Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Ngan Ayuweg e Girdi’ u Lan e Ulung Ngar Pared ni Yad Ba Pasig

Ngan Ayuweg e Girdi’ u Lan e Ulung Ngar Pared ni Yad Ba Pasig

Ngan Ayuweg e Girdi’ u Lan e Ulung Ngar Pared ni Yad Ba Pasig

“I Jesus Kristus ni ir e Somol rodad e ngi i ayuwegmed ni gimed gubin.”​—FIL. 4:23.

UW ROGON NRAYOG NI NGAD AYUWEGED E ULUNG U NAP’AN NI . . .

gad be chag ngak e pi walag?

gad be machib u fithik’ e pasig?

gad be yog e denen nib ubchiya’ ni ke rin’ be’ ngak e piin piilal?

1. Mang fan ni ke yog Paul murung’agen e ulung nu Filippi ngu Thyatira nib fel’?

 PI KRISTIANO nu Filippi ko bin som’on e chibog e yad ba gafgow. Machane yad ba gol ma yad ma t’ufeg pi walagrad. (Fil. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Aram fan ni yog Paul e bin tomur e thin ko babyor ni yoloy nge yan ngorad ni gaar: “I Jesus Kristus ni ir e Somol rodad e ngi i ayuwegmed ni gimed gubin.” (Fil. 4:23) Ma pi Kristiano nu Thyatira e ku aram e n’en ni ur rin’ed, ere yog Jesus Kristus ngorad ni gaar: ‘Gu manang e n’en ni gimed be rin’. Gu manang rogon nib t’uf Got romed nge girdi’, nge fanmed yul’yul’, nge pigpig ni gimed be tay, nge fanmed gum’an’. Gu manang ni ke gel e maruwel ni gimed be tay e chiney ko som’on.’​—Rev. 2:19.

2. Uw rogon ni ngongol rodad e rayog ni nge kirebnag ara fal’eg laniyan’ e girdi’ u lan e ulung?

2 Ba thilthil rarogon e ulung ko Pi Mich Rok Jehovah e ngiyal’ ney. Boch e ulung e ba ga’ ni yad ma dag e t’ufeg. Ma boch e ulung e ri yad ba pasig ko machib ma rib ga’ fan u wan’rad e pigpig ni yad ma tay u polo’ e tayim rorad. Faanra gad be athamgil ni ngad pared ni gad ba pasig ko tirok Got ban’en, ma aram e gad be ayuweg e ulung ni nge par nib taareban’ e girdi’ riy mar mon’oggad ko tirok Got ban’en. (1 Kor. 1:10) Machane faanra bay e girdi’ nib kireb e ngongol rorad ma rayog ni ngar warnaged e michan’ rok e tin ni ka bay e girdi’ u lan e ulung ma aram e dab kur pasiggad ko machib, ma ku rayog ndab ra yal’uweged e girdi’ u lan e ulung ni kar ngongliyed e denen nib ubchiya’. (1 Kor. 5:1; Rev. 3:15, 16) Uw rogon e ulung rom? Uw rogon ni ngam ayuweg e girdi’ u lan e ulung rom ni ngar pared ni yad ba pasig ko tirok Got ban’en?

NGAN PI’ E ATHAMGIL NGA LANIYAN’ E GIRDI’ U LAN E ULUNG

3, 4. Uw rogon nrayog ni ngad ‘pininged e magar’ ngak Jehovah u lan e ulung?

3 I yon’ fare psalmist reb e tang ni gaar: “Bay gu pining e magar ngom u lan e muulung rok pi girdiem; Bay gu pining e sorok ngom u p’eowcherad ni yad gubin.” (Ps. 35:18, BT) Fare psalmist e pining e sorok ngak Jehovah u nap’an ni be chag ngak e pi tapigpig rok Got. Muulung rodad ni yima tay u gubin e wik ni bod e Fol Wulyang ko Damit e be pi’ e kanawo’ ngodad ni ngad daged e michan’ rodad ma gad ba pasig u daken e fulweg ni gad ma pi’. Ere thingar da fithed gadad ni nge lungudad: ‘Gu ma pi’ e fulweg u nap’an e muulung u rogon nrayog rog? Gu ma fal’eg rogog ni nge yog ni nggu pi’ e fulweg nib fel’? Gu ma ayuweg e bitir rog ni ngar fal’eged rogorad ma gu ma fil rogon ngorad ni ngar pied e fulweg nrogon ni kar nanged fan, fa?’

4 I yon’ David reb e tang ngak Jehovah ni gaar: “Got, rib pagan’ug ngom. Bay gu tang nggu pining e sorok ngom.” (Ps. 57:7) Pi tang nib ga’ ni yima yon’ u nap’an e muulung e ke bing e kanawo’ ngodad ni ngad ‘tanggad’ ngak Jehovah nib pagan’dad. Faanra dawori mit e pi tang ney ngodad ma rayog ni ngad filed u nap’an e Fol Bible ni Tabinaw ni gad ma tay. Ma yibe athapeg ni nge mudugil lanin’dad ni ngad ‘tangnaged Somol u n’umngin nap’an e yafos rodad; bay ud tangnaged e Got rodad u n’umngin nap’an e yafos rodad ni gad be pining e magar nge sorok ngak.’​—Ps. 104:33.

5, 6. (a) Uw rogon ni ngad golgad ngak boch e girdi’? (b) Uw rogon nra pi’ e re n’ey e athamgil nga laniyan’ e girdi’ u lan e ulung?

5 Ngan gol ngak e pi walag u lan e ulung e reb e kanawo’ ni ngan pi’ e athamgil nga laniyan’ e girdi’ ni ngar t’ufeged yad. Tin tomur e guruy ko fare babyor ni yoloy Paul ni yan ngak piyu Hebrew e bay e thin riy ni gaar: “Um pired ni ra bigimed ma ba t’uf bigimed rok nrogon e walag ni ma par u fithik’ Kristus. Dab mpaged talin ni ngam ayuweged e milekag ni kar bad nga tabinaw romed.” (Heb. 13:1, 2) Ggan ni yibe pi’ ni fan ngak e piin ni yad be lekag e ulung nge ppin rorad ara pi walagdad ni yad be pigpig u polo’ e tayim rorad e reb e kanawo’ nrayog ni ngan gol ngorad. Ngkud lemnaged e piin nib pin ni ke yim’ e pumoon rorad, nge tabinaw ni taareb e labthir riy. Rayog ni ngad ayuweged yad ni faan yad ra un ngodad ko abich yu ngiyal’ ara u nap’an e fol Bible ni tabinaw.

6 Ke yog Paul ngak Timothy ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag ni “ngar ngongliyed e tin nib fel’, ma ngongol nib fel’ e nge yoor ni ngar ngongliyed, ma ngar golgad ni nge m’agan’rad ngay ni ngar pied boch e tin ni ba’ rorad ban’en ngak boch e girdi’. Ereray kanawoen mi yad kunuy e flaab ni fan ngorad ni ir e bay mang def ngorad nib gel ni fan ngorad e chiney i yan ngaram. Ma aram e ra yog ngorad e yafos ni ir e bin riyul’ e yafos.” (1 Tim. 6:17-19) Re thin ney ni ke yog Paul e be pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag ni ngar golgad. Ere mus ko ngiyal’ ney ni ke gel e magawon ko salpiy, maku rayog ni ngad golgad ngak e girdi’. Reb e kanawo’ nrayog ni ngan rin’ e re n’ey riy e ngan fek e piin nib t’uf e ayuw rorad ko karrow nge yog ni ngar uned ko machib mu kun ayuwegrad nge yog ni ngar uned ko muulung. Ma uw rogon e pi girdi’ ney ni yibe ayuwegrad? Ku rayog ni ngar pied e ayuw nrogon rayog rorad ya nge yog ni ngan chuw’iy e pensin ko karrow nge boch ban’en riy ni kub t’uf. Maku rayog ni ngad ayuweged yad ni faanra ngad ted boch e tayim ni fan ngorad, mi yad ra nang ni yad ba t’uf rodad. Faan gad ra rin’ boor ban’en nib fel’ “ngak e piin ni kad manged girdien e tabinaw rok Got” ma ke m’agan’dad ngay ni ngad pied e tayim nge boch ban’en ni bay rodad ngorad, ma gathi kemus ni gad be gelnag e t’ufeg rodad ngorad, ya ku gad be ayuweged yad ni ngar pared ni yad ba pasig u lan e ulung.​—Gal. 6:10.

7. Uw rogon nra yib angin ko ulung ni faanra dab da weliyed boch ban’en nib mith u murung’agen pi walagdad?

7 Rogon ni nge par e tha’ u thildad pi walagdad nib fel’ e dab da weliyed boch ban’en nib mith u murung’agrad, ma re n’ey e ra gelnag e t’ufeg u thildad. (Mu beeg e Proverbs 18:24.) Tin riyul’ e fager e darur ma weliyed boch ban’en nib mith u murung’agen e girdi’. Nap’an nra yog reb e walag boch ban’en ngodad ma be pagan’ ngodad ndab da weliyed ngak boch e girdi’. Re n’ey e ra gelnag e t’ufeg u thildad. Ngad athamgilgad ndab da weliyed e tin nib mith u murung’agen pi walagdad ma ngad ayuweged e ulung rodad nge mang ba tabinaw ni bay e t’ufeg riy.​—Prov. 20:19.

NGAUN PASIG KO MACHIB

8. Mang e kan fonownag e pi Kristiano nu Laodicea riy, ma mang fan?

8 Nap’an ni non Jesus ngak fare ulung nu Laodicea, me gaar: “Gu manang e n’en ni kam rin’; gu manang nda mu garbeb ma da mu gowel. Gu be athapeg ni manga yugu mmang reb e gali n’ey! Machane bochan e gab mathilin ni gathi ri gab gowel, ma ku da mu garbeb, ma aram e gu be n’en ni nggu thuwegem ngam chuw u lan l’ugunag!” (Rev. 3:15, 16) Re ulung nem e gathi ri yad ba pasig ko machib, ma bochan e re n’em ma ke magawon e tha’ u thilrad. Ere ke fanownagrad Jesus ni gaar: “Gu ma puwan’ ma gu ma gechignag urngin e piin ni yad ba t’uf rog. Ere mu tiyan’um ngam pi’ keruum ko denen ni ga be rin’.”​—Rev. 3:19.

9. Faanra gad ba pasig ko machib, ma uw rogon nra yib angin ko ulung rodad?

9 Faanra gad baadag ni nge mon’og e ulung rodad ko tirok Got ban’en, ma thingar da pasiggad ko machib. Kan yarmiy e ulung ni nge gay e piin ni baadag e machib, min ayuwegrad ni ngar mon’oggad ko tirok Got ban’en. Aram fan nib t’uf ni ngad filed e thin rok Got ngak e girdi’ u fithik’ e pasig ni bod e n’en ni rin’ Jesus. (Matt. 28:19, 20; Luke 4:43) Gad ra rin’ ma rayog ni ngad ‘maruwelgad Got u taabang’ ni ke taareban’dad. (1 Kor. 3:9) Nap’an ni gad be guy pi walagdad ni yad be weliy ngak e girdi’ murung’agen e michan’ rorad ma yad be dag nib ga’ fan e tirok Got ban’en u wan’rad ma re n’ey e ra k’aringdad ni ngad t’ufeged yad ma gad tay farad. Maku gad ra pigpig ngak Got ‘u taabang’ u nap’an e machib ma ra ayuweg ni nge taareban’ e girdi’ u lan e ulung.​—Mu beeg e Zefaniah 3:9, NW.

10. Faanra kad m’onoggad u rogon e machib ni gad ma tay ma mang angin nra yib ngak boch e girdi’ u lan e ulung?

10 Faan gad ra athamgil ni ngad m’onoggad u rogon e machib ni gad ma tay ma ra yib angin ngak boch e girdi’. Faanra riyul’ ni gad ma lemnag rarogon e girdi’ ni kad mada’naged u nap’an e machib, ma gad guy rogon ni nge taw e thin rok Got nga gum’ircha’rad, ma ra gel e pasig rodad ko machib. (Matt. 9:36, 37) Faanra gadad e tamachib ni gad ba pasig, ma girdi’ ni yad be un ngodad e ku yad ra pasig. Aram fan ni ke l’og Jesus pi gachalpen ni nga ranod ko machib ni yad lal’agruw. (Luke 10:1) Re n’ey e gathi kemus ni ke pi’ e athamgil nga lanin’rad ya kur pasiggad boch ko machib. Ya dabisiy ni gad baadag ni ngad maruwelgad pi walagdad ni yad ba pasig u taabang. Bochan e lem rorad nib pasig, ma ku ra k’aringdad ni ngkud pasiggad.​—Rom. 1:12.

NGAN KOL AYUW KO GUN’GUN’ NGE NGONGOL NIB KIREB

11. Uw rogon e ngongol rok piyu Israel u nap’an Moses, ma mang wenegan ni yib ngorad?

11 In e wik nga tomuren ni ke mel’eg Jehovah piyu Israel ni ngar manged ba nam, mar tababgad ko gun’gun’. Re n’ey e ke k’aringrad ni ngar togopuluwgad ngak Jehovah, nge Moses, nge Aron. (Ex. 16:1, 2) Kemus ni buchuuw e girdi’ nu Israel ni kar chuwgad u Egypt e ke yog ni ngar guyed fare Nam ni Kan Micheg. Mus ngak Moses ma dan pag ni nge yan nga lan fare binaw ni bochan e n’en ni ke rin’ u nap’an ni togopuluw piyu Israel ngak. (Deut. 32:48-52) Mang e rayog ni ngad rin’ed e ngiyal’ ney ya nge yog ni ngad adaged ni ngad rin’ed e tin nib fel’?

12. Uw rogon ni ngad kol ayuwgad ni nge dab kud gun’gun’gad?

12 Thingar da kol ayuwgad ndab kud pared ni gad be gun’gun’. Sobut’an’ nge tayfan ngak e piin ni yad bay u reb e liw e ra ayuwegdad. Maku ra ayuwegdad ni faan gad ra mel’eg e piin ni ngaud chaggad ngorad. Bay wenegan ni faanra ngad mel’eged e n’en ni yima chuweg e chalban rodad ngay nib kireb, ara boor e tayim ni gad ma chag ngak e girdi’ u taban e maruwel, ara girdi’ u skul ni darur folgad ko motochiyel rok Jehovah. Gadad ba gonop ni faanra dab da fanayed boor e tayim ni ngad chaggad ngak e girdi’ nib kireb e ngongol rorad ara piin ni ma k’aringdad ni nge dab da folgad rok Got.​—Prov. 13:20.

13. Mang magawon e ra sum u lan e ulung ni bochan e girdi’ ni ma gun’gun’ nib togopuluw ngak e pi walag?

13 Nap’an nra gun’gun’ e girdi’ u lan e ulung ni gubin ngiyal’, ma re n’ey e rayog ni nge k’aringrad ni ngar rin’ed e ngongol nra kirebnag e tha’ u thilrad Jehovah. Ni bod ni rayog ni nge kirebnag e gapas nge taareban’ u lan e ulung. Maku faanra ngan weliy boch ban’en nib togopuluw ngak e pi walag ma gathi kemus nra amithnag lanin’rad, ya rayog ni nge ga’ fare magawon ni bochan e yad be t’ar e thin nga dakenrad maku yad be fanenikayrad. (Lev. 19:16; 1 Kor. 5:11) Boch e girdi’ ko bin som’on e chibog e yad ma gun’gun’ ma yad ma “darifannag e piin ni ma yog e thin ma ku yad ma yog e thin nib togopuluw ngak e pi walag.” (Jude 8, 16NW) Dariy e maruwar riy ni girdi’ ni ma rin’ boch ban’en ni aram rogon e dabiyog ni nge fel’ e tha’ u thilrad Jehovah.

14, 15. (a) Mang e ra buch ko ulung nfaanra dab ni yal’uweg e kireb riy? (b) Mang e thingar da rin’ed nfaanra gad manang ni bay be’ u lan e ulung ni be rin’ ban’en nib kireb nib mith?

14 Uw rogon ni faanra kad nanged ni bay reb i walagdad ni be rin’ ban’en nib kireb ndan nang, ni bod ni be unum e rrum nib pag rogon, ara ma yaliy e kachido ni yaan e puwlag, ara ma un ko ngongol ni darngal? (Efe. 5:11, 12) Faanra dab dogned e tin nib kireb ni ke rin’ ma rayog ni nge chuweg Jehovah gelngin nib thothup u lan fare ulung. (Gal. 5:19-23) Ke yog Paul ngak e Kristiano nu Korinth ni thingar ra “n’iged” e is ni ke n’uw nap’an. Maku arrogon e ngiyal’ ney ni thingar da chuweged e tin nib kireb u lan e ulung, ya nge yog ni nge par e girdi’ ni bay riy ni yad ba pasig. Mang e rayog ni ngam rin’ ya nge par ni bay e gapas u lan e ulung?

15 Bod ni kan weliy faram, ba ga’ fan ndab ni weliy boch ban’en nib mith ni ke yog boch e girdi’ ngodad u murung’agrad. Rayog ni ngan kirebnag laniyan’ be’ ni faanra un weliy e tin nib mith u murung’agen. Machane, faanra bay be’ ni ke ngongliy e denen nib ubchiya’ ma thingar nog ngak e piin piilal. (Mu beeg e Levitikus 5:1.) Ere faanra kad nanged ni bay reb e walag ni ke ngongliy e denen ni aram rogon, ma thingar dogned ngak ni nge non ngak e piin piilal me ning e ayuw ngorad. (Jas. 5:13-15) Machane faanra dabi rin’ ma susun e gadad e nga dogned ngak e piin piilal.

16. Faanra nga dogned reb e denen nib ubchiya’ ni ke rin’ be’ ngak e piin piilal, ma uw rogon nra ayuweg e re n’ey e ulung?

16 Ulung ko Kristiano e susun ni bay e pagan’ riy, ere thingar u dogned e denen nib ubchiya’ ni ke rin’ be’ ya nge yog ni ngad ayuweged e ulung. Faanra rayog ni nge ayuweg e piin piilal facha’ nge kalngan’ me adag ni nge fol ko fonow ni kan pi’ ngak ma aram e dabki magawonnag e ulung. Machane faanra dabi kalngan’ maku dabun ni nge fol ko fonow ni ke pi’ e piin piilal ngak, ma uw rogon? Ngan tharbog ko ulung. Ma aram e rayog ni nge ayuweg e piin piilal ni dabkiyog ni nge af e ngongol rok nib kireb ngak e pi walag u lan e ulung. (Mu beeg e 1 Korinth 5:5.) Ere faanra kad nanged ni bay reb e walag ni ke rin’ e denen nib ubchiya’ ma aram e ke milfan ngodad ni nga dogned ngak e piin piilal ma ngad folgad ko n’en ni yad ra yog ngodad. Ngad rin’ed e tin th’abi fel’ rodad ni fan ngak pi walagdad u lan e ulung.

UM PIRED NI GIMED “TAAB GIRDI’”

17, 18. Mang e ra ayuwegdad ni nge yog ni ngad pared ni ‘gadad taab girdi’’?

17 Pi gachalpen Jesus kakrom e ur folgad ko ‘machib’ rok e pi apostal, ma re n’em e ke ayuwegrad ni ngar pared ni ke taareban’rad. (Acts 2:42) Ba ga’ fan u wan’rad e fonow ni i pi’ e piin piilal ngorad. Ku arrogon e ngiyal’ ney ni bay e ayuw ni yima pi’ ko ulung ni ngar pared nib taareban’rad ya bay e piin piilal ni be ayuwegrad ma yad be fol ko n’en ni be yog fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop. (1 Kor. 1:10) Nap’an ni gad ra fol u rogon ni be pow’iydad e ulung rok Jehovah ma gad be fol ko n’en ni be yog e piin piilal ngodad ma ra m’ug riy ni gadad be ‘athamgil ni ngaud pared ni gadad taab girdi’.’​—Efe. 4:3.

18 Ere ngad rin’ed e tin rayog rodad ni nge yog ni ngad ayuweged e ulung ni nge par nib pasig ko tirok Got ban’en. Faan gad ra rin’ ni aram rogon ma ke mudugil ni ‘Jesus Kristus ni ir e Somol rodad e ngi i ayuwegdad.’​—Fil. 4:23.

[Study Questions]

[Picture on page 24]

Gur, ga be ayuweg e ulung u nap’an ni ga be fal’eg rogom ni ngam pi’ e fulweg u nap’an e muulung?

[Picture on page 25]

Gad be ayuweg e ulung ni faanra ngad athamgilgad nge mit e pi tang ko ulung ngodad