1. Mang fan nib mo’maw’ ngak boch e girdi’ ni ngaur filed e Bible?

NGIYAL’ NEY e boor e girdi’ nib t’uf ni ngar maruwelgad nib gel ya nge yag e salpiy ni fan ko tin nib t’uf ko par rorad. Boor e walag ni pumoon ni boor e awa ni yad ma maruwel riy ya nge yag nra yognaged e tin nib t’uf ko tabinaw rorad. Maku boor e walag ni boor e awa ni yad ma milekag riy nga tabon e maruwel ngu nap’an ni ngar sulod nga tabinaw. Ku boor i yad e ma rin’ boch e maruwel nib gel. Ere nap’an ni yad ra mu’ ko maruwel ma ke aw parowrad! Ere n’en ni tomur ni yad baadag ni ngar rin’ed e ngar filed e Bible.

2. Mingiyal’ e ga ma fil e Bible rom?

² Bin riyul’ riy e, gad gubin nthingar da gayed e tayim ni ngar da filed e Thin rok Got nge pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible. Thingar da rin’ed e re n’ey ni bochan e bay rogon ko tha’ u thildad Jehovah nge rogon nra yag e yafos ni manemus ngodad! (1 Tim. 4:15) Bay boch e walag ni yad ma od ni kab kadbul u gubin e rran ni ngar filed e Bible rorad u nap’an nder yan lingan boch ban’en, ma rayog ni ngar lemnaged e tin ni yad be beeg nib fel’ rogon. Ku bay boch i yad ni ma tay in e minit u tomuren reb e rran ndariy ban’en nrayog ni nge magawonnagrad ni ngar filed ma yad fal’eg i lemnag e thin nu Bible ni yad be beeg nge pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible.

3-4. Mang boch ban’en ni kan thilyeg u rogon e pi n’en ni be ngongliy e ulung rodad, ma mang fan?

³ Mmudugil nib m’agan’um ngay nib ga’ fan ni ngan tay e tayim ni fan ko fol Bible. Machane mang e ngad filed? Rayog ni nge lungum, ‘Boor ban’en ni bay ni ngan beeg mab mo’maw’ ngog ni nggu beeg ni gubin.’ Bay boch e walag ni ke yag ni ngar beeged gubin e babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible ma kar yaliyed gubin e video ni kan ngongliy nib puluw ko Bible. Machane boor i yad e ba mo’maw’ ngorad ni ngar ted e tayim ni ngar rin’ed e re n’ey. Manang girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey e re n’ey. Ere aram fan ni kar dugliyed ni ngan lichnag urngin e tin ni yibe pi’ ngodad ni nge ayuwegdad ko tirok Got ban’en ni tin ni yibe printnag nge tin ni yibe tay ko Internet.

⁴ Bod ndakunir ngongliy fare Yearbook of Jehovah’s Witnesses ni  bochan e rayog ni ngad pirieged boch ban’en u murung’agen e pi walag nrayog ni nge pi’ e athamgil nga lanin’dad ko jw.org^® nge pi n’en ni bay ko JW Broadcasting^® ni ma yib ni yu pul. Fare ke Wulyang ko Damit ni fan ko girdi’ ni yoor nge Awake! e kemus ndalip yay u reb e duw ni yibe ngongliy e chiney. Fan ni kan lichnag e pi n’ey e gathi bochan e nge yib e tayim rodad ni ngad rin’ed boch ban’en ndariy rogon ko liyor rodad ngak Jehovah. Ya kan rin’ e re n’ey ni bochan e nge yib e tayim rodad ni ngad tedan’dad ko “tin ni ir e th’abi ga’ fan.” (Fil. 1:10, NW) Ere chiney e ngad weliyed rogon ni ngad dugliyed e tin ni ir e th’abi ga’ fan nge rogon nrayog ni nge yib angin ngodad e fol Bible ni gad ma tay ni yigoo gadad.

5-6. Mang boch e babyor nthingar da fal’eged i fil?

⁵ Mang e pi n’en ni ngad filed nsom’on? Thingar da ted e tayim u gubin e rran ni ngad filed e Thin rok Got. Kan lichnag urngin e thin nu Bible ni kan tay ko schedule ni fan ko beeg Bible ni gad ma tay ni gubin e wik ya nge yib e tayim rodad ni ngad fal’eged i lemnag e pi n’en ni gad be beeg, ma gad fal’eg i gay murung’agen. N’en ni gad be nameg e ngad paged e thin nu Bible ni nge rich nga gum’ircha’dad, miki chugurnag e tha’ u thildad Jehovah, ma gathi kemus ni ngad beeged e pi thin ney ni bochan e ba t’uf ni ngan beeg.​—Ps. 19:14.

⁶ Ku mang e thingar da fal’eged i fil murung’agen? Riyul’ ni gad baadag ni ngad fal’eged rogodad ni fan ko Fol Wulyang ko Damit nge Fol Bible ko Ulung nge ku boch ban’en ni fan ko muulung ni gad ma tay u lan e wik. Ku thingar da beeged gubin ken e Wulyang ko Damit nge Awake! ni yibe ngongliy.

7. Gur, susun ni nge mulan’dad ni bochan e dabiyog ni ngad beeged ara da yaliyed gubin ban’en ni yibe tay ko website rodad nge JW Broadcasting?

⁷ Sana rayog ni nge lungum, ‘Arrogon, machane uw rogon e pi article nge video ni bay ko fare website rodad ni jw.org nge ku boch ban’en ni bay ko JW Broadcasting, ya kaygi yoor?’ Am lemnag e re n’ey: Bay reb e tafen e abich ni boor mit e ggan nib fel’ lamen riy ni kan tay nga daken e tebel ma ra be’ ma rayog ni nge yan i fek urngin e tin ni baadag ni nge kay. Mmudugil ni girdi’ ni kar bad ko re tafen e abich nem e dabiyog ni ngar ked gubin e ggan ni kan tay nga daken fare tebel. Ere kar mel’eged e tin nrayog ni ngar ked. Re n’ey e ku taareb rogon ngodad. Faanra dabiyog ni ngam beeg ara mu yaliy gubin ban’en ni yibe tay ko fare website rodad ma dabi mulan’um. Mu beeg mag yaliy e tin nrayog rom. Ere chiney e ngad weliyed e n’en ni be yip’ fan ni ngad filed e Bible rodad nge n’en ni ngad rin’ed ya nge yag ni ngari yib angin ngodad.

8. Mang boch ban’en nrayog ni ngam rin’ u nap’an ni ga be fil fare Wulyang ko Damit, ma faan ga ra rin’ ma uw rogon nra yib angin ngom?

⁸ Nap’an ni ga be fil e Bible rom, ma ngam tiyan’um ko n’en ni ga be beeg ya nge yag nim fil ban’en riy nib ga’ fan. Ra ga be fil ba ken e babyor rodad, ma yugu dab mu beeg nib gur ma ga be tay e pow ko fulweg ko pi deer riy. Bod nnap’an ni ga be fal’eg rogom ni fan ko Fol Wulyang ko Damit, ma som’on e ngam beeg e n’en ni bay u tabolngin e article u tan fare thin ni tin ni yira weliy. Bin migid e ngam beeg mag fal’eg i lemnag kenggin e re article nem, nib muun ngay e pi subheading nge pi deer ni yira sul u daken u tungun fare article, ma aram mag fal’eg i beeg fare article. Mu tiyan’um ko bin som’on e sentence u gubin e paragraph, ya ra tamilangnag e n’en ni be weliy fare paragraph. Ma nap’an ni ga be beeg fare article mag lemnag rogon nib peth e pi paragraph nge subheading riy nga kenggin fare article. Mu yoloy nga but’ e yu bugithin ndam nang nge boch ban’en nda mur nang fan ni ga baadag ni ngkum gay boch ban’en u murung’agen.

9. (a) Mang fan ni ngar da tedan’dad ko fapi thin nu Bible ni bay ko article u nap’an ni gad be fil e Wulyang ko Damit rodad, ma uw rogon ni ngad rin’ed e re n’ey? (b) Mang e thingar kud rin’ed u nap’an ni gad be beeg e pi thin nu Bible nem nrogon ni be tamilangnag e Joshua 1:8?

⁹ Fol Wulyang ko Damit ni gad ma tay u nap’an e muulung e ma ayuwegdad ni ngad nanged fan e  n’en ni be weliy e Bible. Ere mu tiyan’um ko thin nu Bible ni bay ko fare article ni yira weliy nib ga’ ni tin ni yira beeg u nap’an e muulung. Kum tiyan’um nga yu bugithin ni bay ko pi thin nu Bible nem nge rogon ni be tamilangnag e n’en ni be weliy e paragraph murung’agen. Kum tay e tayim ni ngam fal’eg i lemnag e pi thin nu Bible nem ni ga be beeg, nge rogon ni ngam fanay nga lan e yafos rom.​—Mu beeg e Joshua 1:8.

10. Mang fan nib t’uf ni nge tay e piin gallabthir e tayim ni ngar filed ngak pi fakrad rogon ni ngar filed e Bible rorad nge rogon ni ngar fal’eged i gay murung’agen boch ban’en nrogon nib puluw ko Hebrews 5:14?

¹⁰ Riyul’ ni baadag e piin gallabthir ni ngar ted pi fakrad e Fol Bible ni Tabinaw u reb e kanawo’ ni yad ra adag. Yugu aram rogon nib t’uf ni nge dugliy e gallabthir e n’en ni ngan fil u nap’an e fol Bible, machane de t’uf ni nge gubin e wik ma ngar guyed rogon ni ngar rin’ed boch ban’en nra felfelan’ pi fakrad ngay u nap’an e fol Bible ni tabinaw. Yugu aram rogon nrayog ni ngan fanay e tayim u nap’an e Fol Bible ni Tabinaw ni ngan yaliy ban’en ni bay ko JW Broadcasting ni ma yib ni yu pul, ara ngan fal’eg boch ban’en u taabang ni bod ni ngan ngongliy yaan fare arke rok Noah, machane kub t’uf ni ngan fil ko bitir rogon ni ngar filed e Bible rorad ni yigoo yad. Bod nib t’uf ni nge fil e piin gallabthir ngak pi fakrad rogon ni ngar fal’eged rogorad ni fan ko muulung, nge rogon ni ngar fal’eged i gay murung’agen boch ban’en ni kan weliy u skul. (Mu beeg e Hebrews 5:14.) Faan yad ra rin’ e re n’ey, ma aram e ra mom ngorad ni ngar tedan’rad ko pi n’en ni yibe rin’ u nap’an e muulung, nge assembly, nge convention ni yugu aram rogon ndanir dag e video riy. Machane n’umngin nap’an ni yad ra rin’ e re n’ey e be yan u rogon yangaren reb e bitir nge rarogon.

11. Mang nib ga’ fan ni ngad filed ngak e piin ni gad be fil e Bible ngorad rogon ni ngar filed e Bible ni yigoo yad?

¹¹ Piin ni gad ma fil e Bible ngorad e kub t’uf ni ngar filed rogon ni ngar filed e Bible ni yigoo yad. Som’on nra tabab be’ ko fol Bible, ma gad ma felfelan’ u nap’an ni gad ra guy ni ke fal’eg rogon ni aram e ke tay e pow ko fulweg ko pi deer ni fan ko fol Bible ni gad be tay, ara ke fal’eg rogon ni fan ko muulung. Machane ba t’uf ni ngad filed ngorad rogon ni ngar fal’eged i gay murung’agen boch ban’en nge rogon ni ngar filed boch ban’en nib toar fan ni yigoo yad. Faan yad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e nap’an ni yad ra mada’nag e magawon, ma de t’uf ni ngar fithed be’ u lan e ulung ko mang e susun ni ngar rin’ed, ya yad manang rogon ni ngar gayed boch e fonow nra yib angin ngorad u lan e pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible.

12. Mang boch ban’en nrayog ni ngad nameged u nap’an ni gad be fil e Bible rodad?

¹² Faanra gur be’ ni gathi ri ga baadag ni ngam tay e tayim ni ngam fil murung’agen boch ban’en  riy, ma sana ga ra lemnag ndabiyog ni ngam adag e fol Bible ni ga ra tay. Machane bin riyul’ riy e, rayog ni ngam adag ni ngaum fil e Bible ni yigoo gur. Som’on e ngam fil e Bible rom nib ngoch nap’an, me munmun mag n’uwnag boch nap’an. Mu lemnag fan ni ga be fil e Bible nge n’en ni ga be guy rogon ni ngam fil. N’en nth’abi ga’ fan ni ngad nameged e aram e nge chugur e tha’ u thildad Jehovah. Ere rayog ni ngam nameg ni ngam gay e fulweg u reb e deer ni ke fith be’ ngom ara ngam fal’eg i gay murung’agen reb e magawon ni ga be mada’nag. Ya ireray boch ban’en nrayog ni ngam nameg ndabi n’uw nap’an me yag ni ngam rin’.

13. (a) Mu weliy boch ban’en nrayog ni nge rin’ reb e fel’ yangaren ya nge yag ni weliy e michan’ rok u skul. (b) Uw rogon nrayog ni ngam fol ko fonow ni bay ko Kolose 4:6?

¹³ Sana gur reb e fel’ yangaren ni ga be un nga skul. Ma ga manang ni piin ni gimed nga skul e ba mich u wan’rad fare machib ni ke sum e girdi’ ko gamanman. Ere ga baadag ni ngam tamilangnag ngorad e n’en ni be yog e Bible u murung’agen e re n’ey, machane ga be lemnag ndabiyog rom. Ere ba t’uf ni ngam fal’eg i gay murung’agen! Bay l’agruw ban’en nrayog ni ngam rin’ ni aram e: (1) ngam guy rogon ni ngari mich u wan’um ni Got e ir e ke sunmiy urngin ban’en ma (2) ngam fil rogon ni ngam weliy e michan’ rom nib fel’ rogon nrogon nib puluw ko Bible. (Rom. 1:20; 1 Pet. 3:15) Som’on e ngam fithem ni nge lungum, ‘Mang fan ni be yog e piin ni gamad nga skul nib mich u wan’rad fare machib ni ke sum e girdi’ ko gamanman?’ Ngemu’ mag fal’eg i gay murung’agen u lan e pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible. Rayog ni ga be lemnag nib mo’maw’ rogon ni ngam weliy e michan’ rom, machane bin riyul’ riy e de mo’maw’. Ya boor e girdi’ nib mich e re machib ney u wan’rad ni bochan e cha’ ni ke yog e re n’ey ngorad e be’ ni yad ma tayfan. Ere faanra kam pirieg reb ara l’agruw ban’en u murung’agen e re n’ey, ma rayog ni ngam ayuweg be’ nriyul’ ni baadag ni nge nang e tin riyul’.​—Mu beeg e Kolose 4:6.

14-16. (a) Mang e rayog ni ngam rin’ ya nge yag ni yoor ban’en nim fil u murung’agen reb e babyor u lan e Bible ni gathi ri ga manang murung’agen? (b) Mu weliy rogon nrayog ni ngan fanay e pi thin nu Bible ni kan tay u lan e pi paragraph ney ni nge ayuwegem ni ngam nang murung’agen e babyor rok Amos nib fel’ rogon. (Mu guy fare kahol ni kenggin e “ Mu Fil e Bible u Reb e Kanawo’ Nra Riyul’ e Thin Riy u Wan’um!”)

¹⁴ Mu susunnag ni bin migid e muulung ni ngad ted e yira beeg min weliy riy reb ko fapi babyor u Bible nib ngoch ni ke yoloy reb e profet, ma rayog nre babyor nem e gathi ri ga manang murung’agen. Ere n’en nrayog ni ngam rin’ nsom’on e aram e ngam gay rogon ni ngam adag ni ngam fil murung’agen e n’en ni ke yoloy e re profet ney. Uw rogon ni ngam rin’ e re n’ey?

¹⁵ Som’on e ngam fithem ni nge lungum: ‘Mang e gu manang u murung’agen e cha’ ni ke yoloy e re babyor ney? Mini’ e cha’ney, ma uw e gin ni i par riy, ma mang e maruwel rok?’ Nap’an ni ga ra fil murung’agen e cha’ ni ke yoloy fare babyor, ma rayog ni ngam nang fan e pi thin nge fanathin ni bay ko babyor rok. Nap’an ni ga be beeg e Bible, mag gay boch e thin riy nrayog ni nge ayuwegem ni ngam nang rarogon facha’ ni ke yoloy e re babyor nem.

¹⁶ Bin migid e ngam gay ko mingiyal’ e ni yoloy e re babyor nem, ya nge yag ni ngkum nang boch ban’en u murung’agen. Rogon nth’abi mom ni ngam rin’ e re n’ey e aram e ngam yaliy fare thin ni kenggin e “Table of the Books of the Bible” ni bay ko fare Bible ni New World Translation of the Holy Scriptures ni thin ni Meriken. Ku rayog ni ngam yaliy fare chart ni bay ko Appendix A6 ni bay murung’agen e pi profet nge pilung riy. Faanra ga be fil reb e babyor u Bible ni kan yiiynag e thin riy, mab fel’ ni ngam beeg mag fil murung’agen e pi n’en ni i buch u nap’an nni yoloy e re babyor ney. Mang boch e ngongol nib kireb ni i rin’ e girdi’ u rom ma aram fan ni kan l’og fare profet ni nge yal’uwegrad? Mini’ e piin ni ur moyed e ngiyal’ nem ni immoy e re profet nem riy? Ra ngam nang murung’agen e n’en ni i buch nib fel’ rogon mab  fel’ ni ngkum yaliy yugu boch e babyor u lan e Bible. Bod ni faanra ngarim nang e n’en ni i buch u nap’an ni immoy Amos ni profet, ma aram e rayog ni ngam beeg boch e thin nu Bible ni bay ko 2 Kings nge 2 Kronicles ni bay ko marginal reference ko Amos 1:1 ko ken ni Meriken e Bible. Ku reb e rayog ni ngam sul ngam beeg e n’en ni yoloy Hosea ya immoy ko ngiyal’ ni immoy Amos riy. Faan ga ra beeg yugu boch e babyor u lan e Bible ma ra ayuwegem ni ngam nang rarogon e par ko girdi’ u nap’an Amos.​—2 Ki. 14:25-28; 2 Kron. 26:1-15; Hos. 1:1-11; Amos 1:1.

17-18. Mu fanay ban’en ko gal paragraph ney ara yugu reb e ban’en ni ngam weliy rogon ni ngam fanay nochi ban’en ni bay ko thin nu Bible ni kam beeg ni ga be lemnag nde ga’ fan nra ayuwegem ni ngam adag e fol Bible ni ga ma tay.

¹⁷ Nap’an ni gad ra beeg e Bible mab fel’ ni ngad adaged ni ngkud filed boch ban’en u murung’agen e n’en ni gad be beeg. Bod nsusun e ga be beeg e guruy ni 12 ko Zekariah ni be yiiynag rogon e yam’ nra tay fare Messiah. (Zek. 12:10) Nap’an nim taw ko verse 12, ma aram mag beeg nib gel e kireban’ nra tay e “tabinaw” rok Nathan ngaur yorgad ni bochan e ke yim’ fare Messiah. Ere ba fel’ ni ngam tal ngam fal’eg i yaliy boch ban’en ko re thin nem ko bin ni kemus ni ngam beeg ndab mu fal’eg i lemnag. Mu fithem ni nge lungum: ‘Mang rogon e tabinaw rok Nathan ngak fare Messiah? Gur, ka bay yugu reb e kanawo’ nrayog ni ngkug fil boch ban’en u murung’agen e re n’ey riy, fa?’ Tomuren ma aram mag gay boch ban’en u murung’agen. Ga ra yaliy e pi thin nu Bible ni bay ko marginal reference ko verse 12, ma ra fekem ko 2 Samuel 5:13, 14. Re verse ney e be tamilangnag ni Nathan e ir reb i fak David ni Pilung. Bin l’agruw e thin nu Bible ni ku bay ko marginal reference e aram e Luke 3:23, 31 ni be tamilangnag ni Nathan e reb e ga’ rok Jesus u daken Maria. (Mu guy e “Joseph, son of Heli” ko study note ko Luke 3:23 ni thin ni Meriken.) Ere nap’an ni tamilang e pi n’ey u wan’um, ma aram e karim felfelan’! Ga manang ni Jesus e kan yiiynag nra yib ko tabinaw rok David.  (Matt. 22:42) Machane ba pag 20 e pagel ni fak David. Ere riyul’ ni yira ngat nga rogon ni kari tamilangnag Zekariah ni bay fan ni nge kireban’ e tabinaw rok Nathan ko yam’ nra tay Jesus.

¹⁸ Kum lemnag e re n’ey. Bin som’on e guruy ko Luke e kad beeged riy ni yib Gabriel ni ir reb e engel i m’ug ngak Maria nge yog ngak ban’en nib manigil u murung’agen fare tir nib pagel nra gargeleg. I yog ngak Maria ni gaar: “Bayi mang be’ nib tolang ma bay nog ni ir Fak Got ni Th’abi Tolang. Mi Somol ni ir Got e bayi pilungnag; ni bod rogon David ni ir e ga’ rok, ma bayi mang pilung rok e piin ni owchen Jakob ndariy n’umngin nap’an.” (Luke 1:32, 33) Nap’an ni gad ra beeg e re thin ney ma sana kemus ni n’en nsom’on ni yog Gabriel u murung’agen Jesus ni yira yog ni ir “Fak Got ni Th’abi Tolang” e ir e gad ra tedan’dad ngay. Machane, ki yiiynag Gabriel ni ku ra ‘mang Jesus pilung.’ Ere rayog ni ngad fithed gadad ko mang e be lemnag Maria ni be weliy Gabriel murung’agen. Gur, be lemnag ni be yog Gabriel ni Jesus e nge yan nga lon Herod ni Pilung ara nge yan nga lon reb e pi pilung u Israel nra yib nga tomuren Herod? Faanra riyul’ ni mang Jesus e pilung, ma aram e Maria e ra mang chitiningin e en pilung ma ra par chon e tabinaw rok u tafen e pilung. Machane der yog e Bible ni yog Maria ban’en ngak Gabriel ni aram rogon, maku dawor da beeged u Bible ni ning Maria reb e liw u Gil’ilungun Got ni bod rogon ni rin’ l’agruw i gachalpen Jesus. (Matt. 20:20-23) Ere re n’ey e be micheg ngodad ni Maria e ir be’ nrib sobut’an’!

19-20. Mang boch ban’en ni ngad nameged u nap’an ni gad be fil e Bible ni yigoo gadad nrogon ni be weliy e James 1:22-25 nge 4:8?

¹⁹ Dab da paged talin ni n’en nth’abi ga’ fan ni ngad nameged u nap’an ni gad be fil e Thin rok Got nge pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible e aram e nge chugur e tha’ u thildad Jehovah. Ku gad baadag ni ngad fal’eged i yaliy ‘rarogodad’ nib fel’ rogon, ma gad thilyeg e tin nib t’uf ni ngad thilyeged riy ya nge yag nda fel’gad u wan’ Got. (Mu beeg e James 1:22-25; 4:8.) Gubin yay ni ngad tababgad ko fol Bible, ma thingar da ninged gelngin Jehovah nib thothup. Thingar da weniggad ngak ni nge ayuwegdad ni ngari yib angin ngodad e tin ni gad be fil, ma gad nang e tin nib t’uf ni ngad thilyeged u rarogodad.

²⁰ Manga yugu da athamgilgad ni gad gubin ngad boded fare tapigpig rok Got nib yul’yul’ ni weliy fare psalmist murung’agen ni gaar: “Ra beeg e motochiyel rok Somol ma ma yib e felfelan’ riy ngak, ma ku aram rogon ni ra beeg ni rran nge nep’ ni bochan e nge nang fan. . . . Urngin e tin ni ma ngongliy e ma yan i aw nib fel’.”​—Ps. 1:2, 3.