Ngani Jakulijiganya 31
‘Tukajasa Mtima’
‘Tukajasa mtima.’—2 AKOLI. 4:16.
NYIMBO 128 Tupilile Mpaka Kumbesi
YACITULIJIGANYE *
1. Ana Aklistu akusosekwa kutenda cici kuti akombole kumalisya mpikisano wa ku umi?
AKLISTUWE tuli pampikisano wakwawula kukupocela umi. Cinga tutandite sampano kuwutuka mumpikisanowu kapena twatandite kala, tukusosekwa kuwutukape mpaka pambesi pampikisanowu. Maloŵe ga Paulo gaŵasalile Aklistu ŵa ku Filipi mpaka gatulimbikasye kumalisya nawo mpikisanowu. Ŵandu ŵane ŵamumpingo wa ku Filipi paŵapocelaga cikalata ca Pauloci ŵaliji ali atumicile Yehofa kwa yaka yejinji. Jemanjaji ŵaliji ali mkutumicila Yehofa mwakulupicika, nambo Paulo ŵakumbwisye kusosekwa kwa kuwutukape mwakupilila. Jwalakwe jwasakaga kuti jemanjaji akuyeje cisyasyo cakwe cakuwutuka mpaka ‘kumbesi kwa malo ga mpikisano.’—Afil. 3:14.
2. Ligongo cici cikamucisyo caŵapelece Paulo kwa Afilipi caliji ca pandaŵi jakwe?
2 Cikamucisyo caŵapelece Paulo kwa ŵandu ŵa ku Filipi caliji ca pandaŵi jakwe. Aklistu ŵa ku Filipi ŵalagasidwaga kutandila pandaŵi jele mpingowu watandite. Paulo ni Sila ŵapite ku Filipi ca mu 50 C.E., paŵapikene maloŵe gakutyocela kwa Mlungu gakuti “mjombocele ku Masedoniya.” (Mase. 16:9) Kweleku ŵamsimene jwamkongwe jwine lina lyakwe Lidiya, jwele ‘juŵapikanile nipo ambuje ŵamwugwile mtima wakwe’ kuti apikane ngani syambone. (Mase. 16:14) Kaneko jwalakwe ŵabatiswe pampepe ni wosope ŵa m’nyumba jakwe. Nambo ndaŵi jijojo Satana jwatendekasisye kuti alagasidweje. Acalume ŵamumsindamu ŵamjigele Paulo ni Sila ni kwawula nawo kwa acakulungwa ŵamumsindawu ni ŵalambucisye kuti ŵatandisyaga yaciwawa. Paligongo lyeleli, Paulo ni Sila ŵaputidwe, kuŵicidwa m’ndende, soni kwasalila kuti atyoce mumsindawo. (Mase. 16:16-40) Ana jemanjaji ŵajasile mtima? Iyayi. Ana abale ni alongoŵa ŵatesile cici? Jemanjaji ŵalosisye cisyasyo cambone ligongo ŵapilile. Mwangakayicila jemanjaji ŵalimbikasidwe mnope ni cisyasyo cambone caŵalosisye Paulo ni Sila.
3. Ana Paulo jwamanyilile yamtuli, soni citukambilane yiwusyo yapi mungani ajino?
3 Paulo jwasacililaga kuti akajasa mtima. (2 Akoli. 4:16) Pakusaka kuwutuka pampikisanowu mpaka pambesi, jwalakwe jwamanyilile kuti akusosekwa kuganicisyaga mnope ya cakulinga cakwe. Ana tukulijiganya cici pa cisyasyo ca Pauloci? Ana yisyasyo yapi ya ŵandu ŵakulupicika ŵa masiku agano yayikulosya kuti mpaka tupilile atamose tuli mkusimana ni yakusawusya? Ana cembeceyo cetu camsogolo mpaka citulimbikasye camtuli kuti tukajasa mtima?
CISYASYO CA PAULO MPAKA CITUKAMUCISYE
4. Ana Paulo jwakombwele camtuli kutumicila Yehofa atamose kuti jwasimanaga ni yakusawusya?
4 Aganicisye yindu yosope yaŵatendaga Paulo pandaŵi jiŵalembelaga cikalata ŵandu ŵa ku Filipi. Jwalakwe jwaliji pa ukayidi wapanyumba ku Loma. Pandaŵiji yaliji yakusawusya kuti alalicile. Jwalakwe jwapitilisyepe kulalicila kwa acalendo soni kujilembela yikalata mipingo ja kwakutalika. Mwakulandana ni yeleyi, masiku agano, Aklistu ŵajinji ŵacitamile pamlango akusatenda yakomboleka kuti ŵalalicileje ŵandu ŵayice kumangwawoko. Jemanjaji akusalembasoni yikalata yakwalimbikasya ŵandu ŵakusalepela kuwonegana nawo meso ni meso.
5. Mwakamulana ni Afilipi 3:12-14, ana cici cacamkamucisye Paulo kuganicisya mnope ya cakulinga cakwe?
5 Paulo nganakunda kuti yindu yaŵayikombwele kutenda kapena yakusakala yaŵatesile kalakala yimsokonasye kutumicila Yehofa. Jwalakwe jwasasile kuti ‘kuliŵalila yindu yayaliji munyuma mwakwe’ kwaliji kwakusosekwa pakusaka kuti ‘alinjilile kumbali jakwe kuti ayiyice yayili msogolo,’ pakusaka kumalisya mpikisano. (Aŵalanje Afilipi 3:12-14.) Ana yindu yine yapi yayikamsokonasisye Paulo? Candanda, Paulo mkanaŵe kuŵa Mklistu, jwaliji jwakusosekwa mnope kwa Ayuda. Nambope jwayiweni yeleyi “mpela ya pacitutu.” (Afil. 3:3-8) Caŵili, jwalakwe nganakunda kusokonasidwa ligongo lyaganicisya yaŵatesile kala pakwalagasya Aklistu. Catatu, jwalakwe nganaganisyaga kuti yaŵatesile pakumtumicila Yehofa yaliji yakwanila. Paulo jwatesile yejinji pa undumetume wakwe atamose kuti ŵaŵicidwe m’ndende, kuputidwa, kuponyedwa maganga, kusoŵa yakulya, yakuwala soni kasika kwa liboti ali panyasa. (2 Akoli. 11:23-27) Nambope, mwangajigalila yaŵalasile nayo soni yaŵakombwele kuyikwanilisya, jwalakwe jwayiweni kuti akusosekwa kupitilisyape kumtumicila Yehofa. Yeleyi ni yatukusosekwa kutenda.
6. Ana ni yindu ‘ya munyuma’ yapi yatukusosekwa kuyiliŵalila?
6 Ana mpaka tusyasye camtuli cisyasyo ca Paulo pangani ja “kuliŵalila yayili munyuma”? Ŵane mwa m’weji mpaka tulagasiceje nganisyo ni yakulemwa yatwatesile kalakala. Naga yili m’yoyo, pakulijiganya kwawo kwapajika akusosekwa kuganicisya mnope ya mbopesi jaŵapelece Yesu pakutuwombola. Naga tukulijiganya, kuganisya soni kujipopelela nganiji, mpaka tukombole kumalana ni kulagasika nganisyoku. Tukalijimbaga magambo ligongo lya yakulemwa yaŵatukululucile kala Mlungu. Kwende tulole cindu cine campaka tulijiganye kutyocela kwa Paulo. Komboleka kuti ŵane ŵalesile masengo gele gagakatendekasisye kuŵa ŵakusicila pakusaka kulongosya yindu ya Ucimwene. Naga yili m’yoyo ngatukusosekwa kukumbucila yindu yakalakala yatukakwete. (Num. 11:4-6; Jwak. 7:10) Yindu ‘ya munyuma’ yikupwatikapo yindu yatukombwele kala kutenda pakumtumicila Yehofa kapena yakusawusya yatwapilile. Kukumbucila yaŵatite Yehofa pakutukamucisya munyumamu mpaka kutukamucisye kumŵandicila jwalakwe. Nambope ngatukusosekwa kulipikana kuti tutesile yindu yakwanila kwa Yehofa.—1 Akoli. 15:58.
Pa mpikisano wakwawula kuja kupocela umi, ngatukusosekwa kunda cilicose kutusokonasya soni tuganicisyeje cakulinga cetu (Alole ndime 7)
7. Mwakamulana ni 1 Akolinto 9:24-27, ana cindu capi cacili cakusosekwa kuti tuwine mpikisano wa ku umi? Apelece cisyasyo.
7 Paulo jwapikanicisye maloŵe ga Yesu gakuti, “Mlinjilileje.” (Luk. 13:23, 24) Paulo jwamanyililaga kuti akusosekwa kulinjilila kwa umi wakwe wosope mpela mwaŵatendele Klistu. Ni ligongo lyakwe jwalandenye umi wetu wa Ciklistu ni mpikisano wa kuwutuka. (Aŵalanje 1 Akolinto 9:24-27.) Jwakuwutuka akusaganicisya mnope yakumalisya mpikisanowo soni akusasamala ni yindu yampaka yimsokonasye. Mwacisyasyo, ŵandu ŵane ŵakutenda mpikasano wakuwutuka mpaka awutuceje mumsewu wele mumbali mwakwe mwana masitolo nambosoni yindu yine yakusokonasya. Ana akuganisya kuti ŵandu ŵakuwutukaŵa mpaka ajime kaje ni kulolaga katundu jwali musitolomo? Jwalakwe nganaŵa atesile yeleyi naga ali mkusaka kuti awine. Mpikisano wa ku umi ukusasakasoni kusamala ni yindu yakusokonasya. Naga tukuganicisya mnope ya cakulinga cetu cakumtumicila Yehofa mpela mwaŵatendele Paulo, tucipata mboto.
CIKULUPI CETU PACISIMENE NI YAKUSAWUSYA
8. Ana citulole yakusawusya yitatu yapi?
8 Kwende sambano tulole yindu yitatu yampaka yitutendekasye kuwujila munyuma. Yindu yakwe yili, kulepecekwa kwa yindu yatwajembeceyaga, kumala kwa macili ligongo lya ucekulu soni yakusawusya yayikujigala ndaŵi jelewu. Kulijiganya yaŵatesile ŵandu ŵane pakumalana ni yakusawusya mpela yeleyi kuli kwakamucisya.—Afil. 3:17.
9. Ana kulepecekwa kwa yindu yatwajembeceyaga mpaka kutukwaye camtuli?
9 Kulepecekwa kwa yindu yatwajembeceyaga. Mwacipago tukusajembeceya yindu yambone yele Yehofa asasile kuti cacitupa. Habakuku jwaŵecete mwakulosya kusacilila kwakwe kuti Yehofa alekasye yakusakala yayatendekwaga ku Yuda. Nambo Yehofa ŵamsalile jwalakwe kuti ‘ajembeceyejepe.’ (Hab. 2:3) Nambope, patukuyiwona kuti yindu yatukwembeceya ngayikutendekwa mpaka tutande kuwujila munyuma soni kutenguka. (Mis. 13:12) Yeleyi yatendecele abale ni alongo ŵane ca mu 1914. Pandaŵi jelejo Aklistu ŵasagulwe ŵajinji ŵajembeceyaga kuti cacijawula kwinani mu 1914. Ana jemanjaji ŵatesile wuli pandaŵi janganiyitendekwa yaŵayijembeceyaga?
Yaŵajembeceyaga Royal ni Pearl Spatz nganiyikwanilicikwa mu 1914, nambope jemanjaji ŵapitilisye kumtumicila Yehofa mwakulupicika kwa yaka yejinji (Alole ndime 10)
10. Ana liŵasa line lyatesile wuli pandaŵi jele yindu yiŵayijembeceyaga nganiyitendekwa?
10 Kwende tulole cisyasyo ca Aklistu ŵaŵili ŵakulupicika ŵaŵakombwele kulimbana ni yakusawusya mpela yeleyi. M’bale Royal Spatz ŵabatiswe mu 1908 ali akwete yaka 20. Jwalakwe jwaliji jwakusimicisya kuti cajawule kwinani pacangakaŵa. M’caka ca 1911, jwam’wucisye ulombela Mlongo Pearl, ni ŵamsalile kuti, “Mkumanyilila yaciyitendekwe mu 1914, ni nguyiwona kuti mpaka yiŵe cenene tuli tulombene pacangakaŵa.” Ana liŵasa lya Ciklistuli lyajasile mtima ligongo lya kulepecekwa kwa mboto jakwawula kwinani jaŵajijembeceyaga mu 1914? Iyayi, ligongo cakulinga cawo cekulungwa caliji kutenda lisosa lya Mlungu, ngaŵaga kwawula kwinani. Jemanjaji ŵaliji ŵakusacilila kuwutuka mu mpikisanowu mwakupilila. Kusala yisyene, Royal soni Pearl ŵapitilisyepe kuŵa ŵakulupicika mpaka pambesi pa umi wawo wapacilambo capasi. Mwangakayicila akwembeceya mwalung’wanu Yehofa pacaciswejesya lina lyakwe, mwakulosya kuti jwalakwe ni jwampaka alamulile mwacilungamo soni kwanilisya yilanga yakwe. Mpaka aŵe ŵakusimicisya kuti yindu yeleyi yicitendekwa pandaŵi ja ŵasagwile Yehofa. Tukusosekwa kupitilisya mpaka pandaŵijo kumtumicila Mlungu jwetu soni ngakunda kuti kulepelecekwa kwa yindu yatwayijembeceyaga kututengusye.
Atamose kuti Arthur Secord (jwali kumciji) jwaliji jwamcekulupe, jwalakwe jwapitilisye kumtumicila Yehofa mwakulupicika. (Alole ndime 11)
11-12. Ligongo cici tukusosekwa kupitilisya kumtumicila Yehofa atamose kuti nganitukola macili mpela pandanda? Apelece cisyasyo.
11 Kumala kwa macili. Mwakulekangana ni mundu jwakuwutuka, m’weji ngatukusasosecela macili gakucilu kuti tuŵe ŵakulimba mwausimu. Kusala yisyene yili yakomboleka kwa ŵandu ŵanganakola macili kumtumicila Yehofa mwampaka akombolele. (2 Akoli. 4:16) Mwacisyasyo, M’bale Arthur Secord jwa yaka 88 ŵatumicile pa Beteli kwa yaka 55, kaneko jwatandite kulwalalwala. Lisiku line dokotala jwayice pa bedi jakwe kukumkamucisya. Jwalakwe jwamlolite m’balejo ni kuŵeceta mwakwayidwa kuti, “M’bale Secord, cilu cawoci cikuwoneka kuti amtumicile Yehofa kwa ndaŵi jelewu.” Nambope m’baleju, nganaganicisyaga yindu yakalakala. Jwalakwe ŵamlolite dokotala jula soni kumsecelela ni ŵamjanjile kuti, “Mkusala yisyene. Nambo yeleyi nganiyiŵa yakusosekwa mnope. Yakusosekwa mnope yili kuŵa ŵakulupicika mnopemnope apano.”
12 Komboleka aŵele ali mkutumicila Yehofa kwa yaka yejinji, nambo apano akulepela kutenda yejinji ligongo lya kulwalalwala. Naga yili m’yoyo akatenguka. Akakayicilaga kuti Yehofa akukumbucila yosope yaŵele ali mkutenda pakumtumicila. (Aheb. 6:10) Soni akumbucileje kuti ngaŵa yatwatesile kala ni yayikusalosya kuti tukusamnonyela Yehofa. Nambo tukusalosya kuti tukusamnonyela Yehofa mwakola nganisyo syambone soni patukutenda yampaka tukombole. (Akolo. 3:23) Yehofa akusamanyilila yindu yampaka tukombole, soni jwangatusalilaga kutenda yindu yanganituŵa tuyikombwele.—Mak. 12:43, 44.
Anatoly ni Lidiya Melnik ŵakombwele kupilila mwakulupicika atamose kuti ŵasimene ni yakusawusya yejinji (Alole ndime 13)
13. Ana yaŵasimene nayo Anatoly ni Lidiya mpaka yitulimbikasye camtuli kupitilisya kumtumicila Yehofa atamose tuli mkusimana ni yakusawusya?
13 Yakusawusya yayikujigala ndaŵi jelewu. Ŵakutumicila ŵane ŵa Yehofa aŵele ali mkupilila yakusawusya kwa ndaŵi jelewu. Mwacisyasyo, Anatoly Melnik * jwakwete yaka 12 babagwe paŵawugalile m’ndende soni kwajawusya ku ukapolo ku Siberia. Ku Siberiaku kwaliji kwakutalikangana ni ku Moldova kukwatamaga liŵasa lyawo ni lutando lwa makilomita 7,000. Pali pamasile caka cimo, Anatoly, mamagwe, soni angangagwe nombe nawo ŵajigalidwe kwawula ku ukapolo ku Siberia. Kaneko jemanjaji ŵasonganaga m’musi winewakwe, ŵajendaga lutando lwa makilomita 30 soni ŵasosekwaga kupilila nyengo jakusisima mnope. Kaneko M’bale Melnik ŵawugalidwesoni m’ndende kwa yaka yitatu, jwalakwe ŵalesile ŵamkwakwe Lidiya soni mwanace jwakwe jwamkongwe jwa caka cimo. Mwangasamala kandu ya yakusawusya yaŵasimene nayo Anatoly soni liŵasa lyakwe, jemanjaji ŵapitilisye kumtumicila Yehofa mwakulupicika. Apano Anatoly akwete yaka 82, soni akutumicila mu Komiti ja Nyambi ja ku Central Asia. Mwakulandana ni Anatoly soni Lidiya, kwende wosope tutendeje yampaka tukombole pakumtumicila Yehofa, kwineku tuli mkupilila mpela mwatwatendelaga munyumamu.—Aga. 6:9.
TUGANICISYEJE MNOPE YA CEMBECEYO CETU CAMSOGOLO
14. Ana Paulo jwamanyilile kuti akusosekwa kutenda cici kuti akwanilisye cakulinga cakwe?
14 Paulo jwakulupililaga kuti camalisye mpikisano soni kuja kupocela mboto. Mpela Mklistu jwamsagwile, Paulo jwajembeceyaga kuja kupocela ‘mbote kapena kuti mboto kwinani, jakuŵilanjila Mlungu.’ Kuti akombole kupata mbotoji, jwalakwe jwamanyililaga kuti jwasosekwaga, [“kulimbicila,” NW]. (Afil. 3:14) Paulo jwakamulicisye masengo cisyasyo pakusaka kwakamucisya Afilipi kuŵika nganisyo syawo pa cakulinga caŵakwete.
15. Ana Paulo jwakamulicisye camtuli cisyasyo ca msika pakusaka kwalimbikasya Aklistu ŵa ku Filipi kuti apitilisye kulimbicila?
15 Paulo jwakumbwisye ŵandu ŵa ku Filipi ya kuja kutama kwinani. (Afil. 3:20) Ligongo cici jemanjaji ŵasosekwaga kukumbucilaga yeleyi? M’masiku gelego, kuŵa msika jwa ku Loma kwaliji upile wekulungwa. * Nambope, Aklistu ŵasagulwe ŵakwete upile wakutama m’boma jambone mnope yayaliji yakuti cacipindula nayo. Kuŵa mundu jwa ku Loma kwaliji kwangasosekwa pakulandanya ni kuja kutama kwinani. Paligongo lyeleli, Paulo jwalimbikasisye Aklistu ŵa ku Filipi kuti, ‘Ndamo syawo siŵe syambone mpela musikuŵecetela ngani syambone syakwamba Klistu.’ Maloŵe gakuti “ndamo” palilembali gakugopolela kutenda yindu mpela msika. (Afil. 1:27) Masiku agano Aklistu ŵasagulwe, akusapeleka cisyasyo cambone pakulimbicila kukwanilisya cakulinga cawo cakuja kupata mboto ja umi wangamala kwinani.
16. Cinga tukwete cembeceyo cakwawula kwinani kapena cakutama pacilambo capasi, ana tukusosekwa kupitilisya kutenda cici mwakamulana ni Afilipi 4:6, 7?
16 Cinga tukwete cembeceyo cakutama ni umi wangamala kwinani kapena pacilambo capasi, tukusosekwa kuwutuka mpaka cakumbesi kwa malo ga mpikisano. Mulimose mwampaka yiŵele, ngatukusosekwa ganicisya yindu yamunyuma nambosoni tukakunda kuti cilicose citulekasye kumtumicila Yehofa. (Afil. 3:16) Mwine tuŵele tuli mkwembeceya kwa ndaŵi jelewu kuti tukuwone kwanilicikwa kwa yaŵasasile Yehofa soni mwine apanopano nganitukola macili. Komboleka kuti mwinesoni tuŵele tuli mkupilila yakusawusya kwa yaka yejinji. Mulimosemo, nambope ngatukusosekwa ‘kudandawula ni kandu kalikose.’ Mmalo mwakwe, tumŵendeje Mlungu yindu yatukuyisoŵa soni jwalakwe cacitupa mtendele wambone mnope kupunda mulimose mwampaka tuganicisye.—Aŵalanje Afilipi 4:6, 7.
17. Ana mungani jakuyicisya tucikambilana cici?
17 Mpela mundu jwakuwutuka jwakusasacilila kuti ayice kumbesi kwa mpikisano, m’wejisoni tukusosekwa kuganicisya mnope yakuja kwika kumbesi kwa mpikisano wakuja kupocela umi wangamala. Mwakamulana ni mwayiŵelele yindu paumi wetu, tukusosekwa kulimbicila ni macili getu gosope soni kuŵa ŵakusacilila kuti tukapocele yindu yambone yatukuyijembeceya. Ana mpaka tutende cici kuti tupitilisye kuŵa ŵakupilila? Ngani jakuyicisya jicitukamucisya kumanyilila yindu yampaka tuŵice pandanda paumi wetu ni cakulinga cakuti ‘tupakombole kusagula yayili yambone mnope.’—Afil. 1:9, 10.
NYIMBO 79 Ŵakamucisye Aŵe Ŵakulimba
^ ndime 5 Mwangasamala ya ulewu wandaŵi jatuŵele tuli mkutumicila Yehofa, tukusosekwa kupitilisyape kukula mwausimu mpela Aklistu. Ndumetume Paulo jwalimbikasisye ŵakulupilila acimjakwe kuti akajasa mtima. M’cikalata cakwe cakwawula kwa Afilipi cikwete maloŵe gakutulimbikasya kuti tupilile pampikisano wakuja kupata umi wangamala. Nganiji cijitukamucisye kulola mwampaka tukamulicisye masengo maloŵe ga Pauloga.
^ ndime 13 Alole mbili ja M’bale Melnik mu Ajimuce! ja Cicewa ja Nofemba 8, 2004, pangani jakuti, “Ndinaphunzitsidwa Kukonda Mulungu Kuyambira Ndili Mwana.”
^ ndime 15 Ligongo lyakuti msinda wa Filipi waliji pasi pa ulamusi wa Loma, ŵandu ŵaŵatamaga mumsindawu wakwete ufulu mpela wawakwete ŵandu ŵa ku Loma. Yeleyi yatendekasisye kuti ŵandu ku Filipi acipikanicisye ciwanicisyo ca Pauloci mwangasawusya.
