Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Ngaun Yan U Taabang Nge Got Ko Yu Ngiyal’ Ney Ni Ke Gel E Wagey

Ngaun Yan U Taabang Nge Got Ko Yu Ngiyal’ Ney Ni Ke Gel E Wagey

Ngaun Yan U Taabang Nge Got Ko Yu Ngiyal’ Ney Ni Ke Gel E Wagey

“Enok e u ranow fare Got nib riyul’ u taabang. Ma daki moy, ya ke fek Got.”​—GENESIS 5:24.

1. Mang boch ban’en ni be buch e ngiyal’ ney ni be k’aring e gafgow?

 YU NGIYAL’ ni ke gel e wagey! Pi thin nem e rib fel’ rogon ni be tamilangnag e pi duw nrib gel e wagey nge cham ni be par e girdi’ u fithik’ ni ka nap’an ni ke sum Gil’ilungun fare Messiah ko 1914. U nap’an e pi tayim nem, ma girdi’ e yad be par ko “tin tomren e rran”. Gafgow ni bod rogon e uyungol, m’ar, duru’, nge mahl e ke wer nib pag rogon. (2 Timothy 3:1; Revelation 6:1-8) Ba muun e piin ni yad ma pigpig ku Jehovah ngay. Demtrug n’umngin nap’an, machane gadad gubin ni susun ni ngad athamgilgad u fithik’ e pi gafgow nge magawon ko ngiyal’ ney ni gad be par riy. Magawon ko salpiy, nge wagey ko am, nge cham, nge m’ar e bay u fithik’ e pi n’en ni ri be mo’maw’nag e par.

2. Mang e pi magawon ni ma mada’nag e pi tapigpig rok Jehovah?

2 Ku reb riy, e boor e pi tapigpig ku Jehovah ni kar k’adan’gad u fithik’ boor e gafgow ko cham ni be tay Satan ngorad “ni urngin e piin ni yad be fol ko pi motochiyel rok Got ma yad ba yul’yul’ ko fare thin nib riyul’ ni yib i yog Jesus ngan nang.” (Revelation 12:17) Ma aram rogon ni gathi gadad gubin ni kada gafgow gad ko pi gafgow nem, ma gubin e tin riyul’ e Kristiano e thingar ra athamgil gad nib gel ngar togopuluw gad ngak Satan ni Moonyan’ nge gelngin ni ke tay nga fithik’ e girdi’ ni gubin. (Efesus 2:2; 6:12) Thingar da pared ni gad be kol ayuw nfaanra nge dabi magawonnagdad e re gelngin nem, nbochan e gadad ma mada’nag u tabon e maruwel, skul, nge yungi n’en ni gadad ma par riy u fithik’ e girdi’ ni dubrad fare liyor nib machalbog.

Ngan Yan u Taabang nge Got, Ma Gathi Pi Nam

3, 4. Mang kanawo’ e ba thil e pi Kristiano riy ko re fayleng ney?

3 Nap’an e bin som’on e chibog, maku pi Kristiano e ra chamgad nib gel nga nifengin e re fayleng ney, ma re ney e k’aringrad ni ngar pired ni ri yad ba thil ko girdi’ nga wuru’ e ulung ko Kristiano. I dag Paul e thil riy u nap’an ni yoloy ni gaar: “U fithingan Somol e nggog e re bugithin ni baaray riy ma ri gu be ning chilen ngomed ni be lungug: dab ku um ngongolgad ni bod rogon e piin ndar nanged Got, ni tin ni yad be lemnag e dabi yib fan, ma be par lanin’rad u fithik’ e lumor. Dawori yog ngorad e bin ni ma pi’ Got e wok, ni fan e dar nanged ma yad ba gelan’. Ma dakurir tamra’gad; ma yad be ngongliy urngin mit e puwlag ndakir yog ni ngar taleged yad riy.”​—Efesus 4:17-19.

4 Uw feni rib fel’ rogon ni ke tamilangnag e pi thin ney rogon feni lumor e re fayleng ney ko tirok Got ban’en nge ngongol nib kireb​—u nap’an e ngiyal’ ni immoy Paul riy nge ngiyal’ ney ni gadad bay riy! Bod rogon e bin som’on e chibog, pi Kristiano e ngiyal’ ney e darur ‘yanod ni bod ni be rin’ e pi nam.’ Machane, bay fare tow’ath rorad ni rib manigil ni yad be yan Got u taabang. Riyul’, boch e girdi’ e sana yad ra fith ko ba puluw ni nga nog ni girdi’ ni yad ba sobut’ ma dawora flont gad e nga u ranod Got u taabang. Machane, be dag e Bible ni rayog. Maku, ba m’agan’ Jehovah ngay ni ngar rin’ed ni aram rogon. U nap’an e bin meruk e chibog u m’on ko 700 B.C.E, me yoloy Mikah ni profet e pi thin ni baaray ni kan thagthagnag ngak ni gaar: “Tin ni ke yog ngomed ni ngam rin’ed e baaray ni ke gaar: mu rin’ed e tin nib yal’uw, um pired nib t’uf Got romed nge girdi’, mu um folgad rok Got u fithik’ e sobut’an’.”​—Mikah 6:8.

Uw Rogon ma Mang Fan ni Ngan Yan u Taabang nge Got?

5. Uw rogon ni rayog ni nge yan reb e girdi’ ni de flont u taabang nge Got?

5 Uw rogon ni rayog ni nga darod fare Got u taabang ni th’abi gel gelngin, ma dabiyog ni ngan guy? Rib tamilang, ni gathi bod rogon ni gadad ma yan e girdi’ u taabang. U lan e Bible ma fare thin ni “ngan yan” e rayog ni nge yip’ fan “ni ngan lek reb e kanawoen e ngongol.” a Faan gad ra lemnag e re n’ey, ma gad ra nang fan ni chaen ni ra yan u taabang nge Got e be fol u rogon kanawoen e yafas ni ke ta’ Got ni baadag. Ngad folgad ko re ney e ma thiliyegdad rok boor e girdi’. Machane, kemus e bin nib mat’aw e kanawo’ ni ra mel’eg reb e Kristiano. Mang fan? Boor fan.

6, 7. Mang fan ni ngan yan u taabang nge Got e bin ni th’abi fel’ e kanawo’?

6 Som’on, me Jehovah e ir e Sunmiydad, ma ma yib e yafas rodad rok, ma ir cha’ ni ma Pi’ urngin ban’en nib t’uf rodad ni nge ayuweg e yafas rodad. (Revelation 4:11) Ma angin, e kemus ni ir e bay mat’awun ni nge yog rogon ni nga u darod. Ku reb riy, e ngaun yan u taabang nge Got e bin th’abi ga’ angin e kanawo’ ni bay. Ke n’ag Jehovah fan e denen, ma ke ognag fare athap ko yafas ni manemus, ko pi cha’ ni yad be un ngak nga u ranod u taabang. Chitamangidad ni gad ba t’uf rok e ke pi’ e fonow nib gonop ni be ayuweg e pi cha’ ni yad ma yan u taabang ni nge fel’ rogon e yafas rorad e ngiyal’ ney, ni yugu aram rogon ni dawora flontgad ma yad be par u lan reb e fayleng ni bay u tan gelngin Satan. (John 3:16; 2 Timothy 3:15, 16; 1 John 1:8; 2:25; 5:19) Ma ku reb i fan ni nga u darod Got u taabang e faan gad ra rin’ ni aram rogon ma ma yibnag e gapas nga lan e ulung rodad.​—Kolose 3:15, 16.

7 Tomur riy, nge bin nth’abi ga’ fan riy, e nap’an ni gad ra non ku Got, ma gad ma dag e gin ni gad bay riy ko fare issue ara deer ni ke sum u lan fare milay’ nu Eden​—fare deer ko mini’ e th’abi tolang. (Genesis 3:1-6) Gadad ma dag u rogon e yafas rodad ni gadad bay u ba’ rok Jehovah, ma dada ma rusgad ni nga dogned ni kemus ni ir e Th’abi Tolang. (Psalm 83:18) Maku gadad ma ngongol u rogon fare meybil rodad ni ngan ta’ fan fithingan Got ma gad rin’ e tin nib m’agan’ ngay. (Matthew 6:9, 10) Rogon feni ba gonop e piin ni yad ma dugliy ni nga ranod Got u taabang! Rayog ni nge mudugil u wan’rad ni yad be yan ko kanawo’ nib mat’aw, nbochan ni Jehovah e “ke mus ni ir e ba gonop”. Dar ma oloboch.​—Roma 16:27.

8. Uw rogon ni taareb rogon e ngiyal’ ni immoy Enok nge Noah riy ko ngiyal’ ni gadad bay riy?

8 Uw rogon, ni rayog ni ngad pired ni rogon e tin riyul’ e Kristiano ko ngiyal’ ney ni kari gel e wagey riy ma yooren e girdi’ e dubrad ni ngar pigpiggad ku Jehovah? Gadad ma guy e fulweg riy u nap’an ni gadad ra lemnag e piin pilibthir kakrom ni ur pared ni yad ba yul’yul’ u nap’an e yu ngiyal’ nib gel e magawon riy. L’agruw i yad e picha’ ney e Enok nge Noah. Yow l’agruw ni ur parew u ba ngiyal’ ni taareb rogon ko ngiyal’ ney ni gadad be par riy. Kireb e ke garer u gubin yang. U nap’an e rran rok Noah ma fayleng e ke sug ko cham nge ngongol nde yalen. Machane, Enok nge Noah e ur togopuluwgow nga nifengin e fayleng ko ngiyal’ nem mi yad yan Jehovah u taabang. Uw rogon ni yog ni ngar rin’ew ni aram rogon? Faanra ngad fulweged e re deer ney, ma gadad ra weliy e tin ni i rin’ Enok u lan e re article ney. Bin ni migid e article e gadad ra weliy murung’agen Noah.

I Yan Enok nge Got u Taabang ko Ngiyal’ nrib Gel e Wagey Riy

9. Mang e thin ni bay rodad ni murung’agen Enok?

9 Enok e bin ni som’on e girdi’ ni kan dag u lan e Bible ni u ranow Got u taabang. Pi n’en ni bay u lan e Bible e be gaar: “Tomuren ni fakay Methuselah mi i yan Enok nge fare Got nib riyul’ u taabang.” (Genesis 5:22, NW) Ma tomren ni kan weliy murung’agen n’umngin nap’an e yafas ku Enok, nib n’uw nfaanra ngan taareb rogon nag ko yafas rodad, ma ba ngoch ko tinem e rran, Bible e be gaar: “I yan Enok nge fare Got nib riyul’ u taabang. Ma aram e daki moy, ya ke fek Got.” (Genesis 5:24) Rib tamilang, ni Jehovah e chuweg Enok ko fare nam ko piin nib fas nge mol ni ke yim’ u m’on ni nge gafgownag e piin ni yad ma togopuluw. (Hebrews 11:5, 13) Gathi kemus ni pi verse nib ngoch e be weliy murung’agen Enok ya ku bay in i murung’agen u lan e Bible. Yugu aram rogon, ma pi n’en ni kada beeged e be dag ni rib puluw ni nga dogned ni ngiyal’ ni immoy Enok riy e ba gel e wagey riy.

10, 11. (a) Uw rogon ni garer e kireb u tomuren ni ke togopuluw Adam nge Efa? (b) Mang thin ko profet ni ke machibnag Enok, ma mang e n’en ni yib ngak?

10 Am lemnag, rogon feni papey ni garer e ngongol ni sasaliyeb u fithik’ e girdi’ u tomuren ni denen Adam. Be yog e Bible ngodad ni fabin nganni’ i fak Adam ni, Kain, e mang e bin th’abi som’on e girdi’ ni ke cham u nap’an ni faani li’ Abel ni walagen ngem’. (Genesis 4:8-10) U tomren ni kan li’ Abel ke yim’, me gargeleg Adam nge Efa yugu reb e bitir nib pagal, mi yow tunguy fithingan ni Seth. Gad ra beeg murung’agen ni gaar: “Mi ni gargeleg bochi pagal rok Seth, me tunguy fithingan ni Enosh. Ereram e ngiyal’ i n’en ni tabab e girdi ko meybil ngak Somol, ni fithingan e yad be meybil ngay.” (Genesis 4:25, 26) Rib gel e kireban’ riy, ya “kar pininged fithingan Jehovah” u reb e kanawo’ nib togopuluw ko tin riyul’. b Boor e duw nga tomuren ni kan gargeleg Enosh, ma reb e girdi’ ni yib rok Kain ni ka nog Lamech ngak e tunguy reb e tang ni fen l’agruw i ppin ni leengin ni be weliy ni ke li’ be’ nib pagal ni ke maad’ad ngak. Maki ginangey ni gaar: “Ma cha’ ni ra tuguy Kain e yira gechignag ni medlip yay, machane cha’ ni ra tuguyeg e yira gechignag ni medlip i ragag nge medlip yay.”​—Genesis 4:10, 19, 23, 24.

11 Pi thin nib riyul’ ney e be dag ni fare ban ni tay Satan u lan fa gi milay’ nu Eden e k’aring ni nge garer e kireb nib papey u fithik’ pi fak fak Adam. U lan e re fayleng nem, ma Enok reb e profet rok Jehovah ni thin rok nib gel gelngin ni kan thagthagnag e ka bay angin e ngiyal’ ney. Ke yog Jude ni ke yiiynag Enok ni gaar: “Mu sapgad! I Somol e bay yib ni ke un boor e biyu’ e engel rok nib thothup ngak ni nge pufthinnag e girdi’ ni urngin, me gechignag urngin e girdi’ ni tadenen ndariy fan Got u wan’rad, min gechignagrad ni bochan urngin e ngongol ni ur ngongliyed ndariy Got u lanin’rad nge urngin e thin nib kireb ni ke yog e pi girdi’ nem nib togopuluw ngak Got.” (Jude 14, 15) Pi thin nem e ra riyul’ u nap’an e Armageddon. (Revelation 16:14, 16) Machane, rayog ni nga dogned ni rran u nap’an Enok, ma boor e “girdi’ ni tadenen” ni ra rung’aged e yiiy rok Enok mu ur damumuwgad. Ke dag Jehovah e t’ufeg u nap’an ni ke chuweg fare profet u fithik’rad!

Mang e Ke Gelnag Enok ni Nga Ranow Got u Taabang?

12. Mang e n’en ni k’aring Enok ni nge thil ko girdi’ e ngiyal’ nem?

12 U lan fare milay’ nu Eden, me motoyil Adam nge Efa ngak Satan, me togopuluw Adam ngak Jehovah. (Genesis 3:1-6) Ma Abel ni fakrow e yan u reb e kanawo’ nib thil, ere i sap Jehovah ngak nib fel’ u wan’. (Genesis 4:3, 4) Rib gel e kireban’ riy, ya yooren pi fak Adam e dar boded Abel. Machane, Enok, e ni gargeleg bokum miriay e duw nga tomuren e taareb rogon ngak. Mang e ba thil u thilin Enok nge boch pi fak fak Adam? I pi’ apostal Paul e fulweg ko re deer nem nfaani yoloy ni gaar: “Michan’ rok Enok ngak Got e ir e ta’ Enok nde yim’. Ma aram min fek nga lang ngak Got, ni dakuriy be’ ni ki pirieg, ni fan e Got e ke fek nga lang. Be yog e babyor nib thothup nu m’on riy ndawor ni fek nga lang ma ba fel’ Enok u wan’ Got.” (Hebrews 11:5) Enok e bagayad fapi “girdi” ni kar daged rogon e michan’ nib gel. (Hebrews 12:1) Michan’ e ir e k’aring Enok ni nge k’adan’ me dag e ngongol nib fel’ u lan boor ko 300 e duw ni dalip yay ni boor nga n’umngin nap’an e yafas rodad e ngiyal’ ney!

13. Mitin ngan e michan’ e bay rok Enok?

13 I weliy Paul e michan’ ku Enok nge ku boch e pi mich u nap’an ni yoloy ni gaar: “Ra nge michan’dad ma aram e ke pagan’dad ko pi n’en ni ir e ke l’agan’dad ngay, ma ke michan’dad ko pi n’en ndarid guyed nga owchedad.” (Hebrews 11:1) Arrogon, michan’ e fare pagan’ ko athap, ni def riy e pi n’en ni kan micheg, ni pi n’en ni gad be athapeg e ra riyul’. Ba muun ngay ba athap nrib gel ni ke yib angin nga rogon ni gad be sap ko n’en ni th’abi ga’ fan ko yafas rodad. Mit nem e michan’ e ir e k’aring Enok ni nga ranow Got u taaabang ni yugu aram rogon ni girdi’ nu fayleng e da ur ranod Got u taabang.

14. Daken mang tamilangan’ nib puluw e kan ta’ e michan’ rok Enok nga daken?

14 Def ko michan’ nib riyul’ e tamilangan’ nib puluw. Mang tamilangan e immoy rok Enok? (Roma 10:14, 17; 1 Timothy 2:4) Dariy e maruwar riy ni manang murung’agen e n’en ni buch u Eden. Sana, ki rung’ag murung’agen rogon e yafas u lan fare milay’ nu Eden​—ni sana kaba’ e ngiyal’ nem, machane dabkiyog ni yan e girdi’ ngay. (Genesis 3:23, 24) Maku manang e n’en nib m’agan’ Got ngay ni aram e pi fak Adam e yad ra suguy e fayleng mi yad fal’eg e re fayleng ney nge mang Paradis. (Genesis 1:28) N’en ni kub muun ngay, rib mudugil nib fel’ u wan’ Enok e pi n’en ni ke micheg Jehovah ni nge pi’ Fak nge pirdiiy lolugen Satan me chuweg angin e kireb nbochan e ban rok Satan. (Genesis 3:15) Tin riyul riy, e pi n’en ni ke yiiynag Enok ni kan thagthagnag ngak, ni kan chaariy u lan fare babyor rok Jude, e bay rogon ko fare magothgoth ni yira tay ngak e piin ni owchen Satan. Bochan ni bay e michan’ rok Enok, ma gadad manang ni i liyor ngak Jehovah ni ir e “ma tow’athnag e piin ni yad be gayiy Got.” (Hebrews 11:6) Ere, yugu aram rogon ni de yog ngak Enok urngin e tamilangan’ ni bay rodad, ma ba gaman e tin ni bay rok ni nge ngongliy ba def ko michan’ nib mudugil. Bochan e re michan’ nem, me par nib yul’yul’ ko ngiyal’ nib gel e wagey riy.

Ngad Folwokgad ko N’en ni I Rin’ Enok

15, 16. Uw rogon ni rayog ni ngad folgad ko n’en ni i rin’ Enok?

15 Bochan ni gadad baadag ni ngad fel’gad u wan’ Jehovah ni bod Enok u nap’an e ngiyal’ ney nib gel e wagey, ma thingarda folgad ko pi n’en ni i rin’ Enok. Thingari yog ngodad ma gadad chaariy e pi tamilangan’ nib puluw u murung’agen Jehovah nge tin nib m’agan’ ngay. Machane kub t’uf boch ban’en. Ba t’uf ni ngad paged e re tamilangan’ nem nib puluw ni nge gagiyenagdad. (Psalm 119:101; 2 Peter 1:19) Ba t’uf ni nge pow’iydad fare lem rok Got, ni gad gubin ni gadad be athamgil ni ngad fel’gad u wan’ u urngin ban’en ni gadad ma lemnag nge urngin ban’en ni gadad ma rin’.

16 Dad nanged ko mini’ e ki i pigpig ku Jehovah u nap’an Enok, machane ba tamilang ni reb e yigoo ir fa ir bang u bochi ulung i girdi’. Ku arrogon gadad ni gadad buchuuw u lan e re fayleng ney, machane re n’en nem e dar mulan’nagdad. Ra ayuwegdad Jehovah ni yugu demtrug ko mini’ e ra togopuluw ngodad. (Roma 8:31) Da i rus Enok ni nge ginang e girdi’ u murung’agen e magothogoth ni bay ni tay ngak e piin ni gathi yad e girdi’ rok Got. Ku arrogodad ni dada rusgad ni ngad machibnaged “fare thin nib fel’ ni murung’agen fare gil’ilungun” ni yugu aram rogon ni yibe moningnagdad, ara yibe togopuluw ngodad, ara yibe gafgownagdad. (Matthew 24:14) De par Enok nib fos ni bod rogon n’umngin nap’an ni i par boch e girdi’ e ngiyal’ nem. Machane, ku aram rogon ni athap rok e gathi fan ko binem e fayleng. Machane ke par ni ke yip’ owchen nga ban’en ni kab ga’. (Hebrews 11:10, 35) Ku arrogodad ni kad yip’ed owchedad ko ngiyal’ ni ra riyul’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay. Ere, dab da fanayed e re fayleng ney nge mus rogon. (1 Korinth 7:31) Machane, gadad be fanay gelngidad nge chugum rodad ni fan ko pigpig ku Jehovah.

17. Mang tamilangan’ e bay rodad ni dariy ku Enok, ere mang e susun ni ngad rin’ed?

17 Ba mich u wan’ Enok ni faen ni ke micheg Got ni Owchen e ra m’ug ko ngiyal’ ni ke dugliy Jehovah. Chiney e ke chugur i 2,000 e duw ni faen ni Owchen​—ni Jesus Kristus—​e ke m’ug, ma ke pi’ fare biyul, ma ke bing e kanawo’ ngodad ni kub muun ngay boch e pi mich ni yad ba yul’yul’ kakrom ni bod rogon Enok, ni nge yog ngorad e yafas ni manemus. Faen ni Owchen, ni kan dugliy e chiney ni nge mang Pilung ko Giliungun Got, e ke tharbog Satan nga wuru’ e tharmiy nga ray nga fayleng, ma gadad be guy e gafgow ni ke liyegdad. (Revelation 12:12) Arrogon, ka boor e tamilangan’ ni bay ni fan ngodad ko tin ni immoy ni fan ngak Enok. Machane, mang e yugu ud pired ni bay e michan’ rodad nib mudugil ni bod ir. Mang e yigi par ni n’en ni ke mudugilan’dad ngay ni nge lebuguy Jehovah ko tin ni ke micheg e ra rin’ ban’en ko tin ni gadad ma rin’. Mang e yugu da boded Enok, ni ur ranow Got u taabang, ni yugu aram rogon ni gadad be par ko tayim nib gel e wagey riy.

[Footnotes]

a Mu guy e volume 1, ko page 220, ko paragraph 6, ko Insight on The Scriptures, ni ngongliy e Pi Mich Rok Jehovah.

b U m’on ko pi rran rok Enosh, me non Jehovah ngak Adam. Ke pi’ Abel ba maligach nib m’ag u wan’ Jehovah. I non Got ku Kain u m’on ni damumuwen e taliyeg e k’aring Kain ni nge li’ be’ ngem’. Erfan, ni re n’en ney nsom’on ni “pining fithingan Jehovah” e sana reb e kanawo’ nib thil, gathi fare liyor nib machalbog.

Uw Rogon ni Ngam Pi’ e Fulweg?

• Mang e be yip’ fan ni nga u darod Got u taabang?

• Mang fan ni nga darod Got u taabang e ireray e bin ni th’abi fel’ e kanawo’?

• Mang e ke ayuweg Enok ni nga u ranow Got u taabang ni yugu aram rogon ni i par u reb e tayim ni rib gel e wagey riy?

• Uw rogon ni rayog ni ngad folwokgad rok Enok?

[Study Questions]

[Picture on page 21]

Bochan e michan’, “ma Enok e u ranow fare Got nib riyul’ u taabang”

[Picture on page 23]

Rib mich u wan’dad ni n’en ni ke micheg Jehovah e ra riyul’

[Picture Credit Lines on page 19]

Fare pin, aram nga mat’aw: FAO photo/B. Imevbore; naun ni be puth: San Hong R-C Picture Company