1, 2. Ana Yesu ŵalosisye catuli kuti ŵanonyelaga mnope ŵandu?

MWANACE jwandanda jwa Mlungu, jwaliji mundu jwandanda kulosya cenene lunda lwa Yehofa. Jwalakwe ŵalijisoni “m’misili” jwa Atatigwe. Jwalakwe ŵasangalele mnope pandaŵi jele Atatigwe ‘ŵayitamilicisyaga yosope yakwinani,’ soni “piŵaŵikaga yilimbilimbi ya cilambo capasi.” Nambo payakupanganyikwa yosope, Mwanace jwandanda jwa Mlungu ‘jwasangalalaga mnope ni ŵanace ŵa ŵandu.’ (Miy. 8:22-31) Kusala yisyene Yesu ŵasangalalaga, soni kwanonyela ŵandu kutandila kalakala mkanapagwe mpela mundu pacilambo capasi.

² Yesu ŵalosisye kulupicika ni kwanonyela Atatigwe, soni ŵanonyelaga mnope “ŵanace ŵa ŵandu” ‘paŵalitulwisye’ ni kwika pacilambo capasi mpela mundu. Jwalakwe ŵatesile yeleyi ni cakulinga cakuti apelece “umi wakwe kuti ŵawombole ŵandu ŵajinji.” (Afi. 2:5-8; Mat. 20:28) Jwalakwe ŵalosisye kuti ŵanonyelaga mnope ŵandu! Paŵaliji pacilambo capasi, Mlungu ŵampele Yesu macili gakutenda yindu yakusimonjesya, yayalosisyesoni kuti akusiŵanonyela mnope ŵandu. Yaŵatendagayi yagambile kuŵa cisyasyo ca yindu yakusimonjesya yacatende pacangakaŵapa pacilambo cosope.

3. Ana citutagulilane cici mungani ajino?

 ³ Yesu paŵayice pacilambo capasi ‘ŵalalicilaga ngani syambone syakwamba ya Ucimwene wa Mlungu.’ (Luk. 4:43) Jwalakwe ŵamanyililaga kuti Ucimwenewo ni wawuciswejesya lina lya Atatigwe soni ucimasya yakusawusya yosope ya ŵandu. Paŵalalicilaga ŵatendaga yakusimonjesya. Yeleyi yalosisye kuti jwalakwe ŵaganicisyaga mnope ŵandu. Ligongo cici kumanyilila yeleyi kuli kwakusosekwa? Ligongo mpaka kulimbisye cikulupi soni cembeceyo cetu ca msogolo. Kwende sano tutagulilane yakusimonjesya mcece yaŵatesile Yesu.

4. Asale yayatendekwe Yesu paŵacingangene ni mundu jwakulwala matana.

⁴ Yesu paŵalacilaga ku Galileya, ŵam’weni mundu jwakutesya canasa. (Maliko 1:39, 40) Mundujo ŵalwalaga ulwele wakogoya wa matana. Luka juŵaliji dokotala pakusala ya ulwelewo ŵatite, jwalakwe ŵalwalaga ‘matana cilu cosope.’ (Luk. 5:12) “[Jwamatanajo] piŵam’weni Yesu ŵaligwisisye pasi ni ŵam’ŵendile kuti, ‘Ambuje, naga akusaka, komboleka kuswejesya.’” Jwalakwe ŵakulupililaga kuti Yesu ŵakwete macili gakuposya, nambo nganamanyililaga naga Yesu caŵe jwakusacilila kumposya. Ana Yesu ŵajanjile catuli ciwusyo cakutyocela pasi pamtimaci? Ana ŵakwete nganisyo syatuli paŵamlolaga mundu jwakulwalajo? Ana Yesu ŵatesile mpela Afalisi, ŵele nganiyakwayaga paŵawonaga ŵandu ŵakulwala ulwele mpela welewu? Ana akaŵe wawojo akatesile yatuli?

5. Ana cici cacamtendekasisye Yesu kuti aŵecete maloŵe gakuti “ngusaka!” paŵamposyaga jwamatana?

⁵ Yikuwoneka kuti pandaŵiji mundu jwakulwalaju ŵalesile kuya Malamusi ga Mose gakuti mundu jwakulwala ulwelewu pakwenda agumileje kuti, “Ndili jwamsakale, ndili jwamsakale!” Yesu nganalola yeleyo, mmalo mwakwe ŵagambile kulola mwampaka amkamucisye mundujo. (Lev. 13:43-46) Ngatukumanyilila cenene yaŵaganicisyaga Yesu pandaŵiji, nambo tukumanyilila mwaŵapikanilaga mumtima. Jwalakwe camkamwile canasa. Canasaco camcisisye kuti atende cakusimonjesya. Ŵatambasukwile mkono wakwe ni kumkamula mundu jwakulwala matanajo, yele mundu jwalijose ngamkanatenda. Kaneko Yesu ŵaŵecete mwamacili, soni mwakumtendela canasa kuti, “Ngusaka, swejelani!” Kaneko “mundu jula jwaposile ku ulwele wakwe ula.” (Luk. 5:13) Yeleyi yalosisye kuti Yehofa ŵampele Yesu macili gakutendela cakusimonjesya cekulungwaci soni kuti akusiŵanonyela mnope ŵandu.—Luk. 5:17.

6. Ana Yesu pakwaposya ŵandu nganasosekwa kutenda cici, soni yaŵatesileyi yikulosya cici?

⁶ Macili ga Mlungu gamkamucisyaga Yesu kuti atende yakusimonjesya yejinji. Jwalakwe ŵaposisye yilwele yakulekanganalekangana soni kulemala kwa mtundu wuliwose. Maloŵe ga Mlungu gakusasala kuti, “Ŵandu wosope ŵasimonjile piŵayiweni kuti ŵangaŵeceta akuŵeceta, ŵalemale akwenda, nipo ŵangalola akulola.” (Mat. 15:31) Yesu pakuposya ŵakulwala nganasosekwa kuti atyose ciŵalo cinecakwe pa mundu jwine ni kuciŵika pa cilu ca mundu jwakulwalajo. Jwalakwe ŵaposyaga ciŵalo cicoco ca jwakulwalajo. Ŵandu ŵane ŵaposyaga ndaŵi jijojo soni ŵane ŵaposyaga ali kwakutalika. (Yoh. 4:46-54) Ana yaŵatendagayi yalosisye cici? Apano Yesu ŵam’ŵisile kuŵa Mwenye kwinani, jwalakwe akwete macili soni akusacilila kuti caposye ŵandu kusyene. Kulijiganya mwaŵatendelaga Yesu ni ŵandu kukusatukamucisya kumanyilila kuti m’cilambo casambano, yajalocesye Baibulo yakuti, “Jwalakwe cacatendela canasa ŵangali macili ni ŵakulaga” yicikwanilicikwa. (Sal. 72:13) Yesu  cacitenda yosope yakusaka kuti akamucisye ŵandu wosope ŵali ŵakulagasika.

7, 8. Ana yaŵele wuli kuti Yesu acingangane ni mundu jwakulwala ku litamanda lya Betisata.

⁷ Pali papite miyesi jamnono kutyocela pandaŵi jiŵamposisye mundu jwamatana ku Galilaya, Yesu ŵajawile ku Yudeya kukulalicila ngani syambone syakwamba ya Ucimwene wa Mlungu. Utenga wakwe soni yaŵatesile yakwayiye ŵandu ŵajinji. Yawonecele cenene kuti jwalakwe ŵaliji jwakusacilila kulalicila ngani syambone kwa ŵandu ŵakulaga, kwasalila acikapolo yakugopolwa kwawo, soni kwaposya ŵandu ŵa mtima jakupweteka.—Yes. 61:1, 2; Luk. 4:18-21.

⁸ Kaneko m’mwesi wa Nisani, jwalakwe ŵajesile ulendo wakwawula ku Yelusalemu kukutenda Pasaka pakulosya kupikanila yaŵalamwile Atatigwe. Mumsindamo mwayice ŵandu ŵajinji kukutenda cindimba ca Pasakaco. Cakumpoto kwa nyumba ja Mlungu kwaliji litamanda line lyakolanjikwa Betisata, kweleko Yesu ŵacingangene ni mundu jwakulwala.

9, 10. (a) Ana cici cacatendekasyaga ŵandu kuti asimanikweje ku litamanda lya Betisata? (b) Ana Yesu ŵatesile cici ku litamanda lya Batisata, soni yeleyi yikutujiganya cici? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

⁹ Ŵandu ŵajinji ŵakulwala soni ŵalemale ŵasonganganaga kulitamanda lya Betisata. Ana cici cacatendekasisye kuti ajawuleje kweleko? Ŵakulupilaga kuti mundu jwakulwala pajinjile mwitamandamo ŵapolaga mwakusimonjesya, mesi gali gatenganyice. Agambe ganisya mwaŵawonecelaga ŵandu ŵakulwalawo. Komboleka kuti ŵaliji ŵakudandawula, ŵakwasa mtima soni ŵangali cembeceyo. Sambano ana cici cacamtendekasisye Yesu, juŵaliji mundu jwamlama, kuti akasimanikwe kweleko? Caliji canasa. Yesu paŵayice kwitamandako ŵacingangene ni mundu jwine jwaŵaliji ali mkulwala kutandila kalakala Yesu mkanayice pacilambopa.—Aŵalanje Yohane 5:5-9.

¹⁰ Ana mpaka aganicisye mwaŵawonecelaga mundujo Yesu paŵam’wusisye naga akusaka kumposya ulwelwe wakwewo? Jwalakwe ŵajanjile mwacitema kuti akusaka kuti ulwele wakwewo upole nambo paliji pangali mundu jwakamkamucisye kuti ajinjile mwitamandamo. Kaneko Yesu ŵamsalile kuti atende yindu yanganaŵa atesile, kuti anyakuce, ajigale ugono wakwe, ajende. Jwalakwe ŵapikanile maloŵe ga Yesugo ni ŵanyakwile ugono wakwe ni kwenda. Yeleyi yalosisye yacacitenda Yesu m’cilambo casambano. Pa cakusimonjesya caŵatesileci tukulola kuti Yesu ŵalosisye canasa. Jwalakwe ŵasosasosaga ŵandu ŵakusosekwa cikamucisyo. Cisyasyo ca Yesu mpaka citulimbikasye patukulalicila ni kusosasosa ŵandu ŵakulagasika nganisyo ni yakusawusya yayikutendekwa pacilambopa.

11. Ana lilemba lya Maliko 5:25-34 likusalosya catuli kuti Yesu ŵatendelaga canasa ŵandu ŵakulwala?

¹¹ Aŵalanje Maliko 5:25-34. Kwa yaka 12 jwamkongwe jwine ŵalwalaga ulwele wakutesya sooni. Ulwelewu wamlepelekasyaga kutenda yejinji paumi wakwe, kupwatikapo kulambila. Atamose kuti “ŵalasile kwa madokotala gejinji gagalinjilile kumposya, mpaka ŵajonasile cipanje cakwe cosope,” jwalakwe nganapola kose. Nambo lisiku line jwamkongweju ŵaganisisye yampaka atende kuti alame. Jwalakwe ŵapite ni kum’ŵandicila Yesu. Ŵajinjile m’likuga lya ŵandu ni kamula cakuwala cakusa ca Yesu. (Lev. 15:19, 25) Yesu ŵamanyilile kuti macili gatyosile mwa jwalakwe, ni ŵatandite kuwusya kuti amanyilile mundu juŵamkwayiye. Jwamkongwe jula  “wamkamwile woga ni ŵatandite kutetemela,” kaneko “ŵatindiŵele ni ŵamsalile yosope mpela muyamtendecele.” Pakumanyilila kuti Atati ŵakwe, Yehofa, ni ŵamposisye jwamkongweju, Yesu ŵaŵecete najo mwacinonyelo kuti, “M’mwe, mwanangu, cikulupi cenu cimposisye. Jawulagani mwamtendele. Ulwele wenu uposile.”

12. (a) Ana mpaka asale yatuli pakwamba ya Yesu mwakamulana ni yatulijiganyisyeyi? (b) Ana tukulijiganya cici pa cisyasyo ca Yesu?

¹² Yesu ali jwambone kwabasi! Jwalakwe akwete nganisyo syambone pakwamba ya ŵandu ŵakulwala. Satana akusasaka kuti tuganisyeje yakuti pangali jwampaka atunonyele soni kuti tuli ŵangali mate. Nambo yakusimonjesya ya Yesu, yalosisye cenene kuti jwalakwe akusasamala ya ŵanduwe soni yakusawusya yetu. Jwalakwe ali kwene Mwenye soni Jwamkulungwa jwa Ŵakutaga Mbopesi jwacanasa! (Ahe. 4:15) Yikusaŵa yakusawusya kuti tupikanicisye mwakupikanila mundu jwakulwala ulwele wekulungwa, naga m’weji nganitulwaleje ulwelewo. Tukumbucileje kuti atamose kuti Yesu nganalwaleje, nambo ŵatendelaga canasa ŵandu ŵakulwala. Cisyasyo ca Yesu mpaka citukamucisye kuti tutendeje yampaka tukombole pakwatendela canasa ŵane.—1 Pet. 3:8.

13. Ana kwimuka kwa Lasalo kwalosisye cici pakwamba ya umundu wa Yesu?

¹³ Yesu yamkwayaga mnope paŵawonaga ŵandu ŵane ali mkulagasika. Jwalakwe paŵaweni ŵandu ŵane ali mkulila ligongo lya ciwa ca Lasalo yamkwayiye mumtima soni “yamlagasisye mnope.” Yesu ŵapikene myiyi atamose ŵamanyililaga kuti pacangakaŵapa camjimusye Lasalojo. (Aŵalanje Yohane 11:33-36.) Jwalakwe nganatenda sooni kulosya mwaŵapikanilaga  mu mtima mwakwe mwati ŵalisile. Yesu ŵalosisye kuti ŵamnonyelaga Lasalo soni liŵasa lyakwe mwati ŵandu ŵaŵaliji pelepowo ŵayiweni yeleyi. Ligongo lya yeleyi jwalakwe ŵakamulicisye masengo macili ga Mlungu kumjimusya Lasalo kuti aŵesoni cijumi.—Yoh. 11:43, 44.

14, 15. (a) Ana cici cacikulosya kuti Yehofa ali jwakusacilila mnope kumasya yilwele ya ŵandu? (b) Ana ligongo cici maloŵe gakuti ‘malembe gacikumbucilo’ gali gakutesya lug’wanu?

¹⁴ Baibulo jikusasala kuti Yesu ali “ciwulili cisyesyene cakulosya ndamo sya Mlungu.” (Ahe. 1:3) Yakusimonjesya yaŵatesile yikusalosya kuti Yesu soni Atati ŵakwe ali ŵakusacilila kuti camasye yilwele yosope ni ciwa. Yeleyi yikulosya kuti cacajimusya ŵandu ŵajinji kuti aŵesoni cijumi mwakamulana ni yajasasile Baibulo. Yesu ŵatite, “Pakuŵa jikwisa ndaŵi jakuti ŵawe wosope cacigapikana maloŵe gakwe ni cacikopoka m’malembe gacikumbucilo.”—Yoh. 5:28, 29.

¹⁵ Yesu ŵakamulicisye masengo maloŵe gakuti ‘malembe gacikumbucilo’ pakulosya kuti ŵandu ŵacacijimuka ali ŵawowope ŵakwakumbucila Mlungu. Mlungu Jwamaciligose juŵapanganyisye yindu yosope ngaŵa mkumlema kumbucila yosope yakwayana ni ŵakunonyelwa ŵetu ŵaŵawile. (Yes. 40:26) Yehofa soni Yesu ali ŵakusacilila kwimusya ŵandu ŵaŵawile. Kwimuka kwa Lasalo soni kwa ŵane ŵaŵasasile m’Baibulo kwalosisye kuti ŵandu ŵajinji cacijimuka m’cilambo capasi casambano.

16. Ana Aklistu ŵakulupicika cacikola upile watuli?

¹⁶ Naga tukwendelecela kuŵa ŵakulupicika, tucilola ni meso getu cakusimonjesya canganicitendekweje citandilile, cacili kulupuka yisawusyo yakogoya. Kaneko panyuma pa Alamagedo kucitendekwasoni yakusimonjesya yejinji. Ŵandu cacitamasoni ni yilu yambone. (Yes. 33:24; 35:5, 6; Ciu. 21:4) Aganicisye mwayiciŵela kulola ŵandu ali mkwasa magalasi ga meso, simbo syakwendela, njinga sya ŵalemale, yakamucisya kupikana ya m’mawiwi, soni ni yine yejinji. Yehofa cacakamucisya ŵacacikulupuka pa Alamagedo kuti caŵe ni yilu yambone. Ŵandu ŵacacikulupuka cacikola upile wakamula masengo. Kwende tujembeceyeje mwalug’wanu kuti citulinganye nawo cilambo cosope kuti ciŵe paladaiso.—Sal. 115:16.

17, 18. (a) Ana yakusimonjesya yaŵatesile Yesu yalosyisye cici? (b) Ligongo cici tukusosekwa kutenda yosope yampaka tukombole kuti citutame m’cilambo casambano ca Mlungu?

¹⁷ Kuposya yilwele kwaŵatesile Yesu kalakala kukusalimbikasya “likuga lyekulungwa lya ŵandu” kuti lijendelecele kwembeceya mwalug’wanu kumala kwa yilwele yosope. (Ciu. 7:9) Yeleyi yalosisye kuti Mwanace jwandanda jwa Mlungu akusiŵanonyela mnope ŵandu. (Yoh. 10:11; 15:12, 13) Yesu ŵatendelaga canasa ŵandu, yayikulosya kuti Yehofa akusaganicisya ya jwakutumila jwakwe jwalijose.—Yoh. 5:19.

¹⁸ Ŵandu akusimana ni yakusawusya yejinji, soni ciwa. (Alo. 8:22) Tukusosekwa cilambo casambano ca Mlungu mwele ŵandu cacipola ku yilwele yawo mwakamulana ni yaŵatulajisye. Lilemba lya Malaki 4:2 likusatusimicisya kuti ŵandu ŵacacipola ‘cacigulukaguluka mwakusengwa mpela ŵanace ŵa ng’ombe,’ kugopolela kuti cacisangalala ligongo lya gopoka kwawo ni kuŵa ŵamlama. Kwende tutendeje yosope yampaka tukombole pakulosya kuyamicila kwetu kuti citutame m’cilambo casambano. Yili yakulimbikasya kumanyilila kuti yakusimonjesya yaŵatesile Yesu yalosisye kusangalala kusyesyene kwacikutendekwe pacangakaŵapa mu Ulamusi wa Mesiya ligongo lya gopoka ku yilwele.