Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Kufasa—Ana Kukusatukamuchisya Chamtuli?

Kufasa—Ana Kukusatukamuchisya Chamtuli?

Sara * jwasasile kuti, “Uneji ndili jwasooni, nambosoni ngusalikayichilaga. Myoyo ngusaŵaga jwakutaŵika pandili ni ŵandu ŵakutumbila chitema. Nambo ngusaŵaga jwagopoka pandili ni mundu jwakufasa soni jwakulinandiya. Ngusakombola kumsalila mundu jweleju mwangupikanila soni yakusawusya yangu. Mwamti achimjangu ŵapamtima ali ŵakufasa soni ŵakulinandiya.”

Yaŵasasile Sarayi, yikulosya kuti naga tuli ŵakufasa tuchikola achimjetu ŵajinji. Kufasa kukusamsangalasyasoni Yehofa. Maloŵe gakwe gakusatulimbikasya kuti, “M’ŵeje ŵandu . . . ŵakuweŵa kapena kuti ŵakufasa.” (Akolo. 3:12) Ana kufasa kukusagopolela chichi? Ana Yesu jwalosisye chamtuli ndamo jakufasa? Soni ligongo chichi ndamoji mpaka jitukamuchisye kuŵa ŵakusangalala?

ANA KUFASA KUKUSAGOPOLELA CHICHI?

Kufasa jili ndamo jajikusayika ligongo lyakuŵa mundu jwamtendele. Mundu jwakufasa akusatenda yindu mwa ulemu, soni akusaŵa jwakuwusimana mtima ŵane pamlemwechesye.

Mundu jwakufasa akusalosya kuti ali jwakulimba mtima. Liloŵe lya Chigiliki lyaŵaligopolele kuti “kufasa” likusasala ya hachi ja mwitinji jajikutama ni ŵandu. Hachiji jikusakolape machili, nambo ligongo lyakuti ŵajijiganyisye chenene, jikusakombola kulamulila machili gakwe. Mwakulandana ni yeleyi, naga tuli ŵakufasa tukusakombola kusilamulila chenene ndamo syetu syasikusayika ligongo lya ulemwa. Yeleyi yikusatukamuchisya kuti tutameje mwamtendele ni ŵane.

Ndaŵi sine mpaka tuganisyeje kuti nganitukola ndamo jakufasa. M’chilambo chatukutamachi yili yakusawusya kulosya ndamo jakufasa. Tukusala yeleyi ligongo lyakuti ŵandu ŵajinji ali ŵangausimana mtima soni ŵakutumbila chitema. (Alo. 7:19) Kusala yisyene tukusasosekwa kulimbichila kuti tukole ndamo jakufasa, soni msimu weswela wa Yehofa uchitukamuchisya kuti tukole ndamoji. (Aga. 5:22, 23) Ligongo chichi tukusosekwa kulimbichila kuti tukole ndamo jakufasa?

Ŵandu akusamnonyela mundu jwakwete ndamo jakufasa. Mpela mwaŵechetele Sara jwatumkolasile kundanda kula, ŵandu akusasangalala kuŵa pampepe ni mundu jwakwete ndamo jakufasa. Yesu ali chisyasyo chambone pangani jakufasa. (2 Akoli. 10:1) Atamose ŵanache ŵanganammanyililaga chenene Yesu ŵasachililaga kumŵandichila.—Maliko 10:13-16.

Kufasa kukusatukamuchisya m’wejo soni ŵandu ŵatukusatama nawo. Naga tuli ŵakufasa tuchiŵambala kutumbila mwachitema. (Mis. 16:32) Kuti tukalijimbaga magambo, tukusosekwa kuŵambala kwatendela yachipongwe ŵane mnopemnope ŵandu ŵatukusiŵanonyela. Soni ŵandu ŵane chachipindula naga tukuŵambala kwatendela yachipongwe.

CHISYASYO CHAMBONE PANGANI JA KUFASA

Atamose kuti Yesu jwakwete yakutenda yejinji, jwalakwe jwatendaga yindu mwakufasa ni ŵandu wosope. Mundaŵi jakwe, ŵandu ŵajinji ŵasimanaga ni yakusawusya yejinji mwamti ŵasosekwaga kwakamuchisya. Kusala yisyene, jemanjaji yalimbikasisye paŵapikene maloŵe ga Yesu gakuti, “Myiche kwangune, . . . Pakuti ndili jwakutulala mtima ni jwakulinandiya.”—Mat. 11:28, 29.

Ana mpaka tulosye chamtuli ndamo jakufasa jaŵalosisye Yesu? Tukusosekwa kulijiganya Maloŵe ga Mlungu kuti tumanyilile mwaŵatendelaga yindu Yesu ni ŵandu atamose pandaŵi jakusawusya. Patusimene ni yindu yampaka yilinje ndamo jetu jakufasa, tuchilingalinga kutenda yindu mpela Yesu. (1 Pet. 2:21) Aganichisye yindu yitatu yayamkamuchisye Yesu kuti aŵe jwakufasa.

Yesu jwaliji jwakulinandiya. Yesu jwasasile kuti ali, “Jwakutulala mtima kapena kuti jwakufasa ni jwakulinandiya.” (Mat. 11:29) Baibulo jikusakolanga ndamo siŵilisi pampepe ligongo lyakuti kufasa kukusakamulana ni kulinandiya. (Aef. 4:1-3) Ligongo chichi yili myoyo?

Kulinandiya kukusatukamuchisya kuŵambala kutumbila chitema naga ŵandu ŵane nganatuŵechetela chenene. Ana Yesu jwajanjile wuli ŵandu ŵaŵamnyosyaga kuti ali “jwakutunduka” soni “jwakukolelwa”? Kupitila mu yitendo yakwe, jwalakwe jwalosisye kuti yindu yaŵamŵechetelagayo yaliji yaunami. Ligongo lyakuti jwaliji jwakufasa jwalakwe jwalosisye kuti “lunda lwa Mlungu lukusawoneka kuti luli lwakuwona malingana ni yitendo yakwe.”—Mat. 11:19.

Naga mundu jwine akwaŵechetela yachipongwe ligongo lya mtundu wawo, chipago chawo soni mbili jawo, mpaka atende chenene kwanga mwakufasa. Jwamkulungwa jwamumpingo jwine jwa ku South Africa lina lyakwe Peter jwatite, “Naga mundu jwine ambechetele yindu yachipongwe, ngusaliwusya kuti, ‘Ana akaŵe Yesu akatesile wuli?’” Jwalakwe jwasasilesoni kuti, “Nalijiganyisye kuti ngagambaga kutumbila ni yiliyose.”

Yesu jwamanyililaga kuti ŵandu ali ŵangali umlama. Ŵakumkuya ŵakwe ŵasakaga kutenda yambone, nambo ligongo lya ungali umlama yalemaga kutenda yeleyo. Mwachisyasyo, pa chilo chakumalisya Yesu mkanawe, Petulo, Yakobo, soni Yohane ŵalepele kutenda yindu yaŵasalile Yesu. Yesu jwalosisye kuti ŵapikanichisye jemanjaji mwakuŵecheta kuti, “Mtima wenu ukusaka, nambo chilu chenu chili changali machili.” (Mat. 26:40, 41) Ligongo lyakuti jwapikanichisye kuti jemanjajo ŵaliji ŵangali umlama, Yesu nganiŵatumbilila ŵandumetume ŵakwewo.

Mlongo jwine jwaŵatamilaga kwapatila magongo achimjakwe, apano akulingalinga kusyasya chisyasyo cha Yesu chakuŵa jwakufasa. Jwalakwe jwatite, “Ngusalinga kumbuchila kuti ŵandu wosope ali ŵangali umlama, soni ngusalolechesya yindu yambone yakusatenda ŵane mpela mwakusatendela Yehofa.” Ana chisyasyo cha Yesu chakwalosya ŵane chanasa mpaka chakamuchisye wawojo kwatendela ŵane yindu mwakufasa?

Yesu ŵamdalilaga Mlungu. Yesu paŵaliji pachilambopa, ŵapililaga yindu yangali chilungamo yaŵamtendelaga ŵane. Ŵandu nganampikanilaga, ŵamnyosyaga, soni ŵamŵisile pachitela chakulagachisya. Atamose kuti yaliji myoyo, jwalakwe jwapitilisyepe kuŵa jwakufasa ligongo lyakuti, “Ŵapeleche yosope yene kwa Mlungu jwakusalamula mwakulungama.” (1 Pet. 2:23) Yesu jwamanyililaga kuti Atati ŵakwe ŵakwinani chachimsamalila soni kwapa chilango pandaŵi jakwe ŵandu ŵaŵamtendelaga yangali chilungamo.

Naga tukuwuchisya yakusakala yatutendele ŵane, tukusagamba kutendesya chakusawusyacho kuti chikule mnope. Ni ligongo lyakwe malemba gakusatukumbusya kuti, “Lutumbilo lwa mundu ngapakombola kumtendekasya mundu kuŵa jwakulungama.” (Yak. 1:20) Atamose yili kuti tukwete magongo gambone gakututendekasya kutumbila, nambope ungali umlama mpaka ututendekasye kutenda yindu mwakulemwecheka.

Mlongo jwine jwa ku Germany lina lyakwe Cathy jwaganisyaga kuti, ‘Naga mundu ngakulichenjela jika, pangali jwampaka amchenjele.’ Nambo paŵalijiganyisye kumdalila Yehofa, jwachenjile kaganisye kakweka. Jwalakwe jwatite, “Apano ngangusasaka kulichenjela. Ngusakombola kutenda yindu mwakufasa, ndili mkumanyilila kuti Yehofa chachimasya yakusawusya yosope pachilambopa.” Naga pakwete paŵatendeledwe yindu yachipongwe, akusosekwa kumsyasya Yesu mwakumdalila Mlungu jwampaka ŵakamuchisye kuŵa ŵakufasa.

‘ŴANA UPILE ŴANDU ŴAKUFASA’

Ana kufasa mpaka kutukamuchisye chamtuli patusimene ni yakusawusya?

Yesu jwasasile kuti kufasa kukusatukamuchisya kuŵa ŵakusangalala. Jwalakwe jwatite, “Ŵana upile ŵandu ŵakutulala mitima kapena kuti ŵakufasa.” (Mat. 5:5) Alole mwele kufasa mpaka kutukamuchisye mmatala gakuyichisyaga.

Kufasa kukusanandiya yakusawusya mliŵasa. M’bale jwine jwa ku Australia lina lyakwe Robert jwatite, “Mbele ndili mkuŵecheta yindu yejinji yakupweteka kwa ŵamkwangu yele nganinjembecheyaga kuti mpaka nayiŵechete. Nambo naga uŵechete maloŵe yikusaŵa yakusawusya kuti ugawusye. Ngusadandawula mnope panguganichisya yagatiga maloŵega pakwapweteka ŵamkwangu.”

“Wosopewe tukusalemwa,” mu yakuŵecheta yetu, soni kaŵechete ketu kangaganisya chenene mpaka kayikasye yakusawusya mu ulombela. (Yak. 3:2) Payakutendekwa mpela yeleyi, kufasa mpaka kutukamuchisye kuti tukombole kulamulila lulumi lwetu.—Mis. 17:27.

Robert jwatesile yakomboleka kuti aŵe jwakuwusimana mtima soni jwakulilekasya. Ana yakuyichisya yakwe yaliji yamtuli? Jwalakwe jwatite, “Masiku agano, naga tutindene nganisyo ni ŵamkwangu, ngusalingalinga kuti napikanichisye mwakusamala, mbechete mwakufasa, soni ngusaŵambala kutumbila chitema. Mwamti apano ngusakamulana mnope ni ŵamkwangu kupunda kala.”

Kufasa kukusatukamuchisya kuti tukamulaneje ni ŵane. Ŵandu ŵakusajanguya kutumbila akusakola achimjawo ŵamnono. Nambo kufasa kukusatukamuchisya “kusunga . . . umpepe wa msimu weswela pakamulana mu mtendele.” (Aef. 4:2, 3) Cathy jwatumkolasile jula jwatite, “Kufasa kungamuchisye kuti syoŵekane ni ŵandu ŵajinji atamose ŵandu ŵele ali ŵakusawusya kutenda nawo yindu.”

Kufasa kukusayikasya mtendele. Baibulo jikusakamulanya “lunda lwakutyochela kwinani” ni kufasa soni mtendele. (Yak. 3:13, 17) Mundu jwakufasa akusakola “mtima wambone.” (Mis. 14:30) Martin jwaŵalinjililaga kola ndamo jakufasa jwatite, “Apano ngusaŵambala kwakanganichisya ŵane kuti atendeje yindu mwangusachila, soni ngusasangalala mnope ligongo lyakutenda yeleyi.”

Kusala yisyene mpaka tulaje kuti tukole msimu wakufasa. M’bale jwine jwatite, “Atamose masiku agano ndaŵi sine ngusatumbila mnope.” Nambo Yehofa, jwakusatulimbikasya kola ndamo jakufasa chachitukamuchisya. (Yes. 41:10; 1 Tim. 6:11) Jwalakwe ‘chachimalisya kutujiganya,’ soni ‘chachitupa machili.’ (1 Pet. 5:10, NWT) Pandaŵi jakwe, mpela ndumetume Paulo m’wejisoni tuchikombola kusyasya “kufasa soni umbonemtima wa Klistu.”—2 Akoli. 10:1, NWT.

^ ndime 2 Mena gane tugachenjile.