Ana Akusatilila kwa Yehofa?
“Yehofa akusawombola umi wa ŵakutumicila ŵakwe. Pangali jwalijose jwakutilila kwa jwalakwe jutacisimanikwa jwakulemwa.”—SAL. 34:22.
1. Ana ŵakutumicila ŵakulupicika ŵajinji ŵa Mlungu patesile cakulemwa, akusalaga ni cici?
NDUMETUME Paulo jwaŵecete kuti, “Mundu jwakulaga une!” (Alo. 7:24) Ŵakutumicila ŵakulupicika ŵajinji ŵa Yehofa aŵele ali mkuŵecetasoni maloŵe mpela gelega. Wosopewe tukusalaga ni ulemwa watwajigalile kwa acinangolo ŵetu, soni ndaŵi sine naga tulepele kutenda yakumsangalasya Yehofa, mpaka tulajeje nganisyo. Aklistu ŵane ŵaŵatesile yakulemwa yekulungwa ayikene pakuganisya kuti Mlungu ngaŵa mkwakululucila.
2. (a) Ana lilemba lya Salimo 34:22 likulosya camtuli kuti ŵakulemwa naga akutilila kwa Yehofa cacakamucisya? (b) Ana citulijiganye cici mungani ajino? (Alole libokosi lyakuti “ Ngani Jekulungwa Jili Yatukulijiganya.”)
2 Nambope, Malemba gakusatusimicisya kuti ŵakulemwa naga akutilila kwa Yehofa, cacakamucisya. (Aŵalanje Salimo 34:22.) Ana mpaka atilile camtuli kwa Yehofa? Ana tukusosekwa kutenda yamtuli kuti Yehofa atutendeleje canasa ni kutukululucila patulemwisye? Kwanga kwa yiwusyoyi mpaka tukupate kutyocela pa dongosolo jajapali kwa Ayisalayeli jakola misinda jakutilila. Dongosoloji jaliji ja m’cilamusi ca Mose. Nambo tukumanyilila kuti kutandila pa Pentekosite mu 33 C.E ŵandu nganaŵasoni pasi pa cilamusici. Nambope, tukumbucileje kuti Cilamusici catyocele kwa Yehofa. M’yoyo, dongosolo jakola misinda jakutilila jikutujiganya nganisyo sya Yehofa pa ulemwa, ŵakulemwa, soni kupitikuka mtima. Candanda, kwende tulole cakulinga ca misindaji, soni mujakamulilaga masengo.
“ASAGULE MISINDA JAKUTILILA”
3. Ana Ayisalayeli ŵatendaga wuli mundu pam’wuleje mjakwe mwamele?
3 Yehofa ŵakuwonaga kuwulagana pasikati pa Ayisalayeli kuŵa ngani jekulungwa. Naga mundu am’wuleje mjakwe mwamele, mlongo mjakwe jwamlume jwa jwakuwajo, ŵam’wulagaga jwakuwulagajo. Mlongo mjakweju ŵakolanjikwaga kuti “jwakuwucisya miyasi.” (Num. 35:19) Kum’wulaga mundujo kwaliji mpela kulipila miyasi ja mundu jwawilejo. Kutenda yeleyi kwakamucisyaga kuti Cilambo ca Cilangano ciŵe ceswela, ligongo Yehofa jwalamwile kuti, “Akasaja kusakasya cilambo cacakatamejeco, ligongo miyasi [ja mundu jwakuwulajidwa] jikusasakasya cilambo.”—Num. 35:33, 34.
4. Ana mundu pam’wuleje mjakwe mwangosi patendekwaga yamtuli?
4 Nambi wuli mundu pam’wuleje mjakwe mwangosi? Atamose kuti jaŵaga ngosi, nambope jwakuwulagajo jwakolaga magambo ligongo awuleje mundu jwangalemwa. (Gen. 9:5) Nambo mwa canasa ca Yehofa, mundu jwawuleje mjakwe mwangosi ŵamkundaga kutilila mumsinda umo mwa misinda 6 jakutilila pakumjogopa jwakuwucisya miyasi. Pajinjile mumsindawu, jwakuwucisya jula ŵamlekaga. Jwakuwulaga mwangosi jula jwasosekwaga kutama mumsindawu mpaka pacaciwa jwamkulungwa jwa ŵambopesi.—Num. 35:15, 28.
5. Ana dongosolo jakola misinda jakutilila jikutukamucisya wuli kumpikanicisya cenene Yehofa?
5 Ngaŵa kuti ŵandu ni ŵaŵalinganyisye yakuti paŵe misinda jakutilila. Nambo Yehofa msyenejo jwamlamwile Yoswa kuti, “Mwasalile Ayisalayeli kuti, ‘Asagule misinda jakutilila.’” Misinda jeleji jaliji “japajika.” (Yos. 20:1, 2, 7, 8) Ligongo lyakuti Yehofa msyene ni juŵalinganyisye yakuti paŵe misinda jakutililaji, komboleka kuliwusyaga kuti, Ana dongosolo jeleji mpaka jitukamucisye camtuli kupikanicisya cenene ya canasa ca Yehofa? Soni ana yeleyi yikutujiganya kuti mpaka tutende wuli kuti tutilile kwa jwalakwe lelojino?
“ALONDESYEJE MAGAMBO GAKWE KWA ACAKULUNGWA ŴA MUMSINDA”
6, 7. (a) Ana acakulungwa ŵakwete ukumu wamtuli pakumlamula mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.) (b) Ligongo cici lwaŵaga lunda kuti mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi akawoneganeje ni acakulungwa?
6 Mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi ŵasosekwaga ‘kulondesya magambo gakwe kwa acakulungwa ŵa mumsinda’ watilile jwalakwejo. Acakulungwaŵa ŵaŵaga pa cipata ca msindawo. Jemanjaji ŵasosekwaga kumpocela ni magasa gaŵili. (Yos. 20:4) M’masiku gamnono, jwakutila jula ŵamsalilaga kuti akawonegane ni acakulungwa ŵa mumsinda muŵam’wulajile munduwo. Acakulungwa ŵa mumsindawo ni ŵaŵasosekwaga kumlamula. (Aŵalanje Numeri 35:24, 25.) Naga acakulungwawo akulamula kuti jaliji ngosi, jwakuwulagajo ŵamsalilaga kuti awujile kumsinda uŵatilile wula.
7 Ligongo cici acakulungwa ŵajigalaga nawo mbali? Jemanjaji ŵajigalaga nawo mbali pakusaka kuti mpingo wa Ayisalayeli uŵe weswela soni kumkamucisya mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi jula kupocela canasa ca Yehofa. Jwamlijiganye ya Baibulo jwine jwalembile kuti naga jwakuleŵa jula akulepela kuja kukuwonegana ni acakulungwa, “umi wakwe waŵaga pangosi.” Jwasasilesoni kuti, “Miyasi jakwe jaŵaga pamtwe pakwe, ligongo lyakulepela kamulicisya masengo dongosolo jakulupucila jiŵalinganyisye Mlungu.” Cikamucisyo kwa mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi capali, nambo msyenejo jwasosekwaga kutendapo kandu kuti apocele cikamucisyoco. Naga nganatilila ku umo mwa misinda jiŵalinganyisye Yehofa, mlongo mjakwe jwamlume jwa jwakuwajo, ŵam’wulagaga jwakuwulagajo.
8, 9. Ligongo cici Mklistu jwatesile cakulemwa cekulungwa akusosekwa kuŵenda cikamucisyo kwa acakulungwa ŵa mumpingo?
8 Masiku agano, Mklistu jwatesile cakulemwa cekulungwa akusasosekwa kuwonegana ni acakulungwa ŵa mumpingo kuti amkamucisye. Ligongo cici kutenda yeleyi kuli kwakamucisya? Candanda, dongosolo ja m’Malemba jakuti acakulungwa ŵa mumpingo alondesyeje ngani syakwayana ni yakulemwa yekulungwakulungwa ŵajitandisye Yehofa. (Yak. 5:14-16) Caŵili, dongosoloji jikusakamucisya kuti Mlungu ajendelecele kwanonyela ŵandu ŵakulemwa ŵapitikwice mtima soni kuti alece kutenda yakulemwa. (Aga. 6:1; Ahe. 12:11) Catatu, acakulungwa ŵa mumpingo ŵasagulidwe soni kwiganyidwa kuti ŵakamucisyeje kunondiya canasa ŵakulemwa ŵapitikwice mtima. Yehofa akusiŵakolanga acalumeŵa kuti ali ‘malo gakutilila wula ja cimbungo.’ (Yes. 32:1, 2) Ana wawojo ngakwiticisya kuti dongosolo jeleji jikulosya canasa ca Mlungu?
9 Ŵakutumicila ŵajinji ŵa Mlungu awuweni umbone wakusosasosa soni kupocela cikamucisyo kutyocela kwa acakulungwa ŵa mumpingo. Mwambone, m’bale jwine lina lyakwe Daniel jwatesile cakulemwa cekulungwa, nambo kwa miyesi nditu jwajogopaga kuja kwasalila acakulungwa ŵa mumpingo. Pali papite ndaŵi jelewu jwalakwe jwasasile kuti, “Naganisyaga kuti acakulungwa ŵa mumpingowo ngaja kungamucisya cilicose. Nambope, ndaŵi syosope najembeceyaga yakuyicisya ya ulemwa wangu. Panapopesile kwa Yehofa, nalipikene kuti ngusosekwa kusala cilicose soni kupepesya payindu yanalemwisye.” Pambesi pakwe, Daniel jwaŵendile cikamucisyo kwa acakulungwa ŵa mumpingo. Pali papite ndaŵi, jwasasile kuti, “Kusala yisyene, najogopaga kwawula kukwasalila. Nambo pambesi pakwasalila, natandite kupikana mpela mundu jwine atyosisye yindu yawusito pekoyo pangu. Sambano, ngusalipikana kuti mpaka namyicile Yehofa mwagopoka.” Apano, Daniel akwete cikumbumtima ceswela, soni pacangakaŵapa ŵamsagwile kuŵa jwakutumicila jwakamucisya.
“ATILILEJE KU UMO MWA MISINDAJI”
10. Ana mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi jwasosekwaga kutenda cici kuti atendeledwe canasa?
10 Mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi jwasosekwaga kutenda kandu kuti atendeledwe canasa. Jwasosekwaga kutilila ku msinda wakutilila wawaliji pakuŵandicila. (Aŵalanje Yoswa 20:4.) Kuti akawulajidwa yajegamilaga kuti akayice ku msindawo mwacitema soni akatameje kukoko. Jwalakwe jwalekaga masengo gakwe, nyumba jakwe, soni nganakolaga ufulu wakwendajenda, mpaka jwamkulungwa jwa ŵambopesi ali awile. * (Num. 35:25) Nambope kutenda yeleyi kwaliji kwakupikanika kulekangana ni kuti awulajidwe. Naga jwakuwulaga mjakwe jula akukopoka mu msindawo, yalosyaga kuti nganakola nayo masengo ya mundu jwam’wuleje jula, soni umi wakwe waŵaga pangosi.
11. Ana Mklistu jwakulemwa jwapitikwice mtima akusatenda yamtuli pakulosya kuyamicila canasa ca Mlungu?
11 Masiku aganosoni, jwakulemwa jwapitikwice mtima akusosekwa kutendapo kandu kuti Mlungu amtendele canasa. Tukusosekwa kuŵengana ni yindu yampaka yitutendekasye kulemwa. Ngaŵa kuti tugambeje kuŵengana ni yakulemwa yekulungwakulungwape, nambo tuŵambalejesoni yamwanamwana yampaka yitulongolele kutenda yakulemwa yekulungwa. Mwakusalilidwa, ndumetume Paulo jwasasile ya yitendo ya Aklistu ŵa ku Kolinto ŵaŵapitikwice mtima. Jwalakwe jwalembile kuti, “Alole yacitite pakwakamucisya canasa cakamulana ni lisosa lya Mlungu. Catendekasisye kuti aliswejesye, kuŵengana ni cakusakala, kola woga, kusacilila kupitikuka mtima, kulipeleka, nambosoni kuleka cakulemwaco.” (2 Akoli. 7:10, 11) M’yoyo, naga tukutenda cilicose cakomboleka kuti tulece yakulemwa, tucimlosya Yehofa kuti tukulitendela canasa soni tukumanyilila kuti canasa ca Mlungu nganiciŵa ciyice jika.
12. Ana Mklistu akusosekwa kuleka kutenda cici kuti ajendelecele kupocela canasa ca Mlungu?
12 Ana Mklistu akusosekwa kuleka kutenda cici kuti ajendelecele kupocela canasa ca Mlungu? Akusosekwa kuŵa jwakoseka kuleka kutenda yindu atamose yakusayinonyela mnope naga mpaka yimlongolele kutenda cakulemwa. (Mat. 18:8, 9) Naga acimjawo akwakanganicisya kutenda yindu yampaka yimtumbilikasye Yehofa, ana mpaka akunde kuleka kunguluka nawo? Naga pawuweni ukana ŵangasaka kumwa panandi, ana ali ŵakusacilila kuŵambala yakutendekwa yampaka yatendekasye kumwa mnope? Naga akulimbana ni kumbila ya msese, ana akusaŵambala mafilimu, mawebusayiti, kapena yakutendekwa yampaka yatendekasye kola nganisyo syakulemweceka? Akumbucileje kuti, yiliyose yampaka akunde kuyileka pakusaka kuti aŵe ŵakulupicika kwa Yehofa yili yakuŵajilwa. Naga Yehofa akutuleka yikusaŵa yakupweteka mnope kupunda cilicose. Nambo cindu cakusosekwa mnope cili kupocela “umbone mtima wangamala” wa Yehofa.—Yes. 54:7, 8.
‘ATILILEJE KWELEKO’
13. Pali mu msinda wakutilila, ligongo cici jwakuwulaga mjakwe jwaŵaga jwakusangalala soni kulipikana kuti Yehofa akumcenjela? Alondesye.
13 Mundu pajinjile mu msinda wakutilila jwakulupukaga. Pakwamba ya misindaji, Yehofa jwatite, ‘Atilileje kweleko.’ (Yos. 20:2, 3) Yehofa nganakundaga kuti mundu jwakuwulagajo amlamule kaŵili pa cakulemwa cakwe cicoco, kapena kunda kuti jwakuwucisya miyasi ajinjile mu msindamo kuja kum’wulaga mundujo. Pajinjile mu msindamu jwakuwulagajo nganasosekwaga kutenda woga kuti cawulajidwe. Jwalakwe jwasosekwaga kulipikana kuti Yehofa akumcenjela. Mundu jwatilile mu msindamu nganatamaga mpela mkayidi. Jwalakwe jwakolaga upile wakukamula masengo, kwakamucisya ŵane, soni kutumicila Yehofa mwamtendele. Yeleyi yikugopolela kuti jwaŵaga ni umi wakusangalala.
Akulupilileje kuti Yehofa akusakululuka ni mtima wosope (Alole ndime 14-16)
14. Ana Mklistu jwapitikwice mtima akusosekwa kusimicisya ya cici?
14 Ŵandu ŵa Mlungu ŵane ŵaŵatesile cakulemwa cekulungwa akusalijimbape magambo atamose papitikwice mtima. Akusalipikanasoni kuti Yehofa ngaŵa mkuliŵalila cakulemwa cawo. Naga wawojo akusalipikanasoni m’yoyo, aŵe ŵakusimicisya kuti naga Yehofa amkululucile mundu nikuti amkululucile yisyene. Daniel jwatumkolasile kundanda kwa nganiji ŵasimicisye yeleyi. Acakulungwa ŵa mumpingo paŵamkamucisye kuti akole cikumbumtima ceswela, jwalakwe ŵasangalele mnope. Ŵaŵecete kuti, “Nalesile kulijimba magambo. Yehofa pamkululucile mundu yikusamalila papopo. Ligongo akusajigala yakulemwa ya mundujo ni kuyijasila kwakutalika. Ngakusosekwa kuyikumbucilasoni.” Jwakuwulaga mjakwe jula pajinjile mu msinda wakutilila, nganasosekwaga kutenda woga kuti jwakuwucisya miyasi cam’wulaje. Mwakulandana ni yeleyi, Yehofa patukululucile cakulemwa cetu tukatendaga woga kuti cacitujimbasoni magambo ni cakulemwa cicoco.—Aŵalanje Salimo 103:8-12.
15, 16. Ana ukumu wa Yesu mpela jwakutuwombola soni Jwamkulungwa jwa Ŵambopesi ukutusimicisya camtuli ya canasa ca Mlungu?
15 M’weji tukwete upile wekulungwa kupunda waŵakwete Ayisalayeli ligongo Yehofa atulosisye canasa cekulungwa. Paulo paŵasasile ya kulepela kwakwe kumpikanila Yehofa cenenepe, pambesi pakwe jwatite, ‘Mlungu tacingulupusya kupitila mwa Yesu Klistu Ambuje ŵetu.’ (Alo. 7:25) Atamose kuti Paulo jwalagaga ni ulemwa soni yakulemwa yele ŵayilesile ni kupitikuka mtima, jwalakwe jwasimicisye kuti Mlungu amkululucile kupitila mwa Yesu. Mpela jwakutuwombola, Yesu akusaswejesya cikumbumtima cetu soni kutupa mtendele wa mumtima. (Ahe. 9:13, 14) Mpelasoni Jwamkulungwa jwa Ŵambopesi, Yesu ‘akusakombola kwakulupusya ŵandu ŵayice kwa Mlungu kupitila mwa jwalakwejo, pakuŵa jwalakwe apali ndaŵi syosope kuti ŵacondeleleje kwa Mlungu mmalo mwa jemanjajo.’ (Ahe. 7:24, 25) Naga ukumu waŵakwete jwamkulungwa jwa ŵambopesi ŵasimicisyaga Ayisalayeli kuti yakulemwa yawo yikululucidwe, nambi uli pakwamba ya undumetume wa Jwamkulungwa jwa Ŵambopesi jwetu Yesu? Jwalakwe akutusimicisya kuti ‘cacitutendela canasa soni kuti cacitulosya umbone wakwe wekulungwa patukusosekwa cikamucisyo.’—Ahe. 4:15, 16.
16 M’yoyo, kuti atilile kwa Yehofa akusosekwa kulupilila mbopesi ja Yesu. Yili yisyene kuti ciwombolo cikusakamucisya ŵandu ŵajinji. Nambo, akulupililejesoni mnope kuti cikusakamucisya wawojo pajika. (Aga. 2:20, 21) Akulupilileje kuti Mlungu mpaka ŵakululucile yakulemwa yawo kupitila mu mbopesi jeleji. Akulupilileje kuti ciwombolo cikusapa upile wawojo kuti cakole umi wangamala. Mbopesi ja Yesu jili mtuka wa Yehofa kwa wawojo.
17. Ligongo cici wawojo ali ŵakusacilila kutilila kwa Yehofa?
17 ongosolo jakola misinda jakutilila jikutujiganya ya canasa ca Yehofa. Dongosoloji jikusalosya kuti umi uli wakusosekwa. Jikusatujiganyasoni yakusosekwa kutenda mundu kuti alosye kupitikuka kusyesyene, masengo ga acakulungwa ŵa mumpingo pakutukamucisya, nambosoni kutusimicisya yakuti Yehofa akusakululuka. Ana wawojo akusatilila kwa Yehofa? Pangali kwinesoni kwampaka atilile, nambo kwa Yehofa basi! (Sal. 91:1, 2) Mungani jakuyicisya, tucilola yampaka tutende pakusyasya cilungamo ni canasa ca Yehofa caŵacilosisye pakupeleka misinda jakutilila.
^ ndime 10 Mabuku gane ga mbili ja Ciyuda gakusasala kuti liŵasa lya mundu jwam’wuleje mjakwe mwangosi jula komboleka kuti lyayikaga ni kutamaga najo yalumo mu msinda wakutilila wula.
