1. Uw rogon ni ngad folgad rok Got ma ka gad be fol ko am ko girdi’?

 BE YOG e Thin rok Got ni ngaud folgad ko am ko girdi’. Machane, ku be yog ni thingar da folgad rok Got ko bin ni ngad folgad ko girdi’. (Acts 5:29; Titus 3:1) Ere gur, be togopuluw reb e gal motochiyel ney nga reb? Danga’, ya fare kenggin e motochiyel ni pi’ Jesus e ra ayuwegdad ni ngad nanged e en nsusun e ngad folgad rok. I tamilangnag e re kenggin e motochiyel ney u nap’an ni gaar: “Ere, mpied ngak e pilung nu Roma e tirok ban’en, mi gimed pi’ ngak Got e tirok ban’en.” ^[1] (Matt. 22:21) Uw rogon ni gad ma fol ko re thin ney ni yog Jesus? Gad ma fol ko am ko gin ni gad ma par riy nge pi motochiyel rorad, maku gad ma tayfan e pi tayugang’ ko am, maku gad ma pi’ e tax. (Rom. 13:7) Machane, faanra yog e am ngodad ni ngad rin’ed ban’en nib togopuluw ko motochiyel rok Got, ma susun e dab da folgad rorad.

2. Uw rogon ni gad ma dag ni gad ma par u mathilin ngongolen e am?

² Gad ma pi’ ngak Got e n’en nthingar da pied ngak ni aram e gad ma par u mathilin ngongolen e am. (Isa. 2:4) Ere, darud togopuluwgad ko pi am ni bochan e Jehovah e ir e ke pagrad ni ngar gagiyeggad. Ku darud uned nga boch ban’en nra m’ug riy ni gad be tayfan e nam rodad ara gad be dag ni kab fel’ e nam rodad nga yugu boch e nam. (Rom. 13:1, 2) Ku darud guyed rogon ni ngad k’aringed e am ni ngar thilyeged ara ngar mon’ognaged boch ban’en u rogon e gagiyeg ni yad be tay, ara da uned ko towal, ara da feked boch e liw nib tolang ko am.

3. Mang fan nthingar da pared u mathilin ngongolen e am?

 ³ Be weliy e Bible boch i fan ni baadag Got ni ngaud pared u mathilin ngongolen e am. Bod ni, gad ma fol ko pi n’en ni i machibnag Jesus Kristus ni Fak maku gad ma folwok rok ni aram e darud uned ko ngongol ni yibe rin’ u “roy u fayleng.” Rogon ni gad ma rin’ e re n’ey e aram e darud uned nga ngongolen e am, maku darud uned ko mahl. (John 6:15; 17:16) Faanra ngad pared ni gad ba yul’yul’ nga Gil’ilungun Got, ma thingar da pared u mathilin ngongolen e am. Ya faanra danga, me ere uw rogon ni ngad machibnaged ko girdi’ ni kemus ni yigoo Gil’ilungun Got e rayog ni nge pithig e magawon ko girdi’ ndariy ban’en ni be magawonnag e nangan’ rodad? Pi yurba’ i teliw ni googsur e yad ma un nga ngongolen e am, ere aram fan nib yurba’ girdien e pi teliw ney. Machane, bochan ni gad ma par u mathilin ngongolen e am ma aram fan nib taareban’dad e pi walagdad u ga’ngin yang e fayleng.​—1 Pet. 2:17.

4. (a) Uw rogon ni kad nanged nra munmun ma ra gel e mo’maw’ riy ngodad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am? (b) Mang fan ni ka chiney e ngad dugliyed u wan’dad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am?

⁴ Sana rayog ni gin ni gad be par riy e der towasariydad e am ni ngad uned ko pi n’en ni yad ma rin’. Ere, aram fan ni ka be yag ni ngad liyorgad ngak Got nib fel’ rogon. Machane, nap’an ni gad ra chugur i yan nga tungun e re m’ag rok Satan ney, ma ra gel e mo’maw’ riy ngodad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am. Re fayleng ney e ke sugnag e girdi’ ni “dariy fan ban’en u wun’rad” ma “yad ba damumuw,” ere ba mudugil nra munmun ma aram e ri dabki taareb lungurad. (2 Tim. 3:3, 4) Bay boch e nam nib mo’maw’ ko pi walag riy ni ngar pared u mathilin ngongolen e am ni bochan e yug be thilthil boch ban’en ko am ko nam rorad. Ere, kam guy fan nib t’uf ni ka chiney e ngad dugliyed u wan’dad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am? Ya faan gad ra son nge taw ko ngiyal’ ni ka nog ngodad ni ngad uned nga ngongolen e am, ma rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad pared ni gad ba mudugil fa reb e da uned ko pi n’em. Ere, mang boch ban’en nrayog ni nge ayuwegdad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am? Ngad weliyed aningeg ban’en nra ayuwegdad.

5. Uw rogon e pi am ko girdi’ u wan’ Jehovah?

⁵ Reb e kanawo’ nrayog ni ngaud pared u mathilin ngongolen e am e aram e ngaud lemnaged e pi am ko girdi’ ni bod rogon ni ma lemnag Jehovah. Yugu aram rogon ni bay boch e am nsana yad ma rin’ boch ban’en nib mat’aw, machane gad manang nde lemnag Jehovah ni nge tay e girdi’ ni ngaur gagiyegnaged yad. (Jer. 10:23) Pi am ko girdi’ e yad ma k’aring e girdi’ ni ngar lemnaged ni kab fel’ e nam rorad nga yugu boch e nam, ma re n’ey e ma ruw raba’nag e girdi’. Mus ko piin ni yad be gagiyeg nib fel’ rogon ma dabiyog rorad ni ngar pithiged urngin e magawon ni be mada’nag e girdi’. Maku reb e, ka nap’an e duw ni 1914 ni be togopuluw e am ko girdi’ nga Gil’ilungun Got. Ma gad manang ni Gil’ilungun Got e aram e re am nra thang gubin e pi am nu fayleng.​—Mu beeg e Psalm 2:2, 7-9.

6. Susun ni nge uw rogon e ngongol rodad ngak e pi tayugang’ ko am?

⁶ Be pag Got e pi am ko girdi’ ni ngar gagiyeggad ni bochan e be yag ni ngar ayuweged e girdi’ ni ngar pared u fithik’ e gapas. Ma re n’ey e be ayuwegdad ni ngad machibnaged fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got. (Rom. 13:3, 4) Ku be yog Got ngodad u Bible ni ngaud yibilayed e piin ni yad be gagiyeg ni bochan e nge yag nra paged gadad ni ngad liyorgad ngak u fithik’ e gapas. (1 Tim. 2:1, 2) Ku gad ma ning e ayuw ko pi tayugang’ ko am ni ngar ayuweged gadad u nap’an ni yira rin’ boch ban’en nde mat’aw ngodad ni bod rogon e n’en ni rin’ apostal Paul. (Acts 25:11) Yugu aram rogon ni be yog e Bible ni Satan ni bin th’abi ga’ e toogor rok Got e ir e be gagiyegnag e pi am nu fayleng, machane der yog ni be gagiyegnag e piin ni yad be yog e thin ko am. (Luke 4:5, 6) Ere, susun e dab u dogned ko girdi’ ni bay reb e tayugang’ ko am ni Moonyan’ e be gagiyegnag. Ya de fel’ ni ngaud “t’ared e thin nga daken” e “piin ni pilung nge piin ni yad be tay murung’agen e girdi’.”​—Titus 3:1, 2. 

7. Mang lem e thingar da siyeged?

⁷ Susun e ngaud folgad rok Got ni aram e dab ud ted ni kab fel’ reb i girdien e am, ara reb e ulung ko am nga reb, ni mus ni faanra bay boch ban’en ni yad  be rin’ ni be yib angin ngodad ara der m’agan’dad ngay. Uw rogon nrayog ni nge mo’maw’nag e re n’ey ngodad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am? Susun e bay boch e girdi’ ni yad be togopuluw nga reb e am ni bochan e be gafgownag e girdi’ ni kub muun e girdi’ rok Got ngay. Riyul’ nsana dab da uned ko togopuluw ni be tay e pi girdi’ ney, machane faanra da lemnaged nib puluw e n’en ni be rin’ e pi girdi’ ney ma gad athapeg ni manga yigi yib angin, ma gathi aram e bod ni gad be un ko n’en ni yad be rin’? (Efe. 2:2) Gathi kemus ni ngaud daged ko thin nge ngongol rodad ni gad be par u mathilin ngongolen e am, ya thingar ki un lanin’dad ngay.

8. Uw rogon ni ngad “ayuwgad” ma ka gad be par ni gad ba “munguy” u nap’an ni kad mada’naged boch ban’en ni be mo’maw’nag ngodad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am?

⁸ Bin l’agruw e kanawo’ nrayog ni ngaud pared u mathilin ngongolen e am e aram e ngaud ‘ayuwgad ni bod rogon e porchoyog ma gad munguy ni bod rogon e bulogol.’ (Mu beeg e Matthew 10:16, 17.) Rogon ni gad ma kol ayuw e aram e gad ma guy rogon ni ngad nanged u m’on riy boch ban’en ni bay e riya’ riy. Ku gad ma par ni gad ba munguy ni aram e darud paged e girdi’ ko re fayleng ney ni ngar k’aringed gadad ni ngad togopuluwgad ko michan’ rodad. Am lemnag boch ban’en ni gad ma mada’nag nge n’en nib t’uf ni ngad rin’ed ngay ya nge yag ni ud pared u mathilin ngongolen e am.

9. Mang e thingar da kol ayuwgad riy u nap’an ni gad be non boch e girdi’?

⁹ Rogon ni gad ma non boch e girdi’. Thingar da kol ayuwgad u nap’an ni yira tabab i weliy boch ban’en u toobdad ni bay rogon ko am. Bod ni, faanra gad be weliy murung’agen Gil’ilungun Got ngak be’, ma ngad guyed rogon ndab da n’ufed ara da gathibthibnaged reb e motochiyel ni ke sunmiy reb e ulung ara reb e tayugang’ ko am. Mu fanay e Bible ni ngam dag ko girdi’ ni Gil’ilungun Got e ir e ra pithig urngin e magawon ni be mada’nag e girdi’ ko bin ni ngam weliy rogon ni be lemnag boch e girdi’ ni ngar pithiged e pi magawon ni be mada’nag e girdi’ e ngiyal’ ney. Faanra ke weliy be’ murung’agen e pumoon nge pumoon ara ppin nge ppin ni yad be mabgol ara bitir ni yibe li’ u meyal, mag weliy murung’agen e motochiyel rok Got nge rogon ni gad ma fol ko pi motochiyel ney. Nap’an ni gimew be weliy be’ murung’agen e pi n’ey, ma ngam guy rogon ndabi m’ug riy ni ga be ayuweg ara ga be togopuluw nga boch e motochiyel ko am ni bay rogon ko pi n’ey. Susun e dab u dogned ko ba miti mang motochiyel e ba fel’ ni ngan fol riy, ara ngan thilyeg, ara ngan chuweg. Maku darud towasariyed e girdi’ ni nge m’agan’rad ko n’en ni gad be lemnag.

10. Uw rogon ni ngad ayuweged gadad ko pi n’en ni gad ma yaliy ara gad ma rung’ag ko news?

¹⁰ News. Pi n’en ni yima weliy ko “news” e ba ga’ ni yima weliy u reb e kanawo’ ni nge m’ug riy ni yibe fol ngak be’ ara ba ulung e girdi’. Aray rogon e n’en ni yima rin’ u boch e nam ni am e ir e be gagiyegnag rogon ni yima weliy e news riy. Faanra tabab girdien e news ni ngar n’ufed reb e ulung ko am ara boch ban’en ni be rin’ e am, ma thingar mu guy rogon ndab mu lem ni bod rogon ni yad be lem. Ere, ngam fithem ni nge lungum, ‘Gu baadag ni gu ma motoyil ngak be’ ni ma weliy e news ni bochan e ba m’agan’ug ko pi n’en ni ma weliy u murung’agen e am, fa?’ Faanra aray rogon, ma ngam guy rogon ndab kum yaliy ara mmotoyil nga boch e news ni yima n’uf ara yima gathibthibnag e am riy. Mmotoyil nga boch e news ndanir n’uf ara ni gathibthibnag e am riy. Kub fel’ ni ngam taarebrogonnag e pi n’en ni ga be rung’ag ko ‘thin nib riyul’ ni kam fil’ ni bay u Bible ya nge yag nim nang ko ba puluw fa danga’.​—2 Tim. 1:13.

11. Faanra rib ga’ fan e chugum rodad u wan’dad, ma uw rogon nrayog ni nge mo’maw’nag ngodad ni ngad pared u mathilin ngongolen e am?

¹¹ Chogowen e chugum. Faanra rib ga’ fan e chugum rodad u wan’dad, ma rayog ni nge mo’maw’ ni ngad pared u mathilin ngongolen e am u nap’an ni kad mada’naged boch e skeng. Ireray e n’en ni guy Ruth ni be’ ni ma par u Malawi ni buch rok boch e Pi Mich Rok Jehovah u nap’an nni tabab i gafgownagrad u nap’an e pi duw ni tabab ko 1970. I yog ni gaar: “De m’agan’rad ngay ni ngar paged e fel’ rogon rorad. Bay boch i yad nra uned ngomad u nap’an nni chuwegmad u tafemad, machane faani boch nga tomuren mar manged ko am ma aram mar sulod nga taferad ya kar dabuyed ni yad be gafgow ko gin baaram ni kan fekmad  ngay.” Machane, yooren e pi tapigpig rok Got e yad ma par ni yad ba mudugil ni yugu aram rogon ni yad be mada’nag e magawon ko salpiy ara kar pared ni dakuriy ban’en rorad.​—Heb. 10:34.

12, 13. (a) Uw rogon e girdi’ u wan’ Jehovah? (b) Mang boch ban’en nra ud rin’ed ma aram e be m’ug riy ni gad be uf ni bochan e gin ni kad bad riy?

¹² Tolangan’. Ba ga’ ni ma uf e girdi’ ko nam rorad, ara yalen rorad, ara raen dowrad. Machane, gad manang ni faanra ud ufgad ko pi n’ey ma aram e gad be togopuluw nga rogon ni ma lemnag Jehovah e girdi’ nge gagiyeg ni yad be tay. Riyul’ nder lemnag Got ni ngad darifannaged e yalen rodad. Ya bin riyul’ riy e rarogon e pi yalen ko girdi’ nib thilthil u fayleng e be dag boch ban’en nib manigil u rarogon e girdi’ u reb e nam ngu reb. Yugu aram rogon ma thingar dab da paged talin ni gubin e girdi’ ni taareb rogorad u wan’ Got.​—Rom. 10:12.

¹³ Ere, faanra ud ufgad ni bochan e re nam ni kad bad riy ma aram e gad be un i tayfan e nam, ma ireray reb e ban’en nrayog ni nge k’aringdad ni ngad rin’ed boch ban’en nib togopuluw ko michan’ rodad. Mus ko piin Kristiano nrayog ni ngki af e biney e lem ngorad ni bochan e immoy boch e Kristiano u lan e ulung ko bin som’on e chibog ni ur changargad nga but’ ko pi walagrad ni bochan e ba thil e nam rorad. (Acts 6:1) Ere, uw rogon ma gad nang ni ke af e biney e lem ngodad? Susun e bay reb e walag nib thil e nam romew ni ke yog ban’en ni be lemnag nib fel’ ni ngam rin’. Ere gur, ga ra siyeg fare n’em, me lungum u wan’um, ‘Kab fel’ rogon ni gamad ma rin’ boch ban’en u roy’? Faanra ga be lem ni aray rogon, ma ngam fol ko fare fonow ni be gaar: “Dabi finey bigimed ni ir e ba sorok ngak e tin ni ka bay e girdi’.”​—Fil. 2:3.

14. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad e meybil, ma mang ban’en ni bay u Bible ni be micheg nrayog ni nge yib angin e re n’ey?

¹⁴ Bin dalip e kanawo’ nrayog ni ngaud pared u mathilin ngongolen e am e aram e ngad paged Jehovah ni nge ayuwegdad. Mu ning gelngin nib thothup u lan e meybil rom, ya rayog ni nge ayuwegem ni ngaum gum’an’ mu um t’ar lanin’um u boch ban’en. Gal fel’ngin ney e ra ayuwegem ni ngam athamgil ni yugu aram rogon ni ga be par u tan reb e am nib sasalap ara be rin’ boch ban’en nde mat’aw. Ku rayog ni ngam meybil ngak Jehovah ni nge pi’ e gonop ngom ni ngam nang boch ban’en ni ma buch nrayog ni nge mo’maw’nag ngom ni ngam par u mathilin ngongolen e am nge rogon ni ngam pithig e pi magawon ney. (Jas. 1:5) Faanra ka non’em nga kalbus ara yibe gafgownagem ni bochan e ga be par ni gab mudugil ni fan ko bin riyul’ e liyor, mag meybil ngak Got ni nge pi’ gelngim ya nge dab mu rus ni ngam weliy murung’agen e michan’ rom mag k’adan’um u fithik’ e pi gafgow ni ga ra mada’nag.​—Mu beeg e Acts 4:27-31.

15. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad e Bible ni ngad pared u mathilin ngongolen e am? (Kum guy fare thin ni kenggin e “Thin rok Got e Ayuwegrow ni Ngar Parew ni Yow Ba Mudugil.”)

¹⁵ Ku rayog ni nge fanay Jehovah e Thin rok ni nge pi’ gelngim. Mu fal’eg i lemnag boch e thin nu Bible nra ayuwegem ni ngam par u mathilin ngongolen e am u nap’an ni kam mada’nag boch e skeng. Mu fil e pi n’ey nge mit ngom ya nge yag ni ayuwegem ko ngiyal’ ni ga bay u bang ndariy e Bible rom. Ku rayog ni nge ayuwegem e Thin rok Got ni ngari l’agan’um ko pi flaab nra yag ngodad u tan Gil’ilungun. Faanra nge yag nda athamgilgad u fithik’ e togopuluw nge gafgow ni gad ra mada’nag ma rib ga’ fan ni nge l’agan’dad ko pi n’en ni bay nga m’on. (Rom. 8:25) Mmel’eg boch e thin nu Bible ni be weliy murung’agen boch ban’en ni ga be sonnag ni nge buch u lan e bin nib beech e fayleng, ma ga susunnag ni ga be guy e pi n’ey ni be buch u Paradis.

16, 17. Mang boch ban’en nrayog ni ngad filed rok boch e tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ ni kar pared u mathilin ngongolen e am? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

¹⁶ Bin aningeg e kanawo’ nrayog ni ngaud pared u mathilin ngongolen e am e aram e ngad lemnaged murung’agen boch e tapigpig rok Jehovah ni yad ba yul’yul’. N’en ni i buch rorad e rayog ni nge ayuwegdad ni ngad gonopgad me pi’ gelngidad ya nge yag nda athamgilgad. Am lemnag e n’en ni buch rok fa dalip i pagel ni ka nog Shadrak, Meshak, nge Abednego ngorad. Ra siyeged ndab ra siro’gad ko fare liyos ni kan ngongliy ni be yip’ fan e am nu Babylon. (Mu beeg e Daniel 3:16-18.) Re n’ey e ke ayuweg  boor e Pi Mich e ngiyal’ ney ni nge dab ra rusgad ni ngar siyeged ndab ra uned ko siro’ ko flak ko re nam ni yad ma par riy. Ku arrogon Jesus nda i un nga ngongolen e am u nap’an ni immoy u fayleng. Bochan ni manang nrayog ni nge yib angin e re n’ey ngak yugu boch e girdi’, ma aram fan ni yog ngak pi gachalpen ni gaar: “Dab mu rusgad! Ya kug gel ko fayleng!”​—John 16:33.

¹⁷ Boor e Pi Mich e ngiyal’ ney ni yad be par u mathilin ngongolen e am. Bay boch i yad ni kan gafgownagrad, ma kan kalbusnagrad, ma boch i yad e kan li’rad kar m’ad ni bochan e michan’ rorad. Rogon e yul’yul’ ni ke tay e pi walag ney e rayog ni nge ayuwegem ni bod rogon ni ke ayuweg be’ u Turkey ni ka nog Barış ngak. I yog ni gaar: “Franz Reiter e ir reb e walag ni kab pagel nni li’ nge yim’ ni bochan e siyeg ndabi un ko salthaw u nap’an Hitler. Re gi babyor ni baaram ni yoloy nge pi’ ko chitiningin u m’on ni nge yim’ e be dag nrib gel e michan’ nge pagan’ rok ngak Jehovah, ma gu baadag ni nggu folwok rok u nap’an ni gu ra mada’nag reb e skeng ni aram rogon.” ^[2]

18, 19. (a) Uw rogon nrayog ni nge ayuwegem e girdi’ u lan e ulung ni ngam par u mathilin ngongolen e am? (b) Mang e kam dugliy u wan’um ni ngam rin’?

¹⁸ Rayog ni nge ayuwegem e pi walag u lan e ulung. Mog ko piin piilal murung’agen e pi magawon ni ga be mada’nag ni be mo’maw’nag ngom ni ngam par u mathilin ngongolen e am, ma gog ngorad ni ngar pied boch e fonow ngom nib puluw ko Bible nra yib angin. Maku reb e, faanra manang e pi walag u lan e ulung murung’agen e pi magawon ni ga be mada’nag, ma rayog ni ngkur pied e athamgil nga lanin’um. Mog ngorad ni ngaur uneged gur u lan e meybil rorad. Machane, faanra gad baadag ni nga i pi’ e pi walag e athamgil nga lanin’dad ma yad be pi’ e meybil ni fan ngodad, maku aram rogon ni susun e ngad rin’ed. (Matt. 7:12) Fare article ni bay ko fare website rodad ni jw.org ko bin ni Meriken ni kenggin e “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith​—By Location (Pi Mich Rok Jehovah ni Kan Kalbusnagrad ni Bochan e Michan’ Rorad​—Reb e Nam nge Reb)” ni bay u tan fare thin ni kenggin e NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS e rayog ni nge ayuwegem ni ngam nang boch e girdi’ ni ngam unegrad u lan e meybil rom. Rayog ni ngam mel’eg boch e walag riy ma gog ngak Jehovah u lan e meybil rom ni nge ayuwegrad ndab ra rusgad mar pared ni yad ba yul’yul’.​—Efe. 6:19, 20.

¹⁹ Nap’an nri gad ra chugur i yan nga tungun e re m’ag ney, ma gad manang nra mo’maw’nag e pi am ngodad ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah nge Gil’ilungun. Ere, ka chiney e ngad dugliyed u wan’dad ni ngaud pared ni gad ba mudugil u lan e re fayleng ney ndakuriy e taareban’ riy.