Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

‘Gu Ba’ Romed’

‘Gu Ba’ Romed’

‘Gu Ba’ Romed’

“Ma boor e girdi’ ni bay ur guyed rogon ni ngar nanged fan e tin ni be yib i m’ug. [“Ma ra yoor e tamilangan’ nib riyul’”, NW].”​—DAN. 12:4.

UW ROGON NI GA RA FULWEG?

Uw rogon ni ke yoor e “tamilangan’ nib riyul’” e ngiyal’ ney?

Uw rogon ni ke “yoor” e piin ni kar folgad ko tin riyul’?

Mang boch e kanawo’ ni ke “yoor” e tamilangan’ nib riyul’?

1, 2. (a) Uw rogon ni ngad nanged ni bay Jesus rok e piin ni yad be par u tan pa’ e ngiyal’ ney nge boch nga m’on? (b) Rogon ni yog ko Daniel 12:4, ma mang angin nra yib ngak e piin ni yad ra fil e Thin nu Bible nib fel’ rogon?

 MU SUSUNNAG ni ga bay u Paradis. Gubin e kakadbul ma ga ma od ni kab fel’ rogom ma ga baadag ni ngam tababnag e rran rom. Dariy bang u dowam nib amith. Urngin e m’ar ni immoy rom kafram ma ke chuw. Rayog ni ngam guy, ara faray bon, ara ngam ri’ lamen ban’en nib fel’ rogon. Ba gel gelngim, ma ga ma felfelan’ ko maruwel ni ga ma rin’, ma boor e fager rom, ma dakuriy e magafan’ rom. Ireram e pi tow’ath nra yib ngom u tan Gil’ilungun Got. Kristus Jesus ni ir e Pilung rodad e ra tow’athnag e piin ni bay u tan pa’ me fil ngorad murung’agen e tamilangan’ rok Jehovah.

2 Ngiyal’ nem ma Got nge en Fak e yow ra ayuweg e pi tapigpig rok Got nib yul’yul’ ngar filed ngak boch e girdi’ murung’agen Jehovah. Kab kakrom i yib, ma Got nge Fak e yow ma ayuweg e pi tapigpig rok nib yul’yul’. U m’on ni sul Jesus nga tharmiy me micheg ngak pi gachalpen ni gaar: “Gu ba’ romed.” (Mu beeg e Matthew 28:19, * 20.) Ngad yaliyed boch e thin ni bang ko fare yiiy ni ke thagthagnag Got min yoloy kakrom u Babylon ni 2,500 e duw ni ke yan, ya ra gelnag e re n’ey e michan’ rodad. I yoloy Daniel u murung’agen e tayim rodad e ngiyal’ ney ni gaar: “Boor e girdi’ ni bay ur guyed rogon ni ngar nanged fan e tin ni be yib i m’ug. Ma ra yoor e tamilangan’ nib riyul’.” (Dan.12:4) Rib ga’ angin ni yib riy! Ya piin ni kar filed e Thin nu Bible nib fel’ rogon e ke yoor e tamilangan’ rorad. Maku bang ko fare yiiy e be yog ni boor e girdi’ ni bay ra folgad ko “tamilangan’ nib riyul’.” Ma bayi ga’ e llowan’ rorad i yan. Ma piin ni kar filed e pi thin ney e ku yad ra fil ngak boch e girdi’. Ma girdi’ u urngin e nam e yad ra nang e tin riyul’. Ngad guyed e chiney ko uw rogon ni ke lebug e re yiiy ney. Re n’ey e ra gelnag e michan’ rodad nriyul’ ni bay Jesus rok pi gachalpen e ngiyal’ ney ma ra lebguy Jehovah urngin ban’en ni ke micheg ni nge pi’ ngodad boch nga m’on.

“TAMILANGAN’ NIB RIYUL’” E YIRA NANG

3. Mang e ke buch ko “tamilangan’ nib riyul’” u tomuren ni ke yim’ e pi apostal?

3 Tomuren ni ke yim’ e pi apostal, me sum e piin ni kar chelgad kar togopuluwgad ko bin riyul’ e liyor mar yoorgad nrib papey. (Acts 20:28-30; 2 Thess. 2:1-3) Ma tomuren ni ke yan bokum miriay e duw, ke yib i mada’ ko piin ni yad ma yog ni yad e Kristiano ndar nanged e “tamilangan’ nib riyul’.” Pi tayugang’ ko teliw e yad ma yog ni ke mich e thin nu Bible u wan’rad machane yad ma fil ngak e girdi’ e “machib rok e pi moonyan’” ni be darifannag Got. (1 Tim. 4:1) Ma wenegan riy e boor e girdi’ ndar nanged e tin riyul’. Kan fil ngorad e machib nde riyul’ ni bod e Trinitas, ma yad ma yog ni tomuren nra yim’ be’ ma bay ban’en u fithik’ nra par nib fas ma boch i yad e yibe gafgownagrad u fithik’ e nifiy ni manemus.

4. U lan e pi duw ni 1870 nge mada’ ko 1879, ma uw rogon ni ke fal’eg i gay ba ulung i Kristiano e “tamilangan’ nib riyul’”?

4 Machane, sogonap’an 40 e duw u m’on ni tabab e “tin tomuren e rran” ma immoy reb e ulung ko Kristiano nib achig u Pennsylvania, u Meriken, ni ur muulunggad. Ma yad ma fil e Bible ni yad be gay rogon ni ngar nanged fan e “tamilangan’ nib riyul’.” (2 Tim. 3:1) Yad ma yog ni yad e Piin ni Ma Fil e Bible. Gathi yad e “piin ni yad ba llowan’ nge piin ni yad ba skul” ni ke yog Jesus ni kan mithag e tamilangan’ nib riyul’ rorad. (Matt. 11:25) Ya yad ba sobut’an’ ma riyul’ ni yad baadag ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ Got ngay. Yad ma beeg, ma yad ma weliy fan, ma yad ma fal’eg i lemnag e Thin nu Bible. Maku yad ma taarebrogonnag e pi thin nu Bible ni reb nge reb maku yad ma yaliy e pi n’en ni ke yoloy boch e girdi’ u murung’agen. Piin ni Ma Fil e Bible, e kar nanged e tin riyul’ ni buchuuw ma buchuuw ni ke yan bokum miriay e duw ndawori tamilang u wan’ e girdi’.

5. Mang fan ni kar fal’eged e pi babyor nem?

5 Yugu aram rogon ni ke felfelan’ e picha’ nem ko tin ni kar filed, machane dar ufanthingad ko pi n’en ney, ma da rogned ni yad e kar pirieged ban’en ni kafin nang nib beech. (1 Kor. 8:1) N’en ni kar rin’ed e kar ngongliyed e pi babyor ni be weliy murung’agen e machib rok Got ni ke kakrom. (The Old Theology) Kan ngongliy e pi babyor nem ni nge ayuweg e girdi’ ngar nanged e tin riyul’ ni bay u Bible. Bin som’on i fan e kar ngongliyed ni nge “ayuweg e girdi’ u rogon ni ngar filed e Bible, ma aram e rayog ni ngar paloggad ko pi yalen ni girdi’ e ke sunmiy mi yad ra nang e machib rok Somol nge pi apostal rok ni ke kakrom.”​—The Old Theology, No. 1, April 1889, p. 32.

6, 7. (a) Tomuren ni kar filed e Bible ni ke pag 100 e duw ma mang e tin riyul’ ni kan nang? (b) Mang e tin riyul’ ni kam nang ma ri ga baadag?

6 Tomuren ni kar filed e Bible ni ke pag 100 e duw, ma boor e tin riyul’ ni kan nang! * Nap’an ni gad ra fil e pi n’ey ma gathi kemus ni gad be fil e tin riyul’ ya gad be fil boch ban’en nra k’aring e felfelan’ ngodad ma ra ayuweg e yafas rodad, maku ra pi’ e athap ngodad. Ma ra ayuwegdad e pi n’ey ni ngad nanged Jehovah, nge pi fel’ngin nge tin nib m’agan’ ngay. Maku ra tamilang u wan’dad murung’agen e maruwel rok Jesus, nge fan ni ke yib nga fayleng ni nge yim’, nge pi n’en ni be rin’ e ngiyal’ ney. Ma be tamilangnag ko mang fan ni ke pag Got e kireb, nge fan ni gad ma yim’, nge rogon ni ngad meybilgad, nge rogon ni nge yib e felfelan’ ngodad.

7 Chiney e rayog ni ngad nanged fan e pi yiiy ni ke n’uw nap’an ni ‘dan nang,’ ma ke lebug e ngiyal’ ney ko tin tomuren e rran. (Dan. 12:9) Mab muun ngay e pi yiiy ni bay ko babyor u Bible ni yima yog e pi Gospel ngay nge Revelation. Miki ayuwegdad Jehovah ni ngad nanged fan e pi n’en ndabiyog ni ngad guyed ni bod u nap’an ni ke tabab Jesus ko gagiyeg, nge fare mahl u tharmiy, ngu nap’an ni kan nin’ Satan u tharmiy nga but’. (Rev. 12:7-12) Maku ke ayuwegdad Got ni ngad nanged fan e pi n’en nrayog ni ngad guyed ni bod e mahl, nge durru’, nge liliy ni ma af nib machreg, nge magawon ko ggan, nge girdi’ ni be k’aring ni nge “mo’maw’” e par rodad.​—2 Tim. 3:1-5; Luke 21:10, 11.

8. Mini’ e ke ayuwegdad ya nge yag ni ngad nanged e tin riyul’?

8 Ke yog Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “Kari mfelan’gad ni kam guyed e pi n’en ni kam guyed! Ya nggog ngomed ni boor e profet nge pilung ni ur m’ad ni bochan ni ngar guyed e n’en ni gimed be guy, machane de yag, ma ku ur m’ad ni bochan ni ngar rung’aged e n’en ni gimed be rung’ag, machane dar rung’aged.” (Luke 10:23, 24) Gad manang ni Jehovah e ke ayuwegdad ni ngad guyed mad rung’aged e pi n’ey. Ma gad ba felfelan’ ya ke fanay gelngin nib thothup ni ke pi’ ni nge ‘ayuweg’ pi gachalpen Jesus ngar nanged e “tin riyul’”! (Mu beeg e John 16:7, 13 *.) Dab da paged talin nrib ga’ fan e “tamilangan’ nib riyul’” ma rib t’uf ni ngad ayuweged e girdi’ ni ngar nanged u murung’agen!

“BOOR E GIRDI’” NI KAR FOLGAD KO “TAMILANGAN’ NIB RIYUL’”

9. Mang e be yog fare Watch Tower ko April 1881?

9 Dawori gaman l’agruw e duw u tomuren ni kan tababnag i ngongliy e babyor rodad ni Watch Tower, ma reb e magazine ni April 1881 e bay reb e article riy ni kenggin e “Ba T’uf 1,000 e Tamachib.” Re article nem e be pining e girdi’ ni ngar fanayed boor e tayim rorad ni faanra rayog, ma ngar uned ko machib ni polo’ e tayim rorad. Kan ning chilen ngorad ni nga ranod nga gubin yang u rogon nrayog rorad ngar gayed e pi Kristiano nib yul’yul’ nib t’uf Got rorad, machane dawori tamilang e thin rok Got u wan’rad, ma ngar filed ngorad e tin riyul’ u murung’agen Got nge Bible.

10. Mang e ke rin’ boor e girdi’ u tomuren ni kar beeged fare babyor ni be pining 1,000 e tamachib?

10 Re n’em e be dag ni Piin ni Ma Fil e Bible e kar nanged ni tin riyul’ e Kristiano e rib ga’ fan ni ngar machibnaged fare thin nib fel’. Ngiyal’ nem, e kemus nri in miriay e girdi’ ni yad ma un ko muulung rorad, ere dawori taw nga oren e girdi’ ni kar pininged. Machane, tomuren ni ke beeg e girdi’ fagi babyor ara fare magazine, ma boor i yad e kar nanged ni kar pirieged e tin riyul’ ma ke m’agan’rad ni ngar ayuweged boch e girdi’. Bod nnap’an e duw ni 1882, ma immoy be’ nu London, u Ngalis ni ke yag rok ni nge beeg reb e Watch Tower nge reb e booklet ni ke ngongliy e Piin ni Ma Fil e Bible e ke yoloy ni gaar: “Aygum fil rogon ngog nge n’en ni nggu machibnag, ma rayog ni ngan mu’nag fare maruwel ni baadag Got ni ngan rin’.”

11, 12. (a) Mang e gad be nameg ni taareb rogon ko n’en ni i rin’ e piin ma un ko machib kafram ni polo’ e tayim rorad? (b) Uw rogon ni ke tababnag e piin ma un ko machib ni polo’ e tayim rorad e “pi ulung” kafram?

11 Nap’an e duw ni 1885, ma sogonap’an 300 e Piin ni Ma Fil e Bible e kar uned ko machib ni polo’ e tayim rorad. Pi cha’nem nge gadad e ngiyal’ ney e taa ban’en e gad be nameg ni aram e ngad pingeged e girdi’ ngar manged pi gachalpen Jesus Kristus. Machane, ba thil e pi n’en ni gad ma rin’ e ngiyal’ ney ko pi n’en yad ma rin’ kafram. Ngiyal’ ney e gad ma fil e Bible ngak e girdi’ ni be’ nge be’. Ma gad ma piningrad ni ngar uned ko muulung rodad ni kan yarmiy. Ma kafram e yima wereg e babyor ngak e girdi’ min kunuyrad ni ngar filed e Bible u taabang. Ere kar tababnaged e ulung.

12 Bod ni nap’an e duw ni 1907, ma ba ulung ko piin ni ma machib ni polo’ e tayim rorad e ka ranod nga reb e mach ni ngar gayed e piin ni bay rorad fare babyor ni Millennial Dawn (pi babyor ni ku yima yog e Studies in the Scriptures ngay). Ma yad ma piningrad ni ngar uned ko muulung u nap’an e Madnom ni ngar ted u lan e naun rok bagayad. Rorran nem ni polo’, e ra bagayad e pi tamachib nem ma ra pi’ e welthin ni kenggin e Divine Plan of the Ages. Ma bin migid e Madnom, ma ra pi’ e athamgil nga laniyan’ e girdi’ ni ngar ted e muulung ni gubin ngiyal’. Ma nap’an e duw ni 1911, ma kar tababnaged reb e kanawo’ u rogon ni ngar pingeged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus. U Meriken nge Canada e immoy wugem nge meruk e pi walag ni pumoon ni yad ma yan u boch e binaw nib thil thil ni ngar pied e welthin ni fan ko yoor. Yad ma yoloy nga but’ fithingan e girdi’ ni kar uned ko pi muulung nem nge fithingan e binaw rorad. Ngemu’, ma yad ma yarmiy e “pi ulung” ni nge yag ni ngar muulunggad u lan e pi tabinaw rok boch i yad. Ma nap’an e duw ni 1914, ma ke gaman 1,200 e ulung ko Piin ni Ma Fil e Bible u ga’ngin yang e fayleng.

13. Mang u murung’agen e “tamilangan’ nib riyul’” e kam ngat ngay?

13 Ngiyal’ ney, ma sogonap’an 109,400 e ulung u ga’ngin yang e fayleng, ma bay 895,800 e pi walag ni yad be pigpig ni polo’ e tayim rorad. Ke chugur ko meruk i milyon e girdi’ ni kar adaged e “tamilangan’ nib riyul’,” ma yad be fol riy. (Mu beeg e Isaiah 60:22.) * Re n’ey e yira ngat ngay, ya ke yog Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “Gubin e girdi’ ni bay ra fanenikayed gimed ni bochag.” Miki yog ni yira gafgownagrad, min kalbusnagrad, min li’rad ngar m’ad. (Luke 21:12-17) Yugu aram rogon ni ma togopuluw Satan, nge pi moonyan’ rok, nge boch e girdi’ ngorad machane yad be ulul i pingeg e girdi’ ngar manged pi gachalpen Jesus. Ngiyal’ ney, e yad be machib u “gubin yang u fayleng,” ni gin nib gel e gowel riy nge gin nib gel e garbeb riy, ngu daken e pi burey, nge yungi ted nder tugul ban’en riy, nge lan e pi mach, nge gin ni buchuuw e girdi’ ni ma par riy. (Matt. 24:14) Dabiyog ni ngar rin’ed e re n’em nfaanra der ayuwegrad Got.

KE “YOOR” E “TAMILANGAN’ NIB RIYUL’”

14. Uw rogon ni ke yoor e “tamilangan’ nib riyul’” u daken e pi babyor rodad?

14 Ke yoor e “tamilangan’ nib riyul’” ya bochan ni boor e girdi’ ni yad be machibnag fare thin nib fel’. Ma ki yoor e babyor ni kan fal’eg. Nap’an e July 1879, ma Piin ni Ma Fil e Bible e kar ngongliyed e bin som’on e magazine. (Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence) Ma kar pied puluwon reb e company ni nge ngongliy 6,000 ken e babyor ni thin nu Meriken. Ma kan mel’eg Charles Taze Russell ni reliw’ nge medlip e duw rok ni nge yaliy ko ba fel’ e babyor ni kan fal’eg, fa danga’, ma immoy lal ko Piin ni Ma Fil e Bible ni yad ma ayuweg i yoloy e pi article ko pi babyor nem. Fare Wulyang ko Damit e kan pilyeg ko 195 e thin. Ri boor ken ni yima wereg u ga’ngin yang u fayleng e chiney, ya yima ngongliy 42,182,000 ken ni l’agruw ara taab yay u gubin e pul. Maku reb e babyor ni Awake! e ku boor ken ni yima ngongliy ya gubin e pul ma yima ngongliy 41,042,000 u 84 e thin. Maku bay boch e babyor nib muun ngay e Bible ni yima ngongliy ni sogonap’an 100 milyon ken u gubin e duw.

15. Uw e gad ma fek e salpiy riy ya nge yag ni ngad ngongliyed e pi babyor rodad?

15 Salpiy ni yima fanay ni fan ko pi babyor ney e aram e salpiy ni ma pi’ e pi walag ni lem rorad. (Mu beeg e Matthew 10:8.) Ma yug girdi’ ni maruwel rorad e ku yad ma fal’eg e babyor e kar gingad ngay u nap’an ni yad ra yib nga Bethel, ya yad manang ni masin, nge babyor, nge ink, nge ku boch ban’en ni yima fanay e rib tolang puluwon. Reb e walag ni ma maruwel u Bethel ni ma chuw’iy boch ban’en ni yima fanay ni fan ko re maruwel ney, e ke yog ni nap’an nra yib girdien e siyobay nga Bethel, ma yad ma gin ngay ya rayog ni ngad fal’eged e pi babyor ni kemus ni bochan e ayuw ni ma pi’ e pi walag. Yad ma gin ngay nrayog ni ngad chuw’iyed e masin nrayog ni nge fal’eg boor ken e babyor. Maku yad ma gin ngay ya piin ni ma un ko re maruwel ney e ka yad ba pagel ma yad ba felfelan’.

TAMILANGAN’ ROK GOT E RA WER NGA FAYLENG

16. Mang fan ni ke yoornag Jehovah e “tamilangan’ nib riyul’”?

16 Fare “tamilangan’ nib riyul’” e ke yoor, ya ba m’agan’ Got ngay ni “urngin e girdi’ ni ngar thapgad ngak ma ngar nanged e tin nib riyul’.” (1 Tim. 2:3, 4) Baadag Jehovah ni nge nang e girdi’ e tin riyul’ ya nge yag ni ngar liyorgad ngak nib fel’ rogon ma ra tow’athnagrad. Ke kunuy e piin Kristiano ni kan dugliyrad u daken fare maruwel ni machib. Maku be kunuy e girdi’ “ni pire’ ni pire’” nra “bad u gubin e nam, nge ganong, nge gubin mit e girdi’, ngu gubin e thin” ni yad be athapeg ni ngar pared u fayleng ni manemus.​—Rev. 7:9.

17. Bochan ni be yoor e tin riyul’ e tapigpig rok Got i yan, ma mang e be dag e re n’ey?

17 Riyul’ ni tomuren ni ke yan 130 e duw, ma ke yoor e pi tapigpig rok Got u ga’ngin yang e fayleng. Ma be m’ug riy ni Got nge Jesus Kristus ni Pilung e yow ma pow’iyrad, ma yow ma ayuwegrad, ma yow ma yarmiyrad, ma yow ma fil ban’en ngorad. Ke lebguy Jehovah e n’en ni ke micheg ni nge ayuweg boor e girdi’ ni ngar pirieged e tin riyul’ ko ngiyal’ ney, ere ba mudugil ni ku ra lebguy e tin ni ke micheg nra lebug boch nga m’on. Be yog e Bible ni gaar: “Ma girdi’ ko nam e ri bayi tamilangan’rad u murung’agen Somol ni bod rogon lan e yungi day nib sug ko day.” (Isa. 11:9) Rib boor e tow’ath nra yib ngak e girdi’ ko ngiyal’ nem!

[Footnotes]

^ Matthew 28:19 (NW): “Ere mmarod ngak girdien e pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg, mi gimed taufenagrad nga fithingan e Chitamangiy nge Fak nge fare gelngin Got nib thothup.”

^ Ra fel’ rogom ni faanra ngam yaliy fare DVD ni Jehovah’s Witnesses​—Faith in Action, Part 1: Out of Darkness nge Jehovah’s Witnesses​—Faith in Action, Part 2: Let the Light Shine ni thin nu Meriken.

^ John 16:13 (NW): “Ngiyal’ nra yib gelngin nib thothup ni ma dag e tin riyul’ e bayi pow’iymed ngam nanged urngin e tin riyul’. Gathi tin ni be lemnag e ra weliy ngomed, ya tin ni ke rung’ag e ra weliy ngomed, ma ra weliy ngomed e pi n’en ni bay yib.

^ Mu guy Fare Wulyang Ntagil’ E Damit ni July 1, 2002, page 19, ko par. 16.

[Study Questions]

[Picture on page 14]

Piin ni Ma Fil e Bible kafram e yad ba sobut’an’ ma riyul’ ni yad baadag ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ Got ngay

[Picture on page 15]

Ba ga’ fan u wan’ Jehovah ni ga ma athamgil ni ngam machibnag fare “tamilangan’ nib riyul’”