Mang e Be Rin’ Got?

“Jehovah [NW], mang fan ni ka mu par u orel? Mang fan ni ga be mith ko ngiyal’ ni ke yib e oloboch ngomad?”​—PSALM 10:1.

FAAN gad ra yaliy e news ma gad ra nang ni gad be par ko ngiyal’ ni ke gel e “oloboch” ara gafgow. Ma nap’an nra buch ban’en nib kireb u tabinaw rodad nib tomgin, ara ke yim’ be’ nib t’uf rodad, ma dabisiy nra lungudad, Gur, der guy Got e gafgow ni gad be tay? Ma lemnag fa danga’? Bay e Got fa dariy?

Machane, ka am lemnag ni dabisiy ma de puluw e n’en ni gad ma lemnag u rarogon Got, fa? Baaray rogon ni ngan susunnag: Ke puwan’ bochi tir ya ke yan e chitamangin ko maruwel. Baadag fare tir ni nge sul e chitamangin nga tabinaw ya nge guy. Be lemnag ni kan digey, ere yugu be gaar, “Ba uw Papa’?”

Rayog ni ngad guyed e oloboch ni ke tay laniyan’ fare tir, ya bin riyul’ riy e be maruwel e chitamangin ni nge yognag e tin nib t’uf ko tabinaw. Ere gur, gathi ku aram rogodad u nap’an ni ma lungudad, “Ba uw Got?”

Bod ni, boch e girdi’ e yad ma lemnag nib fel’ ni faanra mang Got be’ ni ma li’ e girdi’ nib kireb ya nge yog ni gechignag e piin ni kar rin’ed e kireb. Ma boch e girdi’ e yad ma lemnag ni Got e Santa Claus ni ma pi’ e tow’ath, ni bod e maruwel, pumoon ara ppin, ara salpiy.

Mit ney e lem e be dag ni faanra dabi chuweg Got e kireb ni ka ngiyal’ nem fa dabi pi’ e n’en ni kad ninged ngak, ma dabisiy ni der lemnag e gafgow ni gad be tay ma de nang e tin nib t’uf rodad. Dabiyog ni ngan thilyeg e tin riyul’, ya bin riyul’ riy e be maruwel Jehovah Got e chiney ni nge pi’ e tin nib t’uf ko girdi’. Machane, gathi be rin’ u rogon ni be lemnag e girdi’.

Ere mang e be rin’ Got? Ra ngad nanged e fulweg riy, mab t’uf ni ngad lemnaged e n’en ni buch aram ko tabolngin u nap’an ni kireb e tha’ u thilin Got nge girdi’, machane gathi aram e dabki fel’ bayay.

Wenegan e Denen

Mu lemnag reb e naun ni ke kireb ni ke yoor e duw. Ke puth e chig riy, ma ke kireb e mab nge rungrung riy. Immoy ba ngiyal’ nib fel’ e re naun ney, machane chiney e ke kireb. Faan gad ra lemnag gelngin e kireb ni ke tay fare naun, ma gad ra nang nib gel e maruwel ni yira tay riy.

Mu lemnag e n’en ni buch ko girdi’ u sogonap’an 6,000 e duw ni ke yan u nap’an ni waliy Satan Adam nge Efa ni ngar togopuluwgow ngak Got. U m’on ni nge buch e re n’em ma i par e gal nsom’on e mabgol nib fel’ fithik’ i dowrow ma bay e athap rorow ni ngar pared pi fakrow ni manemus. (Genesis 1:28) Machane nap’an ni denen Adam nge Efa ma kar kirebnigew e tin bay fini yib e girdi’ nga tomuren.

 Dab mu lemnag ndariy rogon e re togopuluw nem ko girdi’. Ya be gaar e Bible: “Denen e yib nga fayleng u daken taabe’ [Adam], ma denen ni ngongliy e fek e yam’ i yib.” (Roma 5:12) Gathi yigoo yam’ e fek e denen i yib, ya ki kirebnag e tha’ u thildad Got ma ki kirebnag laniyan’, nge fithik’ i dow e girdi’. Ere wenegan ni ke yib e taareb rogon ko fare naun ni ke kireb. I weliy Job rarogodad u nap’an ni yog ni girdi’ e ‘yafos rorad e ba ngoch ma ba sug ko oloboch.’​—Job 14:1.

Machane gur, i digey Got e girdi’ u nap’an ni denen Adam nge Efa? Danga’, ya ke mada’ ko chiney ma ka be maruwel e Chitamangidad u tharmiy ni fan ko girdi’. Ra ngari gel feni ga’ fan u wan’dad e n’en ni be rin’ ni fan ngodad ma ngad guyed dalip ban’en nib t’uf ni ngan rin’ nga ba naun ni ke kireb nge rogon e pi n’ey ko n’en ni ke rin’ Got ni fan e nge sul e yafas ko girdi’ nga rogon.

1 Tomuren ni ke yaliy faen ni tafen e naun fare naun ni ke kireb, ma thingari dugliy ko nge ngongliy fa nge buthug nga but’.

Tomuren e togopuluw nni tay u Eden, me yog Jehovah Got e n’en nib m’agan’ ngay ni fan e nge sulweg e yafas ko girdi’ nga rogon. I yog ngak fare kan nib kireb ni ir e k’aring e togopuluw ni gaar: “I gur nge fare pin e bay mpirew ni gimew ba toogor; ma ku er rogon pi fak nge pi fakam ni bay ur pired ni yad ba toogor. Ma be’ nib moon ni fak fare pin e bay pirdiiy lolugem nge maad’ad nib gel, mi gur e bay mu k’ad wurilen e rifrif u ay.”​—Genesis 3:15.

I micheg Jehovah u daken e thin rok nra gechignag faen ni ke k’aring e togopuluw u Eden. (Roma 16:20; Revelation 12:9) Miki yiiynag Jehovah murung’agen be’ nra yib ni “fak” ara owchen ni ir e ra chuweg e denen ko girdi’. * (1 John 3:8) Pi thin nem e be tamilangnag ban’en nib riyul’ ni aram e: Ra sulweg Got e tin ke sunmiy nga rogon, ma gathi nge kirebnag. Machane ba t’uf e tayim ni ngan rin’ e re n’ey.

2 Faen ni ma ngongliy yaan e naun e ra yoloy yaan fare naun nga babyor.

I pi’ Jehovah Got ngak piyu Israel e motochiyel me ngongliy ba tempel ni ngaur liyorgad riy ngak. Be gaar e Bible: “Urngin e pi n’ey e ke mus ni tagalul’ ko pi n’en ni ka ba’ nga m’on ni bay fini m’ug; ma bin ni ir riy e Kristus.” (Kolose 2:17) Pi n’ey e rayog ni ngan taarebrogonnag nga yaan fare naun ni be yip’ fan e n’en ni bay fini yib.

Bod ni i ognag piyu Israel e gamanman ni maligach ni fan e ngan n’ag fan e denen rorad. (Levitikus 17:11) Re n’em ni un rin’ e be yip’ fan reb e maligach ni bay fin ni pi’ boch e chibog nga tomuren, ni aram e re maligach nra chuweg e girdi’ ko denen nge yam’. * Fare tabernacle nge tempel  ni i liyor piyu Israel riy e be dag yaan e n’en nra rin’ fare Messiah boch nga m’on riy u nap’an ni yim’ nge mada’ ko ngiyal’ ni sul nga tharmiy.​—Mu guy fare  chart ni bay ko page 7.

3 Yira dugliy be’ ni nge toy fare naun ni bod rogon yaan ni kan yoloy.

Jesus e ir fare Messiah ni kan micheg nra folwok ko n’en ni i rin’ piyu Israel ko fapi maligach ni ur pied ma ra pi’ e yafas rok ni nge chuweg e denen rok e girdi’. I yog John ni Tataufe ni Jesus e ir “fare Fak e Saf rok Got ni ir e nge chuweg e denen rok e girdi’ nu fayleng!” (John 1:29) I m’agan’ Jesus ni nge rin’ e re n’em. I gaar: “Ku gub u tharmiy nga but’ ni nggu rin’ e tin ni be finey e en ni ke l’ugeg ku gub, machane gathi nggu rin’ e tin ni gu be finey.”​—John 6:38.

N’en nib m’agan’ Got ngay ni nge rin’ Jesus e gathi kemus nib muun ngay ni nge “pi’ e pogofan rok nge biyuliy boor e girdi’ ngay,” ya ngki fal’eg ba m’ag u thilrad pi gachalpen ni fan ko fare Gil’ilungun. (Matthew 20:28; Luke 22:29, 30) Re Gil’ilungun nem e aram e n’en nra fanay Got ni nge lebguy e n’en nib m’agan’ ngay ni fan ko girdi’. Fare thin nib fel’ u murung’agen Gil’ilungun Got e yima yog fare ‘thin nib fel’’ ngay ni bochan e be weliy ni ke ngongliy Got reb e am u tharmiy nra gagiyegnag e re fayleng ney!​—Matthew 24:14; Daniel 2:44. *

Ka Be Ulul Got ko Maruwel ni Nge Sulweg Urngin Ban’en Nga Rogon

U m’on ni sul Jesus nga tharmiy, me tay chilen ngak pi gachalpen ni gaar: “Mmarod ngak girdien e pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg, mi gimed taufenagrad nga fithingan e Chitamangiy nge Fak nge fare gelngin Got nib thothup, . . . ma dab mpaged talin ni gubin ngiyal’ ma gu ba’ romed, nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni tomuren e re m’ag ney.”​—Matthew 28:19, 20, NW.

Ere nap’an ni yim’ Jesus ma dawori mus e ngiyal’ ni ngan sulweg e girdi’ nga rogon, ya ra ulul nge mada’ ko “ngiyal’ ni tomuren e re m’ag ney,” ni aram e ngiyal’ nra tabab Gil’ilungun Got ni nge gagiyegnag e re fayleng ney. Ireray e re ngiyal’ i n’em. Kad nanged e re n’ey ya fare pow ni yog Jesus u murung’agen e “ngiyal’ ni tomuren e re m’ag ney” e be lebug e chiney. *​—Matthew 24:3-14; Luke 21:7-11; 2 Timothy 3:1-5.

Ngiyal’ ney e be fol e Pi Mich Rok Jehovah ko n’en ni tay Jesus chilen ma yad be machibnag fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got u lan 236 e nam. Bin riyul’ riy, e re ke babyor ney ni ga be beeg e kan ngongliy ni fan e nge ayuwegem ni ngam nang murung’agen e re Gil’ilungun nem nge n’en nra rin’. Ga ra yaliy e page 2 ko gubin e Wulyang Ntagil’ E Damit, ma ga ra pirieg e pi thin ni baaray: “Re ke babyor ney . . . e . . . ma felfelan’nag e girdi’ ko fare thin nib fel’ ni aram e Gil’ilungun Got, nib riyul’ u tharmiy, ndabki n’uw nap’an me chuweg urngin e kireb me thilyeg e fayleng nge mang ba paradis. Be mon’ognag e michan’ ngak Jesus Kristus, ni yim’ nibchan ni manga yigi yog e yafas ni manemus ngodad ma ire be gagiyeg e chiney ni ire Pilung u Gil’ilungun Got.”

Riyul’ ni ka be rin’ e terrorist e kireb, ma ka be yib e durru’, nge yoko’, nge ku boch e magawon ngodad. Machane faan gad ra fil e Bible ma gad ra nang ni be guy Got e gafgow ni be tay e girdi’. Ya bin riyul’ riy e “dariy bagadad nib mal’af Got rok nga orel.” (Acts 17:27) Ma n’en ni ke micheg ni aram e nge sulweg urngin e tin ni ke mul u pa’ e gal ga’ rodad nga rogon e ra riyul’.​—Isaiah 55:11.

[Footnotes]

 [Chart/​Picture on page 7]

(For fully formatted text, see publication)

 “Yaan e Bin Baaram ni Ir e Ba Riyul’”​—N’en ni Be Dag fare Tabernacle Yaan

FARE ALTAR

Rogon ni m’agan’ Got ko maligach ni pi’ Jesus.​—HEBREWS 13:10-12.

FARE PRIST NTH’ABI TOLANG

Jesus.​—HEBREWS 9:11.

1 Ra taw ko Rofen ni Biyul, ma ma pi’ fare prist nth’abi tolang e maligach ni fan ko denen ko girdi’.​—LEVITIKUS 16:15, 29-31.

1 Nap’an e Nisan 14, ko 33 C.E., me pi’ Jesus e yafas rok ni maligach ni fan ngodad.​—HEBREWS 10:5-10; 1 JOHN 2:1, 2. 

GIN NIB THOTHUP

Rarogon Jesus nib kan.​—MATTHEW 3:16, 17; ROMA 8: 14-17; HEBREWS 5:4-6.

FA GI KATENG

Downgin Jesus nib girdi’ ni aram e n’en ni bay u thilin e yafas u fayleng ngu tharmiy.​—1 KORINTH 15:44, 50; HEBREWS 6:19, 20; 10:19, 20.

2 Fare prist nth’abi tolang e ma yan nga barba’ fa gi kateng ya nge ki’ e gin nib Thothup nge gin Th’abi Thothup.

2 Tomuren nni faseg Jesus ko yam’ ‘me yan nga barba’ fa gi mad ni kateng’ ni aram e be yip’ fan ni sul nga tharmiy nge “yan nga p’eowchen Got ni fan ngodad.”​—HEBREWS 9:24-28.

GIN TH’ABI THOTHUP

Tharmiy.​—HEBREWS 9:24.

3 Nap’an nra yan fare prist nth’abi tolang nga lan e gin nth’abi thothup, ma aram me fek boch e racha’ ko fare maligach nge wereg nga m’on ko fare kahol ko m’ag.​—LEVITIKUS 16:12-14.

3 Nap’an ni pi’ Jesus fel’ngin rachaen ni map’ nga but’, ma aram e ngiyal’ ni pi’ e bin riyul’ e biyul ni fan ko denen rodad.​—HEBREWS 9:12, 24; 1 PETER 3:21, 22.