Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Halfpoint Images/Moment via Getty Images

AŴEJE MESOPE

Jwamlijiganye Yachipatala Akalamwisye Kuti Ŵachinyamata Mpaka Asimane ni Yakusawusya Pamalo Gakunguluchila ga pa Intaneti—Ana Baibulo Jikusasala Yamtuli Panganiji?

Jwamlijiganye Yachipatala Akalamwisye Kuti Ŵachinyamata Mpaka Asimane ni Yakusawusya Pamalo Gakunguluchila ga pa Intaneti—Ana Baibulo Jikusasala Yamtuli Panganiji?

 Pa 23 Meyi 2023, jwamlijiganye yachipatala jwa ku United States jwakalamwisye ŵandu pakwamba ya yakusawusya yakusimana nayo ŵachinyamata ŵajinji pakukamulichisya masengo malo gakunguluchila ga pa intaneti.

  •   Magasini jine jatite: “Atamose kuti ŵanache nambosoni ŵachinyamata ŵane mpaka apate yindu yakamuchisya pakukunguluka pa intaneti, nambope maumboni gejinji galosisye kuti maloga mpaka gajonanje kaganisye soni chilu chawo.”—Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory, 2023.

 Magasiniji jasasile yindu yaŵapatile ŵakuwungunya yayikulosya ligongo lyakwe tukusosekwa kukwayidwa.

  •   Ŵachinyamata ŵakutandila yaka 12 mpaka 15 “ŵakusaŵa ali mkunguluka pa malo ga pa intaneti kwa maawala gakupunda gatatu palisiku, kaŵilikaŵili mpaka alwale ulwele wakulagasika nganisyo kupwatikapo kulosya yimanyilo ya ulwelewu”

  •   Ŵachinyamata ŵa yaka 14, “ŵakusakamulichisya masengo malo gakunguluchila ga pa intanenti, yikusiyasyawusyaga kugona mwakwanila, kulagasidwa pa intanenti, ŵangasangalalaga ni kawoneche kawo, akusaliwona kuti ali ŵangasosekwa soni akusalagaga nganisyo. Yeleyi yikusiyatendechela mnope asikana kulekangana ni anyamata.”

 Ana achinangolo mpaka ŵachenjele chamtuli ŵanache ŵawo mu yindu yakongoyayi? Baibulo jikusapeleka malangiso gakamuchisya panganiji.

Yampaka atende achinangolo

 Atendejepo kandu. Mpela achinangolo, akusosekwa kumanyilila kogoya kwakamulichisye masengo malo gakunguluchila ga pa intanenti kaneko mpaka asagule kuti mwanache jwawo akamulichisyeje masengo maloga kapena iyayi.

 Naga akwakunda ŵanache ŵawo kukamulichisya masengo intaneti, amanyilileje yakusawusya yampaka asimane nayo soni amanyilileje yakutendaga ŵanachewo pa intanetipo. Ana mpaka atende yeleyi mwamtuli?

 Ŵachenjeleje ŵanache ŵawo ku yindu yakogoya yayikusasimanikwa pa intaneti. Amjiganyeje mwanache jwawo kumanyilila soni kuŵambala yindu yakogoya yayikusasimanikwa pa intaneti.

 Amŵichileje malile. Mwachisyasyo, atamilikasye malamusi gakwamba ndaŵi jampaka mwanache jwawo akungulucheje pa intaneti soni ulewu wampaka atameje ali mkunguluka pa intaneti.

  •   Mfundo ja m’Baibulo: “Mlolechesyeje mwakusamala mwamkwendela. Mjendeje mpela ŵandu ŵalunda. . . Mkamulichisyeje masengo chenene ndaŵi jenu.” Aefeso 5:15, 16.

  •   Akamulichisye masengo fidiyo jachichewa jamakatuni jakuti Muzichita Zinthu Mosamala Mukamacheza ndi Anzanu pa Intaneti pakumkamuchisya mwanache jwawo kuti apikanichisye ligongo lyakwe amŵichile malile gakunguluchila pa intaneti.