1-3. (a) Mang fan nib t’uf Solomon rok Jehovah, ma mang boch e tow’ath ni yag ngak Solomon? (b) Mang deer e gad ra weliy e fulweg riy ko re article ney?

KE MANG Solomon pilung u Israel u nap’an ni kab pagel. Nap’an ni ka fini tabab ko gagiyeg ma aram me non Jehovah ngak u malik’ay ni gaar: “Mang e gab adag ni nggu pi’ ngom?” Ma aram me fulweg Solomon ni gaar: “Ku gub pagel nda gu nang rogon e gagiyeg. . . . Ere mu pi’ reb e gum’ircha’ ni ma fol ko tapigpig rom ni nge gagiyegnag e girdi’ rom.” (1 Ki. 3:5-10, NW) Re n’ey ni ning Solomon ni aram e “gum’ircha’ ni ma fol” e be dag nib sobut’an’, ma aram fan nib t’uf Solomon rok Jehovah! (2 Sam. 12:24) Rib fel’ u wan’ Jehovah e fulweg ni pi’ e re pilung ney ni kab pagel ma aram fan ni pi’ e ‘gonop nge tamilangan’’ ngak.​—1 Ki. 3:12.

² Faanra par Solomon nib yul’yul’ ma boor e tow’ath nrayog ngak. Kan tow’athnag ni aram e ir e nge toy ba tempel ni fan ngak Jehovah ni ir e “Got nu Israel.” (1 Ki. 8:20) Ma boor e girdi’ nra nanged murung’agen ni bochan e gonop rok ni ke pi’ Got ngak. Ma tin ni thagthagnag Got nga laniyan’ ni nge yog e kan yoloy nga lan dalip e babyor u lan e Bible. Reb ko pi babyor ney e fare babyor ko Proverbs.

³ Ba pag raay yay ni kan weliy murung’agen e gum’ircha’ u lan fare babyor ko Proverbs. Bod e n’en ni bay ko Proverbs 4:23 (NW) ni be gaar: “U fithik’ urngin ban’en ma ngam ayuweg gum’irchaem.” Ere mang e be yip’ fan fare bugithin ni ‘gum’ircha’’ nrogon ni bay ko re thin nu Bible ney? Gad ra weliy e fulweg riy u lan e re article ney. Ku gad ra weliy e fulweg u l’agruw e deer ni be gaar: Uw rogon ni ma gay Satan rogon ni nge kirebnag gum’ircha’dad? Ma mang e rayog ni ngad rin’ed ya ngad ayuweged gum’ircha’dad? Ra ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Got mab t’uf ni ngad nanged e fulweg ko pi deer ney nib ga’ fan.

4-5. (a) Uw rogon ni be ayuwegdad e Psalm 51:6 ni ngad nanged ko mang e be yip’ fan fare bugithin ni ‘gum’ircha’? (b) Uw rogon ni kan susunnag rogon ni yima ayuweg fithik’ i dowdad ni nge tamilangnag feni ga’ fan ni ngad ayuweged e bin riyul’ i rarogodad?

⁴ Fare bugithin ni ‘gum’ircha’’ ni bay ko Proverbs 4:23 (NW) e ba l’ag rogon nga ‘lanin’uy’ nrogon ni bay u yu yang ko Bible ni aram e be yip’ fan e tin ndabiyog ni nge guy e girdi’. (Mu beeg e Psalm 51:6.) Ku rayog ni nga nog ni ‘gum’ircha’’ e be yip’ fan e tin ni gad ma lemnag, ma gad ma thamiy, nge tin ni ma k’aringdad ni ngad rin’ed ban’en, nge tin ni gad baadag ndariy be’ ni manang. Gum’ircha’ e be yip’ fan e bin riyul’ i rarogodad ma gathi rogon rarogodad ni ma guy e girdi’.

⁵ Am lemnag rogon nrayog ni ngan susunnag rogon ni yima ayuweg fithik’ i dowey nga rogon feni ga’ fan e bin riyul’ i rarogodad. Bin som’on e, faanra nge par fithik’ i dowdad nib fel’ ma thingar da mel’eged e ggan nib fel’ ni ngad ked ma kub t’uf ni ngad rin’ed ban’en ni gubin e rran nib chamag nga fithik’ i dowdad. Ere ku taareb rogon ni faanra ngad pared ni gad ba gel ko tirok Got ban’en. Thingari gubin e rran ma ngad beeged e Bible rodad nge pi babyor nib puluw e thin riy ko Bible, ma gad maruweliy e michan’ rodad ngak Jehovah. Gad ma dag nib michan’dad ngak Jehovah ni faan gad ra fol ko tin ni gad be fil ma gad be weliy e tin ni ke michan’dad ngay. (Rom. 10:8-10; Jas. 2:26) Bin l’agruw e, rogon yaadad e rayog ni ngad lemnaged ni kab fel’ fithik’ i dowdad ni yugu aram rogon ni bay e m’ar rodad. Ere ku taareb rogon ko tin ni gad ma rin’ ni fan ko pigpig rodad ngak Got. Rayog ni ngad lemnaged nib gel e michan’ rodad machane rayog ni bay e ar’ar nib kireb ni be sum u gum’ircha’dad. (1 Kor. 10:12; Jas. 1:14, 15) Thingar dab da paged talin ni baadag Satan ni nge af e lem rok ngodad. Ere uw rogon ni ma gay rogon ni nge rin’ e re n’ey? Ma uw rogon ni ngad ayuweged gadad ko re n’ey?

6. Mang e n’en ni ma nameg Satan, ma uw rogon ni ma gay rogon ni nge rin’ e re n’ey?

⁶ Baadag Satan ni ngad boded, ni ir be’ ni ma togopuluw ko motochiyel rok Jehovah ma yigoo ir e ma lemnag ir. Dabiyog ni nge towasariydad Satan ni ngad lemgad ma gad rin’ ban’en ni bod ni ma rin’. Ere aram fan ni ma gay rogon ni nge rin’ e re n’ey u yugu boch e kanawo’. Bod ni ke liyegdad ko girdi’ ni ke af e lem nge ngongol rok ngorad. (1 John 5:19) Ma be athapeg ni ngad ted e tayim ni fan ko pi cha’ney ni yugu aram rogon ni gad manang ni gad ra chag ko piin nib kireb e ngongol  rorad ma rayog ni nge kirebnag e lem nge ngongol rodad. (1 Kor. 15:33.) Re n’ey ni ma fanay Satan e yib angin u nap’an Solomon ni Pilung. Boor e ppin ni leengiy ni yad ma pigpig ngak yugu boch e got ni googsur ma aram fan ni munmun mi yad waliy ni nge “pi’ keru’ ngak” Jehovah.​—1 Ki. 11:3.

7. Mang e ku ma fanay Satan ni nge afweg e lem rok ko girdi’? Ma mang nib t’uf ni ngad kol ayuwgad ko re n’ey?

⁷ Ma fanay Satan e kachido nge boch e program ni yima pag yaan u TV ya nge yag ni nge afweg e lem rok ko girdi’. Manang ni pi chep ni yima weliy e gathi kemus ni ma chuweg e chalban rodad ya ku ma fil ngodad rogon ni ngad lemgad nge rogon ni ngad ngongolgad. Ma Jesus e rib salap u rogon ni ma fanay e chep ni nge fil ban’en ko girdi’. Bod fare fanathin ni yog u murung’agen facha’ nu Samaria nge fare pagel ni chuw u tabinaw nge yan i adbey e birok e f’oth. (Matt. 13:34; Luke 10:29-37; 15:11-32) Machane piin ni ke af e lem rok Satan ngorad e rayog ni ngar fanayed e chep ni ngar kirebnaged e lem nge ngongol rodad. Ere ba t’uf ni nge puluw rogon ni ngad lemnaged boch ban’en. Pi kachido nge boch e program ni yima pag yaan u TV e rayog ni nge chuweg e chalban rodad, maku rayog ni ngad filed ban’en riy ndabi kirebnag e lem rodad. Machane thingar da kol ayuwgad riy. Ere nap’an ni gad ra mel’eg ban’en nra chuweg e chalban rodad, ma ngad fithed gadad, ‘Gur, re kachido ney ara re program ney u TV e ra fil ngog ndariy ban’en nib kireb riy ni nggu pageg ko tin ni gu be ar’arnag nib kireb?’ (Gal. 5:19-21; Efe. 2:1-3) Mang e susun ni ngam rin’ ni faanra be m’ug e lem rok Satan ko re kachido ney? Ngam palog riy ni bod rogon ni ga ra palog ko m’ar nra af ngom.

8. Uw rogon nrayog ni nge ayuweg e piin gallabthir e bitir rorad ni ngar ayuweged lanin’rad?

⁸ Gimed e piin gallabthir e ba milfan ngomed ni ngam ayuweged pi fakmed rok Satan. Ya be gay rogon ni nge kirebnag rogon ni yad ma lemnag ban’en. Mmudugil ni ga ra rin’ e tin rayog rom ya nge yag ni ngam ayuweg e bitir rom ndabi af e m’ar ngorad. Ere ga ra tay e tabinaw rom nib beech mag n’ag gubin ban’en nrayog ni nge k’aringem nge bitir rom ni nge af e m’ar ngomed. Ere ku taareb rogon nib t’uf ni ngam ayuweg e bitir rom ko kachido nge boch e program ni yima pag yaan u TV ara video  game nge yugu boch e website nrayog ni nge afweg e lem rok Satan ngorad. Ke pi’ Jehovah mat’awum ni ngam ayuweg pi fakam ni ngar manged fager rok. (Prov. 1:8; Efe. 6:1, 4) Ere dab mu rus ni ngam fal’eg boch e motochiyel ni fan ko tabinaw rom nib l’ag rogon ko motochiyel ni bay u Bible. Mog ngak pi fakam ni ka yad bbitir ko mang e tin nrayog nge tin ndabiyog ni ngar yaliyed. Kum ayuwegrad ni nge tamilang u wan’rad fan ni kam dugliy e re n’em. (Matt. 5:37) Nap’an nra ilal boch pi fakam mag skulnagrad ya nge yag ni nge bagayad me nang ko mang e ba mat’aw nge mang e de mat’aw nrogon nib puluw ko motochiyel rok Jehovah. (Heb. 5:14) Ma dab mu pagtalin ni pi fakam e ka boor ban’en nrayog ni ngar filed ko ngongol rom ko n’en ni ga ma yog.​—Deut. 6:6, 7; Rom. 2:21.

9. Mang ban’en ni ma guy Satan rogon ni ngad lemnaged? Mang ni bay e riya’ ko re n’ey?

⁹ Ku ma gay Satan rogon ni nge kirebnag rogon ni gad ma lemnag ban’en ni aram e ma k’aringdad ni nge pagan’dad ko gonop ko girdi’ ko bin ni nge pagan’dad ko lem rok Jehovah. (Kol. 2:8) Am lemnag reb e ban’en ni ma guy Satan rogon ni ngad lemnaged. Re n’ey e aram e ngam nameg ni nge yoor e salpiy rom. Piin ni aray rogon e lem rorad e sana ra yoor e salpiy rorad ara reb e dabi yoor e salpiy rorad. Machane demtrug rogon ma bay e yafos rorad u thatharen e riya’. Mang fan? Bochan ni kar pared ni n’en ni yad be nameg e ngar yognaged e salpiy, ma aram fan ni kar paged fan nra kireb fithik’ i dowrad, nge tha’ u thilrad chon e tabinaw rorad, nge mada’ ko tha’ u thilrad Got ni bochan e nge yag e n’en ni yad be nameg. (1 Tim. 6:10) Rayog ni ngad felfelan’gad ni Chitamangidad ni bay u tharmiy nib gonop e be ayuwegdad ni nge puluw rogon ni gad ma lemnag e salpiy.​—Ekl. 7:12; Luke 12:15.

10-11. (a) Mang e thingar da rin’ed ya nge yag ni ngad ayuweged gadad? (b) Mang e maruwel rok e en ma matanag kakrom, ma uw rogon nrayog ni maruwel e nangan’ rodad ni nge bod ba matanag ngodad?

¹⁰ Faanra nge yag ni ngad ayuweged gum’ircha’dad, ma thingari yag ni ngad nanged e pi n’en ni bay e riya’ riy ma gad rin’ ban’en nib gur ya ngad ayuweged gadad. Re n’ey e be puguran ngodad e maruwel ni ma rin’ girdien e matanag. Nap’an Solomon ni Pilung ma piin ni ma matanag e yad ma par u daken e yoror ko fare mach ni ngar matanaggad. Ma nap’an nra yib ban’en ni bay e riya’ riy ara be’ nra magawonnag e girdi’ u lan binaw, ma aram me tolul ni nge ginang e girdi’. Faan gad ra lemnag e re n’ey, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad nanged ko mang e thingar da rin’ed ya ngad taleged Satan ndabi kirebnag rogon ni gad ma lemnag ban’en.

¹¹ Kakrom e piin ni yad ma matanag e yad ma maruwel e piin ni yad ma matanagiy e garog u taabang. (2 Sam. 18:24-26) Yow ma maruwel ni ngar ayuwegew mi yow tiyan’ ko fare mach ya nap’an ni nge chugur e toogor i yib mab man e garog. (Neh. 7:1-3) Nangan’ * rodad ni kan skulnag ko thin nu Bible e gowa bod ba matanag ni ma ginangdad u nap’an nra gay Satan rogon ni nge gagiyegnag lanin’dad, ara tin ni gad ma thamiy, ara tin ni ma k’aringdad ni ngad rin’ed ban’en, ara tin ni gad baadag ban’en. Ere nap’an nra ginangdad e nangan’ rodad u ban’en ni bay e riya’ riy mab t’uf ni ngad motoyilgad ngay ma gad rin’ e tin nrayog rodad ni ngad siyeged e re n’em ni bay e riya’ riy.

12-13. Mang e rayog ni ngad adaged ni ngad rin’ed, machane mang e susun ni ngad rin’ed?

¹² Am lemnag reb e ban’en nrayog ni nge ayuwegdad ni nge dabi gagiyegnagdad e lem rok Satan. Ke fil Jehovah ngodad nde ‘mat’aw ni nge un u l’ugundad e thin ko darngal, ara thin nib golong.’ (Efe. 5:3) Machane mang e gad ra rin’ ni faanra tabab e piin taab yangar rodad ni gad nga maruwel ara skul ni ngar weliyed murung’agen e ngongol ndarngal ko gin ni gad bay riy? Gad manang nsusun ni ngad “paged pangidad nge ngongol rodad nde m’agan’  Got ngay nge chogowen urngin ban’en u fayleng nde mat’aw u owchen Got.” (Titus 2:12) Ere fare n’en ni bod e matanag ara nangan’ rodad e ra ginangdad ko riya’ ni nge yib. (Rom. 2:15) Machane gur, gad ra motoyil ngay? Rayog ni ngad adaged ni ngad motoyilgad ko piin taab yangar rodad ara ngad yaliyed e pi sasing ni yad be dag. Machane ba t’uf ni ngad siyeged e re n’ey ni bay e riya’ riy ni aram e ngad weliyed yugu ban’en nib thil ara ngad sak’iygad ngad chuwgad.

¹³ Ba t’uf ni nge dab da rusgad ni ngad siyeged e pi towasar ni ma yib ko pi taab yangar rodad ni yad ma k’aringdad ni ngad lemnaged ara da rin’ed e tin nib kireb. Rayog ni nge pagan’dad ni be guy Jehovah rogon e athamgil ni gad be tay ma ra pi’ gelngidad nge gonop rodad ni nge yag ni ngad siyeged e lem rok Satan. (2 Kron. 16:9; Isa. 40:29; Jas. 1:5) Ku mang ban’en nrayog ni ngad rin’ed ya nge yag ni ngad ayuweged gum’ircha’dad?

14-15. (a) Mang e nge m’agan’dad ngay ni nge taw nga gum’ircha’dad, ma uw rogon ni ngad rin’ed e re n’ey? (b) Uw rogon ni be ayuwegdad e Proverbs 4:20-22 ni ngari yib angin e beeg Bible ni gad ma tay? (Mu guy fare kahol ni kenggin e “ Rogon ni Ngan Fal’eg i Lemnag Ban’en.”)

¹⁴ Ra ngad ayuweged gum’ircha’dad, ma gathi kemus ni ngad siyeged e pi n’en nib kireb ya ngki m’agan’dad ko pi n’en nib fel’. Am lemnag bayay fare fanathin u murung’agen fare mach ni bay e garog riy. Faen ma ning e garog ko fare mach e ma ning e garog ya nge taleg e toogor ndab ra bad nga lan fare mach, machane yu ngiyal’ e ma bing fare garog ya nge yag ni ngan fek e ggan nge ku boch ban’en nga lan fare mach. Faanra dariy ba ngiyal’ ni yira bing fare garog, ma aram e piin ni yad bay u lan fare mach e yad ra yim’ ko bilig. Ere ku taareb rogon ngodad, nib t’uf ni nge m’agan’dad ngay ni ngad paged e lem rok Got ni nge gagiyegnagdad ni gubin e rran.

¹⁵ Rogon ni ma lem Jehovah e bay u lan e Bible, ere gubin yay ni gad ra beeg ma aram e gad be pag e lem rok Jehovah ni nge gagiyegnag e lem nge ngongol rodad. Ere uw rogon ni ngari yib angin e beeg Bible ni gad ma tay? Meybil e aram reb e ban’en nrib ga’ fan. Bay reb e walag ni Kristiano nib pin ni yog ni gaar: “U m’on ni nggu beeg e Bible ma gu ma meybil ngak Jehovah ni nge ayuwegeg ni ‘gguy fel’ngin e tin nib riyul’’ ni bay u lan e Thin rok.” (Ps. 119:18, BT) Kab t’uf ni ngad fal’eged i lemnag e tin ni gad ma beeg. Nap’an ni gad ra meybil, ma gad beeg e Thin rok Got, ma gad fal’eg i lemnag ma aram e rayog ni ngari rich e Thin rok nga ‘lanin’dad.’ Ma aram me t’uf rodad e lem rok Jehovah.​—Mu beeg e Proverbs 4:20-22; Ps. 119:97.

16. Mang angin e JW Broadcasting ni ke yib ngak yooren e girdi’?

¹⁶ Ku reb e kanawo’ ni ngad paged e lem rok Got ni nge gagiyegnag e lem rodad e ngaud yaliyed e pi n’en ni bay ko JW Broadcasting^®. Bay ba wu’ e mabgol nra gaargow: “Pi program ney ni ma yib ni gubin e pul e riyul’ ni be pi’ e fulweg ko meybil romow! Pi n’ey e ma pi’ gelngimow maku ma pi’ e athamgil nga lanin’mow u nap’an nra kireban’mow ara gu lemnagew ni yigoo gamow. Ma pi tang ni bay ko broadcast e ba’ ga ni aram e n’en ni gamow ma motoyil ngay u tabinaw. Gamow ma cheleg u nap’an ni gamow be lum ara gamow be klin ara nap’an ni kug parew nga but’ gamow be unum e tea.” Pi program ney e ma ayuwegdad ni ngad ayuweged gum’ircha’dad. Ma fil ngodad rogon ni ngad lemgad ni bod Jehovah nge rogon ni ngad siyeged e towasar ni ma yib ngodad ni ngad lemgad ni bod Satan.

17-18. (a) Mang e ra buch u nap’an ni gad ra fol ko n’en ni kad filed rok Jehovah nrogon ni bay ko 1 Kings 8:61? (b) Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni buch rok Hezekiah ni Pilung? (c) Mang e rayog ni ngad yibilayed nib puluw ko meybil rok David ni bay ko Psalm 139:23, 24?

¹⁷ Gubin yay ni gad ra guy angin e ngongol nib fel’ ma aram e ma gelnag e michan’ rodad. (Jas. 1:2, 3) Gad ma felfelan’ ni bochan e ke yag ni ngad rin’ed ban’en ma aram e ke fel’ u wan’ Jehovah ni nge piningdad ni gad boch pi fak, ma be gel i yan rogon ni gad baadag ni ngad rin’ed e n’en nib m’agan’ ngay. (Prov. 27:11) Gubin e skeng ni ma yib ngodad e ma bing e kanawo’ ngodad ni ngad daged nriyul’ ni gubin ngiyal’ ni gad ma pigpig ngak e Chitamangidad  ni ma lemnagdad u fithik’ e yul’yul’. (Ps. 119:113) Gad ma micheg nib t’uf Jehovah rodad ni faanra gubin ngiyal’ ni gad ba yul’yul’ ngak ni aram e kad dugliyed u wan’dad ni ngad folgad ko pi motochiyel rok ma gad rin’ e n’en nib m’agan’ ngay.​—Mu beeg e 1 Kings 8:61.

¹⁸ Gur, rayog ni ngad olobochgad? Arrogon ya dawor da flontgad. Machane faanra kad olobochgad ma dab da paged talin e n’en ni buch rok Hezekiah ni Pilung. Yugu aram rogon ni ke oloboch, machane ke kalngan’ me ulul ko pigpig ni be tay ngak Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ni “gubin ngiyal’.” (Isa. 38:3-6, BT; 2 Kron. 29:1, 2; 32:25, 26) Ere gad gubin ni ngad siyeged e tin ni ma gay Satan rogon ni nge rin’ ya ngad lemgad ni bod ir. Ma gad yibilay ni nge yag ngodad reb e “gum’ircha’ ni ma fol.” (1 Ki. 3:9, NW; mu beeg e Psalm 139:23, 24.) Rayog ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah ni faanra ngad ayuweged gum’ircha’dad.