Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Job—be’ Nib Moon Ko Gum’an’ Nge Yul’yul’

Job—be’ Nib Moon Ko Gum’an’ Nge Yul’yul’

Job​—be’ Nib Moon Ko Gum’an’ Nge Yul’yul’

“Kam guy fare tapigpig rog i Job? Dariy be’ u fayleng nib yul’yul’ ma ba fel’ ni bod ir. Ba’ madgug u wan’ ma ma ayuw ni nge dabi ngongliy e kireb.”​—JOB 1:8.

1, 2. (a) Mang gafgow ni da un lemnag nra buch e yib ngak Job? (b) Mu weliy rogon e yafas rok Job u m’on ni yib e gafgow ngak.

 IMMOY be’ nib moon nib dake urngin ban’en ma ba’ rok​—boor ban’en rok, baga’ fan, ba fel’ fithik’dow, nge ba tabinaw nib felfelan’. Me yib e gafgow nib gel ni dalip yay nib papey ni ra yib reb nge chuw me yib reb. Taareb e nep’ me mul urngin e fel’ rogon rok. Migid ngay, e ba yoko’ nib pag rogon ni li’ urngin e bitir rok. De n’uw nap’an nga tomuren, me yib ngak ba m’ar ni meewar me par downgin ni ga’ngin ni ke sug ko lot ni rib amith. Sana kam nang ni re moon nem e Job, ni ir e kenggin e thin ko fare babyor nu Bible ni Job.​—Job, guruy ni 1 nge 2.

2 I non ni be athapeg rarogon ni gaar, “O rarogog ko fa tini ke yan e pul kakrom.” (Job 3:3; 29:2NW) Nap’an ni rab e gafgow, ma mini’ e der finey e tin kafram e rran? Rogon Job, e i par e yafas rok nib fel’ rogon, ba dake kan yororiy ko buch waathan. Piin ga’ farad e yad ma tay fan ma yad ma gay e fonow rok. (Job 29:5-11) Immoy ni boor ban’en rok, machane ma lemnag e salpiy nib puluw rogon. (Job 31:24, 25, 28) Nap’an nra mada’nag be’ ni kem’ figirngin ara bitir ni dariy e gallabthir rok nib t’uf ban’en rorad me ayuwegrad. (Job 29:12-16) Me par nib yul’yul’ ngak leengin.​—Job 31:1, 9, 11.

3. Uw rogon Job u wan’ Jehovah?

3 Job e i tay e yafas rok ni dariy thibngin ya bochan ni ma tay fan Got. I gaar Jehovah, “Dariy be’ u fayleng nib yul’yul’ ma ba fel’ ni bod ir. Ba’ madgug u wan’ ma ma ayuw ni nge dabi ngongliy e kireb.” (Job 1:1, 8) Machane dariy fan feni yul’yul’ pangin Job, ya gafgow ni yoor e wageynag rarogon e yafas rok ni ba fel’ rogon. Urngin ban’en ni ke ngongliy e ke m’ay nga bang, ma rarogon e ngongol rok e ni skengnag ko amith nge kireban’ ni rib gel nge kankanan’.

4. Mang fan ni baga’ e ayuw ni ra yib ni yira lemnag e skeng nib gel ni yib ngak Job?

4 Riyul’, Job e gathi goo ir e tapigpig rok Jehovah ni ke amith ko gafgow ni tomgin ma ba elmerin. Boor e Kristiano e chiney ni rayog ni ngar weliyed e tin ni ke buch rorad ni taareb rogon ngak Job. Bochan e re n’ey, ma l’agruw e deer e ba’ nib ga’ fan ni ngan lemnag: Uw rogon ni yira lemnag e skeng nib gel ni yib ngak Job ma ra ayuwegdad u nap’an ni rab e gafgow ngodad nib gel? Nge uw rogon ni ra fil ngodad ni nga i gel e runguy rodad ngak e piin ni ke gafgow?

Ban’en ni Fan ko Yul’yul’ nge Ba Skeng ko Yul’yul’

5. Rogon ko n’en ni yog Satan e mang fan ni i pigpig Job ngak Got?

5 Rogon Job e rib thil. Ri de nang Job, ni ke tay fare Moonyan’ ni gathi be pigpig Job ngak Gog u fithik’ e yul’yul’. U nap’an reb e muulung u tharmiy me yog Jehovah ngan nang pi fel’ngin Job, me fulweg Satan ni gaar: “Kam par ni ga be yoror rok nge girdi’ nu tabinaw rok nge urngin ban’en ni ba’ rok.” Arfan ni yog Satan ni fel’ ngak e ke k’aringan Job​—me lemnag e tin ka bay e tapigpig rok Got ni riyul’. Me yog Satan ngak Jehovah ni gaar, “Ga ra fek rok urngin e tin ni ba’ rok, ma ra yog nga owchem e thin nib togopuluw ngom.”​—Job 1:8-11.

6. Mang fare thin fa issue nib ga’ fan ni yog Satan?

6 Re thin nem ara issue e ban’en nib ga’ fan. Ke maruwarnag Satan rogon ni ma gagiyeg Jehovah. Gur riyul’ ni rayog rok Got ni nge gagiyegnag e palpalth’ib u fithik’ e t’ufeg? Ara bod ni ke yog Satan ni fel’ ngak e ra i gel ko tomur? I pag Jehovah fare Moonyan’ nge skengnag Job, ba pagan’ nga feni yul’yul’ e tapigpig Rok. Arfan, ni fek Satan i yib e gafgow ngak Job nib papey ni rab reb nge chuw meb reb. Nap’an nde fel’ rogon Satan ko tin som’on e gafgow nib nag me gafgownag Job u ba m’ar ni rib amith. Me dugliy fare Moonyan’ ni gaar, “Be’ nib girdi’ e ra pag urngin ban’en ni fan e nge ayuweg e pogofan rok.”​—Job 2:4.

7. Mang boch e kanawo’ ni pi tapigpig rok Got e ngiyal’ ney e rayog ni ngeb e skeng riy ngorad ni bod Job?

7 Yugu aram rogon ni boor e Kristiano e chiney ni der gafgow nge taw ko gini taw Job ngay, ma boor e gafgow nib thilthil rogon ni ma gafgownagrad. Boor e ma mada’nag e gafgow ara magawon u tabinaw. Ngongolen e par ni ke mo’maw’ ara ke koley e m’ar e rayog ni kirebnagey. Boch e girdi’ e kar m’ad ni fan ko michan’ rorad. Riyul’, ni dab da lemniged ni Satan e ir e be k’aring urngin e gafgow ni gad be gafgow riy. Ya bin rogon, e boch e magawon e ra yog ni buch nbochan e oloboch rodad ara rarogon dowdad ni yog ngodad. (Galatia 6:7) Ma gadad urngin nra magawonnagdad e pilibthir nge riya’ nib gel ko pi n’en ni ka ma buch u fayleng. Be tamilangnag e Bible ni ngiyal’ ney, e der fal’eg Jehovah e maang’ang nge yororiy e pi tapigpig rok ko pi gafgow ney.​—Eklesiastes 9:11.

8. Uw rogon ni rayog nge fanay Satan e pi gafgow ni gad be gafgow riy?

8 Aram rogon, me Satan e rayog ni fanay e gafgow ni keb ngodad nge warnag e michan’ rodad. I yog Paul ni ke gafgow ya keb ‘ba liliy ngak nib gel e amith riy, ni yib ni susun e mol’og rok moonyan’ ni nge pirdiiy.’ (2 Korinth 12:7) Demtrug ko re n’ey e ba magawon ko dowef, ni bod ni gathi ri kab fel’ e changar rok, ara yugu ban’en, ma manang Paul fan ni Satan e ra yog ni fanay e re magawon nem nge warnag ko felfelan’ nge yul’yul’ rok. (Proverbs 24:10) Chiney, e rayog ni k’aring Satan chon e tabinaw, fa piin ni gimed nga skul ma ku rayog ni pi am ngar gafgowniged e pi tapigpig rok Got u reb e kanawo’ fa reb.

9. Mang fan ni togopuluw ara gafgow e dab da gingad ngay nib gel?

9 Uw rogon ni rayog ni ngada mada’naged e pi magawon ney nib fel’ rogon? Ngad sapgad ngay ni ba ngiyal’ ni ngada daged ni t’ufeg rodad ngak Jehovah nge kad pied gadad nga tan gelngin ni th’abi gel e ba puluw. (James 1:2-4) Demtrug tapgin e mochuch rodad, ma yira nang feni ga’ fan e yul’yul’ ku Got ma ra ayuwegdad ngad pired ni gad ba mudugil ko tirok Got. I yol apostal Paul ngak e pi Kristiano ni gaar: “Pi tafager rog ni gimed ba t’uf rog, dab mu gingad ko gafgow nib gel ni yibe tay ngomed ni ba skeng ngomed, ni gowa ban’en ni kam gingad ngay.” (1 Peter 4:12) Me weliy Paul ni gaar: “Urngin e girdi’ ni yad ba adag ni ngar pired u reb e pangin nib m’agan’ Got ngay ma kar taab girdi’gad Kristus Jesus e bay ni gafgownagrad.” (2 Timothy 3:12) Satan e ka be maruwarnag e yul’yul’ rok e Pi Mich Rok Jehovah, ni bod ni rin’ ko n’en ni buch rok Job. Bin riyul’, e be yog e Bible ni Satan e ke gelnag e cham ni be tay ko girdi’ rok Got u nap’an e pi rran ney ko tomur.​—Revelation 12:9, 17.

Ban’en ni De Taareb An’uy Ngay nge Boch e Fonow nib Kireb

10. Mang e gafgow Job riy ndabi buch rok boch e girdi’?

10 I gafgow Job u ban’en ni de fel’, ban’en ni dabi buch rodad. De nang ko mang fan ni keb e pi gafgow nem ngak. Me oloboch Job riy nge lemnag ni gaar, “I Somol e [ke] pi’ e tin ni immoy rog, me ir e [ke] fek rog e chiney.” (Job 1:21) Ra buch, ni Satan e ri guy rogon ni nge lemnag Job ni Got e ani ke k’aring e gafgow ngak.

11. Mu weliy e n’en ni rin’ Job ko pi gafgow ni tay.

11 Job e ri kireban’ nib gel, ma yugu aram rogon me siyeg ni nge yog e thin nib kireb ngak Got, ni bod ni be towasar leengin ngak ni nge rin’. (Job 2:9, 10) I gaar ba dake, ‘kan adag daken e piin nib kireb ngog.’ (Job 21:7-9) ‘Mang fan ni be gechignigeg Got?’ ke balyangan’ ngay. Bay yu ngiyal’ ni bayi n’en ma baadag ni ngem’. Me gaar, “O mu mithigeg nga lan e low ko yam’, mu tayeg ni gub mith nge taw ko ngiyal’ ni ke chuw e damumuw rom!”​—Job 14:13, NW.

12, 13. Mang e rin’ fapi thin ni yog fa dalip i fager rok Job ngak?

12 Immoy dalip e fager rok Job nra bad ra guyed, ni faan gowa ngar felfel’gad ngak “ngar fal’eged laniyan’.” (Job 2:11) Yugu aram rogon ma ra daged ni “ba oloboch rogon e fal’eg laniyan’ rorad.” (Job 16:2NW) Rayog ni fel’ rogon Job ko fager ni piin nra chuweg ko mochuch ko pi magawon rok, machane dalip ney e fager e ra puthuyed boch ko wagey laniyan’ rok Job mar gelnaged e ngochngochan’ rok.​—Job 19:2; 26:2.

13 Ba puluw ni nga nog, ni sana fith Job ir ni gaar: ‘Mang fan ni gag? Mange ku gu rin’ ni ngeb urngin e pi gafgow ney ngog?’ Pi fager rok e rogned boch ban’en nrayog ni nge bannag. Ur lemnaged ni Job e ke giringiy e gafgow nga daken ya bochan ni ke fal’eg reb e denen nib ubchiya’. I yog Elifaz ni gaar, “Ayugu mog be’ ni i par nib mat’aw me yib e gafgow ngak. Kug guy e girdi’ nra gied e but’ ko kireb mi yad yung e kireb ngay ni bod rogon e awoch nni yung, ere chiney e tin nib tagan nge kireb e ke yog ngorad riy ni aram wom’engin.”​—Job 4:7, 8.

14. Mang fan ni yugu dab da posgad ma gad yog ni gafgow e bochan e ngongol nde fel’?

14 Ba mudugil, nra yib e magawon ni faan gad ra yung e tin ni yima ar’arnag ma gathi tin fan ko kan ni thothup. (Galatia 6:7, 8) Machane, u lan ere m’ag ney, e rayog ni sum e magawon nyugu demtrug rogon e ngongol rodad. Maku reb, e dariy kanawoen mi nog ni piin nib fel’ e dariy e gafgow ni ra yib ngorad. Jesus Kristus, “ndariy thibngin ma dariy e denen rok,” e gafgow ko yam’ nib gel e amith riy u daken baley i gek’iy ni yima gafgownagey riy, me apostal James e gafgow ko yam’ nib martyr. (Hebrews 7:26; Acts 12:1, 2) Fapi thin nde puluw ni yog Elifaz nge fagali cha’ ni yad e k’aring Job ni nge ayuweg murung’agen nge par nib fel’ me micheg nde kireb e rok. Machane, farad gel lungun ni yad be dugliy ni gafgow rok Job e bochan e kireb rok e sana k’aring nge lemnag Job ni de mat’aw Got.​—Job 34:5; 35:2.

Ngan Pirieg e Ayuw u Nap’an e Gafgow

15. Mange lem nra ayuwegdad u nap’an ni kada mada’naged e gafgow?

15 Bay ban’en ni gad ra fil u roy fa? Gafgow, nge m’ar, ara togopuluw e rayog ni m’ug ni gowa de puluw. Boch e girdi’ e be m’ug ni boor ko pi magawon nem e der ma yib ngorad. (Psalm 73:3-12) Yu ngiyal, ma rayog ni ngad fithed gadad ko pi deer nib aray nib ga’ fan ni gaar: ‘Gur t’ufeg rog ngak Got e ra k’aringeg ni nga gu pigpig ngak ni yugu demtrug ko mang e ra buch? Gu be yim’ nbochan ni nga gu pi’ ngak Jehovah “e fulweg ni nge pi’ ko ani be moningnag?”’ (Proverbs 27:11; Matthew 22:37) Ri dab da paged e thin ko girdi’ ni der lem me non nge k’aringdad nge maruwaran’dad ko Chitamangidad nu tharmiy. Reb e Kristiano nib yul’yul’ ni gafgow u ba m’ar ni der chuw ni boor e duw e yog bayay ni gaar: “Gu manang ni demtrug e n’en ni ra pag Jehovah nge buch e ra yan i aw nib fel’. Gu manang nra pi’ gelngig ni rogon nib t’uf rog. Gubin ngiyal’ ni ma rin’.”

16. Uw rogon ma Thin rok Got e ma pi’ e ayuw ngak e piin ni be mada’nag e magawon nib gel?

16 Rogon feni salap Satan, e bay ban’en ni gad manang riy ni de nang Job. “Gadad manang e tin ni be lemnag ngodad,” ara pi liyeb rok ni kireb. (2  Korinth 2:11) Ma ku reb, e bay e fel’ rogon rodad ko tamilangan’ ni ra ud feked. U lan e Bible, e gad ra pirieg riy murung’agen e pumoon nge ppin nib yul’yul’ ni yog ni ra k’adedan’rad u fithik’ urngin mit e gafgow. Apostal Paul ni boor e gafgow ni tay ko tin ni tay boch e girdi’ e yoloy ni gaar: “Ya urngin ban’en nni yoloy nga lan e babyor nib thothup e ni yoloy ni nge fonownagdad, ni bochan e nge yog e l’agan’ ngodad u fithik’ e gum’an’ nge athamgil laniyan’ ni be pi’ e thin ko babyor nib thothup ngodad.” (Roma 15:4) Reb e Mich u Europe nni kalbusnag nbochan e michan’ rok u nap’an e bin l’agruw e mahl ko fayleng e thilyeg e ggan rok u dalip e rran nga bake Bible. Me gaar, “rib tow’ath e gali n’em ni kan thilyeg!” “Dariy fan e mak’iy ko dowef ni gu tay, ya ke yog e ggan ngog ni tirok Got ban’en ni ke ayuweg e yafas rog nge yafas rok boch e girdi’ ko pi skeng ni yib ngomad ko ngiyal’ nem ni rib gel e magawon. Kug chaariy ere ke Bible nem ke mada’ ko chiney.”

17. Mang e ma pi’ Got ni rayog ni ayuwegdad ngad k’adedan’dad?

17 N’en ni kub chag ko thin nu Bible ni ma fal’eg lanin’uy, e boor ban’en ni bay rodad ni ma ayuwegdad ko fol Bible ni ma pow’iydad nib fel’ rogon nge yog ni darod u fithik’ e magawon. Faan ga ra guy fare Watch Tower Publications Index (Babyor ko Ulung ni Bay Fithingan e Babyor nge Page Riy ni Rayog ni Ngan Pirieg Ban’en Riy), ma baga’ ni ga ra pirieg riy e n’en ni rin’ reb e Kristiano u reb e magawon ni taareb rogon ko birom. (1 Peter 5:9) Maku rayog ni nge yog e ayuw nib gel ni ngam weliy salpem ngak e piin piilal ko ulung ni yad manang fan ban’en ara Kristiano ni ke ilal. Bin th’abi fel’ e meybil, rayog ni ngam pagan’um ko ayuw rok Jehovah nge kan ni thothup rok. Uw rogon ni togopuluw Paul ko fapi ‘bat’ rok Satan? I fil rogon ni nge tor nga daken gelngin Got. (2 Korinth 12:9, 10) I yoloy Paul ni gaar, “Demtrug e mit i n’en ni gu ra mada’nag ma ba’ gelngig ni ke pi’ Kristus nrayog ni gu par riy.”​—Filippi 4:13.

18. Uw rogon ni rayog ni nge pi’ e pi Kristiano ni gadad e athamgil nib ga’ fan ngodad?

18 Ere ayuw e ba’, ma thingari dab mu tuntun ni ngam gaweg. “Ka a yigi mulan’um ko ngiyal’ nib gel e magafan’? Ra war gelngim,” aray rogon ni yog e proverb. (Proverbs 24:10) Ri bod rogon e ngal nrayog ni buthug ba naun ni palang, mulan’ e rayog ni warnag e yul’yul’ rok reb e Kristiano. Ke pi’ Jehovah ngodad e ayuw u daken e piin yad e tapigpig rok Got ni ngan togopuluw ko biney e riya’. I m’ug ba engel ngak Jesus nge pi’ gelngin ko fare nep’ nni kol. (Luke 22:43) Ma nap’an ni be milekag Paul nga Roma nib kalbus, ma nap’an ni mada’nag fapi walag ko market nu Appius nge fare binaw ni ka nog Dalip Tafen e milekag ngay me “pining e magar ngak Got ni bochrad, ma aram me athamgil laniyan’.” (Acts 28:15) Reb e walag nu Chiyamen e kam nang e ayuw ni yog ngak u nap’an ni taw ko concentration camp nu Ravensbruck ni ba fel’ yangaren ni kari rus. I yog ni gaar, “Reb e Kristiano e piriegeg ni papey me dag e t’ufeg ngog me fekeg reb e walag ni ppin nib yul’yul’ nge ayuwegeg nge par ni bod ba matin ngog ko tirok Got ban’en.”

“Mmichegem ni Gab Yul’yul’”

19. Mange ayuweg Job nge togopluw nga gelngin Satan?

19 I weliy Jehovah rogon Job ni be’ nib moon “nib yul’yul’.” (Job 2:3) Dariy fan ni mulan’ ma der nang fan ni ke gafgow, ma de chefchef Job ko fare magawon ko yul’yul’. De mithag Job urngin ban’en u fan tapgin ni be par nib fas. I tay ir ngay ni gaar: “Nge mada’ ni nggum’ ma dab gu chuweg e yul’yul’ rog!”​—Job 27:5, NW.

20. Mang fan ni k’adan’ e baga’ fan?

20 Mudugilan’ ni aray rogon e ra ayuwegdad ngad pared ni gad ba yul’yul’ ni yugu demtrug rarogon​—ko skeng, fa togopluw ara gafgow. I yog Jesus ko ulung nu Smyrna ni gaar, “Mmotoyil ngog! I moonyan’ e bayi skengnagmed ya bayi gagiyegnag nga nin’ boch i gimed nga kalbus; ma gafgow ni nge yib ngomed e bayi par ni ragag e rran. Ere ngam yul’yul’ ngog ni mus ni faanra ngan thang e fan rom, ma aram mu gu pi’ e teeliyaw ko yafos ngom.”​—Revelation 2:10.

21, 22. Nap’an ni gad be k’adan’dad ko gafgow, ma mang tamilangan’ e ra fal’eg lanin’dad?

21 U lan e re m’ag ney ni Satan e be gagiyegnag, e k’adan’ nge yul’yul’ rodad e bay ni skengnag. Machane, micheg Jesus ngodad ni gad ra sap ko gabul nge langlath, ma dariy fan ni ngad rusgad. N’en nib ga’ fan e ngad micheged ni gad ba yul’yul’. I yog Paul ni, “Fare gafgow nib ga’ e ba ngoch nap’an” ma “flaab” nib ga’, ni micheg Jehovah ngodad, e “ba thum’ nga wuru’ ma ra par ni manemus.” (2 Korinth 4:17, 18NW) Ki mada’ ko gafgow rok Job nib gel ma ba ngoch nap’an ni yira taarebnag ko felfelan’ nib gel ni i tay u m’on ngo tomuren e skeng nib ngak.​—Job 42:16.

22 Machane, ra moy yu ngiyal’ u lan e yafas rodad ni skeng ni ma yib ngodad e ma dake dabi m’ay ma gafgow ni gad ma tay e ma dake nge dabkiyog rodad. Bin migid e thin ara article e gad ra lemnag ko uw rogon ni n’en ni rin’ Job e rayog ni fil ngodad ku boch ban’en ko k’adan’. Maku gad ra sap nga boch e kanawo’ ni rayog ni ngada gelnaged boch e girdi’ riy ni keb e gafgow ngorad.

Uw Rogon ni Ga Ra Fulweg?

• Mang e n’en nib ga’ fan ni yog Satan u murung’agen e yul’yul’ rok Job?

• Mang fan ni gafgow e dab da gingad ngay?

• Uw rogon ni ma ayuwegdad Jehovah ngad k’adan’gad?

[Study Questions]

[Pictures on page 21]

Ngan gay bochi murung’agen, mu uni non ngak e piin Kristiano ni kari ilalgad ko tirok Got, ma gad yog lanin’dad u fithik’ e meybil e ra yog ni ayuwegdad ngad k’adan’gad