1. Mang reb e ban’en ni gad baadag, ma mang e ba muun ko re n’ey?

 UW ROGON u wan’um ni faanra bay be’ ni ga manang ma ga ma tayfan ni ke pagtalin fithingam, fa reb e dakir poyem? Re n’ey e rayog ni nge k’aringem ni nge mulan’um. Mang fan? Bochan e gad gubin ni gad baadag ni ngad fel’gad u wan’ e girdi’. Machane gathi kemus aram, ya ku gad baadag ni ngan nang ko uw rogodad ni girdi’ nge n’en ni ke yag ni ngad rin’ed.​—Job 31:6.

2, 3. Uw rogon ni n’en ni gad ma ar’arnag ni aram e gad baadag ni nge ga’ fadad u wan’ e girdi’ e rayog ni nge fekdad nga bang? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

² Machane, re n’ey ni gad baadag ni nge ga’ fadad u wan’ e girdi’ e ku bod yugu boch e ar’ar ni bay rodad nrayog ni nge fekdad nga bang nde puluw ni bochan e dawor da flontgad. Re n’ey e rayog ni nge k’aringdad ni ngad adaged ni ngan n’ufdad u reb e kanawo’ nsusun e gathi aram kanawoen ni ngan rin’. Re fayleng rok Satan ney e ma k’aring e girdi’ ni ngar adaged ni nge gilbuguwrad mu unograd u boch ban’en. Faanra rin’ be’ e re n’ey, ma aram e dabkiyog ni nge liyor me pining e sorok ngak Jehovah Got ni Chitamangidad ni bay u  tharmiy u rogon kanawoen nsusun e ngan rin’.​—Rev. 4:11.

³ Nap’an ni immoy Jesus u fayleng, ma immoy boch e tayugang’ ko teliw nde puluw rogon ni ur lemnaged rogon ni nge nangrad yugu boch e girdi’. I ginang Jesus pi gachalpen ni gaar: “Mu ayuwgad rok e pi tamachib ko Motochiyel, ya yad ba adag ni nguu ranod ni ka ron’ed e mad nib n’uw, ma yad ba adag ni nguun siro’ ngorad ko gin ni bay e market riy; ma ku yad ba adag e chiya ni kan tay u lan tafen e muulung i yan nib mudugil e girdi’ ntagil’ nge yungi n’en nth’abi fel’ ni yima par riy ko pi madnom ni yima tay.” Ki ulul ngay ni gaar: “Gechig ni yira pi’ ngorad e ri kab gel!” (Luke 20:46, 47) Machane, i yog nib fel’ e n’en ni ke rin’ be’ nib pin ni ke yim’ figirngin ni yon’ l’agruw chi kobre’ nrow nib achig nga lan tafen e salpiy ndariy be’ ni guy. (Luke 21:1-4) Ere ba tamilang nre n’ey ni ngan nang be’ u boch ban’en e ba thil rogon ni i lemnag Jesus nga rogon ni i lemnag yugu boch e girdi’. Re article ney e ra ayuwegdad ni nge puluw rogon ni ngaud lemnaged e re n’ey, ma aram rogon e lem nib m’agan’ Jehovah Got ngay.

4. Mang e bin th’abi fel’ e kanawo’ ni ngan nangdad riy, ma mang fan?

⁴ Mang e bin th’abi fel’ e kanawo’ ni ngan nangdad riy? Gathi gad ma guy rogon ni ngan nangdad u rogon kanawoen ni ma lemnag e girdi’, ni bod rogon ni nge tolang e skul rodad, ara nge fel’ e siyobay rodad, ara nge gilbuguwdad ko gosgos ni gad ma un ngay, ara kachido ni kan pag yaadad riy, ara tang ni ka don’ed. Ya rogon ni gad baadag ni ngan nangdad e ba puluw ko n’en ni yog Paul ko fapi thin ni be gaar: “Chiney ni kam nanged Got​—fa reb e nggog ni ke nangmed Got e mang fan ni gimed baadag ni ngam sulod ko tin nib meewar ban’en ma dariy gam’engin, mu kum manged sib riy bayay?” (Gal. 4:9, NW) Ri gad ba tow’ath ni ke ‘nangdad Got’ ni ir e Pilung Rodad Nth’abi Tolang u ga’ngin e palpalth’ib. Ba m’agan’ ngay ni ngari fel’ e tha’ u thildad. Rogon ni yog be’ ni boor ban’en ni manang e baadag Got ni “ngari nangdad nib fel’ rogon, me t’ufegdad, ma gad mang fager rok.” Ere nap’an nra taydad Jehovah ni gadad e fager rok, ma aram e ra yib fan ni ke sunmiydad.​—Ekl. 12:13, 14.

5. Mang e thingar da rin’ed ya nge yag ni nangdad Got?

⁵ Ireray reb e tow’ath ni yag ngak Moses. Nap’an ni wenig ngak Jehovah ni nge ayuweg ya nge yag ni nang e tin ni Ke lemnag ni nge rin’, ma aram me yog Jehovah ngak ni gaar: “Bay gu rin’ ni bod ni ka mog, ya gu manangem nib fel’ rogon ma gab fel’ u wan’ug.” (Ex. 33:12-17, BT) Ku arrogodad ni boor e tow’ath nrib manigil nra yag ngodad u nap’an nra nangdad Jehovah nib fel’ rogon. Machane, mang e thingar da rin’ed me yag ni nangdad Jehovah nib fel’ rogon? Thingari t’uf rodad ma gad ognag e yafos rodad ngak.​—Mu beeg e 1 Korinth 8:3.

6, 7. Mang e rayog ni nge k’aringdad ni nge kireb e tha’ u thildad Jehovah?

⁶ Machane, thingar da guyed rogon ni nge par nib fel’ e tha’ u thildad e Chitamangidad ni bay u tharmiy. Ba t’uf ni ngad boded e pi Kristiano u Galatia ni yol Paul ngorad. Ba t’uf ni ngad guyed rogon ni nge dab kud manged sib ko “tin nib meewar ban’en ma dariy gam’engin” ko re fayleng ney, nib muun ngay e pi n’en ni yima rin’ ni nge fel’ rogoy min gagiyel riy. (Gal. 4:9, NW) Pi walag nem ni ur moyed ko bin som’on e chibog e ke yag ni nge nangrad Got. Machane, i yog Paul ni ku aram e pi walag ni kar “sulod” ko tin ndariy gam’engin. Ere n’en ni be yog Paul ngorad e be gaar: “Mang fan ni ngam sulod ngkum manged sib bayay ko pi n’en ni kam paged ni bogi ban’en ndariy gam’engin ara angin ngomed?”

⁷ Gur, rayog ni ngki buch ban’en rodad ni aray rogon e ngiyal’ ney, fa? Rayog. Som’on nda nanged  Jehovah, ma dabisiy ni bay boch ban’en ni ud rin’ed ko re fayleng ney ni i gilbuguwdad ara i fel’ rogodad riy ni kad paged nga tomur ni bod rogon e n’en ni rin’ Paul. (Mu beeg e Filippi 3:7, 8.) Sana bay ba guruy e salpiy ni kan ognag ngodad nrayog ni nga darod riy nga reb e skul nib tolang, machane kad siyeged. Fa reb e dad feked reb e maruwel nib tolang puluwon ni kan ognag ngodad, ara kad siyeged ni ngad rin’ed boch ban’en ni nge yoor e salpiy rodad riy. Fa reb e sana rayog ni nge gilbuguwdad ara yoor e salpiy rodad ni bochan e gad ba salap ko musik ara ba mit e gosgos. Machane, kad siyeged urngin e pi n’em. (Heb. 11:24-27) Ere ri gad bbalyang ni nge taw ko chiney mad kalgadngan’dad ko n’en nib fel’ ni kad dugliyed ni ngad rin’ed, ma gad lemnag ni faan gomanga da nameged e pi n’em ma ra fel’ boch e par rodad e chiney! Mit ney e lem e ra k’aringdad ni ngkud sulod ngad nameged e pi n’en ni bay ko re fayleng ney ni kad ted ni bogi ban’en nib ‘meewar ma dariy gam’engin.’ a

8. Uw rogon ni ngad dugliyed u wan’dad ni nge nangdad Jehovah?

⁸ Uw rogon ni ngad dugliyed u wan’dad ni nge mang Jehovah e ir e nge nangdad ma gathi re fayleng ney? Ra ngad rin’ed e re n’ey, ma bay l’agruw ban’en nib ga’ fan nib t’uf ni nge dab da paged talin. Som’on e, Jehovah e gubin ngiyal’ ni ma lemnag e piin ni yad ma pigpig ngak u fithik’ e yul’yul’. (Mu beeg e Hebrews 6:10 b; 11:6) Urngin e pi tapigpig rok nib ga’ farad u wan’, ma ‘de mat’aw’ u wan’ ni nge fek owchen rok e piin ni yad ba yul’yul’ ngak. Jehovah e gubin ngiyal’ ni “manang e piin ni yad girdien.” (2 Tim. 2:19) Ma “yiluy e changar rok ngak e piin ni yad mmat’aw,” ma manang rogon ni nge ayuwegrad ko gafgow ni ke yib ngorad.​—1 Pet. 3:12; 2 Pet. 2:9.

9. Mu weliy boch e kanawo’ ni ke dag Jehovah riy nib felfelan’ ko girdi’ rok.

⁹ Bay yu ngiyal’ ni ke dag Jehovah nib felfelan’ ko girdi’ rok u boch e kanawo’ ni yira ngat ngay. (2 Kron. 20:20, 29) Am lemnag rogon ni ayuweg e girdi’ rok u lan fare Red Sea u nap’an ni be lol’ograd e pi salthaw rok Farao. (Ex. 14:21-30; Ps. 106:9-11) Ireray reb e ban’en ni buch nri ngat e girdi’ ngay ni bochan e 40 e duw nga tomuren ma ka yibe weliy murung’agen. (Josh. 2:9-11) Chiney ni gad be chugur ko ngiyal’ nra chel Gog nu Magog nge cham ngodad ni bod rogon ni kan yiiynag e ra yib e athamgil nga lanin’dad u nap’an ni gad ra lemnag rogon ni ma dag Jehovah e t’ufeg nge gelngin nib gel ni fan ko girdi’ rok. (Ezek. 38:8-12) Ra taw ko ngiyal’ nem ma gad ra felfelan’ ngay ni kad guyed rogon ni ngad pared ni gad ba fel’ u wan’ Got ko bin ni ngad fel’gad u wan’ e re fayleng ney.

10. Mang reb e ban’en u rogon ni ma lemnagdad Jehovah nib t’uf ni nge dab da paged talin?

¹⁰ Bin migid e n’en nib ga’ fan ni kub t’uf ni nge dab da paged talin e aram e: Rayog ni nge dag Jehovah ni be lemnagdad u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy. Piin ni yad ma rin’ boch ban’en nib fel’ ni bochan e nge guy e girdi’ e dabi tow’athnagrad Jehovah. Mang  fan? Ya ke m’ay i pi’ puluwon ngorad nib polo’ ni bochan e be n’ufrad e girdi’. (Mu beeg e Matthew 6:1-5.) Machane, i yog Jesus ni “be guy” e Chitamangin e piin ni yad be rin’ e tin nib fel’ ni fan ngak yugu boch e girdi’ ndariy be’ ni manang. Ma guy e pi n’em ma ra pi’ puluwon ngorad. Machane, bay yu ngiyal’ ni ma tow’athnagdad Jehovah u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy. Chiney e ngad weliyed boch e kanawo’ ni ke rin’ e re n’ey riy.

11. Uw rogon ni dag Jehovah ngak Maria ni be lemnag?

¹¹ I mel’eg Jehovah be’ nib pin nib sobut’an’ ndawori nang e pumoon ni ka nog Maria ngak ni nge mang chitiningin Jesus ni Fak. Ma par Maria u bochi binaw nib achig ni ka nog yu Nazareth ngay. Re binaw nem e ba palog u Jerusalem nge fare tempel riy ni kan ngongliy nrib manigil. (Mu beeg e Luke 1:26-33.) Ere mang fan ni mel’eg Got Maria ni nge rin’ e biney e maruwel? Yib i m’ug Gabriel ni engel ngak me yog ngak ni ‘kari tow’athnag’ Got. I dag Maria nrib fel’ e tha’ u thilrow Jehovah ko n’en ni yog ngak Elizabeth nreb e girdi’ rok boch nga tomuren. (Luke 1:46-55) Arrogon, ba n’uw nap’an ni i yaliy Jehovah Maria, ma bochan e yul’yul’ ni tay ma aram me tow’athnag u reb e kanawo’ nde lemnag ni yira tow’athnag riy.

12, 13. Uw rogon ni tay Jehovah fan Jesus u nap’an nni gargeleg ngu nap’an ni fek Maria nga tempel u tomuren 40 e rran?

¹² Nap’an ni gargeleg Maria Jesus boch nga tomuren, ma de guy Jehovah rogon ni nge nang e pi tayugang’ ara piin ni yad be gagiyeg u Jerusalem nge Bethlehem e n’en ni ke buch ni bochan e nge tay farad. I m’ug e engel ngak bogi pumoon ni yad ma gafaliy e saf ni yad bay u daken e ted u wuru’ yu Bethlehem. (Luke 2:8-14) Tomuren e re n’ey ma aram me yan fapi tagafaliy e saf ni ngar guyed fare tir ni ka fin nni gargeleg. (Luke 2:15-17) Dabisiy ni kari gin Maria nge Josef ma kar felfelan’gow u nap’an nra guyew rogon ni kan tayfan Jesus! Ere am lemnag feni thil rogon ni ma rin’ Jehovah ban’en nga rogon ni ma rin’ Moonyan’. Nap’an ni pow’iy Satan fapi pumoon ni yad manang murung’agen e t’uf ni nga ranod ra guyed Jesus nge gallabthir rok, ma aram me nang urngin e girdi’ u Jerusalem ni kan gargeleg Jesus, ma boor e magawon ni buch ni bochan e re n’ey. (Matt. 2:3) Ere bochan ni boor e girdi’ ni nang murung’agen Jesus ni kan gargeleg ma aram e boor e bitir ndawor  ra bucheged ban’en nni li’rad ngar m’ad.​—Matt. 2:16.

¹³ Aningeg i ragag e rran nga tomuren nni gargeleg Jesus, ma aram e thingari milekag Maria ni nel’ e mayel u Bethlehem nge yan i mada’ ko tempel u Jerusalem ni nge ognag e maligach ngak Jehovah. (Luke 2:22-24) Nap’an ni be milekag Maria nge Josef nge Jesus i yan e ngaram, ma sana rayog ni i lemnag Maria ko bay ban’en nra rin’ e en ni ir e prist ni yugu ba thil ni nge dag e n’en nra rin’ Jesus boch nga m’on fa danga’. Nap’an nranod e ngaram, ma aram min tayfan Jesus, machane kan rin’ u reb e kanawo’ nde lemnag Maria ni yira rin’ riy. N’en ni rin’ Jehovah e aram e fanay “be’ nib fel’ ni bay madgun Got u wan’” ni ka nog Simeon ngak, nge be’ nib pin nib profet ni kem’ figirngin ni ka nog Anna ngak ni ke gaman 84 e duw rok ni nga rognew ngan nang nre tir nem e aram e en nra mang Messiah ara Kristus.​—Luke 2:25-38.

14. Mang tow’ath e pi’ Jehovah ngak Maria?

¹⁴ Ma uw rogon Maria? Gur, i tow’athnag Jehovah ni bochan e par nib yul’yul’ ngak me chuguliy Jesus me ayuweg nib fel’ rogon, fa? Arrogon. I gagiyegnag Got ni ngan tay murung’agen e n’en ni rin’ nge thin ni i yog nga lan e Bible. Dabisiy ndabiyog rok Maria ni nge un ngak Jesus ko milekag ni i tay u lan dalip nge baley e duw ni i machib riy. Sana rayog nib t’uf ni nge par u Nazareth ni bochan e ke yim’ e pumoon rok. Yugu aram rogon ni boor ban’en nde yag ni nge rin’ ni bod rogon yugu boch i gachalpen Jesus, machane immoy u nap’an ni yim’ Jesus. (John 19:26) Maku reb e, immoy Maria rok pi gachalpen Jesus u Jerusalem boch nga tomuren u m’on nni puog gelngin Got nib thothup nga daken pi gachalpen Jesus u nap’an e Pentekost. (Acts 1:13, 14) Dabisiy ni ku ir bagayad e piin nni puog gelngin Got nib thothup nga daken. Faanra aray rogon ma aram e be yip’ fan ni kan tow’athnag ni nge yan nga tharmiy nge par rok Jesus ndariy n’umngin nap’an. Rib manigil e tow’ath ni yag ngak ni bochan e pigpig ni tay u fithik’ e yul’yul’!

15. Uw rogon ni dag Jehovah nib felfelan’ ngak Jesus u nap’an ni immoy u fayleng?

¹⁵ Da i lemnag Jesus ni nge tay e pi tayugang’ ko teliw nge am fan. Machane rib gel e athamgil ni tay laniyan’ u nap’an ni non Jehovah ngak u tharmiy ni dalip yay ni be yog ngak nib t’uf rok. Tomuren nni taufenag u lan fare Lul’ nu  Jordan, ma aram me gaar Jehovah: “Ereray Fakag nib t’uf rog ni kari felan’ug ngak.” (Matt. 3:17) Bod ni yigoo John ni Tataufe e ir e rung’ag e pi thin ney. Maku sogonap’an reb e duw u m’on ni yim’ Jesus, ma aram me rung’ag dalip e apostal rok lungun Jehovah ni ke weliy murung’agen ni gaar: “Ereray Fakag nrib t’uf rog, ni kari felan’ug ngak​—ere mu telmed ngak!” (Matt. 17:5) Ma in e rran u m’on ni nge yim’ miki non Jehovah ngak bayay u tharmiy.​—John 12:28.

16, 17. Uw rogon ni tay Jehovah fan Jesus u reb e kanawo’ nde lemnag Jesus nra rin’ riy?

¹⁶ Yugu aram rogon ni manang Jesus nib gel e tamra’ ko yam’ nra tay, maku ra yog e girdi’ ni ke yog boch ban’en ni ke darifannag Got, machane i meybil ngak Jehovah ni nge rin’ e tin nib m’agan’ ngay ma gathi tin baadag e ir e nge rin’. (Matt. 26:39, 42) “Daki tafinaynag e tamra’ nra tay ko yam’ ni nge tay” u daken fare ley i gek’iy ni bochan e baadag ni nge fel’ u wan’ e Chitamangin ma gathi re fayleng ney. (Heb. 12:2) Ere uw rogon ni tow’athnag Jehovah?

¹⁷ Nap’an ni immoy u fayleng, ma aram me yog ni baadag ni ngan gilnag buguwan ni fare gilbuguwan ni immoy rok u nap’an ni immoy ko Chitamangin u tharmiy. (John 17:5) Machane, dariy bang u Bible ni be yog ni i athapeg Jesus ban’en ni kab gel e fel’ riy. De lemnag ni ngan pi’ yugu reb e tow’ath ngak ni kab gel e fel’ riy ni bochan e i rin’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay u nap’an ni immoy u fayleng. Machane, mang e rin’ Jehovah? I tayfan Jesus u reb e kanawo’ nde lemnag Jesus nra rin’ riy. I faseg Jesus ko yam’ me tay nga reb e liw nib “tolang” me pi’ reb e tow’ath ngak ndariy be’ ni ke yag ngak u m’on riy. Re tow’ath nem e aram e nge dabki yim’ biid! c (Fil. 2:9; 1 Tim. 6:16) Ere rib manigil rogon ni ke tow’athnag Jehovah Jesus ko pigpig ni ke tay u fithik’ e yul’yul’!

18. Mang e ra ayuwegdad ni nge mang Jehovah e ir e ngad guyed rogon ni nge nangdad ma gathi re fayleng ney?

¹⁸ Ere mang e ra ayuwegdad ni ngad guyed rogon ni nge mang Jehovah e ir e nge nangdad ma gathi re fayleng ney? Dab mu pagtalin ni Jehovah e gubin ngiyal’ ni ma lemnag e pi tapigpig rok nib yul’yul’ ma ma tow’athnagrad, ma kub ga’ ni ma rin’ u boch e kanawo’ ndar lemnaged nra rin’ riy. Dariy be’ ni manang rogon ni yira tow’athnagdad boch nga m’on. Machane, chiney ni gad be athamgil u fithik’ e pi magawon nge skeng ni gad be mada’nag u lan e re fayleng nib kireb ney e thingar dab da paged talin nre fayleng ney e bayi chuw, ni kub muun ngay e pi n’en ni yima rin’ riy ni ngan gagiyel riy. (1 John 2:17) Jehovah ni ir e Chitamangidad ni gad ba t’uf rok e ‘gathi ir be’ nde mat’aw ni nge pagtalin e maruwel ni kad ngongliyed, nge rogon ni kad t’ufeged e ngachal rok.’ (Heb. 6:10) Arrogon, ra dag ni gad ba fel’ u wan’, ma sana ra rin’ e re n’ey u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy!