Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Ma Lemnag Got e Pilibthir

Ma Lemnag Got e Pilibthir

Ma Lemnag Got e Pilibthir

GAFGOW ni yibe tay ngak e pilibthir e ngiyal’ ney e dab ni gin ngay. I yog e Bible kakrom ni nap’an e “tin tomuren e rran” u lan e re m’ag ney nib kireb, e girdi’ e bayi “gel e chogow rorad, . . . ma bay dab kur golgad.” (2 Timothy 3:1-3) Fare thin nu Greek ni kan piliyeg ni ‘gol’ e ba muun ngay fare t’ufeg ni bay u lan e tabinaw. Rogon nib m’ag ko yiiy u lan e Bible, e mit ney e gol e be m’ay i yan e ngiyal’ ney.

Rib ga’ fan u wan’ Jehovah e piin ni ke yoor e duw rorad ma ri ma ayuwegrad nrib thil rogon ko piin yad ma gafgownagrad. Mu guy rogon ni kan dag e re n’ey u lan e Bible.

“Ta Pufthin ko Piin ni Kem’ Figirngirad”

Magafan’ rok Jehovah Got ngak e pilibthir e rib gagiyel u lan e pi Hebrew Scriptures. Bod rogon u Psalm 68:5, (NW) me pining David Got ni “ta pufthin ko piin kem’ figirngirad,” ni boor i yad e bogi pilibthir. a Boch e Bible e kan piliyeg fare thin ni “ta pufthin” ni “ta ayuw,” nge “ta yoror.” Rib tamilang ni, ma lemnag Jehovah e piin ni kem’ figirngirad. Tin nriyul’ riy, e be yog e Bible ni faanra un gafgownagrad, ma ra gel e damumuw rok. (Exodus 22:22-24) Piin ni kem’ figirngirad​—nge gubin e piin ni yad ba pilibthir—​e rib ga’ farad u wan’ Got nge pi tapigpig rok. Be weliy e Proverbs 16:31 (NW) rogon ni ma sap Jehovah Got nge girdi’ rok ngorad ni gaar: “Lolugen ni ke manna’ e ba fel’ yaan nfaanra kan pirieg ni be yan u kanawo’ nib mat’aw’.”

Da bin gin ngay, ya tay fan ni yima tay ngak e pilibthir e ban’en nib ga’ fan ni bay ko motochiyel ni pi’ Jehovah ngak piyu Israel. Kan tay chilen ngak piyu Israel ni gaar: “Mu tiyed fan e girdi’ ni kar pilibthirgad, ma ga siro’ u owchen e piin ni ke manna’ lolugrad, ma thingari yib madgun e Got romed ngomed. I gag Jehovah.” (Leviticus 19:32NW) Arfan ni, lan yu Israel e tayfan ko pilibthir e ba l’ag rogon ko tha’ u thilin be’ nge Jehovah Got. Dabiyog ni nge yog be’ nib t’uf Got rok ni faanra ma gafgownag e pilibthir.

Piin Kristiano e dar moyed u tan fare Motochiyel Rok Moses. Machane, yad bay u ta fare “motochiyel ni pi’ Kristus,” ni ra rin’ ban’en ko rogon e ngongol rorad nge pangirad, nib muun ngay ni ngar daged e t’ufeg nge magafan’ ngak e piin gallabthir rorad nge piin pilibthir. (Galatia 6:2; Efesus 6:1-3; 1 Timothy 5:1-3) Maku piin Kristiano e darur daged e t’ufeg ni bochan e ban’en ni kan motochiyelnag ngorad machane bochan e ke k’aring gum’ircharad ni ngar rin’ed. Be fonownagdad Peter ni “ra bagadad me ngari t’uf rok bagadad u polo’ i laniyan’.”​—1 Peter 1:22.

James ni reb i gachalpen Jesus e ki weliy boch fan ni ngad ayuweged e piin pilibthir. I yoloy ni gaar: “Baaray e n’en ni be finey Got ni Chitamangiy ni ir e bin nib machalbog ma ba riyul’ e liyor ngak, ni aram e ngan ayuweg e bitir ndariy e gallabthir rorad nge piin ni ppin ni ke yim’ e pumoon rorad ma yad be gafgow, mu un ayuwegey nge dabi kirebnigey e kireb nu fayleng.” (James 1:27) Kari yog James reb e thin ni ra pug e tafinay. Re thin ney ni yog James e be dag feni ga’ farad u wan’ Jehovah.

Ere, gathi kemus ni dab da gafgowniged e piin pilibthir. Ya thingar ud daged e magafan’ ngorad ni aram e ngad rin’ed boch e maruwel ni ra yib angin ngorad. (Mu guy e kahol ni “T’ufeg ni Yibe Dag ko Ngongol,” ko pages 6-7.) I yoloy James ni gaar: “Michan’ ngak Got nde chag e ngongol ngay e ba yam’.”​—James 2:26.

Fal’eg Laniyan’ e Pilibthir ni “Be Gafgow”

Ku bay ban’en nib fel’ ni yira fil ko thin rok James. Mu tay fanam i yan riy ni yog James ngak e piin Kristiano ni ngar ayuweged e piin “ni yad be gafgow.” Fare thin nu Greek ni kan piliyeg ni “gafgow” e be yip’ fan e gafgow nib gel ni ma yib ko rarogon e yafas rodad. Dariy e maruwar riy ni boor u fithik’ e piin pilibthir e ma yib ngorad e gafgow nib gel. Boch i yad e ma tawreng. Boch i yad e ma kireban’rad ni bochan e bay boch ban’en ni dabkiyog ni ngar rin’ed ya kar pilibthirgad. Mus ko piin ni yad ba pasig ko pigpig rorad ku Got e ku rayog ni nge war lanin’rad. A mu lemnag John, b ni ir be’ nib yul’yul’ ni ma machibnag murung’agen Gil’ilungun Got ni ke pag aningeg i ragag e duw, ma dalip ni baaram e duw nga tomuren e i par ni be machib ni polo’ e tayim rok ara special pioneer. Nap’an ni ke gaman 80 e duw rok, me yog John ni yu ngiyal’ ma ma thamiy ni ke war laniyan’. I yog ni gaar: “Gubin ngiyal’ ni gu ma sap nga tomur ko pi oloboch rog, boor e oloboch ni kug rin’. Ma gu ma par ma gu ma lemnag ni pi n’en nku ug rin’ e ku rayog ni nge fel’ boch nga rogon ni gu rin’.”

Pi cha’ nem e rayog ni ngan fal’eg lanin’rad ni ngar nanged ni Jehovah nib flont e der lemnag ni gadad ba flont. Yugu aram rogon ni manang e oloboch rodad, ma be yog e Bible murung’agen ni gaar: “Faan mang e mu tay ngan’um e kireb ni gamad be rin’, me mini’ e rayog rok ni nge thay ndab ni gechignag?” (Psalms 130:3) Arrogon, dar ma sap Jehovah ko pi oloboch rodad nge pag rogon ya ma guy e tin ni bay u lan gum’irchadad. Uw rogon ni gad manang e re n’ey?

David ni Pilung​—nib tadenen ma de flont—​e ke thagthagnag Got nga laniyan’ ni nge yoloy fapi thin ni bay u Psalms 139:1-3 ni gaar: “Somol, ga be guy lanin’ug, ma ga manangeg. Ga manang urngin e tin ni gu ma rin’; ra mpar u urel ma ba tamilangan’um u urngin e tin ni gu be lemnag. Ra gu be maruwel ara gu be toffan, ma ga be guyeg; ga manang urngin e ngongol rog.” U roy ma fare thin ni “ga be guyeg” e be yip’ fan ni “ngan rurug nge chuw fitayru’,” ni taareb rogon nga reb e ta milay’ ni be chuweg fitayru’ e grain. U daken e thagthag ni ke tay Got, ma ke micheg David ngodad ni Jehovah e rayog ni nge dabki sap ko kireb rodad me tay nga laniyan’ fel’ngidad.

Dabi pag talin e Chitamangidad nib ta runguyey ni bay u tharmiy​—ma ra i tay u wan’—​e maruwel rodad nib fel’ u n’umngin nap’an ni gad ra par ni gad ba yul’yul’ ngak. Aram fan ni, be yog e Bible ni gathi ir be’ nib laniyan’ ni nge pag talin e maruwel nge t’ufeg ni kad daged nga fithingan.​—Hebrews 6:10.

“Tin Kakrom Ban’en e Ke Chuw”

Be dag e Bible ni magawon ko pilibthir e gathi ir e n’en nib m’agan’ Got ngay ni fan ko girdi’. I buch e re n’em u nap’an ni togopluw fa gal nsom’on e gallabthir rodad ko en ni sunmiyrow ma aram me mang pilibthir bang ko yafas ko girdi’. (Genesis 3:17-19; Roma 5:12) Dabi ulul e re n’ey ni manemus.

Rogon ni kad guyed faram e, boor ko pi magawon ni be yib ngodad e ngiyal’ ney​—nib muun ngay e gafgow ni yibe tay ngak e piin ni pilibthir—​e aram e mich riy ni gad be par ko “tin tomuren e rran” ko re m’ag ney. (2 Timothy 3:1) N’en nib m’agan’ Got ngay e nge chuweg wenegan e denen, nib muun ngay ni ngan pilibthir mi nim’. Be yog e Bible ni gaar: “[Got] e bayi n’ag urngin e lu’ u owcherad. Ma aram e dab ku unim’, ma dab ki i kireban’uy, ma dab ku un yor, ma dab ku un amith. Ya tin kakrom ban’en e ke chuw.”​—Revelation 21:4.

U lan e fayleng rok Got nib beech, ma amith ko pilibthir e ra mang ban’en ni kakrom nra chuw. Ku arrogon e gafgow ni yibe tay ko pilibthir. (Mikah 4:4) Mus ko piin ni kar m’ad ni ka yad bay u wan’ Got e yira fasegrad biyay, ya nge yog ni yog e yafas ni manemus ngorad u paradis u fayleng. (John 5:28, 29) Ngiyal’ nem, ma ra m’ug e mich riy ni dawori buch ba ngiyal’ ni aram rogon ni Jehovah Got e gathi ke mus ni ma ayuweg e piin pilibthir machane gubin e piin ni yad ma fol rok.

[Footnotes]

a Arrogon, boch e piin ni kem’ figirngirad e dawora pilibthirgad. Fare mich ni ku ma ayuweg Got e piin ni kab rugod ni kem’ figirngirad e kan dag ni bod ni bay ko Leviticus 22:13.

b Gathi bin nriyul’ i fithingan.

[Box/​Pictures on page 6, 7]

T’ufeg ni Yibe Dag ko Ngongol

U fithik’ e Pi Mich Rok Jehovah, ma piilal u lan e ulung e yad e ngaur daged rogon ni ngan ayuweg e piin ni pilibthir. Yad ma tay ni baga’ fan fare thin ni yog apostal Peter ni gaar: “Gimed e nguum gafaliyed fare ran’ i saf ni Got e ke pi’ ngomed.” (1 Peter 5:2) Ngan ayuweg e piin ni kar pilibthirgad u boch ban’en e aram bang e ayuw rorad ko pi saf rok Got. Ere, mang e ba muun ngay?

Ba t’uf e gum’an’ nge ngan sul ngorad nib pire’ yay ni ngaun sabethin ngorad aram ban’en ni rib t’uf ko piin kar pilibthirgad. Sana kub t’uf e ayuw ni ngan yan nga kantin nge klin, nge maaf ni ngan fekrad ko muulung ko Kristiano, min beeg e Bible nge boch e babyor ko ulung ngorad, nge ku boch ban’en. Ngiyal’ nrayog, ma ngan yarmiy e tin rayog ni ngan rin’ min rin’. c

Ma, uw rogon, ni faanra bay reb e walag ni pumoon ara ppin ni ke pilibthir u lan e ulung ni kari t’uf e ayuw rok ko salpiy? Som’on, e ba fel’ ni ngan nang ko bay e bitir ara girdi’ rok nrayog ni ayuweg. Biney e ra puluw ko fare thin ni bay u 1 Timothy 5:4, ni gaar: “Faanra ba’ be’ ni ppin ni ara’ rogon ma bay pi fak ara pi fak pi fak, ma susun e som’on e nge fil e piin ni pi fak nem rogon ni ngar ngongliyed e maruwel rorad nrogon e maruwel ni ma tay girdien Kristus ngak girdien e tabinaw rorad, ereray kanawoen mi yad fulweg taban e magar rok e matam nge matin rorad nge matam nge matin rok e gallabthir rorad, ya ereram e n’en nib m’agan’ Got ngay.”

Sana fare pilibthir e ba t’uf e ayuw rok ni nge nang ko rayog ni ngeb e ayuw ngak u reb fapi ayuw ni ma pi’ e am fa. Sana boch e girdi’ ko ulung e rayog ni pi’ e ayuw. Faanra dariy reb ko pi n’ey nrayog, ma piin piilal e rayog ni nga rogned ko rayog ni nge ayuweg e ulung fa cha’ fa. Yu ngiyal’, e ni pag ngan rin’ e re n’ey u lan e ulung ko bin som’on e chibog, ya yol Paul ni apostal ngak Timothy ni yow nga maruwel ni gaar: “Dab mu uneg fithingan be’ nga babyoren fithingan e piin ni ke yim’ figirngirad ni faanra dawori pag nel’ i ragag e duw yangaren. Ma ku er rogon ndabi siy ntaab yay ni ke mabgol, ma ba fel’ murung’agen ko ngongol rok ni baara’ rogon: i ir be’ ni ppin ni chuguliy pi fak nib fel’ rogon, ma i ayuweg e milekag ni kar bad nga tafen ma i luknag e rifrif u ay e piin ni girdien Got ni kar bad nga tafen, ma i ayuweg e piin ni kar gafgowgad, ma i tiyan’ nga urngin mit e ngongol nib fel’.”​—1 Timothy 5:9, 10.

[Footnote]

c Ngan Beeg fare article ni “Ngan Pi’ e Tin nib T’uf ko Pilibthir Rodad​—Reb e Magawon ko Kristiano,” ko fare The Watchtower ni July 15, 1988.

[Picture on page 5]

I ayuweg Dorkas e piin ni kem’ figirngirad nib t’uf e ayuw rorad.​—Acts 9:36-39