Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Ga Ma Pag e Magawon Rom nge Gagiyegnagem, Fa?

Ga Ma Pag e Magawon Rom nge Gagiyegnagem, Fa?

Ga Ma Pag e Magawon Rom nge Gagiyegnagem, Fa?

NGIYAL’ ney ni ke “mo’maw’” e par e boor e magawon nib gel ni ma yib ngodad. (2 Timothy 3:1) Boch e magawon e ba mom ni ngan pithig, ma boch e ra par in e pul ara in e duw mfini m’ay. Bochan e re n’ey ma boor e girdi’ ni yad ma non ngak Jehovah ni bod David ni gaar: “Mu chuwegneg u urngin e magafan’ rog ni kug par nga fithik’, ma ga chuwegneg u fithik’ urngin e gafgow ni kug par nga fithik’.”​—Psalm 25:17.

Gur, ga be athamgil e chiney ni ngam pithig boch e magawon nib gel? Faanra aray rogon ma ra ayuwegem e thin nu Bible. Gad ra weliy murung’agen l’agruw i tapigpig rok Jehovah ni yow ba yul’yul’ ni aram Josef nge David ni ke yog ni ngar pithigew e magawon ni keb ngorow. Gad ra yaliy e n’en ni kar rin’ew ma rayog ni ngad filed ban’en riy me yog ni nge ayuwegdad u nap’an nra yib e magawon ngodad e ngiyal’ ney.

Ke Yib e Magawon nib Gel

Nap’an ni ke gaman 17 e duw rok Josef me yib e magawon ngak nib gel u tabinaw rok. Pi walagen ni yad ba ilal ngak e kar guyed ni Jakob ni chitamangirad e “kab gel feni t’uf Josef rok.” Ere “mi yad fanenikay Josef ni walagrad ndakur nonad ngak nrogon ni ma non e girdi’ nib fel’ thilin.” (Genesis 37:4) Ere rayog ni ngad susunnaged feni gel e magafan’ ni tay Josef. Me munmun me gel e fanenikay rok pi walagen Josef ngak mar pied ni chuway’ ni nge mang sib.​—Genesis 37:26-33.

Nap’an ni immoy Josef u Egypt ma ke yog rok ni nge togopuluw ngak leengin e masta rok ni be towasariy ni ngar parew. Ke damumuw fare pin ngak Josef, me yog ni ke guy Josef rogon ni nge kol u gelngin. Mi “nin’ nga kalbus” ni kan “chennag.” (Genesis 39:7-20; Psalm 105:17, 18) Rib mo’maw’ e re n’ey, ya sogonap’an 13 e duw ni ke mang Josef e sib min kalbusnag ni bochan e kireb ni ke rin’ boch e girdi’ nib muun chon e tabinaw rok ngay.​—Genesis 37:2; 41:46.

Ku arrogon David ni ki yib e skeng ngak u nap’an ni kab pagel. Boor e duw ni mil rok Saul ni pilung ya baadag ni nge li’ nge yim’. I par e yafas rok David u thatharen e riya’. Immoy ba ngiyal’ ni yan ngak Ahimelek ni prist ni nge ning e tin nib t’uf rok. (1 Samuel 21:1-7) Nap’an ni ke nang Saul ni ke ayuweg Ahimelek David, me pi’ e thin ni ngan li’ Ahimelek nge urngin e prist nge chon e tabinaw rorad. (1 Samuel 22:12-19) Rayog ni ngam susunnag gelngin e kireban’ ni ke yib ngak David, ya manang ni ke yim’ e pi girdi’ nem ni bochan e n’en ni ke rin’.

Mu lemnag rogon e k’adan’ ni tay David nge Josef u lan fapi duw ni ke yib e magawon ngorow. Gad ra yaliy e n’en ni kar rin’ew u nap’an ni ke yib e magawon ngorow ma rayog ni ngad filed ban’en riy nib ga’ fan. Gad ra weliy dalip ban’en ni kar rin’ew nib fel’ ni ngad folwokgad riy.

Dab Mu Par ni Gab Damumuw

Som’on, e gali pumoon nem e kar athamgilgow ni nge dab ur parew ni yow ba damumuw. Nap’an ni immoy Josef u kalbus, ma ba mom ni nge lemnag rogon ni nge fulweg taban e kireb ni ke rin’ pi walagen ngak u nap’an nra guyrad bayay. Uw rogon ni kad nanged ni ke athamgil Josef ni nge dabi lem ni aram rogon? Mu lemnag e n’en ni rin’ u nap’an ni ke guy pi walagen bayay ni ka ranod nga Egypt ngar chuw’iyed e grain. Be gaar e Bible: “Me chuw Josef rorad nge yan i par ngi i yor. . . . Me yog Josef ni ngan suguy e tutuw rorad ko grain, ma nge bagayad min fulweg e salpiy rok nga nin’ nga lan e birok e tutuw, mi ni pi’ e ggan ngorad ni fan ko milekag.” Nap’an ni yog Josef ngak pi walagen ni nga ranod ra feked e chitamangirad nga Egypt, me pi’ e athamgil nga lanin’rad ni gaar: “Mmarod ndab um tugthingad.” Ere n’en ni rin’ nge n’en ni yog Josef e be dag nda i par nib damumuw ngorad.​—Genesis 42:24, 25; 45:24.

Maku er rogon David nda i par nib damumuw ngak Saul ni pilung. L’agruw yay ni ke mab e kanawo’ ngak David nrayog ni nge li’ Saul nge yim’. Machane nap’an ni ke yog e girdi’ rok David ni ngar lied Saul ngem’, me gaar David: “I Somol e nge ayuwegeg nge dab gu rin’ ban’en ngak e masta rog ni Somol e turguy ni nge mang pilung! Ya thingar dab gu rin’ bochi ban’en ngak, ya ir fare pilung ni Somol e ke turguy!” Miki yog David ngorad ni gaar: “I Somol ni be par nib fos, e ir e bayi thang e pogofan rok Saul, ndemtrug ko bay yim’ nrogon e yam’ fa bay yim’ u fithik’ e mahl.” Tomur riy, me tunguy David reb e tang nrib kireban’ ni fan ngak Saul nge Jonathan ni fak Saul ya kar m’ow. Ere David e bod rogon Josef nda i par nib damumuw.​—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

Gur, gad ra par nib damumuw ni faanra kan rin’ ban’en ngodad nde mat’aw ma ke amithnag lanin’dad? Re n’ey e ba mom ni nge buch. Faanra ngad paged e damumuw rodad ni nge gagiyegnag lanin’dad, ma bay wenegan nra yib riy ni kab gel e kireb riy ko fare n’en ni kan rin’ ngodad nde mat’aw. (Efesus 4:26, 27) Yugu aram rogon nib mo’maw’ ara dabiyog rodad ni ngad gagiyegniged e pi n’en ni ma rin’ boch e girdi’, machane, rayog ni ngad gagiyegniged e n’en ni gad ma rin’. Ere ba mom ni ngad pared ni dab kud damumuwgad ni faanra be pagan’dad ngak Jehovah ni ir e ra pithig e magawon ko ngiyal’ nib puluw.​—Roma 12:17-19.

Mu Rin’ e Tin Nrayog Rom

Bin l’agruw nrayog ni ngad filed, e dab da paged e magawon rodad nge warnag lanin’dad ni nge dab kud rin’ed e tin nrayog rodad. Rayog ni ngad lemnaged e pi magawon rodad nge pag rogon, ma aram e dabkiyog ni ngad rin’ed e tin nrayog rodad. Ere ke yan i aw ni magawon rodad e ir e be gagiyegnag lanin’dad. Re n’ey e rayog ni nge buch rok Josef, machane ke dugliy ni nge rin’ e tin nib fel’ ni yugu aram rogon ni bay e magawon rok. Nap’an ni immoy Josef u Egypt me mang sib, ‘me par nib fel’ u wan’ Potifar nge rogon ni be pigpig ngak; ma aram me ta’ Josef ni ir e ke mil fan e tabinaw rok ngak nge urngin ban’en rok.’ Maku aray e n’en ni rin’ Josef u nap’an ni immoy u kalbus. Bochan ni ke tow’athnag Jehovah Josef ma ku ir be’ nib ta maruwel ma aram me tay faen nib milfan e kalbus ngak Josef “ni ir e ke mil fan urngin fapi kalbus ngak. Me par ni ir e ke milfan ngak urngin ban’en ni yibe rin’ u lan e kalbus.”​—Genesis 39:4, 21-23.

Nap’an e pi duw ni i mil David rok Saul, ma ke athamgil ni nge rin’ e tin th’abi fel’. Nap’an ni immoy David nge fapi girdi’ ni yad be un ngak u lan fare binaw ni Paran, ma ur matanagiyed e pi gamanman rok Nabal. Me gaar reb e ta chugol saf rok Nabal: “Nep’ ma rran ni ur yororgad romad u n’umngin nap’an ni ugmed rorad.” (1 Samuel 25:16, BT) Nap’an ni immoy David u Ziklag, me yan i cham ngak e piin ni kar laged yungi binaw ni tafen piyu Israel ni bay ko yimuch.​—1 Samuel 27:8; 1 Kronicles 12:20-22.

Gur, ba t’uf ni ngad athamgilgad ni ngad rin’ed e tin nib fel’ u nap’an ni ke yib e magawon ngodad? Dabisiy nib mo’maw’ ni ngad rin’ed e re n’ey, machane rayog rodad. Nap’an ni be fal’eg i lemnag Paul ko uw rogon e yafas rok me yog ni gaar: “Kug fil rogon ni nge fel’ u wan’ug e tin ni ba’ rog ban’en. . . . Kug nang rogon e re n’ey, ere demtrug e gin’en ma demtrug e re ngiyal’ i n’en, ma ba fel’ u wan’ug ndemtrug ko gub fos ara gub yam’ ko bilig, ma demtrug ko pire’ ban’en ni ba’ rog ara rib lich.” Uw rogon ni ke yog rok Paul ni nge lem ni aray rogon? Bochan ni gubin ngiyal’ ma be pagan’ ngak Jehovah. Me yog ni gaar: “Demtrug e mit i n’en ni gu ra mada’nag ma ba’ gelngig ni ke pi’ Kristus nrayog ni gu par riy.”​—Filippi 4:11-13.

Mu Pagan’um Ngak Jehovah

Bin dalip ko fapi n’en ni kad filed e aram e dab da rin’ed ban’en nde puluw ko thin rok Got ni fan e nge yog ni ngad pithiged e magawon rodad, ya susun nge pagan’dad ngak Jehovah. I yoloy James ni gaar: “Ngam guyed rogon ngam k’adedan’med nge mada’ ko tomur ndab mmulgad, nge yog ni mmarod mu pired ni kam yal’uwgad, ni aram e ke yan i mus nga rogomed ndakuriy ban’en nda mu gamangad riy.” (James 1:4) Susun e ngaud k’adedan’dad nge “mada’ ko tomur” ni aram e dab da rin’ed ban’en nib togopuluw ko thin rok Got ni fan e ngad pithiged e magawon rodad nib gur. Faanra aram rogon ma rayog ni ngan skengnag min nang ko uw feni gel e michan’ rodad. Aray rogon e k’adan’ ni i tay Josef nge David. Dar pithigew e magawon rorow u reb e kanawo’ nde m’agan’ Jehovah ngay. Kar rin’ew e tin th’abi fel’ u nap’an ni ke yib e magawon ngorow. Ke pagan’row ngak Jehovah ere ke tow’athnagrow ni bochan e n’en ni kar rin’ew. Ke fanayrow Jehovah ni ngar ayuwegew mar pow’iyew e girdi’ rok.​—Genesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5.

Ku er rogodad ni rayog ni nge yib e magawon ngodad nra k’aringdad ni ngad pithiged u reb e kanawo’ nib togopuluw ko thin rok Got. Bod ni, ke mulan’um ya sana dawor mu pirieg be’ ni ngam mabgolgow, fa? Faanra aray rogon ma dab mu th’ab e motochiyel rok Jehovah ni fan ko mabgol “ni ma tay e piin ni girdien Kristus.” (1 Korinth 7:39) Bay e magawon u lan e mabgol rom? Dab da folgad ko girdi’ nu fayleng nib mom ni nge wer e mabgol rorad, ya susun e ba wu’ i mabgol ni Kristiano e ngar pithigew e magawon rorow u taabang. (Malaki 2:16; Efesus 5:21-33) Gur, ba mo’maw’ ni ngam ayuweg e tabinaw rom ya buchuuw e salpiy ni ma yib ngom? Faanra be pagan’um ngak Jehovah, ma susun e dab mu un nga reb e maruwel nib kireb, ni bochan e ga be gay rogon ni nge yog e salpiy ngom. (Psalm 37:25; Hebrews 13:18) Gadad gubin e thingar da maruwelgad nib gel ni ngad pithiged e magawon rodad, ma ngad paged Jehovah ni nge tow’athnagdad. Ngari pagan’dad ngak Jehovah, ya ir e ra pithig urngin e magawon rodad boch nga m’on.​—Mikah 7:7.

Jehovah e Ra Ayuwegem

Gad ra fal’eg i lemnag e n’en ni ke rin’ Josef nge David u nap’an ni ke yib e magawon ngorow ma rayog ni nge ayuwegdad. De yoor e thin nu Bible ni be weliy murung’agrow, machane ke par e magawon rorow ni bokum e duw. Ere mu fithem ni nge lungum: ‘Uw rogon ni u ranow u fithik’ e pi magawon rorow? Uw rogon ni ur parew ni yow ba felfelan’? Mang e pi fel’ngin nib t’uf ni ur maruweliyew?’

Maku thingar ud yaliyed rogon e k’adan’ ni be tay e pi tapigpig rok Jehovah e ngiyal’ ney. (1 Peter 5:9) Fare babyor ni Wulyang ko Damit nge Awake! e boor e thin riy ni be weliy rogon e magawon ni ma yib ko pi tapigpig rok Jehovah u gubin e duw. Gur, ga ma beeg ma ga ma fal’eg i lemnag e pi n’en ni i rin’ e pi Kristiano nib yul’yul’? Bay boch e walag u lan e ulung rodad ni kar pared ni yad ba yul’yul’ u nap’an ni ke yib e magawon ngorad. Gur, gubin ngiyal’ ni ga ma chag ngorad, ma ga ma fil boch ban’en rorad u nap’an e muulung?​—Hebrews 10:24, 25.

Nap’an nra yib e magawon ngom ma dab mu pagtalin ni ma lemnagem Jehovah ma ra ayuwegem. (1 Peter 5:6-10) Mu athamgil ni nge dab mu pag e magawon rom nge gagiyegnigem. Mu fol ko n’en ni rin’ Josef nge David nge boch e girdi’, nda ur pared ni yad ba damumuw, ma kar rin’ed e tin nib fel’ u nap’an ni ke yib e magawon ngorad ma ke pagan’rad ngak Jehovah ni ir e ra pithig urngin e magawon rorad. Mu chugur ngak Jehovah u daken e meybil, mag un ko maruwel ni bay rogon ko tirok Got ban’en. Ga ra rin’ ni aray rogon ma rayog ni nge yib e felfelan’ ngom u nap’an ni ke yib e magawon ngom.​—Psalm 34:8.

[Picture on page 11]

Ke rin’ Josef e tin th’abi fel’ u nap’an ni ke yib e magawon ngak

[Picture on page 13]

Ke pagan’ David ngak Jehovah ni nge pithig e pi magawon rok

[Blurb on page 14]

Nap’an ni ke yoor e magawon rom, ma nge pagan’um ngak Jehovah nra ayuwegem