Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Ngani Jakulijiganya 42

Yehofa Chachitukamuchisya Kuti Tukombole Kutenda Chakulinga Chakwe?

Yehofa Chachitukamuchisya Kuti Tukombole Kutenda Chakulinga Chakwe?

“Mlungu ni jwakusampa machili jemanja, kuti mŵe ŵakusachilila kutenda yakusaka jwalakwe.”—AFIL. 2:13, NW.

NYIMBO 104 Mtuka wa Mlungu wa Msimu Weswela

YACHITULIJIGANYE *

1. Ana Yehofa mpaka atende chichi pakusaka kwanilisya chakulinga chakwe?

YEHOFA mpaka aŵe chilichose chakusaka kuŵa pakusaka kwanilisya chakulinga chakwe. Mwachisyasyo, Yehofa mpaka aŵe Jwakwiganya, Jwakulimbikasya, soni Jwakulalichila, kwamba kusala yamnonope. (Yes. 48:17; 2 Akoli. 7:6; Aga. 3:8) Nambope, jwalakwe ndaŵi syejinji akusakamulichisya masengo ŵandu kuti akwanilisye chakulinga chakwe. (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Akoli. 1:3, 4) Yehofa mpaka apelechelesoni kwa jwalijose lunda soni machili gatukusosechela kuti akwanilisye chakulinga chakwe. Yeleyi ni yalikusagopolela lina lyakuti Yehofa, mwakamulana ni nganisyo sya ŵakulijiganya ya Baibulo ŵajinji.

2. (a) Ligongo chichi ndaŵi sine tukusakayichila yakuti Yehofa akutukamulichisya masengo? (b) Ana mungani ajino chitukambilane yamtuli?

2 Wosopewe tukusasaka kuti Yehofa atukamulichisyeje masengo, nambo ŵane mpaka akayichileje yakuti Yehofa akwakamulichisya masengo. Mpaka akayichileje ligongo lyakuti nganaŵa akombwele kutenda yejinji ligongo lya yaka yawo, yakusawusya, soni umanyilisi wakwete. Nambo ŵane, mpaka alipikaneje kuti akutenda yakwanila ni kulepelaga kutenda yakonjechesya. Mungani ajino, chitukambilane yampaka atende Yehofa pakumkamuchisya jwalijose kuti akombole kwanilisya chakulinga cha jwalakwe. Kaneko, chitulole yisyasyo ya m’Baibulo ya achalume ni achakongwe yayikulosya yaŵatesile Yehofa pakusaka kuti akwanilisye chakulinga chakwe. Pakumalisya, chitulole yampaka tutende kuti Yehofa atukamulichisye masengo.

YAKUSATENDA YEHOFA PAKUTUPA YATUKUSOSECHELA

3. Mwakamulana ni yayili pa Afilipi 2:13, ana tukusosekwa kutenda chichi kuti Yehofa atukamuchisye kwanilisya yatukuganisya?

3 Aŵalanje Afilipi 2:13. * Yehofa mpaka atupe mtima wakusachilila kutenda chakulinga chakwe. Ana mpaka atende yeleyi chamtuli? Mwachisyasyo, mwine mpaka tumanyilile kuti jwine jwakwe mumpingo mwetu akusosechela chikamuchisyo. Kapena mwine achakulungwa ŵamumpingo aŵalasile chikalata chakutyochela ku ofesi ja nyambi chakutusalila kuti panepakwe pakusosechela chikamuchisyo chetu. Yeleyi mpaka yitutendekasye kuliwusya kuti, ‘Ana mpaka ndende chichi kuti ngamuchisye?’ Kapena mwine tupochele masengo gakusawusya gele ngatukumanyilila kakamule kakwe. Mwinesoni panyuma pakuŵalanga Maloŵe ga Mlungu mpaka tuganisyeje kuti, ‘Ana mpaka ngamulichisye chamtuli masengo yeleyi pakwakamuchisya ŵane?’ Yehofa ngasatukanganichisya kuti tutende chilichose. Nambo jwalakwe pakuyiwona kuti tukusachilila kutenda yine yakwe, pelepo Yehofa akusatukamuchisya kuti tutende yatukuganichisyayo.

4. Ana Yehofa akusatupa chamtuli machili gakutukamuchisya kutenda yine yakwe?

4 Yehofa mpaka atupesoni machili gakutendela yindu yine. (Yes. 40:29) Ana mpaka atende yeleyi chamtuli? Mpaka atende yeleyi pakutupa msimu wakwe weswela kuti utukamuchisye kwanilisya yindu yatukusaka. (Eks. 35:30-35) Yehofa mpaka akamulichisye masengo likuga lyakwe kuti atujiganye katende ka masengo ganegakwe. Naga ngatukumanyilila mwampaka tutendele masengo ganegakwe mpaka tuŵende chikamuchisyo. Kupwatika pelepa, tuŵejesoni ŵagopoka kwaŵenda Atati ŵetu ŵakoloŵa magasa ŵakwinani kuti atupe “machili gakupunda gachipago.” (2 Akoli. 4:7, NW; Luk. 11:13) M’Baibulo mwana yisyasyo yejinji ya ŵandu ŵele Yehofa ŵakamuchisye kuti akole machili soni mtima wakusachilila kutenda yindu. Patukulola yisyasyoyi, aganichisye matala gampaka Yehofa ŵakamulichisye masengo mpela muŵatendele ni jemanjaji.

YAŴATESILE YEHOFA PAKWAKAMUCHISYA ACHALUME ŴANE

5. Ana tukulijiganya chichi kutyochela pa yaŵatesile Yehofa pakumkamulichisya masengo Mose kuti ŵakulupusye ŵandu ŵakwe?

5 Yehofa ŵamkamulichisye masengo Mose pakwakulupusya Aisalaeli. Ana Yehofa ŵamkamulichisye masengo jwalakwe pandaŵi japi? Ana jaliji ndaŵi jele Mose jwalipikanaga kuti ‘alijiganyisye lunda losope lwa ŵandu ŵa ku Iguputo’? (Mase. 7:22-25) Iyayi, Yehofa ŵamkamulichisye masengo Mose panyuma pakumkamuchisya kuŵa mundu jwakulinandiya soni jwakuwusimana mtima. (Mase. 7:30, 34-36) Yehofa ŵamkamuchisye Mose kuŵa jwakulimba mtima kuti akakombole kuŵechetana ni mwenye jwamachili mnope jwa ku Iguputo. (Eks. 9:13-19) Ana tukulijiganya chichi kutyochela pa yaŵatesile Yehofa pakumkamulichisya masengo Mose? Yehofa akusakamulichisya masengo ŵandu ŵakwete ndamo syambone nambosoni ŵakusamdalila jwalakwe.—Afil. 4:13.

6. Ana tukulijiganya chichi kutyochela pa yaŵatesile Yehofa pakumkamulichisya masengo Balisilayi kuti akamkamuchisye Mwenye Daudi?

6 Kaneko pali papitile yaka yejinji, Yehofa ŵamkamulichisye masengo Balisilayi pakumkamuchisya Mwenye Daudi. Daudi ni ŵandu ŵakwe ‘jakwete sala, ŵapesile soni jakwete njota,’ paŵamtilaga Abisalomu mwanache jwa Daudi. Pandaŵijo, Balisilayi juŵaliji jwachikulile ŵaŵisile umi wakwe pangosi pampepe ni achimjakwe kuti amkamuchisye Daudi ni ŵandu ŵaŵaliji najo. Atamose kuti Balisilayi jwaliji jwachikulile, nambope nganakayichilaga kuti Yehofa mpaka amkamulichisye masengo. Mwamti ŵakamulichisye masengo yindu yaŵakwete kuti ŵakamuchisye ŵandu ŵa Mlungu. (2 Sam. 17:27-29) Ana tukulijiganya chichi pelepa? Mwangasamala kandu ya msingu wetu, Yehofa mpaka atukamulichisye masengo pakwakamuchisya ŵakulupilila achimjetu ŵakusoŵechela yindu yine yakwe, chinga m’chilambo chetu kapena chilambo chine. (Mis. 3:27, 28; 19:17) Atamose yili yakuti nganituŵa tukombwele kwakamuchisya mwakwawulako, mpaka tukombole kupeleka yakupeleka yakamuchisya pamasengo gapachilambo chosope kuti yikakamuchisye kwakutendekwe ngosi.—2 Akoli. 8:14, 15; 9:11.

7. Ana Yehofa ŵamkamulichisye masengo chamtuli Simiyoni, soni ligongo chichi yeleyi yili yakulimbikasya kwa m’weji?

7 Yehofa ŵamsalile Simiyoni juŵaliji mundu jwachikulile soni jwakulupichika mu Yelusalemu, kuti ngasayikana kuwa mkanamwone Mesiya. Maloŵe gelega gamlimbikasisye mnope Simiyoni, ligongo jwaŵele ali mkwembecheya kwika kwa Mesiya kwa yaka yejinji. Jwalakwe jwapatile mbote ligongo lya chikulupi chakwe soni kupilila. Lisiku line “mwakulongoleledwa ni msimu weswela,” jwalakwe jwapite kunyumba jakulambilila. Kweleko, jwalakwe ŵam’weni Yesu ali likandi, mwamti Yehofa ŵamkamulichisye masengo Simiyoni kuti asale yakulochesya yakwamba likandilyo, lilyaŵele Klistu panyuma pakwe. (Luk. 2:25-35) Atamose kuti Simiyoni jwawile Yesu mkanatande undumetume wakwe, jwalakwe jwaliji jwakusangalala ligongo lyakuti Yehofa ŵamkamulichisye masengo m’litalali. Kupwatika pelepa, jwalakwe chachisangalala mnope kusogoloku. M’chilambo chasambano, mundu jwakulupichikaju chachilola ulamusi wa Yesu uli mkwakamuchisya ŵandu wosope pachilambo chapasi. (Gen. 22:18) M’wejisoni mpaka tuŵe ŵakusangalala mnope Yehofa patukamulichisye masengo m’litala lililyose.

8. Ana Yehofa mpaka atukamulichisye masengo chamtuli mpela mwajwatendele ni Banaba?

8 M’yaka 100 yandanda, mundu jwine jwakoloŵa magasa lina lyakwe Yosefe, jwaliji jwakusachilila kuti Yehofa amkamulichisye masengo. (Mase. 4:36, 37) Ligongo lyakuti Yosefe jwalimbikasyaga ŵane, ŵandumetume ŵamkolangaga kuti Banaba, kugopolela kuti, ‘Jwakulimbikasya.’ Mwachisyasyo, Saulo ali aŵele jwakulupilila, abale ŵajinji ŵajogopaga kumyichila ligongo lyakuti pandanda jwalagasyaga ŵakumkuya ŵa Yesu. Nambo Banaba jwamlimbikasisye Saulo, mwamti Saulo jwayamichile mnope yaŵatesileyo. (Mase. 9:21, 26-28) Panyuma pakwe, achakulungwa ku Yelusalemu ŵayiweni kuti pakusosekwa kuja kukwalimbikasya abale ŵaŵatamaga ku Antiokeya jwa ku Siliya. Ana jemanjaji ŵatumisye ŵani? Ŵamtumisye Banaba. Kusala yisyene ŵasagwile chenene. Tukusaŵalanga kuti Banaba, “ŵasalichisye wosopewo kuti asimichisye mtima kuŵa ŵakulupichika kwa Ambuje.” (Mase. 11:22-24) Mwakulandana ni yeleyi, masiku agano Yehofa mpaka atukamuchisye kuti ‘twalimbikasye’ Aklistu achimjetu. Mwachisyasyo, jwalakwe mpaka atukamulichisye masengo pakwalimbikasya ŵandu ŵawililwe jwakunonyelwa jwawo. Mwinesoni jwalakwe mpaka atulimbikasye kuti tujawule kapena kumjimbila foni mundu jwakulwala kapena jwakulagasika nganisyo ni kumsalila maloŵe gakumtamika mtima mmalo. Ana wawojo chachikunda kuti Yehofa ŵakamulichisye masengo mpela muŵatendele ni Banaba?—1 Ates. 5:14.

9. Ana tukulijiganya chichi kutyochela pa yaŵatite Yehofa pakumkamuchisya Vasily?

9 Yehofa ŵamkamuchisye m’bale jwine lina lyakwe Vasily kuti aŵe jwamkulungwa jwa mumpingo jwambone. M’baleju paŵakwete yaka 26, ŵasagulidwe kuti aŵe jwamkulungwa jwa mumpingo. Jwalakwe jwatendaga woga kuti nganaŵa akombwele kuwukamuchisya mpingo mwausimu, mnopemnope ŵandu ŵakusimana ni yakusawusya. Nambope, jwalakwe ŵajiganyidwe chenene kutyochela kwa jwamkulungwa jwa mumpingo jwine soni mwakwinjila Sukulu ja Undumetume wa Uchimwene. M’baleju jwalimbichile kuti ajawule pasogolo. Mwachisyasyo, jwalembile yindu yamwanamwana yaŵasosekwaga kuyikwanilisya. Pakombwele kwanilisya chindu chimo, woga wakwe wamalaga. Jwalakwe jwasasile kuti, “Yindu yayandendekasyaga woga pandanda apano yili yakusangalasya. Yehofa pangamuchisye kupata lilemba lyakuŵajilwa pangusaka kumlimbikasya m’bale kapena mlongo mumpingo, ngusaŵa jwakusangalala.” Naga abale wosope akujigalila chisyasyo cha Vasily chakuŵa ŵakusachilila kuti Yehofa ŵakamulichisye masengo, jwalakwe chachapa machili gakwakamuchisya kombola kusamalila maudindo ga mumpingo.

YAŴATESILE YEHOFA PAKWAKAMUCHISYA ACHAKONGWE ŴANE

10. Ana Abigelo ŵatesile yamtuli, soni akulijiganya chichi kutyochela ku chisyasyo chakwe?

10 Daudi ni achalume ŵakwe ŵasosekwaga chikamuchisyo pandaŵi jiŵamtilaga Mwenye Sauli. Achalume ŵa Daudi ŵamŵendile mundu jwine jwakusichila jwa Chiyisalayeli lina lyakwe Nabala kuti ŵape kachakulya kalikose kaŵakwete. Jemanjaji ŵayiwonaga kuti kuŵenda chakulyaku kuli kwakomboleka ligongo ŵasamalilaga ngondolo sya Nabala. Nambope ligongo lya mtima wakulinonyela, Nabala nganijupeleka chilichose. Yeleyi yamsakalisye mnope Daudi mwamti jwasachilile kumwulaga Nabala yalumo ni jwamlume julijose jwa m’nyumba mwakwe. (1 Sam. 25:3-13, 22) Nambope, ŵamkwakwe Nabala ŵelesoni ŵaliji ŵakusalala lina lyakwe Abigelo, ŵaliji ŵalunda. Jwalakwe mwakulimba mtima ŵatindiŵele pasajo sya Daudi ni kumsalila Daudijo kuti ngakusosekwa kumwulaga Nabala soni achalume ŵakwe. Jwalakwe ŵamsalile Daudi kuti ajileche nganiji mmiyala mwa Yehofa. Daudi yamkamwile mtima ligongo lyakulinandiya kwa Abigelo soni kutenda kwakwe yindu mwalunda. Mwamti jwalakwe jwamanyilile kuti Abigelo jwatumisidwe ni Yehofa. (1 Sam. 25:23-28, 32-34) Abigelo jwalosisye ndamo syasyamtendekasisye jwalakwe kuŵa jwakusosekwa kwa Yehofa. Mwakulandana ni Abigelo, alongo ŵa Chiklistu ŵakusatenda yindu mwalunda, Yehofa mpaka ŵakamulichisye masengo pakulimbikasya maŵasa gawo soni ŵandu ŵane mumpingo.—Mis. 24:3; Tit. 2:3-5.

11. Ana ŵanache ŵachakongwe ŵa Shalumu ŵatesile chichi, soni ŵani ŵakukuya chisyasyo chawo masiku agano?

11 Pali papite yaka yejinji, Yehofa ŵakamulichisyesoni masengo ŵanache ŵachakongwe ŵa Shalumu kuti ataŵe nawo lutenje lwa Yelusalemu. (Neh. 2:20; 3:12) Atamose kuti baba ŵawo ŵaliji mwenye, ŵanacheŵa ŵaliji ŵakusachilila kuti akamule nawo masengo gakusawusya soni gakogoyaga. (Neh. 4:15-18) Jemanjaji ŵaliji ŵakulekangana ni achalume ŵa ku Tekowa ‘ŵaŵakanile kukamula masengogo.’ (Neh. 3:5) Kusala yisyene ŵanacheŵa ŵaliji ŵakusangalala pagamasile masengoga panyuma pa masiku 52. (Neh. 6:15) Masiku agano, alongo ŵakulipeleka akusasangalala kukamula nawo masengo gapajika pakutumichila Mlungu, mpela kutaŵa nawo malo gakulambilila. Lunda lwawo, kusachilila, soni kulupichika kwawo yikusatendekasya kuti masengoga gajendeje chenene.

12. Ana Yehofa mpaka atukamulichisye masengo chamtuli mpela muŵatendele ni Tabita?

12 Yehofa ŵamkamuchisye Tabita kola ndamo ‘jakwatendela yambone’ achakongwe, mnopemnope ŵamasije. (Mase. 9:36) Ligongo lyakuŵa jwakoloŵa magasa soni jwachanasa, ŵandu ŵajinji ŵalisile jwalakwe pijwawile. Nambo jemanjaji ŵasangalele mnope ndumetume Petulo paŵamjimwisye jwalakwe kuŵawe. (Mase. 9:39-41) Ana tukulijiganya chichi kutyochela kwa Tabita? Chinga tuli ŵachinandipile kapena ŵachikulile, jwamlume kapena jwamkongwe, wosopewe mpaka tutende yine yakwe pakwakamuchisya abale ni alongo ŵetu.—Aheb. 13:16.

13. Ana Yehofa ŵamkamulichisye masengo chamtuli mlongo jwine jwasooni lina lyakwe Ruth, soni ana jwalakwe jwasasile chichi pambesi pakwe?

13 Mlongo jwine juŵaliji jwasooni lina lyakwe Ruth jwasakaga kuŵa mmishonale. Piŵaliji kamsikana, jwalakwe jwajendaga nyumba ni nyumba ni kugaŵilaga tumapepala. Jwalakwe jwasasile kuti, “Kusala yisyene nasangalalaga ni masengogo.” Nambope kwa jwalakwe yaliji yakusawusya kwalondechesya ŵandu yakwamba Uchimwene wa Mlungu. Atamose kuti jwaliji jwasooni, jwalakwe jwatandite upayiniya wakutamilichika ali akwete yaka 18. Mu 1946, Ruth jwajinjile Sukulu ja Gilead Jakwiganya Baibulo, kaneko jwatumichile ku Hawaii ni ku Japan. Yehofa ŵamkamulichisye masengo kutenda yejinji pakulalichila m’yilambo yeleyi. Ali asigele panandi kwanisya yaka 80 ali mkukamula masengo gakulalichilaga, Ruth jwasasile kuti, “Yehofa ni jwaŵele ali mkungamuchisya. Angamuchisye kuti ngombole kumalana ni sooni syangu. Ngangukayichila kuti Yehofa mpaka amkamulichisye masengo jwalijose jwakusamkulupililaga.”

AKUNDEJE KUTI YEHOFA ŴAKAMULICHISYE MASENGO

14. Mwakamulana ni Akolose 1:29, ana tukusosekwa kutenda chichi kuti Yehofa atukamulichisyeje masengo?

14 Mu mbili ja ŵandu, Yehofa aŵele ali mkwakamuchisya ŵakutumichila ŵakwe kuti akamule masengo gakulekanganalekangana. Ana jwalakwe chachakamuchisya wawojo kuti akombole kutenda chichi? Yosope yikudalila mwakusalipelechela wawojo. (Aŵalanje Akolose 1:29.) Naga akwete mtima wakusachilila kuti Yehofa ŵakamulichisye masengo, jwalakwe mpaka ŵatendekasye kuŵa jwakulalichila jwakulimbichila, jwakwiganya jwakamula mtima, jwakwalimbikasya ŵane, jwakumanyilila chenene masengo, jwakwakamuchisya ŵane, kapena chilichose chakusaka Yehofajo kuti chitendekwe pakukwanilisya chakulinga chakwe.

15. Mwakamulana ni 1 Timoteo 4:12, 15, ana masiku agano abale ŵachinyamata akusosekwa kumŵenda Yehofa kuti ŵakamuchisye kutenda chichi?

15 Nambi wuli pakwamba ya jemanja ŵachinyamata? Pakusosechela achalume ŵajinji ŵakwete machili kuti atumichile mpela ŵakutumichila ŵakamuchisya. M’mipingo jejinji, mukusapagwa achakulungwa ŵamumpingo ŵajinji kupunda chiŵalanjilo cha ŵakutumichila ŵakamuchisya. Ana ŵane mwa ŵachinyamatamwe mpaka msachilile kutenda yejinji mumpingo? Ndaŵi sine abale ŵane akusati, “Ngusasangalala ndili mgamba kutumichila mpela jwakulalichila basi.” Naga wawojo akusaganisyagasoni chamti myoyo nikuti akusosekwa kumŵenda Yehofa kuti ŵakamuchisye kola mtima wakusachilila kuŵa jwakutumichila jwakamuchisya. Mpaka amŵendesoni kuti ŵape machili gakombola kutenda chilichose pakumtumichila jwalakwe. (Jwak. 12:1) Tukusasosechela chikamuchisyo chawo jemanja.—Aŵalanje 1 Timoteo 4:12, 15.

16. Ana tukusosekwa kumŵenda chichi Yehofa, soni ligongo chichi?

16 Yehofa mpaka ŵatendekasye wawojo kuti akwanilisye chakulinga chakwe. Myoyo amŵendeje jwalakwe kuti ŵape mtima wakusachilila kutenda masengo gakwe. Soni amŵendeje jwalakwe kuti ŵapeje machili gakusosechela. Chinga ali ŵachinyamata kapena ŵachikulile, akamulichisyeje masengo machili gawo, ndaŵi soni yindu yakwete pakumchimbichisya Yehofa. (Jwak. 9:10) Ngakusosekwa kutenda woga kapena kukana papochele upile wakutenda yejinji pakumtumichila Yehofa, pakuganisya kuti mwine nganaŵa akombwele. Kusala yisyene uli upile wekulungwa kutenda chilichose champaka tukombole pakwachimbichisya Atati ŵetu Yehofa.

NYIMBO 127 Mtundu wa Mundu Jwangusaka Mbe

^ ndime 5 Ana akusasaka ali atesile yejinji pakumtumichila Yehofa? Ana akusalikayichila kuti nganaŵa akombwele kumtumichila? Kapena akusaliwonaga kuti nganaŵa atesile yejinji pakumtumichila Yehofa mwakusasachila jwalakwe? Nganiji chijisale matala gakulekanganalekangana gampaka akamulichisye masengo Yehofa pakutupa machili soni mtima wakusachilila kutenda chakulinga chakwe.

^ ndime 3 Atamose kuti Paulo jwalembelaga Aklistu ŵa m’yaka 100 yandanda, maloŵe gakwega mpaka gakamulesoni masengo kwa ŵakutumichila wosope ŵa Yehofa.