Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANNI JAKULIJIGANYA 41

Yampaka Tulijiganye Kutyochela mu Yikalata Yiŵili Yajwalembile Petulo

Yampaka Tulijiganye Kutyochela mu Yikalata Yiŵili Yajwalembile Petulo

“Chindolechesyeje kuti ngumkumbusya yindu yeleyi ndaŵi syosope.”—2 PET. 1:12.

NYIMBO NA. 127 Mtundu wa Mundu Jwangusaka Mbe

YACHITULIJIGANYE a

1. Ana ndumetume Petulo mkanawe, Yehofa ŵamkamulichisye masengo kutenda chichi?

 NDUMETUME Petulo jwamtumichile Yehofa kwa yaka yejinji. Kwa maulendo gejinji, jwalakwe jwajesile ni Yesu kukulalichila. Petulo ni juŵaliji jwandanda kwalalichila ŵandu ŵa mitundu jine, kaneko jwaŵele mu likuga lyakulongolela. Nambope Yehofa ŵampele Petulo masengo gejinji gakuti agakamule chakumbesi kwa umi wakwe. Mwachisyasyo, cha mma 62-64 C.E., Yehofa ŵamkamulichisye masengo Petulo kulemba yikalata yiŵili gagali mabuku ga m’Baibulo ga 1 Petulo soni 2 Petulo. Jwalakwe jwakulupililaga kuti yikalatayi yichakamuchisya Aklistu panyuma pakuti jwalakwejo awile.—2 Pet. 1:​12-15.

2. Ligongo chichi yikalata yaŵalembile Petulo yili yakusosekwa?

2 Petulo jwalembile yikalata yakweyi pandaŵi jele achalongo achimjakwe ŵaliji ali “mkulinjidwa ni yakusawusya yakulekanganalekangana.” (1 Pet. 1:6) Pandaŵiji, ŵandu ŵakusakala ŵaliji mkwiganya yindu yaunami mu mpingo soni ŵatendaga yakusakala. (2 Pet. 2:​1, 2, 14) Nambosoni “mbesi” ja msinda wa Yelusalemu jaliji jili jisigele panandi kwika. (1 Pet. 4:7) Ngatukukayichila kuti yikalata ya Petulo yakamuchisye Aklistu pandaŵijo kuti akombole kupilila yakusawusya yaŵasimanaga nayo soni kosechela yakusawusya ya kusogolo. b

3. Ligongo chichi tukusosekwa kulijiganya yikalata yaŵalembile Petulo?

3 Atamose kuti Petulo jwalembelaga yikalatayi Aklistu ŵa mu yaka 100 yandanda, Yehofa jwapwatiche yikalatayi m’Maloŵe gakwe. Mwamti apano yikalatayi mpaka yitukamuchisye mnope. (Alo. 15:4) M’wejisoni tukusalaga kumtumichila Yehofa ligongo lyakuti tukutama m’chilambo chachikusalimbikasya ndamo syakusakala. Kupwatika pelepa, pachangakaŵapa chitusimane ni yakusawusya yekulungwa kupunda yayatendekwe pawajonanjidwaga msinda wa Yelusalemu. Myoyo mu yikalata yiŵili yajwalembile Petulo mwana yindu yampaka yitukamuchisye mnope. Yindu yeleyi chiyitukamuchisye patukwembecheya lisiku lya Yehofa. Mpaka yitukamuchisyesoni kuti tukajogopaga ŵandu, soni kuti tunonyelaneje mnope. Yikalatayi mpaka yakamuchisyesoni achakulungwa ŵa mumpingo kumanyilila yampaka atende pakwakamuchisya abale ni alongo kuti aŵe ŵakulimba.

TUPITILISYE KWEMBECHEYA

4. Mwakamulana ni maloŵe ga pa 2 Petulo 3:​3, 4, ana ni chichi champaka chinandiye chikulupi chetu?

4 Ŵandu ŵatupile m’chilambochi ŵangakulupilila yakulochesya ya m’Baibulo. Ŵandu ŵakusisya mpaka atunyosyeje ligongo lyakuti kwa yaka yejinji tuŵele tuli mkuŵecheta kuti mbesi jachilambochi jikwika. Nambo ŵandu ŵane akusaŵecheta kuti mbesi ja chilambochi nganijiŵa jiyiche. (Aŵalanje 2 Petulo 3:​3, 4.) Patumpikene mundu jwatukumlalichila ali mkuŵecheta maloŵega, chikulupi chetu mpaka chilinjidwe. Nambo Petulo jwasasile chindu champaka chitukamuchisye.

5. Ana ni chichi champaka chitukamuchisye kwembecheya mwakuwusimana mtima kumala kwa chilambo chakusakalachi? (2 Petulo 3:​8, 9)

5 Ŵandu ŵane akusayiwona kuti Yehofa akuchelewa konanga chilambo chakusakalachi. Myoyo, maloŵe ga Petulo mpaka gatukamuchisye kola nganisyo syakuŵajilwa, ligongo gakusatukumbusya kuti mwajikusajendela ndaŵi pameso pa Yehofa yikusaŵa yakulekangana mnope ni kwa m’weji. (Aŵalanje 2 Petulo 3:​8, 9.) Agambe ganisya, yaka 1,000, kwa Yehofa lili mpela lisiku limo. Yehofa agambile kuwusimana mtima ligongo akusasaka kuti mundu jwalijose akajonanjidwa. Nambo tukumanyilila kuti nditu chilambochi chichimala palichiyika lisiku lyakwe. Mwamtitu uli upile wekulungwa mnope kwa m’weji kukamulichisya masengo ndaŵi jajisigeleji pakwalalichila ŵandu ŵamitundu josope.

6. Ana mpaka ‘tuganichisye mnope’ chamtuli lisiku lya Yehofa? (2 Petulo 3:​11, 12)

6 Petulo jwatulimbikasisye “kuganichisya mnope” ya lisiku lya Yehofa. (Aŵalanje 2 Petulo 3:​11, 12.) Ana mpaka tutende chamtuli yeleyi? Mpaka tutende yeleyi mwaganichisya lisiku lililyosye yindu yambone yayichitendekwa m’chilambo chasambano. Aliwanichisyeje ali m’chilambo chasambano kwineku ali mkupumula kambepo kambone, ali mkulya yakulya yakunong’a, ali mkwapochela achalongo achimjawo ŵachachijimuka ku chiwa, nambosoni ali mkwajiganya ŵandu ŵaŵawile kalakala ya kukwanilichikwa kwa yakulochesya ya m’Baibulo. Kuganichisya yindu yeleyi kuchakamuchisya kuti ajembecheyeje lisiku lya Yehofa ni mtima wosope nambosoni kuti akakayichilaga yakuti mbesi jachilambochi jisigele panandi. Myoyo, ‘kumanyilila yindu yeleyi’ kuchitukamuchisya kuti ‘tukasokonechela’ ni yijiganyo yaunami.—2 Pet. 3:17.

TUKAJOGOPAGA ŴANDU

7. Ana kwajogopa ŵandu mpaka kutukwaye chamtuli?

7 Palikuŵandichila mnope lisiku lya Yehofa tukusosekwa kulipeleka mnope pa masengo gakulalichila ngani syambone. Nambope, atamose kuti tukumanyilila yeleyi, ndaŵi sine tukusatenda woga kuti tulalichile. Ligongo chichi? Ligongo lyakuganichisya yampaka aŵechete ŵandu pakwamba ya m’weji kapenasoni yampaka atutende. Yeleyi ni yayamtendechele Petulo. Chilo chele Yesu ŵalagasidwaga, Petulo jwatesile woga kulimanyikasya kuti ali jwakulijiganya jwakwe mwamti mwakuwilisyawilisya ŵayikene pakumkana Yesu kuti ngakummanyilila. (Mat. 26:​69-75) Nambope Petulo jwamalene ni wogawu mwamti jwayikene pakulemba kuti, “Ngamkusosekwa kogopa yakusajogopa jemanjajo, soni mkadandawulaga ni chilichose.” (1 Pet. 3:14) Maloŵe ga Petuloga gakutusimichisya kuti mpaka tukombole kumalana ni kwajogopa ŵandu.

8. Ana ni chichi champaka chitukamuchisye kumalana ni kwajogopa ŵandu? (1 Petulo 3:15)

8 Ana ni chichi champaka chitukamuchisye kuti tukajogopaga ŵandu? Petulo jwasasile kuti, “Mjitichisyeje m’mitima jenu kuti Klistu ali Ambuje.” (Aŵalanje 1 Petulo 3:15.) Yeleyi yikupwatika kuganichisya udindo soni machili gakwete Ambuje soni Mwenye jwetu, Klistu Yesu. Naga akutenda woga kuti amlalichile mundu upile pawupatikene, ndaŵi syosope amkumbuchileje Mwenye jwetu. Amwoneje jwalakwe ali mkulamulila kwinani ali asyungulilidwe ni malayika gejinji. Akumbuchileje kuti jwalakwe akwete “ulamusi . . . kwinani soni pachilambo chapasi” soni kuti chaŵe “ni jemanja masiku gosope mpaka mbesi ja ndaŵi ajino.” (Mat. 28:​18-20) Petulo akutulimbikasya kuti ‘ndaŵi syosope tuŵeje ŵakoseka’ kuŵichila kunyuma yatukusakulupilila. Ana ali ŵakusachilila kulalichila kumasengo, kusukulu kapena kwine kulikose? Aganichisyeje ndaŵi ja mpaka akole mpata wakulalichila ni kukosechela chile yampaka alalichile. Amŵendeje Yehofa kuti ŵakamuchisye kuŵa ŵakulimba mtima soni amkulupilileje jwalakwe kuti chiŵakamuchisye kumalana ni woga.—Mase. 4:29.

“MŴEJE ŴAKUNONYELANA MNOPE”

Petulo jwajitichisye kulemwa kwakwe Paulo ali amjamwiche. Yikalata yiŵili yaŵalembile Petulo yikusatujiganya kuti twanonyeleje abale ni alongo ŵetu (Alole ndime 9)

9. Ana Petulo jwalepele chamtuli kulosya chinonyelo pa ndaŵi jine? (Alole chiwulili.)

9 Petulo jwalijiganyisye yampaka atende pakulosya chinonyelo. Jwalakwe jwapali Yesu pajwasalaga kuti, “Ngumpa jemanja lilamusi lyasambano, lyakuti mnonyelaneje. Mpela yandite une pakumnonyela jemanja, jemanjasoni mnonyelaneje.” (Yoh. 13:34) Nambope atamose kuti yaliji myiyi, Petulo ndaŵi jine jwakanile kulya yalumo ni abale ni alongo ŵanganaŵa Ayuda ligongo lyakwajogopa Aklistu ŵa Chiyuda. Ndumetume Paulo jwakolasile yaŵatesileyi kuti “yachinyengo.” (Agal. 2:​11-14) Petulo jwapochele chamukochi soni jwalijiganyisyepo kandu. Mwamti mu yikalata yakwe yosope yiŵili, jwalakwe jwagombelechesye kuti ngatukusosekwa kwamba kusala kuti tukusitwanonyela Aklistu achimjetu nambo twalosyeje chinonyelocho mu yitendo yetu.

10. Ana “chinonyelo changali chinyengo” chikusayika ligongo lya chichi? Alondesye. (1 Petulo 1:22)

10 Petulo jwasasile kuti twalosyeje abale ni alongo ŵetu “chinonyelo changali chinyengo.” (Aŵalanje 1 Petulo 1:22.) Tukusakola chinonyelo chelechi naga tuli “ŵakupikanila yijiganyo yisyesyene.” Yijiganyo yeleyi yikupwatika yakuti “Mlungu jwangali lusagu.” (Mase. 10:​34, 35) Nganituŵa tusasile kuti tukusapikanila lilamusi lya Yesu lyakwamba ya chinonyelo chitamilecho tuli mkwanonyela ŵane mumpingo ni kwaŵengaga ŵane. Yili yisyene kuti mpaka tusyoŵekaneje mnope ni ŵane mpela muyaŵelelesoni ni Yesu. (Yoh. 13:23; 20:2) Nambope Petulo akutukumbusya kuti tukusosekwa kulingalinga ‘kujinonyela gulu josope ja ŵakulupilila achimjetu,’ ligongo lyakuti tuli liŵasa limo.—1 Pet. 2:17.

11. Ana ‘kwanonyela ŵane ni mtima wosope’ kukusapwatikapo chichi?

11 Petulo jwatulimbikasisye kuti ‘twanonyeleje ŵane ni mtima wosope.’ Kwanonyela ŵane “ni mtima wosope” kukugopolela kwanonyela ŵane mwakupunda malile ga chinonyelo chachipago. Mwachisyasyo, naga m’bale atuleŵele, mwachipago yayikusayika mumtima mwetu yikusaŵa kumwuchisya mmalo mwakumlosya chinonyelo. Nambo Petulo jwalijiganyisye kutyochela kwa Yesu kuti Mlungu jwangasangalalaga pakutuwona tuli mkwawuchisya ŵane. (Yoh. 18:​10, 11) Petulo jwalembile kuti, “Ŵane pamtendele yakusakala, mkawuchisyagasoni ni yakusakala, soni ŵane pamtendele yachipongwe, mkawuchisyagasoni ni yachipongwe. Mmalomwakwe, mwatendeleje yambone pa yakusakala yamtendeleyo.” (1 Pet. 3:9) Naga tukwanonyela ŵane ni mtima wetu wosope, yichitukamuchisya kuŵa ŵachanasa soni ŵakwaganichisya ŵane atamose patesile yindu yakutupweteka.

12. (a) Ana kwanonyela ŵane ni mtima wosope kukusatulimbikasya kutenda chichi? (b) Mwakamulana ni fidiyo jakuti Achenjeleje Mkamulano Wawo, ana ali ŵakusimichisya kutenda chichi?

12 Mu chikalata chandandachi, Petulo jwakamulichisye masengo maloŵe gakuti “ŵakunonyelana mnope.” Chinonyelo chelechi ngachikusagamba kusiŵa yakulemwa yamnonope nambo chikusasiŵa “yakulemwa yejinji.” (1 Pet. 4:8) Komboleka kuti Petulo jwakumbuchilaga yaŵalijiganyisye kutyochela kwa Yesu munyumamo pangani jakululuchila. Pandaŵi jelejo, Petulo jwaganisyaga kuti ali jwambone paŵaŵechete kuti mpaka amkululuchile m’bale jwakwe “mpaka ka 7.” Nambo Yesu ŵamsalile Petulo soni akutusalila m’weji kukululuka “ka 77,” kugopolela kuti pangali malile. (Mat. 18:​21, 22) Naga akuyiwona kuti mpaka yasawusye kukamulichisya masengo yeleyi akajasa mtima. Ŵakutumichila ŵangali umlama wosope ŵa Yehofa ndaŵi syejinji akusalaga kulosya ndamoji. Chindu chakusosekwa kwa wawojo chili kutenda yampaka akombole kuti amkululuchile m’balejo soni kuŵa najo paunasi. c

ACHAKULUNGWA ŴA MUMPINGO AKUSASOSEKWA KUSISAMALILA NGONDOLO SYA YEHOFA

13. Ana chichi champaka chatendekasye achakulungwa ŵa mumpingo kuyiwona kuŵa yakusawusya kwasamalila abale ni alongo ŵawo?

13 Petulo nganaliŵalila maloŵe gaŵamsimichisye Yesu ali ajimwiche ku ŵawe gakuti, “Msamalileje tuŵanache twangu twa ngondolo.” (Yoh. 21:16) Naga wawojo ali jwamkulungwa jwa mumpingo akumanyilila yampaka atendesoni pakukamulichisya masengo malangiso gelega. Ndaŵi sine yikusaŵaga yakusawusya kuti jwamkulungwa jwa mumpingo apateje ndaŵi jakutendela utumiki wakusosekwa mnopewu. Nambo achakulungwa ŵa mumpingo akusosekwa kulolechesyaga kuti ŵandu ŵamwiŵasa mwawo akwete yindu yakusosechela mwausimu soni mwakuchilu. Mwamti akusosekwa kuŵa chisyasyo chambone pangani jakulalichila, kukosechela misongano, nambosoni kujigala mbali pa misongano jadela soni jachigawo. Ŵane mwa achakulungwa ŵa mumpingo akusakamuchisya nawo m’makomiti gakuŵechetana ni ŵachipatala, kapena mu dipatimenti jakulola ya mapulani soni yakutaŵa. Kusala yisyene achakulungwa ŵa mumpingo akwete yakutenda yejinji.

Atamose kuti achakulungwa ŵachinonyelo akusakola yakutenda yejinji akusalipelekape pakusilongolela ngondolo sya Mlungu (Alole ndime 14-15)

14. Ana chichi chachikusichalimbikasya achakulungwa ŵa mumpingo kusisamalila ngondolo sya Mlungu? (1 Petulo 5:​1-4)

14 Petulo jwalimbikasisyesoni achakulungwa achimjakwe kuti, “Mlanjeje ngondolo sya Mlungu.” (Aŵalanje 1 Petulo 5:​1-4.) Naga wawojo ali jwamkulungwa jwa mumpingo, tukusamanyilila kuti akusiŵanonyela abale ni alongo soni akusasaka kwalongolela jemanjaji. Nambope, ndaŵi sine mpaka alipikaneje kuti akwete yakutenda yejinji kapenasoni mpaka alipikaneje kuŵa jwakupela mwamti nganaŵa akombwele kutenda utumikiwu. Naga akulipikana myoyo, ana akusosekwa kutenda chichi? Amsalileje Yehofa mwakupikanila mumtima mwawo. Petulo jwalembile kuti, “Naga jwine akutumichila, jwalakwejo atumichileje mwakamulana ni machili gapochele kutyochela kwa Mlungu.” (1 Pet. 4:11) Kusala yisyene, abale ni alongo pachilambopa akusimana ni yakusawusya yanganaŵa ayikombwele kuyimasya ni machili gawo. Nambope, tukumbuchileje kuti Yesu Klistu jwali “jwakuchinga jwamkulungwa,” mpaka ŵakamuchisye achakulungwaŵa kupunda mwampaka atendele jwalijose. Mpaka atende yeleyi apano nambosoni m’chilambo chasambano. Mlungu akwaŵenda achakulungwa ŵa mumpingo kuti ŵanonyeleje soni kwasamalila abale ni alongo, nambosoni aŵeje “yisyasyo kwa ngondolo sya Mlungu.”

15. Ana jwamkulungwa jwine jwa mumpingo jwatesile yamtuli kuti akombole kwasamalila chenene ŵakutumichila ŵa Mlungu? (Alole chiwulili.)

15 M’bale William jwatumichile kwa yaka yejinji mpela jwamkulungwa jwa mumpingo jwakuweni kusosekwa kwakusisamalila ngondolo sya Mlungu. Pawatandaga mlili wa COVID-19, jwalakwe yalumo ni achakulungwa ŵa mumpingo achimjakwe ŵalinganyisye yakuti jwalijose aŵechetaneje ni ŵandu ŵa m’kagulu kakwe wiki jilijose. Jwalakwe jwasasile ligongo lyakwe ŵatesile yeleyi. Jwatite, “Abale ni alongo ŵajinji ŵatamaga jika, myoyo yaliji yangasawusya kwa jemanjaji kutanda kuganisya mwakulemwecheka.” Naga m’bale kapena mlongo atandite kulaga ni yindu yine yakwe, M’bale William jwampikanilaga mwakusamala pakuŵecheta. Kaneko jwapataga yindu yakusosechela, mwamti ndaŵi sine jwapataga ma fidiyo kutyochela pa webusati jetu ni chakulinga chakuti akagakamulichisye masengo pakumlimbikasya m’bale kapena mlongojo. Jwalakwe jwatite, “Apano ni patukusosekwa kwasamalila mnope abale ni alongo kulekangana ni kalakose. Tukusasosekwa kulimbichila mnope kuti twakamuchisye ŵandu kulijiganya ya Yehofa. Myoyo tulimbichilejesoni kusikamuchisya ngondolo sya Yehofa kuti sipitilisye kuŵa mu gulu jakwe.”

AMKUNDE YEHOFA KUTI AMALISYE KWAJIGANYA

16. Ana yatulijiganyisye kutyochela mu yikalata ya Petulo mpaka tuyikamulichisye masengo chamtuli?

16 Munganiji tugambile kambilana yindu yamnono kutyochela mu yikalata yiŵili yajwalembile Petulo. Komboleka wawojo ajiweni mbali jinejakwe jakusosekwa kongolela. Mwachisyasyo, ana akusaka aputile ngondo pambali ja kuganichisya mnope yindu yambone yayichitendekwaga m’chilambo chasambano? Ana akwete chakulinga chakuti alalichileje kumasengo, kusukulu, kapena mwaupile? Ana agaweni matala gampaka akamulichisye masengo pakulosya kuti akusiŵanonyela mnope abale ni alongo ŵawo? Naga ali achakulungwa ŵa mumpingo, ana ali ŵakoseka kusisamalila ngondolo sya Yehofa ni mtima wawo wosope? Kuliwungunya mwakuwona mtima kukusatukamuchisya kuti tumanyilile yatukusosekwa kongolela. Ligongo lyakuti akumanyilila “umbone mtima wa Ambuje” akulupilileje kuti jwalakwe chachakamuchisya kuti ajongolele. (1 Pet. 2:3) Petulo jwatusimichisye kuti, “Mlungu . . . chachimalisya kumjiganya. Jwalakwe chachimlimbisya, chachimpa machili soni chachimkamuchisya kuti mŵe ŵangatenganyika.”—1 Pet. 5:10.

17. Naga tukulipeleka soni kukunda kwiganyidwa ni Yehofa ana mpaka papagwe yakuyichisya yamtuli?

17 Pandanda Petulo jwalipikanaga kuti nganaŵa akombwele kutendela yindu yimpepe ni Mwanache jwa Mlungu. (Luk. 5:8) Nambo ni chikamuchisyo chachinonyelo cha Yehofa soni Yesu, Petulo jwaŵele jwakumkuya jwa Klistu. Yeleyi yamkamuchisye Petulo kuti ‘ajinjile mu Uchimwene wangamala wa Ambuje soni Mkulupusyo jwetu Yesu Klistu.’ (2 Pet. 1:11) Chachipata upile wekulungwa naga akutenda yindu mpela mwaŵatendele Petulo nambosoni naga akukunda kuti Yehofa jwajiganyeje nikuti wawojosoni chachipata umi wangamala. Kusala yisyene, wawojo ‘chachikulupuka ligongo lya chikulupi chawo, ali mkusangalala myoyo.’—1 Pet. 1:9.

NYIMBO NA. 109 Twanonyeleje Ŵane Kutyochela Mumtima

a Munganiji, chitulole yampaka yijile yatukulijiganya kutyochela mu yikalata ya Petulo pakutukamuchisya kupilila yakusawusya yatukusasimana nayo. Nambosoni achakulungwa ŵa mumpingo chalijiganye yampaka atende kuti akwanilisyeje udindo wawo wakwasamalila ŵakutumichila ŵa Mlungu.

b Yikuwoneka kuti Aklistu ŵa ku Palesitina ŵapochele yikalata yosope ya Petulo, msinda wa Yelusalemu mkaniwujimuchilidwe kandanda mu 66 C.E.