa Yehofa

Yampaka Atende Abale Kuti Aŵajilwe Kuŵa Ŵakutumichila Ŵakamuchisya

Yampaka Atende Abale Kuti Aŵajilwe Kuŵa Ŵakutumichila Ŵakamuchisya

“Kupeleka kukusamtendekasya mundu kuŵa jwakusangalala mnope kulekangana ni kupochela.”MASE. 20:35.

CHAKULINGA CHA NGANIJI

Kwalimbikasya abale ŵaŵabatisidwe kuti aŵajilwe kuŵa ŵakutumichila ŵakamuchisya.

1. Ana ndumetume Paulo jwawonaga chamti uli ŵakutumichila ŵakamuchisya?

 ŴAKUTUMICHILA ŵakamuchisya akusakamula masengo gakusosekwa mnope mumpingo. Mwamti ndumetume Paulo jwayamichilaga ŵakutumichila ŵakamuchisyaŵa. Mwachisyasyo, paŵalembelaga chikalata Aklistu ŵa mumpingo wa ku Filipi jwalakwe jwapele moni ŵakutumichila ŵakamuchisya pampepe ni achakulungwa ŵa mumpingo.—Afil. 1:1.

2. Ana M’bale Luis jwaŵechete yamti uli ali aŵichidwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya?

2 Abale ŵajinji ŵabatisidwe akusasangalala mnope kutumichila mpela ŵakutumichila ŵakamuchisya. Mwachisyasyo, M’bale Devan jwaŵichidwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya ali akwete yaka 18. Nombe najo M’bale Luis jwaŵichidwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya ali akwete yaka ya m’ma 50. Ana M’bale Luis jwapikene uli ali aŵichidwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya? Jwalakwe jwatite, “Ngusasangalala mnope kwatumichila abale ni alongo mumpingo m’litala lyeleli. Abale ni alongoŵa akusalosya chinonyelo chekulungwa mwamti unesoni ngusasaka nanonyeleje mnope.” Mwelemu ni mwakusapikanila ŵakutumichila ŵajinji.

3. Ana chitukambilane yiwusyo yapi munganiji?

3 Naga wawojo ali m’bale jwam’batisidwe soni nganaŵe kuŵichidwa kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya, ana mpaka akole chakulinga chelechi? Ana chichi champaka chakamuchisye kuti akole chakulinga chelechi? Nambosoni ana ni yindu yapi ya m’Malemba yakusosekwa kuyikwanilisya kuti aŵajilwe utumikiwu? Mungani ajino chitukambilane kwanga kwa yiwusyo yeleyi. Nambo chandanda kwende tukambilane kaje masengo gakusakamula ŵakutumichila ŵakamuchisya.

ANA ŴAKUTUMICHILA ŴAKAMUCHISYA AKUSAKAMULA MASENGO GAPI?

4. Ana ŵakutumichila ŵakamuchisya akusakamula masengo gapi? (Alolesoni chiwulili.)

4 Jwakutumichila jwakamuchisya akusaŵa m’bale jwam’batisidwe, juŵasagulidwe ni msimu weswela kuti ŵakamuchisye achakulungwa ŵa mumpingo m’matala gakulekanganalekangana. Ŵakutumichila ŵakamuchisya ŵane akusalolechesya kuti abale ni alongo akwete magawo gakwanila gakuti alalichileje soni kuti akwete mabuku gakwanila. Ŵane akusakamuchisya nawo pakuswejesya soni kulinganya Nyumba ja Uchimwene. Jemanjaji akusatumichilasoni mpela akalinde nambosoni kusamalila yipangiso yakulochesya mafidiyo pandaŵi ja misongano ja mpingo. Masengo gakusakamula ŵakutumichila ŵakamuchisyaŵa gakusaŵa gakusosekwa mnope. Ŵakutumichila ŵakamuchisyaŵa akusaŵa abale ŵakusamnonyela mnope Yehofa soni ŵakusatenda yindu mwakamulana ni malamusi gakwe. Konjechesya pelepa, jemanjaji akusiŵanonyela mnope abale ni alongo. (Mat. 22:37-39) Ana m’bale jwam’batisidwe mpaka atende yamti uli kuti aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya?

Ŵakutumichila ŵakamuchisya akusamsyasya Yesu pakwatumichila ŵane mwakulipeleka (Alole ndime 4)


5. Ana m’bale mpaka atende yamti uli kuti aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya?

5 Baibulo jikusasala yindu yakusasosekwa kuyikwanilisya m’bale jwakusaka kuŵajilwa kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya. (1 Tim. 3:8-10, 12, 13) Mpaka aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya naga akutenda yindu yagakusasala Malemba soni naga akutenda yakomboleka kuti ayikwanilisye. Nambo chandanda akusosekwa kuliwusya ligongo lyakwe akusaka kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya.

YAMPAKA YATENDEKASYE KUSACHILILA KUŴA JWAKUTUMICHILA JWAKAMUCHISYA

6. Ana ni chichi champaka chakamuchisye kukola mtima wakusaka kwatumichila abale ni alongo ŵawo? (Mateyu 20:28; alolesoni chiwulili chapachikuto.)

6 Aganichisye chisyasyo chambone mnope cha Yesu. Jwalakwe jwatendaga yindu yosope ligongo lyakwanonyela mnope Atati ŵakwe soni ŵandu. Chinonyelochi ni chachamtendekasisye jwalakwe kulipeleka mnope soni kukamula masengo gakwakamuchisya ŵane. (Aŵalanje Mateyu 20:28; Yoh. 13:5, 14, 15) Naga akusaka kwatumichila ŵane ligongo lya chinonyelo, Yehofa chachapa upile soni chachakamuchisya kuti akombole kukwanilisya chakulinga chawo chakuŵa jwakutumichila jwakamuchisya.—1 Akoli. 16:14; 1 Pet. 5:5.

Kupitila muchisyasyo chakwe, Yesu jwajiganyisye ŵakulijiganya ŵakwe kusosekwa kwa kwatumichila ŵane mwakulinandiya mmalo mwakusosasosa malo gapenani (Alole ndime 6)


7. Ligongo chichi kuli kulemwa kusaka kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya pakwamba kusaka kuti ŵane akuchimbichisyeje?

7 Kuchilamboku ŵandu akusalingalinga kuti awonecheje kuŵa ŵakusosekwa mnope pakusaka kuti ŵane ŵachimbichisyeje mnope. Nambo yeleyi yili yakulekangana ni mwayikusaŵela mu gulu ja Yehofa. M’bale jwakusasaka kwatumichila ŵane ligongo lya chinonyelo mpela muyaŵelele ni Yesu, jwangasaka kwalamulila ŵane kapena kutenda yindu yakuti amwoneje kuŵa jakusosekwa mnope. Naga mundu jwakusasaka kuti ŵane amwoneje kuŵa jwakusosekwa mnope asagulidwe kuti ŵatumichileje ŵane, nganaŵa akombwele kukamula masengo gagakusasosekwa kulinandiya pakwasamalila ŵakutumichila ŵa Mlungu. Jwalakwe mpaka aliwoneje kuti ngakusosekwa kukamula masengo gakutuluka nambo gapenani. (Yoh. 10:12) Mwamti Yehofa nganaŵa ampele upile mundu jwakunyada soni jwakulinonyela.—1 Akoli. 10:24, 33; 13:4, 5.

8. Ana Yesu jwapele malangiso gamti uli ŵandumetume ŵakwe?

8 Ndaŵi sine atamose achimjakwe ŵa Yesu ŵapamtima ŵakolaga nganisyo syakulemwecheka syasyatendekasyaga kusachilila kukola udindo. Aganichisye yaŵatesile achimjakwe ŵaŵili ŵa Yesu ŵali Yakobo soni Yohane. Jemanjaji ŵamŵendile Yesu kuti chiŵape malo gapenani mu Uchimwene wakwe. Nambo Yesu nganakamulana ni nganisyo syawo syakulinonyelasi. Mmalomwakwe jwalakwe jwasalile ŵandumetume ŵakwe 12 kuti, “Jwalijose jwakusaka kuŵa jwamkulungwa pasikati penu akusosekwa kuŵa jwakutumichila jwenu.” (Maliko 10:35-37, 43, 44) Kusala yisyene, abale ŵakusasaka kukola udindo ali akwete nganisyo syambone syakusaka kwatumichila Aklistu achimjawo akusawukamuchisya mnope mpingo.—1 Ates. 2:8.

YAMPAKA YAKAMUCHISYE KUKOLA MTIMA WAKUSAKA KWAKAMUCHISYA ACHIMJAWO

9. Ana mpaka atende uli kuti akole mtima wakusachilila kwatumichila ŵane?

9 Ngatukukayichila kuti akusamnonyela Yehofa soni akusaka kwatumichila ŵane. Nambope komboleka kuti nganakola mtima wakusachilila kukamula masengo gakusakamula ŵakutumichila ŵakamuchisya. Sano ana chichi champaka chalimbikasye kukola mtima wakusachilila kwatumichila ŵane? Mpaka atende chenene kuganichisya yakusati mundu pakusangalala pakwatumichila aklistu achimjakwe. Yesu jwatite, “Kupeleka kukusamtendekasya mundu kuŵa jwakusangalala mnope kulekangana ni kupochela.” (Mase. 20:35) Mwamti yeleyi ni yaŵatendaga jwalakwe. Jwaŵaga jwakusangalala mnope ligongo lyakwatumichila ŵane, nombe wawojo mpaka aŵe ŵakusangalala pakwatumichila ŵane.

10. Ana Yesu jwalosisye chamti uli kuti jwasangalalaga pakwatumichila ŵane? (Maliko 6:31-34)

10 Aganichisye yindu yajwatendaga Yesu yayalosyaga kuti jwasangalalaga pakwatumichila ŵane. (Aŵalanje Maliko 6:31-34.) Ndaŵi jine jwalakwe yimpepe ni ŵandumetume ŵakwe ŵapesile mnope. Mwamti jemanjaji ŵanyakwiche kwawula ku malo kwajika kuti akapumule. Nambo gulu ja ŵandu jakuyaga jemanjaji kuti Yesu akajiganye. Yaliji yangasawusya kwasalila kuti jwalakwe apesile mnope. Konjechesya pelepa, Yesu yimpepe ni ŵandumetume ŵakwewo nganakola ndaŵi jakuti “apumule ni kulya.” Yikakombolechesoni Yesu kwamba kwajiganya ŵanduwo mfundo siŵili sya m’Malemba ni kwasalila kuti ajawuleje. Nambo ligongo lyakuti jwalakwe jwanonyelaga ŵanduwo “ŵatandite kwajiganya yindu yejinji.” Mwamti jwalakwe jwapitilisye kwajiganya mpaka “chakwigulo.” (Maliko 6:35) Jwalakwe nganatenda yeleyi ligongo lyakuti jwasosekwaga kwajiganya nambo ligongo lyakuti ŵatendele chanasa. Kwatumichila ŵane kwamtendekasyaga Yesu kuŵa jwakusangalala mnope.

11. Ana Yesu jwakamuchisyaga ŵandu ŵajwalalichilaga m’matala gapi? (Alolesoni chiwulili.)

11 Yesu pajwajilalichilaga gulu ja ŵandu jwatendaga yindu yejinji kupunda kwamba kwajiganya. Jwalakwe jwaganichisyagasoni yakusosechela yawo yakuchilu. Pandaŵi jine jwalakwe jwalinganyisye yakulya mwakusimonjesya ni kwapa ŵakulijiganya ŵakwe kuti ŵagayile ŵanduwo. (Maliko 6:41) Yaŵatesile Yesuyi yajiganyisye ŵakumkuya ŵakwe yindu yampaka atende pakwatumichila ŵane. Jwalakwe jwakamuchisyesoni jemanjajo kumanyilila kuti masengo mpela gelega gakusakamulidwa ni ŵakutumichila ŵakamuchisya soni gali gakusosekwa mnope. Kusala yisyene yili yangakayikasya kuti ŵandumetumeŵa ŵasangalele mnope kamula masengo ni Yesu mwakupeleka chakulya chakusimonjesya mpaka ŵandu wosopewo ‘ali alile ni kwikuta.’ (Maliko 6:42) Chelechitu chigambile kuŵa chimo mwa yisyasyo yiŵalosisye Yesu kuti jwaŵikaga yakusaka ya ŵane pamalo gandanda. Jwalakwe jwatumichile ŵane kwa umi wakwe wosope ali pachilambopa. (Mat. 4:23; 8:16) Yesu jwasangalalaga mnope kwajiganya ŵane soni kwapa yindu yaŵasosechelaga. Ngatukukayichila kuti nombe wawojo chachisangalala mnope naga akulingalinga kwatumichila ŵane.

Kumnonyela Yehofa soni kusachilila kwatumichila Aklistu achimjawo kuchatendekasya kusachilila kutumichila mumpingo (Alole ndime 11) a


12. Ligongo chichi wosopewe tukusasosekwa kuŵambala kuganisya kuti nganituŵa tukombwele kutumichila mumpingo?

12 Naga akuyiwona kuti nganakola luso lwinelwakwe ngakusosekwa kutenguka. Ngatukukayichila kuti wawojo akwete ndamo sinesyakwe syampaka asikamulichisye masengo pakukamuchisya mpingo. Mpaka atende chenene kuganichisya maloŵe gaŵasasile Paulo pa 1 Akolinto 12:12-30. Kaneko ni kum’ŵenda Yehofa kuti ŵakamuchisye kumanyilila yampaka atende pakamulichisya masengo maloŵega. Paulo jwasasile kuti mpela mwaŵelele jwakutumichila jwa Yehofa jwalijose, wawojo akwete kanekakwe kampaka atende pakuwukamuchisya mpingo. Naga apano ngakukwanilisya yindu yakusasosechela kuyikwanilisya jwakutumichila jwakamuchisya akawujila munyuma. Mmalomwakwe agambeje kutenda yiliyose yampaka akombole pakumtumichila Yehofa soni kwakamuchisya achimjawo. Amanyilile kuti achakulungwa ŵa mumpingo chachilolechesyaga mwakutendela yindu soni chachapaga yakutenda pakujigalila ni yampaka akombole.—Alo. 12:4-8.

13. Ana ni yindu yakusosekwa mnope yapi yakusasosekwa kukwanilisya mundu jwakusaka kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya?

13 Aganichisye ligongo limo lyampaka lyatendekasye kuti aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya. Chiŵandika yindu yosope yakusasosekwa kuyikwanilisya mundu kuti aŵe jwakutumichila jwakamuchisya, akusosekwasoni kuyikwanilisya Mklistu jwalijose. Mklistu jwalijose akusasosekwa kuŵa paunasi wambone ni Yehofa, akusasosekwa kusangalalaga ligongo lyakwakamuchisya ŵane soni kuŵa Mklistu jwachisyasyo chambone. Nambo ana ni yindu yapi yakusasosekwa kuyikwanilisya m’bale kuti aŵe jwakutumichila jwakamuchisya?

YAMPAKA ATENDE KUTI AŴAJILWE KUŴA JWAKUTUMICHILA JWAKAMUCHISYA

14. Ana kuŵa mundu “jwangali uwanache” kukusagopolela chichi? (1 Timoteyo 3:8-10, 12)

14 Kwende sambano tukambilane yindu yine yayikusasosekwa kuyikwanilisya yayikusimanikwa pa 1 Timoteyo 3:8-10, 12. (Aŵalanje.) Jwakutumichila jwakamuchisya akusasosekwa kuŵa “jwangali uwanache.” Maloŵe gelega mpaka gagopolelesoni kuŵa “mundu jwakudalilichika,” kapena “mundu jwampaka ŵane am’chimbichisye.” Nambotu yeleyi yangagopolela kuti ngakusosekwa kuseka ni ŵandu ŵane kapena kutenda yakusangalasya. (Jwak. 3:1, 4) Chakusosekwa kutenda chili kuŵambala kutenda uwanache pakutenda utumiki wawo. Naga wawojo akulingalinga kuŵa mundu jwakudalilichika nikuti mpingo wosope uchadalila.

15. Ana mundu ‘jwangaŵecheta paŵili’ soni “jwanganonyela kupata yindu mwachinyengo” akusaŵa jwamti uli?

15 Maloŵe gakuti “akaŵa jwakuŵecheta paŵili” gakusagopolela kuti akusosekwa kuŵa mundu jwakuwona mtima mundu jwampaka ŵane amkulupilile. Ndaŵi syosope akusosekwa kutendaga yaŵechete soni aŵambaleje kwalambusya ŵane. (Mis. 3:32) Maloŵe gakuti “akaŵa jwakunonyela kupata yindu mwachinyengo” gakusagopolela kutenda bisinesi mwakuwona mtima soni kukamulichisya masengo chenene mbiya. Mwamti akusosekwa kulingalinga kuŵambala kukamulichisya masengo upile wakwete wakunguluka ni Aklistu achimjawo mumpingo pakusaka kwalila masuku pamtwe.

16. (a) Ana ‘kuŵa mundu jwangamwa mnope finyo’ kukusagopolela chichi? (b) Ana “kola chikumbumtima chambone” kukusagopolela chichi?

16 Maloŵe gakuti “akaŵa jwakumwa mnope finyo” gakugopolela kumwa ukana mwakupunda malile kapena kuŵa mundu jwakusamanyika kuti akusakolelwa. Maloŵe gakuti “kola chikumbumtima cheswela” gakusagopolela kutama mwakamulana ni ndamo syeswela sya Yehofa. Atamose kuti wawojo ali mundu jwangali umlama, nambope mpaka akole mtendele wawukusayika ligongo lyakuŵa paunasi wambone ni Mlungu.

17. Ana maloŵe gakuti “akusosekwa kulinjidwa kaje kuti alosye naga ali ŵakuŵajilwa” gakusagopolela chichi? (1 Timoteyo 3:10; alolesoni chiwulili.)

17 Maloŵe gakuti “akusosekwa kulinjidwa kaje kuti alosye naga ali ŵakuŵajilwa” gakusagopolela kuti wawojo akusosekwa kuŵa mundu jwakusatenda chenene ma utumiki gawo soni jwampaka ŵane ŵadalileje. Myoyo naga achakulungwa ŵa mumpingo ŵapele yakutenda akusosekwa kupikanila yaŵasalile soni kutenda yindu mwakamulana ni malangiso gajapeleche gulu ja Yehofa. Akusosekwa kupikanichisya chenene yakusosekwa kutenda pakukamula masengogo soni ndaŵi jakusosekwa kugamalisya. Pakukamula chenene masengo galigose gapochele, ŵandu ŵane mumpingomo chachiyiwona yakutendayo soni chachayamichila ligongo lya kwawula kwawo pasogolo. Achakulungwa ŵa mumpingo akusosekwa kulolechesya kuti akwajiganya abale ŵabatisidwe. (Aŵalanje 1 Timoteyo 3:10.) Ana mumpingo mwawo mwana abale ŵachinyamata kapena ŵachinandipile ŵali ŵabatisidwe? Ana jemanjaji akusalijiganya maloŵe ga Mlungu ndaŵi syosope soni kukosechela misongano? Ana jemanjaji ndaŵi syosope akusapeleka ndemanga pamisongano soni kulalichila yimpepe ni mpingo? Naga yili myoyo mpaka atende chenene kwapa masengo gampaka agakombole mwakamulana ni msingu wawo. Pakutenda yeleyi, yichiŵa kuti akwalinga ŵachinyamataŵa kuti alosye naga ali ŵakuŵajilwa. Kaneko ŵachinyamataŵa pachachiyikaga msingu wambone mpaka aŵajilwe kuŵa ŵakutumichila ŵakamuchisya.

Achakulungwa ŵa mumpingo akusiŵalinga abale ŵabatisidwe mwakwapa masengo gakulekanganalekangana (Alole ndime 17)


18. Ana kuŵa ‘jwangali magongo gakwalekasya kutumichila’ kukusagopolela chichi?

18 Maloŵe gakuti aŵe “ŵangali magongo gakwalekasya kutumichila,” gakugopolela kuti akusosekwa kuŵambala kutenda chakusakala chekulungwa champaka chatendekasye ŵane kudandawula. Yisyene kuti ndaŵi sine ŵandu mpaka amlambuchisye Mklistu yindu yineyakwe. Yesu ali mundu jwandanda kumlambuchisya soni kumjimba magambo payindu yele nganalemwa chilichose. (Yoh. 15:20) Nambope, naga akulingalinga kukola ndamo syambone mpela muŵatendele Yesu, nikuti chachikola mbili jambone mumpingo.—Mat. 11:19.

19. Ana ‘kuŵa jwamlume jwajwamkongwe jumo’ kukusagopolela chichi?

19 “Aŵe jwamlume jwajwamkongwe jumo.”Naga wawojo ali jwamlombele akusosekwa kukuya dongosolo jaŵatamilikasisye Yehofa jakola jwamlume jumo soni jwamkongwe jumo. (Mat. 19:3-9) Jwamlume jwa Chiklistu akusasosekwa kuŵambala kutenda ndamo ja chikululu. (Aheb. 13:4) Nambo kuti yeleyi yikomboleche akusasosekwa kutenda yindu yejinji. Akusasosekwa kutenda yindu mwakulupichika kwa ŵamkwakwe soni kuŵambala kukopana ni achakongwe ŵane.—Yob. 31:1.

20. Ana jwamlume mpaka alosye chamti uli kuti akusalilolela chenene liŵasa lyakwe?

20 “Ŵakulolela chenene ŵanache ŵawo soni maŵasa gawo.” Naga wawojo ali mtwe wa liŵasa akusosekwa awuwoneje udindo wawo kuŵa wakusosekwa mnope. Ndaŵi syosope alolechesyeje kuti akutendesya kulambila kwapeŵasa nambosoni alolechesyeje kuti akwenda mu utumiki ni ŵamwiŵasa mwawo. Atendeje yakomboleka mwakwakamuchisya ŵanache ŵawo kuŵa paunasi wambone ni Yehofa. (Aef. 6:4) Jwamlume jwakusakombola kulisamalila liŵasa lyakwe yikusalosya kuti mpaka akombole kulolela mpingo.—Alole 1 Timoteyo 3:5.

21. Naga apano nganaŵepe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya, ana akusosekwa kutenda chichi?

21 Naga wawojo ali m’bale soni nganaŵe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya, tukwaŵenda kuti ajipopelele nganiji. Alijiganye yindu yakusasosekwa kuti ayikwanilisye jwakutumichila jwakamuchisya soni atendeje yakomboleka kuti ayikwanilisye yinduyo. Atendeje yindu yakuti ŵanonyeleje mnope aklistu achimjawo. Aganichisyejesoni magongo gampaka gatendekasye kuti ŵatumichileje jemanjajo. (1 Pet. 4:8, 10) Atende yakomboleka kuti aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya. Yeleyi yichakamuchisya mnope kuti asangalaleje pakwatumichila Aklistu achimjawo. Tukumŵenda Yehofa kuti jwape upile jemanja pakulingalinga kuti aŵajilwe kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya.—Afil. 2:13.

NYIMBO NA. 17 “Ngusaka”

a KULONDESYA CHIWULILI CHAPACHIKU: Kum’chiji, Yesu mwakulinandiya akwatumichila ŵandumetume ŵakwe, kumlyo jwakutumichila jwakamuchisya akumkamuchisya m’bale jwachikulile kumpingo