Ana Tukutenda Yindu Mwakamulana ni Nganisyo sya Yehofa?
“Agalawuce mwakucenga nganisyo syawo.”—ALO 12:2.
1, 2. Patukukula mwausimu, ana tukusalijiganya kutenda cici? Apelece cisyasyo.
TUWANICISYE kuti mundu jwine akumpa mwanace mtuka. Acinangolo ŵakwe akumsalila mwanaceju kuti atende “sikomo.” Mwanaceju akutenda sikomo, ligongo lyakuti amsalile. Jwalakwe pakukula, akupikanicisya ligongo lyakwe acinangolo ŵakwe ŵamsalilaga kuti naga mundu amtendele yindu yambone ayamicileje. Sambano jwalakwe akusaŵa jwakuyamicila kutyocela pasi pamtima papocele cindu kutyocela kwa mundu jwine. Ligongo cici? Ligongo lyakuti ndamo jakuyamicila sambano jiŵele mbali ja umi wakwe.
2 Mwakulandana ni yeleyi, patwagambile kumanyilila usyesyene, twalijiganyisye kusosekwa kwakupikanila malamusi ga Yehofa. Nambo patukwendelecela kula mwausimu, tukusalijiganya yejinji yakwamba nganisyo sya Yehofa, yindu yakusayinonyela, yakusaŵengana nayo, soni mwakusayiwonela yindu. Patukukunda nganisyo sya Yehofa kuti situlongoleleje pa yakusagula yetu soni yitendo yetu, tukusatenda yindu mwakamulana ni nganisyo syakwe.
3. Ligongo cici yikusaŵa yakusawusya kutenda yindu mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa?
3 Atamose kuti kulijiganya kutenda yindu mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa kuli kwakamucisya, ndaŵi sine kukusaŵa kwakusawusya. Ndaŵi sine, yeleyi mpaka yitendekwe ligongo lya ungali umlama wetu. Mwacisyasyo, mpaka yitusawusyeje kupikanicisya mwakusayiwonela Yehofa yindu mpela cikululu, kunonyela cipanje, masengo gakulalicila, kukamulicisya masengo miyasi mwakulemweceka, soni yindu yine. Ana mpaka tutende wuli? Ana mpaka tujendelecele camtuli kutenda yindu mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa? Soni ana kutenda yeleyi kukusatukamucisya camtuli kutenda yisagula yambone apano soni msogolo?
TUTENDEJE YINDU MWAKAMULANA NI NGANISYO SYA MLUNGU
4. Kuti tukombole kucenga nganisyo syetu, ana tukusosekwa kutenda cici?
4 Aŵalanje Aloma 12:2. Palilembali, ndumetume Paulo jwasasile yatukusosekwa kutenda kuti tulijiganye kuyiwona yindu mwakusayiwonela Yehofa. Jwalakwe jwasasile yatukusosekwa kutenda kuti ‘tukajigalilaga lunda lwa ndaŵi ajino.’ Mpela mutwalijiganyicisye mungani jajipite jila, yeleyi yikugopolela kuti tukusosekwa kukana nganisyo syakucilamboku. Nambosoni ŵatusalile kuti tukusosekwa kucenga nganisyo syetu. Kuti tukombole kutenda yeleyi, tukusosekwa kulijiganya Maloŵe ga Mlungu, kugaganicisya mwakusokoka, kupikanicisya nganisyo syakwe, soni kulingalinga kuti tuyiwoneje yindu mpela mwakusayiwonela jwalakwe.
5. Alondesye kulekangana pasikati pa kuŵalanga mwakuwutuka soni kulijiganya.
5 Kulijiganya nganikuŵa kwamba kuŵalanga mwakuwutuka kapena kata msela papali kwanga kwa ciwusyo ca mundimejo. Nambo kukusapwatikapo yejinji. Patukulijiganya, tukusosekwa kulola yajikutusalila nganijo yakwamba Yehofa, matala gakwe, soni nganisyo syakwe. Tukusosekwa kulingalinga kupikanicisya ligongo lyakwe Yehofa akusatulamula kuti tutendeje yindu yine nambo ni kuŵambalaga yindu yine. Tukusosekwa tuganicisyeje mwampaka tukamulicisye masengo yatukulijiganya mwakucenga yatukusatenda soni mwatukusaganicisya. Yili yisyene kuti ndaŵi sine nganituŵa tukombwele kuti tuganicisyeje mwakusokoka yakwamba Yehofa, matala gakwe, soni nganisyo syakwe lisiku ni lisiku, patukutenda lijiganyo lya pajika. Nambo mpaka yiŵe cenene kumalilaga ndaŵi jejinji tuli mkuganicisya mwakusokoka yatulijiganyisyeyo.—Sal. 119:97; 1 Tim. 4:15.
6. Ana pakusatendekwa cici naga tukuganisya mwakusokoka mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa?
6 Ndaŵi ni katema patukuganicisya mwakusokoka maloŵe ga Mlungu, pakusatendekwa cindu cine cakusangalasya. Tukusaŵaga ŵakusimicisya kuti nganisyo sya Yehofa sili syamlama. Tukusatanda kuyiwona yindu mwakusayiwonela Yehofa, soni tukusatendaga yindu mwakamulana ni nganisyo syakwe. Nganisyo syetu sikusacenga ni kutanda ganisya m’litala lyasambano. Mwapanandipanandi, tukusatendaga yindu mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa.
YITENDO YETU YIKUSAJIGALILA YAYILI MUNGANISYO MWETU
7, 8. (a) Ana Yehofa akusayiwona camtuli yindu yakucilu? (Alole yiwulili yayili kundanda kwa nganiji.) (b) Naga tukusayiwona yindu mwakusayiwonela Yehofa, ana ndaŵi syosope ni cindu capi catuciŵikaga pamalo gandanda?
7 Nganisyo syetu ni yitendo yetu yikusajendela yimpepe. (Mak. 7:21-23; Yak. 2:17) Kwende tulole yisyasyo yamnono yakutukamucisya kupikanicisya ciwundo celeci. Cisyasyo cimo cikusimanikwa mungani jajikusasala ya kupagwa kwa Yesu. Nganiji jikusalosya cenene mwakusayiwonela Yehofa yindu yakucilu. Mlungu ŵalisagwile liŵasa lya Yosefe ni Maliya kuti liŵe acinangolo ŵa Yesu atamose kuti liŵasali lyaliji lyakulaga. (Lef. 12:8; Luk. 2:24) Pajwagambile kupagwa Yesu, Maliya ‘ŵamgonece jwalakwe mwakulila ng’ombe ligongo lyakuti nganigapagwa malo m’nyumba jagona acalendo.’ (Luk. 2:7) Yehofa akasace, akatesile yiliyose yakomboleka kuti Yesu apagwile malo gambone mnope. Nambo ŵasacile kuti Yesu apagwile m’liŵasa lyalikusaŵika kulambila Mlungu pamalo gandanda. Yeleyi ni yayaliji yakusosekwa mnope kwa Yehofa.
8 Ngani ja m’Baibulo jakusala ya kupagwa kwa Yesuji, jikutujiganya mwakusayiwonela Yehofa yindu yakucilu. Acinangolo ŵane akusiŵakanganicisya ŵanace ŵawo kuti atendeje yiliyose yakomboleka kuti apate yindu yakucilu, atamose kuti kutenda yeleyi usimu wa ŵanacewo mpaka usokonecele. Nambo kusala yisyene, Yehofa akusayiwona yindu yausimu kuŵa yakusosekwa mnope. Ana akusayiwona yindu mwakusayiwonela Yehofa? Ana yitendo yawo yikusalosya cici?—Aŵalanje Ahebeli 13:5.
9, 10. Ana mpaka tulosye camtuli kuti ngani ja kwakuŵasya ŵane tukusajiwona mpela mwakusajiwonela Yehofa?
9 Cisyasyo cine cili mwakusam’wonela Mlungu mundu jwakusanonyela kwakuŵasya ŵane. Yesu jwatite, “Jwalijose jwakukuŵasya jumo mwa ŵanace ŵamwana ŵakwete cikulupiŵa, mpaka yiŵe cenene ali amtaŵilile liganga lyekulungwa lyakusyajila m’lukosi mwakwe, nikuja kumponya m’nyasa.” (Mak. 9:42) Maloŵe gelega gakulosya kuti, kwa Yesu, kwakuŵasya ŵane jili ngani jekulungwa. Ligongo lyakuti Yesu jwalosyaga ndamo ja Atatigwe, mpaka tuŵe ŵakusimicisya kuti Yehofa akusaŵengana ni mundu jwalijose jwakusatenda yindu yayikusiyakuŵasya ŵane.—Yoh. 14:9.
10 Ana tukusayiwona yindu mwakusayiwonela Yehofa soni Yesu pangani jeleji? Ana yitendo yetu yikusalosya cici panganiji? Mwacisyasyo, tujile kuti cakuwala cine cakwe kapena mtundu wine wakwe wakulisalalisya wutusangalesye, nambo tukumanyilila kuti ciwakuŵasye abale ni alongo kapena cakole nganisyo syagonana. Ana cinonyelo cetu pa abale ni alongo ŵetu cicitulimbikasya kuŵambala kusuma cakuwalaco kapena kulisalalisya kwa mtundu welewo?—1 Tim. 2:9, 10.
11, 12. Ana kuyiwona yindu mwakusayiwonela Mlungu soni kuligosa mpaka kutukamucisye camtuli kuciŵenga cakusakala?
11 Cisyasyo catatu cili cakuti Yehofa akusaŵengana ni ungali cilungamo. (Yes. 61:8) Atamose kuti jwalakwe akusamanyilila kuti ndaŵi sine yikusatulema kuti tutendeje yindu yambone, nambope akusatulimbikasya kuti tuŵenganeje ni cakusakala mpela mwakusatendela jwalakwe. (Aŵalanje Salimo 97:10.) Kuganicisya ligongo lyakwe Yehofa akusayiŵenga yakusakala kucitukamucisya kuti tutendeje yindu mwakamulana ni nganisyo syakwe soni tucijendelecela kuyiŵambala yakusakala.
12 Kukusya ndamo jakuyiwona yakulungama mpela mwakusayiwonela Yehofa kukusatukamucisyasoni kumanyilila yindu yakusakala atamose kuti yinduyo nganayisala mwacindunji m’Maloŵe ga Mlungu. Mwacisyasyo, pana ung’asi wine wakusawukolanga kuti lap dancing, wakusaŵina acakongwe ali ŵangawala cenene, wawukusalimbikasya yagonana. Ŵane akusaŵeceta mwakulikululucila kuti ung’asiwu nganiwuŵa wakulemweceka ligongo nganikuŵa gonana kusyesyene. * Nambo ana yakutendekwa mpela yeleyi yikusalosya kuti tukuyiwona yindu mpela mwakusayiwonela Mlungu, jwakusaŵengana ni cakusakala cilicose? Kwende tutalikanganeje ni cakusakala mwakulijiganya kuŵa ŵakuligosa soni mwakuciŵenga cakusaciŵenga Yehofa.—Alo. 12:9.
TUGANICISYEJE MKANIPAŴE YATUCITENDA MSOGOLO
13. Ligongo cici tukusosekwa kuganicisya mkanipaŵe mwakusayiwonela yindu Yehofa kuti citutende yisagula yalunda msogolo?
13 Patukulijiganya, tuganicisyeje mwakusayiwonela yindu Yehofa. Yeleyi yicitukamucisya kutenda yisagula yalunda msogolo. Patusimene ni cine cakwe catukusosekwa kutenda cisagula pandaŵi jijojo, tuciŵa ŵakoseka soni kumanyilila yatukusosekwa kutenda. (Mis. 22:3) Kwende tulole yisyasyo yine ya m’Baibulo.
14. Ana tukulijiganya cici pa yaŵajanjile Yosefe kwa ŵamkwakwe Potifala?
14 Ŵamkwakwe Potifala paŵalingaga kumnyenjelela Yosefe, jwalakwe jwakanile. Yosefe jwaganicisye mwakusokoka mkanipaŵe mwakusayiwonela Yehofa pangani jakuŵa ŵakulupicika mu ulombela. (Aŵalanje Genesesi 39:8, 9.) Yosefe jwajanjile ŵamkwawo Potifala kuti, “Ana mpaka yikombolece uli kuti une ndende cangalumbana cekulungwa mpela celeci, ni kumlemwecesya Mlungu?” Yeleyi yalosisye kuti jwalakwe jwayiwonaga yindu mwakusayiwonela Yehofa. Nambi uli m’weji? Ana mpaka tutende wuli naga mjetu jwa kumasengo atandite kutunyenjelela kuti tutende cikululu? Nambi wuli naga mundu jwine atutumicisye utenga wa pa foni kapena ciwulili cakulimbikasya yagonana? * Mpaka yiŵe yangasawusya kuŵa ŵakulupicika naga twalijiganyisye ni kuyiwonaga yindu mwakusayiwonela Yehofa soni twasagwile kala yampaka tutende.
15. Ana mpaka tujendelecele camtuli kuŵa ŵakulupicika mpela muŵatendele anyamata ŵatatu ŵa Cihebeli?
15 Kwende tulole cisyasyo ca anyamata ŵatatu ŵa Cihebeli, mena gawo gali Sadilaki, Mesaki ni Abedinego. Mwenye Nebukadinesala pijwalamwile anyamataŵa kuti alambile ciwanicisyo cijwapanganyisye, jemanjaji ŵakanile mwakulimba mtima. Kwanga kwawo mwakupikanika kwalosisye kuti anyamataŵa ŵayimanyililaga kala yaŵasosekwaga kutenda kuti ajendelecele kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa. (Eks. 20:4, 5; Dan. 3:4-6, 12, 16-18) Nambi wuli m’weji masiku agano? Ana mpaka tutende wuli naga abwana ŵetu akutuŵenda kuti tupelece mbiya syakamucisya kusangalalila yakwayana ni dini jaunami? M’malo mwakwembeceya yindu yeleyi kututendecela, mpaka yiŵe cenene apano kuganicisya mwakusokoka mwakusayiwonela Yehofa yindu mpela yeleyi. Kaneko patusimene ni yindu yeleyi, yiciŵa yangasawusya kutenda yindu yakuŵajilwa mpela muŵatendele anyamata ŵatatu ŵa Cihebeli.
Ana akusawungunya, kulemba cikalata cakusagula mtundu wa cikamucisyo ca mtela campaka tupocele, soni kuŵeceta ni dokotala jwawo? (Alole ndime 16)
16. Ana kupikanicisya nganisyo sya Yehofa kucitukamucisya camtuli kukosecela yakwayana ni cikamucisyo ca mtela?
16 Kuganicisya mkanipaŵe kusosekwa kwakwendelecela kuŵa ŵakulupicika mpaka kutukamucisye pangani jakwayana ni cikamucisyo ca mtela. Tukusaŵa ŵakusimicisya kukana kutajidwa miyasi jamtundu kapena mbali mcece syekulungwakulungwa sya miyasi. Nambo pana mbali sine syakwayana ni miyasi syele Mklistu akusasosekwa kutenda jika cisagula mwakamulana ni yiwundo ya m’Baibulo. (Mase. 15:28, 29) Ana ndaŵi jambone ni japi jakusagula yakutenda? Ana jili ndaŵi jatuli kucipatala, patukupikana kupweteka? Iyayi. Apano jili ndaŵi jambone jakuwungunya ni kulemba cikalata cakusagula mtundu wa cikamucisyo ca mtela campaka tupocele soni kwawula kukuŵecetana ni adokotala. *
17-19. Ligongo cici apanopano kuli kwakusosekwa kuganicisya mwakusayiwonela yindu Mlungu pangani syakulekanganalekangana? Asale cisyasyo ca mbali syakulekanganalekangana syatukusosekwa kosecela apano.
17 Cakumalisya, kwende tulole yaŵajanjile Yesu kwa Petulo pajwasasile nganisyo syangali lunda. Petulo jwatite, “Ambuje, alitendele canasa.” Yesu jwaliji ali mganicisya mwakusokoka mnope yaŵasakaga Mlungu kuti jwalakwe atende pa yakulocesya yakwamba umi wakwe soni ciwa cakwe, pajwaliji pacilambo capasi. Umanyilisiwu wamkamucisye jwalakwe kwendelecela kuŵa jwakulupicika soni kupeleka umi wakwe mpela mbopesi.—Aŵalanje Mateyu 16:21-23.
18 Masiku agano, cakulinga ca Mlungu kwa ŵandu ŵakwe cili kuŵa paunasi ni jwalakwe soni kuti akamuleje masengo gakwe mulimose mwampaka akombolele. (Mat. 6:33; 28:19, 20; Yak. 4:8) Ŵandu ŵane mpaka alinjeje kututengusya kuti tukaŵa paunasi wambone ni Yehofa. Mwine mpaka atendeje yeleyi pakusaka kuti yindu yitujendele cenene, mpela yaŵatesile Petulo kwa Yesu. Mwacisyasyo, tuwanicisye kuti abwana ŵawo ŵakwesisye pamasengo soni akwasalila kuti capoceleje mbiya syejinji, nambo wawo akuyiwona kuti yeleyi ciyisokonasye mbali jausimu. Kapena, naga ali pa sukulu, akupata upile wakuti atyoce kumangwawo kuti akatende majiganyo gakonjecesya. Pandaŵi mpela syelesi, ana nganiyiŵa yikombolece kuwungunya mwakwanila, kwasalila kaje acinangolo ŵawo kapena acakulungwa ŵa mumpingo, kaneko ni kusagulaga cenene yakutenda? Uli apano ngalijiganya mwakusaganicisya Yehofa pangani mpela syelesi soni kutenda yampaka akombole kuti atendeje yindu mwakamulana ni nganisyo syakwe? Kaneko naga akusimana ni yindu mpela yeleyi, yiciŵa yangasawusya kumanyilila yampaka atende pandaŵijo. Cacimanyilila yampaka atende ligongo lyakuti ŵasagwile kala kuŵika nganisyo syawo pakumtumicila Yehofa.
19 Komboleka kuti panasoni mbali sine syampaka silinje kulupicika kwawo kwa Yehofa. Yili yisyene kuti ndaŵi sine nganiyiŵa yikombolece kosecela yindu yine yampaka yitendekwe mwangayijembeceya. Nambo naga patukutenda lijiganyo lyapajika tukusaganicisya mwakusokoka nganisyo sya Yehofa, yiciŵa yangasawusya kukumbucila yatulijiganyisye nambosoni kuyikamulicisya masengo pakutenda yisagula yalunda mu cakutendekwa cilicose. M’yoyo patukulijiganya, tumanyilileje mwakusayiwonela yindu Yehofa pangani mpela syelesi, soni kuganisya yampaka yitukamucisye kutenda yisagula yalunda apano soni msogolo. Kwende tukuwoneje kusosekwa kwa kulola nganisyo sya Yehofa pangani syakulekanganalekangana, ni kutenda yindu mwakamulana ni nganisyo syakwe. Tukusosekwasoni tukumbucileje kuti kumanyilila nganisyo sya Mlungu mpaka kukwaye yitendo yetu apano soni msogolo.
NGANISYO SYA YEHOFA SONI SOGOLO JETU
20, 21. (a) Ligongo cici tucisangalala ni ufulu wetu m’cilambo casambano? (b) Ana mpaka tutende wuli kuti tusangalaleje ni umi apanopano?
20 Jwalijose jwetuwe akwembeceya mwalung’wanu cilambo casambano. Tukwembeceya umi wangamala m’cilambo ca paladaiso. Mu Ucimwene wa Mlungu tucitama ni umi wangali yakusawusya yiliyose yatukusimana nayo masiku agano. Pandaŵijo, ŵandu caciŵa ali akwete ufulu wakusagula yakutenda. Mundu jwalijose cacisagula yakutenda mwakamulana ni yakumbila yakwe.
21 Yeleyi ngayikugopolela kuti ufulu wetu uciŵa wangali malile. Pangani ja kusagula yindu yambone soni yakusakala, ŵandu ŵakufasa cacilongoleledwaga ni malamusi ga Yehofa soni nganisyo syakwe. Yeleyi yiciŵa yakusangalasya mnope. Yakuyicisya yakwe paciŵa cisangalalo soni mtendele wejinji. (Sal. 37:11) Pandaŵi ajino mpaka tuŵepe ŵakusangalala naga tukutenda yindu mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa.
^ ndime 12 Ung’asi wakolanjidwa kuti lap dancing, uli ung’asi wawukusatendekwa kubala kapena kumalo kwine kwakusangalalila. Kumaloku jwamkongwe akusatikula pamakongolo pa jwamlume jwatemi pa mpando pakusaka kwimusya cilakolako cagonana ca jwamlumejo. Ung’asiwu ukusalimbikasya yagonana. M’yoyo, Mklistu naga akusatenda nawo ung’asiwu, acakulungwa ŵa mumpingo panyuma pakujiwungunya nganijo, mpaka asagule kupanganya komiti jakwelusya kapena iyayi. Mklistu jwaŵele mkutenda nawo ung’asiwu, akusosekwa kuŵenda cikamucisyo kwa acakulungwa ŵa mumpingo.—Yak. 5:14, 15.
^ ndime 14 Kupitila pa foni, ŵandu akusatumicisyana mautenga, yiwulili soni mafidiyo gakuŵagula. M’yoyo, Mklistu naga akusatenda nawo yeleyi, acakulungwa ŵa mumpingo panyuma pakujiwungunya nganijo, mpaka asagule kupanganya komiti jakwelusya kapena iyayi. Mu yakutendekwa yine, acakulungwakulungwa ŵa boma akusiŵajimba magambo ŵacinyamata ligongo lyakutumicisyana mautenga gakuŵagulaga. Kuti amanyilile yejinji ajawule pa jw.org kaneko aŵalanje ngani jakuti, “Zimene Achinyamata Amafunsa—Kodi Ndiyenera Kudziwa Zotani pa Nkhani Yotumizirana Mameseji ndi Zinthu Zina Zolaula?” (Alole palembile kuti ZIMENE BAIBULO LIMAPHUNZITSA > ACHINYAMATA.) Kapena alole ngani jakuti, “Kukambirana ndi Mwana Wanu Nkhani Yotumizirana Zinthu Zolaula” mu Ajimuce! ja November 2013, pp. 4-5.
^ ndime 16 Yiwundo ya m’Baibulo ayitagulile m’mabuku getu. Mwacisyasyo, alole buku jakuti Yampaka Atende Kuti Mlungu Ŵanonyeleje, pp. 246-249.
