Kwaŵenga ŵane kuli kunyalayidwa ni mundu jwine jwakwe kapena mtundu wine wa ŵandu soni nganonyela jemanjajo amta panandi. Nambosoni yeleyi yikusatamilichika mumtima kwa ndaŵi jelewu.

Ŵandu akusatanda kwaŵenga achimjawo pamagongo gakulekanganalekangana. Jemanjaji akusiŵaŵenga ŵandu ŵane ligongo lyakuti ali ŵa mtundu winewakwe, atamose yiŵe yakuti ŵanduŵa nganatenda chakulemwa chilichose. Komboleka kuti akusatenda yeleyi paganisya kuti ŵandu ŵamtundu welewu ali ŵakogoya, ŵakusakala, soni nganaŵa achenjile ndamo syawo. Kombolekasoni akusaganisya kuti jemanjaji ali ŵakutuluka soni ni ŵakusatendekasya yakusawusya yineyakwe. Akusiŵatendela ŵandu ŵakusiŵaŵengawo yangasa, yangali chilungamo, soni yindu yine yakupweteka. Mwamti ŵandu ŵaŵasimene ni yeleyi yikusiyapweteka mnope mumtima soni yikusaŵa yakusawusya kuyiliŵalila.

Mundu mpaka atande kwaŵenga ŵane atamose yiŵe yakuti nganawoneganejepo ni ŵanduwo pameso ni meso. Mwachisyasyo, naga ŵandu ŵamwiŵasa kapena achimjakwe ŵa mundu jwine akusaŵengana ni mtundu wine wakwe wa ŵandu nombe najo munduju akusagamba kujigalila. Myoyo naga ŵandu ŵane mwiŵasa akuŵengana ni mtundu wine wa ŵandu yikusatendekasya kuti ŵandu wosope mwiŵasamo atandesoni kuwuŵenga mtunduwo.

Kupikanichisya mwayikusaŵela kuti uŵengani uŵe palipose mpaka kutukamuchisye kumanyilila ligongo lyakwe ŵandu ŵajinji akusaŵengana. Nambosoni pana ligongo line lyalikusatendekasya kuti ŵandu aŵenganeje. Kuti tupate ligongoli tukusosekwa kumanyilila muwatandile uŵengani. Mpaka tuyimanyilile yeleyi kupitila m’Baibulo.

UŴENGANI NGANIWUTANDA NI ŴANDU. Uŵengani ŵatandite pandaŵi jele lilayika line lyele panyuma pakwe lyatandite kolanjidwa kuti Satana lyamjimuchile Mlungu. “Kutandila pandanda pasyesyene” Satana paŵamjimuchile Mlungu “ŵaliji jwakuwulaga ŵandu,” pakuŵa jwalakwe “ali jwa unami ni ali atati ŵa unami wosope” akusiŵatendekasya ŵandu kuti aŵenganeje. (Yohane 8:44; 1 Yohane 3:11, 12) Pakusala ya jwalakwe Baibulo jikusati ali jwakogoya, jwakutumbila, soni jwaukali.—Yobu 2:7; Chiwunukuko 12:9, 12, 17.

YILI YANGASAWUSYA KUTI ŴANDU ŴANGALI UMLAMA AŴENGANEJE. Adamu juŵaliji mundu jwandanda jwasyasisye ulemwa wa Satana. Yakuyichisya yakwe ŵandu ŵajigalile ulemwawu soni ungali umlama. (Aloma 5:12) Mwanache jwandanda jwa Adamu lina lyakwe Kaini jwamwuleje Abele juŵaliji mpwakwe ligongo lyakumŵenga. (1 Yohane 3: 12) Yili yisyene kuti ŵandu masiku agano akusanonyelana soni kutendelana chanasa. Nambo ligongo lya ulemwa watwajigalile kwa achinangolo ŵetu yikusaŵa yangasawusya kwa ŵandu ŵajinji kuŵa ŵakulinonyela, ŵajelasi soni ŵakunyada. Ndamosi ni syasikusalimbikasya uŵengani.—2 Timoteo 3:1-5.

UŴENGANI UKUSATENDEKASYA KUTI ŴANDU AKAKAMULANAGA. Kuchilamboku akusalimbikasya kuti ŵandu akatendelanaga chanasa soni kuti atendelaneje yangasa, yayikusatendekasya kuti ŵandu aŵenganeje. Ungakamulana, lusagu, kuŵechetelana yachiponwe, ngasa soni yachiwawa yikutupa mnope ligongo lyakuti chilambo chosope chili “m’myala mwa jwakusakala jula,” jwali Satana.—1 Yohane 5:19.

Baibulo ngajikusagamba kusala yayikusatendekasya kuti ŵandu aŵenganeje. Jikusasalasoni yampaka yimasye uŵengani.