Mang e Be Rus e Girdi’ Ngay?

“De t’uf ni ngam m’ing nga barba’ e teliw ni ngam lemnag ni gad be sor i yan ko riya’.”​—STEPHEN O’LEARY, ASSOCIATE PROFESSOR, UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA. *

GA BE lemnag mab riyul’ e pi thin ney, fa? N’en ni gad ra weliy ko biney e thin nge gal ni migid e be tamilangnag fan ni be rus e girdi’ ko n’en ni bayi buch nga m’on. Machane, ku be tamilangnag fan nrayog ni nge pagan’um ndabi m’ay e yafas u fayleng. Yugu aram rogon ni ga ra gin ko pi thin ni baaray ni bay mu beeg, machane ri bay rogon ni ngam athapeg e tin ni ka bay ni fan ko gabul nge langlath.

Demtrug e ngiyal’ ma rayog ni ngan mahl ni yibe fanay e donmach ni bay e nuclear riy. Nap’an e duw ni 2007, me yog bangi babyor ni gaar: “Gathi fin nap’an nin’ fagali donmach nga Hiroshima nge Nagasaki e ke rin’ e fayleng boch ban’en nib gel e riya’ riy.” (Bulletin of the Atomic Scientists) Mang fan ni be magafan’uy ko pi n’ey? Ki yog e gi babyor ney nnap’an e duw ni 2007, ma sogonap’an 27,000 e talin e cham ni bay e nuclear riy e ka bay ndawor ni fanay ma 2,000 riy e kan fal’eg rogon kan tay “ni demtrug e ngiyal’ ma rayog ni nge chub.” Ri in ko pi donmach ney e ra chub mab gel e magothgoth nra tay!

Ke war e riya’ ko talin e cham ni bay e nuclear riy ni ka nap’an e re duw nem ke mada’ ko chiney, fa? Fa lal i nam u fayleng nth’abi yoor talin e cham rorad ni bay e nuclear riy e aram yu China, France, Russia, United Kingdom, nge Meriken, ni boch i yad e be ngongliy boch ni kab beech fa ke yog ni bay fini ngongliy. Aray rogon ni ke yog fare SIPRI Yearbook ko duw ni 2009. * * Machane ki yog e re yearbook nem ni gathi kemus e pi nam ni bay talin e cham rorad ni bay e nuclear riy. Piin ni yad ma fal’eg i gay murung’agen ban’en e kar susunnaged ma yu India, nge yu Pakistan, nge yu Israel e ra bagayad ma 60 i yan ko 80 e donmach rorad ni bay e nuclear riy. Ku rogned ni 8,392 e pi talin e cham ney e ke fel’ rogon nrayog ni ngan cham ngay!

 Yafang ni be thil u fayleng e be fek e riya’ i yib. Fa gi babyor ni bay e thin riy aray u lang e ku be yog ni “riya’ ni bay ko yafang ni be thil e ba chugur ni nge taareb rogon nga riy’en fapi talin e cham ni bay e nuclear riy.” (Bulletin of the Atomic Scientists) Ku aray e n’en ni ke yog l’agruw e girdi’ ni llowan’ ni bagayow e Stephen Hawking, ni i maruwel u reb e skul nib tolang ni ka nog e University of Cambridge ngay, ma bagayow e Sir Martin Rees, ni Ir e Ba Ga’ ko Trinity College ni bay ko University of Cambridge. Yow be lemnag ni bochan e danir maruwel ko pi masin ni ke ngongliy e girdi’ ni llowan’ nib fel’ rogon nge fayleng ni yibe kirebnag, ma ra munmun me thil e par u fayleng fa math mit e yafas u fayleng.

Bokum milyon e girdi’ e yad be rus ko tin ni ka nog ni bayi buch. Boor e girdi’ ni yad be yog nra duw ni 2012 me yib tomuren e fayleng. Mang fan? Immoy e calendar ko girdi’ nu Maya kakrom nra yan i mus ko duw ni 2012. Ere boor e girdi’ ni yad be lemnag ni aram e re duw nra yib tomuren e fayleng.

Boor e teliw nib mich u wan’rad ni be yog e Bible ni yira gothey e re fayleng ney ni gad be par riy. Ma girdi’ nib fel’ e yira fekrad nga tharmiy, ma tin ke magey e yad ra par u fayleng ngaur gafgowgad ara nin’rad nga mit e nifiy u infierno.

Be yog e Bible nra pil ara ni gothey e re fayleng ney, fa? I ginangey apostal John ni gaar: “Dabi pagan’med ngak urngin e piin ni yad be yog ni ba’ [“gelngin Got nib thothup,” NW] rorad, ya ngam skengniged yad ngam nanged ko . . . yib rok Got fa dangay.” (1 John 4:1) Mang ndab mu beeg e Bible ngam nang ko mang e be yog u murung’agen tomuren e fayleng, ko bin ni ngaum motoyil ko n’en ni be yog e girdi’? Dabisiy ni ga ra gin ko n’en ni be yog.

[Footnotes]

[Picture on page 4]

Mushroom cloud: U.S. National Archives photo; hurricane photos: WHO/League of Red Cross and U.S. National Archives photo