1. Mang e be fil e Thin rok Got ngodad?

DEMTRUG ko mang magawon e gad ra mada’nag, ma rayog ni ngad pithiged ni bochan e Jehovah e ir e Bin Th’abi Fel’ e Sensey rodad. (Isa. 30:20, 21) Thin rok e be fil ngodad rogon ni ngad pared ni ke ‘bung rogodad’ nrayog ni ngad ‘rin’ed urngin mit e ngongol nib fel’.’ (2 Tim. 3:17) Faan gad ra fol ko n’en ni be yog e Bible, ma aram e ra ga’ e gonop rodad ko gonop rok e piin ni yad be yog ni ngad folgad ko gonop “ko re fayleng ney.”​—1 Kor. 3:19; Ps. 119:97-100.

2. Mang e gad ra weliy ko re article ney?

² Gad ra guy ni gonop ko re fayleng ney e ba ga’ ni ma k’aringdad ni ngad rin’ed e tin ni gad baadag. Ere rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad siyeged boch e lem nge ngongol ni be rin’ e girdi’ ko re fayleng ney. Aram fan ni be yog e Bible ni gaar: “Mu guyed rogomed ya ri kolmed be’ ngam manged kalbus rok ni be’ ni be maruwel ko gonop rok e girdi’ nge sabanban ndariy rogon nga bayang, ni yib ko machib ni sum rok e girdi’ ni yibe fil ngak reb e mfen nge reb.” (Kol. 2:8) U lan e re article ney e gad ra weliy riy l’agruw e ban ni yog Satan ni ke mich u wan’ yooren e girdi’. Ma nap’an ni gad be weliy reb nge reb ko gali n’ey, ma aram e gad ra weliy fan ni gonop ko re fayleng ney e ba m’ay fan u wan’ Got, nge rogon ni kab fel’ e gonop ni ke yib ko Thin rok Got ko gonop ko re fayleng ney.

3-4. Mang boch ban’en ni thil u rogon e lem ko girdi’ u Meriken u murung’agen e par ko pumoon nge ppin u nap’an e pi duw u thilin e 1900 nge 1930?

³ Nap’an e pi duw u thilin e 1900 nge 1930 u Meriken ma boor e girdi’ ni thil e lem rorad u murung’agen e par ko pumoon nge ppin. Kafram e boor e girdi’ ni ur lemnaged ni par ko pumoon nge ppin e kemus ni yigoo thilin e piin mabgol, ma ban’en ndanir ma weliy u fithik’ e yoor. Machane boch nga tomuren me thil e re n’ey u wan’ e  girdi’, ma aram me yoor e girdi’ ndaki kireb e re n’ey u wan’rad.

⁴ Fapi duw u thilin e 1920 nge mada’ ko 1929 e yima yog e Roaring Twenties ngay ni bochan e girdi’ riy e yigoo salpiy nge n’en ni nge yibnag e felfelan’ ngorad e yad be tiyan’rad ngay nib ga’ ni bochan e gafgow ni kar ted u nap’an e Bin Som’on e Mahl ko Fayleng. Tomuren e re mahl nem, ma aram me thil rogon e lem ko girdi’ u murung’agen e par ko pumoon nge ppin. I yog be’ ni ma gay murung’agen boch ban’en ni aram e ngiyal’ ni tabab ni nge yoor e kachido nge yu ken e babyor ni yibe dag yaan e par ko pumoon nge ppin riy maku yibe weliy murung’agen ko tang. Ku arrogon e churu’ e ngiyal’ nem ni ma k’aring e girdi’ ni ngar lemnaged e par ko pumoon nge ppin. Mus ko munmad ni i tay e girdi’ ni ku de yalen. Ke yiiynag e Bible ni girdi’ ko tin tomuren e rran e “bayi t’uf e fafel rorad” ara tin ma yibnag e felfelan’ ngorad.​—2 Tim. 3:4.

5. Mang e ke buch u rogon ni ma lemnag e girdi’ murung’agen e ngongol nib mat’aw ni ka nap’an e duw ni 1960 nge mada’ ko chiney?

⁵ Ka nap’an e duw ni 1960 ma ke yoor e girdi’ ni yad ma par u taabang ndawor ra mabgolgad, nge pumoon ni be un ko pumoon nge ppin ni be un ko ppin, nge mabgol ni be dar. Ku boor e tin ni yima chuweg e chalban ngay ni be m’ug yaan e par ko pumoon nge ppin riy nrib tamilang. Ere mang wenegan e pi n’ey? I yog be’ ni boor ban’en ni manang ni faanra dabi rin’ e girdi’ e tin nib mat’aw ma bay wenegan nra yib. Boch ko pi n’ey e aram e tabinaw ni be wer, nge tabinaw ni kemus ni taareb e gallabthir riy, nge mochuch nge kireban’ ni be yib ko girdi’ ni bochan e magawon, nge girdi’ ni kar mechamgad i yaliy yaan e ngongol ni puwlag. Ku reb riy e ke garer e m’ar ni ma af ko par ko pumoon nge ppin ni bod e AIDS. Pi n’ey e be dag ni n’en ni be lemnag e girdi’ ko re fayleng ney ni aram e gonop e ba m’ay fan.​—2 Pet. 2:19.

6. Uw rogon ni par ko pumoon nge ppin u wan’ e girdi’ nu fayleng e ke yan i aw nga rogon ni baadag Satan?

⁶ Rogon e par ko pumoon nge ppin u wan’ e girdi’ nu fayleng e ke yan i aw nga rogon ni baadag Satan. Dariy e maruwar riy ni ma felfelan’ Satan ni be guy e girdi’ ni yad be un ko par ko pumoon nge ppin nde yalen, ma yad be darifannag e mabgol ni aram reb e tow’ath ni ke pi’ Got. (Efe. 2:2) Faanra un e girdi’ ko ngongol ndarngal, ma aram e yad be darifannag fare tow’ath ni ke pi’ Jehovah ni ngan fakay e bitir. Ku dabiyog ni nge yag e yafos ni manemus ngorad.​—1 Kor. 6:9, 10.

7-8. Mang fan ni kab fel’ e n’en ni be fil e Bible u murung’agen e par ko pumoon nge ppin ko n’en ni be lemnag e girdi’ nu fayleng?

⁷ Piin ni yad ma fol ko gonop ko re fayleng ney e yad ma darifannag e motochiyel u Bible, ya yad  be yog nde puluw. Pi girdi’ ney e rayog ni ngar fithed ni nge lungurad, ‘Mang fan ni ke sunmiydad Got ni bay e ar’ar rodad ko par ko pumoon nge ppin, machane me yog ni bay rogon ni ngad gagiyegnaged e ar’ar rodad?’ Fan ni yad ma fith e re n’ey e bochan ni yad be lemnag ni thingari rin’ e girdi’ e n’en ni yad baadag. Ri yad be oloboch ko biney e lem, ya rib thil ko n’en ni be yog e Bible. Be yog e Bible ndab da folgad u gubin ban’en ni gad be ar’arnag nde puluw, ya rayog ni ngad gelgad ko tin nde mat’aw ban’en ni gad be ar’arnag. (Kol. 3:5) Maku reb e, ke sunmiy Jehovah e mabgol nreb e tow’ath. Re yaram ney ni ke ngongliy e kemus rogon kanawoen nrayog ni nge par reb e pumoon nge reb e ppin riy nib yalen u p’eowchen. (1 Kor. 7:8, 9) Aray rogon nrayog ni nge felfelan’ e en figirngiy nge en leengiy ko par ko pumoon nge ppin ndariy ban’en nra magafan’row ngay ara ra kalgowngan’row riy ni bod rogon e n’en ni ma buch ko piin ni yad ma un ko ngongol ndarngal.

⁸ Be fil e Bible ngodad e bin nib fel’ e kanawo’ u rogon e par ko pumoon nge ppin ndariy wenegan nra yib. Be yog e Bible ni par ko pumoon nge ppin e rayog ni nge yibnag e felfelan’. (Prov. 5:18, 19) Machane be gaar: “Ra bigimed e piin ni pumoon ma susun e nge nang rogon ni nge fek be’ ni ppin ni nge leay u lan e kanawo’ nib thothup ma dariy thibngirow riy, ma gathi bochan e ar’ar rok, ni bod e piin ndar nanged Got.”​—1 Thess. 4:4, 5.

9. (a) Uw rogon ni kan ayuweg e girdi’ rok Jehovah u nap’an e pi duw u thilin e 1900 nge 1930 ni ngar folgad ko Thin rok Got ni bay e gonop riy? (b) Mang fonow e bay ko 1 John 2:15, 16 ni bay e gonop riy? (c) Mang boch e ngongol nde yalen ni bay ko Roma 1:24-27 nthingar da guyed rogon ndabi af ngodad?

⁹ Nap’an e pi duw u thilin e 1900 nge 1930 ma girdi’ rok Jehovah e dakur paged e lem ko piin ni “dakurir tamra’gad” ko ngongol nib kireb ni nge bannagrad. (Efe. 4:19) Ra guyed rogon ni ngar folgad ko motochiyel rok Jehovah. Be yog fare Wulyang ko Damit ko May 15, 1926 ni “be’ nib pumoon e susun ni nge par nib machalbog mab beech e lem nge ngongol rok ngak reb e ppin, maku aram rogon nsusun e nge rin’ reb e ppin.” Ma fol e girdi’ rok Jehovah ko Thin rok ni bay e gonop riy ndemtrug ko mang e be buch u toobrad. (Mu beeg e 1 John 2:15, 16.) Ri gad ba felfelan’ ko Thin rok Got! Maku gad be pining e magar ngak Jehovah ko ggan ni fan ko tirok ban’en nrib puluw ngal’an ni be pi’ riy ya nge ayuwegdad ni nge dabi bannagdad e gonop ko re fayleng ney u rogon e ngongol ni ngan rin’. *​—Mu beeg e Roma 1:24-27.

10-11. Mang e be ginangdad e Bible riy nra buch ko tin tomuren e rran?

¹⁰ Be ginangdad e Bible nra taw ko tin tomuren e rran ma ra par e girdi’ ni “ke mus ni yad e yad be lemnagrad.” (2 Tim. 3:1, 2) Ere darud gingad u nap’an ni gad ra guy e girdi’ ko re fayleng ney ni yad be garereg e biney e lem. Bay reb e babyor ni yog nnap’an e pi duw u thilin e 1970 nge 1979, ma ke yoor e babyor ni kan ngongliy ni bay e fonow riy u rogon ni nge fel’ e par ko girdi’. Ku bay boch ko pi babyor ney ni be yog ndariy rogon ni nge thilyeg be’ ban’en u rarogon ara lemnag ni bay ban’en nib kireb u rarogon. Ku bay ba ken ni be gaar: “Ngam t’ufegem ni bochan e gur e th’abi manigil mab ga’ fam u wan’ e girdi’.” Re ke babyor ney e be yog nra be’ ma ir rok e nge dugliy rogon e ngongol ni nga i rin’, nge tin ni be lemnag nib fel’, nge tin nib fel’ ngak.

¹¹ Bay ba ngiyal’ ni kam rung’ag e re n’ey, fa? I guy Satan rogon ni nge rin’ Efa ban’en ni bod e re n’ey. I yog ngak Efa nrayog ni nge ‘bod Got, me tamilangan’ nge nang e n’en nib fel’ nge n’en nib kireb.’ (Gen. 3:5) Ngiyal’ ney e boor e girdi’ nri yad ma lemnag nrib ga’ farad ndariy be’ ni kub muun Got ngay ni nge yog ngorad ko mang e n’en nib fel’ nge n’en nib kireb. Ba ga’ ni ma m’ug e re lem ney u rogon ni ma lemnag e girdi’ e mabgol.

12. Uw rogon e mabgol u wan’ e girdi’ ko re fayleng ney?

¹² Be yog e Bible ni en figirngiy nge en leengiy e  ngar tew farow ma ngar tew u gil’ e n’en ni kar michegew ngorow. Ku be pi’ e athamgil ngorow ni ngar dugliyew ni ngar parew u taabang u n’umngin nap’an e yafos rorow. Be gaar: “Be’ nib moon e ma pag e chitamangin nge chitiningin nge yan i chag ngak e ppin rok, ngar pirew ni kar taab girdi’gow.” (Gen. 2:24) Rib thil e re n’ey u wan’ e girdi’ ni ma fol ko gonop ko re fayleng ney, ya yad ma yog nra bagayow fa wu’ i mabgol ma goo ir e nge tiyan’ ko tin nib t’uf rok. Bay reb e babyor ni murung’agen e mabgol ni be dar ni gaar, “Fapi thin ni ‘n’umngin nap’an e yafos rodow’ ni yima yog u nap’an e m’agpa’ e kan thilyeg u boch e nam kan tay fapi thin nga lon ni be gaar, ‘u n’umngin nap’an ni gadow be t’ufegew gadow.’” Bochan e re lem ney, ma aram fan ni boor e tabinaw ni be wer maku boor e girdi’ ni be kireban’rad ni bochan e re n’ey. Ere rib tamilang nde puluw rogon ni ma lemnag e girdi’ nu fayleng e mabgol.

13. Mang reb i fan ni ma fanenikay Jehovah e piin nib tolangan’rad?

¹³ Be gaar e Bible: “I Somol e dabun gubin e piin tolangan’.” (Prov. 16:5, BT) Mang fan ni ma fanenikay Jehovah e piin nib tolangan’rad? Reb i fan e, piin ni yigoo yad e yad ma lemnaged yad e yad bod Satan nib tolangan’. Am lemnag rogon feni tolangan’ Satan me lemnag ni Jesus ni ir e en ni fanay Got ni nge sunmiy gubin ban’en e nge ragbug nga but’ nge tayfan! (Matt. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Piin yad be lemnag nrib ga’ farad e be micheg ni gonop ko re fayleng ney e ba m’ay fan u wan’ Got.

14. Uw rogon ni be ayuwegdad e Roma 12:3 ni nge puluw rogon ni ngad lemnaged gadad?

¹⁴ Be ayuwegdad e Bible ni nge puluw rogon ni ngad lemnaged gadad. Be yog nib puluw ni nge be’ me t’ufeg ir, ya gaar Jesus, “Nge t’uf rom e en ni ir e mmigid ngom ni gowe gur.” Re n’ey e be dag nde kireb ni ngad lemnaged e tin nib t’uf rodad. (Matt. 19:19) Machane be fil e Bible ngodad nsusun e dab da lemnaged ni kab ga’ fadad ngak yugu boch e girdi’. Ya be gaar: “Dabi suk’ ngan’med ni ngam muruwliyed ban’en ni gimed e ngam m’onod riy ni fan e nga nognimed riy ni gimed e soromed, ara bochan e nge yib ufan ngomed; machane nge bigimed me sobut’nagan’, ma dabi finey bigimed  ni ir e ba sorok ngak e tin ni ka bay e girdi’.”​—Fil. 2:3; mu beeg e Roma 12:3.

15. Mang fan ni ga be lemnag nib puluw e fonow u Bible u rogon ni nge ga’ fadad u wan’dad?

¹⁵ Ngiyal’ ney e boor e girdi’ ni llowan’ ni yad ma darifannag e fonow ni bay u Bible u rogon ni nge ga’ fadad u wan’dad. Yad ma yog ni faan ga ra lemnag ni ka bay boch e girdi’ nib ga’ farad ngom, ma aram e gur be’ ni gab meewar. Ere ra mom ni ngaun bannagem ma yibe maruwel ngom. Machane mang wenegan e biney e lem ni bay ko girdi’ ko re fayleng rok Satan ney? Mang e kam guy ni be buch? Gur, ba felfelan’ e piin ni yigoo yad e yad ma lemnaged yad? Ba felfelan’ girdien e tabinaw rorad, ara bay e tin riyul’ e fager rorad, fa? Ba chugur e tha’ u thilrad Got, fa? Bin ngan e kam guy ni ke yib angin nib fel’? Ngan fol ko gonop ko re fayleng ney ara gonop ni bay ko Thin rok Got?

16-17. Mang ban’en nrayog ni ngad pininged e magar riy ngak Jehovah, ma mang fan?

¹⁶ Girdi’ ni ma fol ko fonow ko piin ni ma lemnag e girdi’ ko re fayleng ney ni yad ba gonop e yad bod l’agruw ni’ ni yow be yan ni yow be sebal mar malog, me fith bagayow ngak bagayow ko uw e ngar sorgow ngay. Baaray e n’en ni yog Jesus u murung’agen e piin ni ma lemnag e girdi’ ni yad ba “gonop” ko ngiyal’ ni immoy riy: “Yad be pow’iy e girdi’ ma yad mmalmit; ma faanra kol reb e malmit pa’ reb e malmit ngi i pow’iy i yan, ma yow l’agruw ni yow ra mul nga wuru’ e kanawo’ nga lan wol’ e ran.” (Matt. 15:14) Ere riyul’ ni gonop ko re fayleng ney e ba m’ay fan u wan’ Got.

¹⁷ Fonow u Bible e gubin ngiyal’ nib “ga’ fan ya ma fil e tin nib riyul’ e thin ngodad, ma be yal’uweg e tin ni be oloboch e girdi’ riy, ma be fulweg e girdi’ ko ngongol nib fel’, ma be fonownag e girdi’ u rogon e ngongol ni ngar pired riy ni ir e mmat’aw u mit Got.” (2 Tim. 3:16.) Ri gad be pining e magar ngak Jehovah ni bochan e be ayuwegdad u daken e ulung rok ya nge yag nda siyeged e gonop ko re fayleng ney! (Efe. 4:14) Ggan ni fan ko tirok ban’en e ma pi’ gelngidad ya nge yag nda folgad ko motochiyel rok u Bible. Ri gad ba tow’ath ni be pow’iydad Jehovah u daken e fonow u Bible ni bay e gonop riy!