Mu Pied e Athamgil Nga Laniyan’ e Ulung
Mu Pied e Athamgil Nga Laniyan’ e Ulung
“Nge bigimed mi i pi’ e athamgil nga laniyan’ bigimed.”—1 THESS. 5:11.
1. Mang tow’ath ni ma yib ngom ko ulung ko Kristiano, machane mang magawon e ku bay?
GA RA mang reb i girdien e ulung ni Kristiano ma ireram reb e tow’ath nrib fel’, ya aram e ke fel’ e tha’ u thilmew Jehovah. Ra pagan’um ko thin rok ma ra ayuwegem ni nge dabi af e ngongol nib kireb ngom. Maku reb e ga be par u fithik’ e fager nib fel’ ni yad baadag ni ngar ayuweged gur ni nge fel’ e ngongol rom. Arrogon, boor e tow’ath ni bay, machane ku boor e magawon ni ma yib. Boch e girdi’ e ba t’uf ni nge tamilangan’rad ko tin nib toar e thin rok Got. Boch e girdi’ e yad ba m’ar, fa ke kireban’rad, fa kar gafgowgad ni bochan e n’en ni kar dugliyed ni ngar rin’ed nde fel’. Gad gubin ni gad be par ko re fayleng ney ni boor e kireb riy.
2. Uw rogon ni ngad ayuweged pi walagdad ni ke yib e magawon ngorad, ma mang fan?
2 Dubdad ni ngad guyed pi walagdad ni Kristiano ni yad be gafgow. Ke taarebrogonnag apostal Paul e ulung nga ba dowef ni gaar, “Faanra gafgow bayang u dowey, ma urngin e yu yang ni ka ba’ e yad ma un ngak ko gafgow.” (1 Kor. 12:12, 26) Ere ba t’uf ni ngad athamgilgad ngad pied e ayuw ngak pi walagdad ni kar gafgowgad. Bay boch e thin nu Bible ni be dag rogon ni ke ayuweg girdien e ulung boch e girdi’ kar gelgad ko magawon rorad. Ere chiney e gad ra guy ma gad lemnag ko uw rogon nrayog ni ngad pied e ayuw. Uw rogon nrayog ni ngam ayuweg e pi walag ko tirok Got ban’en ma ga pi’ e athamgil nga laniyan’ e ulung rok Jehovah?
“Ma Yow Fek Nga Tabinaw Rorow”
3, 4. Uw rogon ni ke ayuweg Aquila nge Priscilla Apollos?
3 Nap’an ni i par Apollos u Efesus, ma rib pasig ko machib. Be gaar e babyor ni Acts: “Me weliy u fithik’ e pasigan’ e tin riyul’ ni murung’agen Jesus. Machane ke mus ni manang nge mada’ ko taufe ni i tay John.” Bochan ni de nang Apollos murung’agen e taufe ‘nga fithingan e Chitamangiy nge Fak nge gelngin Got nib thothup,’ ma be dag ni sana dariy reb i gachalpen John ni Tataufe fa gachalpen Jesus ni ke machibnag ngak u m’on ko Pentekost ko duw ni 33 C.E. Yugu aram rogon nib pasig Apollos ko machib, maku bay boch ban’en nib t’uf ni nge tamilangan’ riy. Uw rogon ni ke ayuweg e piin ni i chag ngorad?—Acts 1:4, 5; 18:25; Matt. 28:19.
4 Aquila nge Priscilla ni yow ba mabgol e ra rung’agew murung’agen Apollos ni be machib ni der rus u lan tafen e muulung, ma aram mar fekew nga taferow ngar skulnagew. (Mu beeg e Acts 18:24-26.) Ireray ban’en nrib fel’ ni kar rin’ew. Ka ranow ngak Apollos ya yow baadag ni ngar ayuweg ma da rognew ban’en ngak ni nge lemnag ni yow be gathibthibnag. De nang Apollos boch ban’en nib puluw u murung’agen e ulung ni Kristiano ko som’on. Machane, ke felfelan’ Apollos ko ayuw ni ke pi’ Aquila nge Priscilla ngak ya kar tamilangnagew boch ban’en nib t’uf ni nge nang. Ke fel’ rogon ko tin ni ke fil “ma ri ba ga’ e ayuw” ni ke pi’ ngak walagen u Achaia ya ke machib nib fel’ rogon.—Acts 18:27, 28.
5. Mang ayuw ni ma pi’ bokum biyu’ e girdi’ ni ma machibnag murung’agen Gil’ilungun Got, ma mang angin?
5 Boor e girdi’ u lan e ulung ni Kristiano e ngiyal’ ney e ri yad ma felfelan’ ko ayuw ni ke pi’ e girdi’ ni kar filed e Bible ngorad. Ke fel’ e tha’ u thilin e pi tamachib nge piin kar filed e Bible ngorad. Ra ngan ayuweg e girdi’ ni nge tamilang u wan’rad e thin riyul’ ma ba t’uf ni ngan yarmiy e ngiyal’ ni ngan fil e Bible ngorad u lan boor e pul. Piin ni yad ma machibnag Gil’ilungun Got e ba m’agan’rad ngay ni ngar paged farad ni bochan e yad manang ni ba ga’ fan e yafas ko girdi’. (John 17:3) Rib ga’ e felfelan’ ni yira tay ni faan yira guy e girdi’ ni yad be fil e thin riyul’ ma yad be fol riy ma yad be rin’ e tin nib m’agan’ Jehovah ngay.
‘Kar Weliyed ni Be’ nib Fel’’
6, 7. (a) Mang fan ni ke mel’eg Paul Timothy ni nge un ngak ko milekag? (b) Uw rogon ni ke mon’og Timothy?
6 Nap’an ni yan apostal Paul nge Silas nga Lystra ko yay ni l’agruw e milekag ni tay Paul ma yow mada’nag Timothy ni be’ ni sana ke gaman 20 e duw rok. U “lan yu Lystra ngu lan yu Ikonium e ra weliyed murung’agen Timothy ni be’ nib fel’.” Eunice ni chitiningin Timothy nge Lois ni titaw rok e yow e Kristiano, machane chitamangin e de mich Got u wan’. (2 Tim. 1:5) Sana ke nang Paul murung’agen e tabinaw rok Timothy ko yay ni som’on e milekag ni tay nga Lystra ni ke yan in e duw faram. Machane chiney e ke guy Paul ni Timothy e ir be’ nib fel’ e ngongol rok. Ere ke dugliy e piin piilal u lan e ulung Timothy ni nge un ngak Paul ko machib i yan.—Mu beeg e Acts 16:1-3.
7 Boor ban’en ni ke fil Timothy rok Paul. Ke pagan’ Paul ngak ni bochan e be mon’og i yan. Ere ke pi’ ni nge lekag boch e ulung ni ir e nge mang owchen Paul. U lan fa 15 i duw ni i un Timothy ngak Paul e mon’og nge mang reb e piilal nib fel’ ni yugu aram rogon ni immoy nib tatamra’ ma de yoor ban’en ni manang.—Fil. 2:19-22; 1 Tim. 1:3.
8, 9. Mang ayuw e rayog ni nge pi’ girdien e ulung ngak e piin fel’ yangaren? Mu weliy rogon ni kan ayuweg be’.
8 Boor e fel’ yangaren u lan e ulung ni Kristiano e ngiyal’ ney ni bay gelngirad ni ngar rin’ed boor ban’en. Faanra pi’ e piin ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en e athamgil nga lanin’rad min ayuwegrad, ma aram e rayog ni ngar rin’ed boch e maruwel nib milfan ko girdi’ rok Jehovah. Mu sap u lan e ulung rom. Ga be guy e piin fel’ yangaren ni rayog ni ngar rin’ed boch e maruwel ni bod Timothy? Ayuw nge athamgil ni ga ra pi’ nga lanin’rad e sana ra k’aringrad ngar uned ko pioneer, ara maruwel u Bethel, ara missionary, fa ra manged e piilal ni ma lekag e ulung. Ere uw rogon ni ngam ayuwegrad ngar rin’ed e pi n’ey?
9 Martin ni ke gaman 20 e duw ni ke maruwel u Bethel e ke yib ngan’ e n’en ni yog reb e walag ni ma lekag e ulung ngak u nap’an ni ur machibgow u taabang 30 e duw ni ke yan. I weliy fare walag ngak rogon e maruwel ni i tay u Bethel u nap’an ni kab fel’ yangaren. Ke pi’ e athamgil nga laniyan’ Martin ni nge guy rogon nge yog ni rin’ boch e maruwel u lan e ulung rok Jehovah. De pagtalin e n’en ni kar weliyew ma boch nga tomuren me dugliy e n’en ni nge rin’. Rayog ni ngam ayuweg e piin fel’ yangaren ni ngar nameged boch e maruwel nib l’ag rogon ko pigpig ngak Jehovah.
‘Mu Nonad Ngak e Piin ni Ke Kireban’rad’
10. Uw rogon e lem rok Epafroditus, ma mang fan?
10 Epafroditus e ke milekag nib n’uw yang u fithik’ e gafgow u Filippi nga Roma ni nge guy apostal Paul ni bay u kalbus. Ke milekag e ngaram ni ke fek e thin rok e pi Kristiano u Filippi. Gathi kemus ni ke fek e tow’ath rorad, machane ke lemnag ni nge par rok Paul nge ayuweg u boch ban’en nib mo’maw’. Nap’an ni immoy Epafroditus u Roma me m’ar nge ‘chugur ni nge yim’.’ Ke kireban’ ya ke lemnag ni de yog ni nge rin’ e tin ke lemnag.—Fil. 2:25-27.
11. (a) Mang fan ni dab da gingad ngay ni ma kireban’ boch e girdi’ u lan e ulung? (b) Mang e ke yog Paul u murung’agen Epafroditus?
11 Boor ban’en ni ma kireban’ e girdi’ ngay. Be yog e World Health Organization ni boor e nam e 1 u fithik’ 5 e girdi’ riy e be gafgow ko kireban’. Ku ma yib e pi gafgow ney ko girdi’ ni ma pigpig ngak Jehovah. Yu ngiyal’ e dabiyog ni ngan pi’ e tin nib t’uf ko tabinaw, fa kan m’ar, fa ma buch boch ban’en ni ma mulan’uy riy me kireban’uy. Mang e rayog ni nge rin’ e pi Kristiano u Filippi ni ngar ayuweged Epafroditus? I gaar Paul: “Mfeked nga tabinaw romed u fithik’ e felfelan’, ni bochan e ir reb i walagmed u daken Somol. Mu ted fan urngin mit e girdi’ ni bod ir, yi pag fan e pogofan rok nge chugur ni ngem’ ni fan ko maruwel rok Kristus, ni bochan e nge ayuwegeg ko n’en ndabiyog ni ngam ayuweged gag riy.”—Fil. 2:29, 30.
12. Mang e rayog ni nge ayuweg e piin ni ke kireban’rad?
12 Thingar ku da pied e athamgil nga laniyan’ pi walagdad ni ke mulan’rad fa ke kireban’rad. Rayog ni nga dogned boch ban’en nib fel’ ni kar rin’ed ko pigpig ngak Jehovah. Sana kar thilyeged rogon e yafas rorad ya ngar manged Kristiano fa yad be un ko machib ni gubin ngiyal’. Gad manang ni ba ga’ fan e athamgil ni ur ted ma rayog ni nga dogned ngorad ni ku ba ga’ fan u wan’ Jehovah. Yugu aram rogon ni dabki yog ni nge pigpig boch e walag ni bod rogon ni ur rin’ed kafram ni bochan e kar pilibthirgad ara kar m’argad, ma bay rogon ni ngaud ted farad ni bochan e pigpig ni ur ted. Demtrug e magawon nra yib ngak be’ ma bay e fonow ni ke pi’ Jehovah ngak gubin e girdi’ nib yul’yul’ ni gaar: “Ngam nonad ngak e piin ni ke kireban’rad, mi gimed ayuweg e piin ni yad mmeewar, mu um pired nib gum’an’med rok urngin e girdi’.”—1 Thess. 5:14, NW.
‘Ngam N’iged Fan u Wan’med Mi Gimed Pi’ e Athamgil nga Laniyan’’
13, 14. (a) Mang ban’en ni rib ga’ fan ni nge rin’ e ulung nu Korinth, ma mang fan? (b) Mang angin ni ke yib riy ni bochan e kan chuweg be’ ko ulung?
13 Ulung nu Korinth ko bin som’on e chibog e ra pirieged e magawon rok be’ nib moon ni de kalngan’ ko ngongol ni darngal ni ke un ngay. Ngongol rok e ke kirebnag thin e ulung, ma ki gin boch e girdi’ u wuru’ e ulung ngay. Ere aram fan ni yog Paul ni ngan chuweg e re moon nem ko ulung.—1 Kor. 5:1, 7, 11-13.
14 Fonow ni ke pi’ Paul e ke yib angin nib fel’ ko ulung. Kan ayuweg e ulung ni nge par nib beech ma facha’ ni ke denen e ke nang e kireb ni ke rin’ ma ke kalngan’. Ere bochan ni ke kalngan’ fare moon ko kireb ni ke rin’, ma ke tamilangnag Paul u lan e gin l’agruw e babyor rok ni yoloy ko ulung nu Korinth ni thingar ni sulweg fare moon ko ulung. Gathi kemus e n’en ni ngan rin’. Ki yog Paul ngak e ulung ni gaar: “Ngam n’iged fan u wan’med e tin ni ke rin’ mi gimed pi’ e athamgil nga laniyan’, ya ri gel e kireban’ rok nge pag ir.”—Mu beeg e 2 Korinth 2:5-8.
15. Uw rogon u wan’dad e piin ni kar kalgadngan’rad ma kan sulwegrad ko ulung?
15 Mang e gad be fil ko re thin ney? Ma kireban’dad u nap’an ni kan chuweg be’ ko ulung. Rayog ni kar darifannaged fithingan Got nge ulung rok. Ma kar denengad nib togopluw ngodad. Machane nap’an nra fanay e piin piilal e fonow rok Got ni ngar pithiged fare magawon ma kar guyed ni ke kalngan’ facha’ ko denen rok, ma rayog ni ngan sulweg ko ulung ma aram e mich riy ni ke n’ag Jehovah fan e kireb rok. Ere gathi ba fel’ ni ngad folwokgad rok Jehovah? Faanra dabda n’aged fan e kireb ni ke rin’ be’ ma aram e gad be togopuluw ngak Jehovah. Ra nge aw e gapas me par e ulung rok Got nib taareb mab m’agan’ Jehovah ngay, ma gathi fel’ ni ‘ngad daged e t’ufeg’ ngak be’ ni ke kalngan’ ma kan sulweg ko ulung?
“Rayog ni Nge Ayuwegeg”
16. Mang fan ni ke damumuw Paul ngak Mark?
16 Bay reb e thin u Bible ni be dag ni thingar dabda pared ni gad ba damumuw ngak be’ ni ke rin’ e kireb ngodad. Bod rogon John Mark ni k’aring e damumuw ngak apostal Paul. Mang e ke rin’? Nap’an ni yan Paul nge Barnabas ko bin som’on e milekag me un Mark ngorow. Machane nap’an ni yad be milekag me pagrow Mark nge sul nga tafen ni dada nanged ko mang fan. Ke damumuw Paul u nap’an ni yow be puruy’nag Barnabas murung’agen e yay ni l’agruw e milekag ya baadag Barnabas ni ngki un Mark ngorow. Manang Paul e n’en ni ke rin’ Mark u nap’an e bin som’on e milekag ere dabun ni ngki un Mark ngorow bayay.—Mu beeg e Acts 13:1-5, 13; 15:37, 38.
17, 18. Uw rogon ni kad nanged ni ke puf e magawon u thilin Paul nge Mark, ma mang e rayog ni ngad filed ko re n’ey?
17 Ere de kireban’ Mark ko n’en ni ke yog Paul ma aram me ulul nge un ngak Barnabas ko machib nga boch e binaw. (Acts 15:39) In e duw nga tomuren me yog Paul ni ke micheg Mark nib yul’yul’ ma rayog ni ngan pagan’uy ngak. Nap’an ni bay Paul u kalbus u Roma me yoloy e babyor ngak Timothy. I gaar Paul u lan e gi babyor nem: “Mu non ngak Mark nge un ngom ngam bow, ya rayog rok ni nge ayuwegeg ko maruwel.” (2 Tim. 4:11) Ere ke mich u wan’ ni ke mon’og Mark.
18 Bay ban’en ni rayog ni ngad filed ko re n’ey. Ke mon’og Mark ke yog ni nge mang reb e tamachib nib fel’. De pag e damumuw rok Paul ni nge taleg ko pigpig ngak Got. Yow l’agruw nib fel’ e tha’ u thilrad Jehovah ma dakuriy ban’en nib kireb u thilrow. Ke nang Paul ni rayog ni nge pi’ Mark e ayuw ngak. Ere nap’an ni ra yib e magawon ngak pi walagdad ma thingar ra ayuweged yad ngar ululgad ngar mon’oggad ko tin riyul’. Faan yira tiyan’uy ko tin nib fel’ ni ma rin’ e pi walag ma ra pi’ e athamgil nga laniyan’ e girdi’ u lan e ulung.
Gur nge Ulung
19. Mang ayuw e rayog ni nge pi’ girdien e ulung ni Kristiano ngorad?
19 Ngiyal’ ney e kari “mo’maw’ ni ngan par nrogon e tin riyul’ ni girdien Kristus” ere ba t’uf ni ngad ayuweged gadad u lan e ulung. (2 Tim. 3:1) Gathi gubin ngiyal’ ni rayog ko pi Kristiano ni ngar pithiged e pi magawon nib fel’ rogon, machane Jehovah e rayog rok. Rayog ni nge fanay Jehovah e girdi’ nib thilthil u lan e ulung ni ka gab muun ngay ni ngam ayuweg boch e girdi’ ngar rin’ed e tin nib mat’aw. (Isa. 30:20, 21; 32:1, 2) Thingar da athamgilgad ngad folgad ko thin ni yog apostal Paul. Ke yog ni gaar: “Nge bigimed mi i pi’ e athamgil nga laniyan’ bigimed, me bigimed mi i ayuweg bigimed, ni bod rogon ni gimed be rin’ e chiney.”—1 Thess. 5:11.
Uw Rogon ni Ga Ra Fulweg?
• Mang fan nib t’uf ni nge be’ me pi’ e athamgil nga laniyan’ be’ u lan e ulung ni Kristiano?
• Mang boch e magawon ni ma yib ngak e girdi’ u lan e ulung ni rayog ni ngam ayuwegrad riy?
• Mang fan nib t’uf ni nge ayuwegdad boch e girdi’ u lan e ulung?
[Study Questions]
[Picture on page 13]
Nap’an nra magawon reb e Kristiano ni walagdad ma rayog ni ngad ayuweged
[Picture on page 14]
Boor e piin fel’ yangaren u lan e ulung ni Kristiano e ngiyal’ ney ni rayog ni ngar rin’ed boor ban’en