1, 2. Mang mahl e bay yib ni dabki n’uw nap’an, ma mang e de t’uf ni ngad rin’ed u nap’an e re mahl ney?

 ROFEN ni October 30, ko duw ni 1938, ma bay bokum milyon e girdi’ nu Meriken ni yad be motoyil nga reb e program u radio. Ma nap’an e re program nem, ma bay boch e girdi’ ni gowa yad e piin ni yad ma pi’ e news u radio e kar weliyed nga fithik’ e nifeng ni bay e alien ni kar bad ko fare planet ni Mars fithingan ni ngar kirebnaged e fayleng. Boor e girdi’ e dar nanged ni re n’ey ni yibe weliy e kemus ni ban’en ni yibe weliy u radio. Ma kar lemniged nriyul’ ni ke tabab reb e mahl, ere kar pared ni kar rusgad. Bay boch i yad ni kar gayed rogon ni ngar ayuweged yad u pa’ e pi toogor rorad.

² Dabki n’uw nap’an ma bay reb e mahl nra yib. Machane, boor e girdi’ ni dawor ra fal’eged rogorad. Ireray fare mahl ni Armageddon, ni aram e mahl rok Got ni nge cham ngak e piin nib kireb u roy u fayleng. Re n’ey e gathi kemus nreb e yat. Ma gad manang ni bay e re mahl ney, ya ke weliy e Thin rok Got ngodad u Bible. (Rev. 16:14-16) De t’uf ni ngad uned ko cham u nap’an e re mahl ney. Ya ra fanay Got gelngin ni nge ayuwegdad u yugu reb e kanawo’ ni gad ra gin ngay.

3. Mang yiiy e gad ra weliy murung’agen, ma mang nib ga’ fan ngodad e ngiyal’ ney?

³ Reb e yiiy ni bay ko Zekariah ko guruy ni 14 e be weliy murung’agen fare mahl ni Armageddon. Yugu aram rogon ni kan yoloy e re yiiy ney ni gonap’an 2,500 e duw ni ke yan, machane ba ga’ fan ngodad e ngiyal’ ney. (Rom. 15:4) Ya i weliy murung’agen boch ban’en ni buch ko girdi’ rok Got u nap’an ni tabab Kristus ko gagiyeg u tharmiy ko duw ni 1914. Maku be tamilangnag boch ban’en nrib manigil nra buch boch nga m’on ni dabki n’uw nap’an. Ya re yiiy ney e be weliy murung’agen “ba loway nib ga’” nge “ran ni ma pi’ e yafos.” (Zek. 14:4, 8, BT) U lan e re article ney e gad ra fil ko mang fan e  re loway nem nib ga’, nge rogon e ayuw nra yib ngak e piin ni yad ma liyor ngak Jehovah. Maku gad ra fil ko mang fare ran ni ma pi’ e yafas, nge rogon nra yib angin ngodad. Ma angin nra yib riy e gathi kemus ni gad ra nang nib t’uf ni ngad unumed e re ran nem, ya kub t’uf ni nge m’agan’dad ngay ni ngad adaged ni ngad unumed. Ere, ngad tiyan’dad ko re yiiy ney.​—2 Pet. 1:19, 20.

4. (a) Mingiyal’ e ke tabab “fare rran ni bayi par Somol nga tagil’ e pufthin” riy? (b) Boor e duw u m’on ko 1914, ma mang e machibnag e piin ni kan dugliyrad? Mang e rin’ girdien e am nge pi tayugang’ ko teliw?

⁴ Fare yiiy ni bay ko Zekariah guruy ni 14 e tabab ni gaar: “Fare rran ni bayi par Somol nga tagil’ e pufthin e ke chugur.” (Mu beeg e Zekariah 14:1, 2, BT.) Mang e re rran ney? Re rran ney e taareb rogon ko fare “rran rok Somol” ni tabab ko duw ni 1914, u nap’an ni mang Jesus e Pilung ko Gil’ilungun Got u tharmiy. (Rev.1:10; 11:15) Boor e duw ni ke machibnag e piin Kristiano ni kan dugliyrad, ni fare duw ni 1914 e aram e “ngiyal’” ni kan dugliy ni fan ko pi nam. Ma kar machibnaged ni aram e ngiyal’ ni ke tabab ni nge gel i yan e pi magawon u fayleng. (Luke 21:24) Ere gur, i tiyan’ “urngin e nam” ko re ginang ney? Danga’. Ya pi girdien e am nge pi tayugang’ ko teliw e ur moningniged ma yad be gafgownag e tin riyul’ e Kristiano. Bochan e re n’ey ni ur rin’ed, ma gowa yad be darifannag Got ni Gubin ma Rayog Rok, ya ir e ke mel’eg e pi Kristiano ni kan dugliyrad ni ngar manged piin owchen fare Gil’ilungun.​—Heb.12:22, 28.

5, 6. (a) Mang e rin’ e pi toogor ngak e girdi’ rok Got? (b) Mini’ e “piin yad ra magey?”

⁵ I yiiynag Zekariah e n’en nra rin’ e pi toogor ko girdi’ rok Got, ya yog ni gaar: “Yira kol fare binaw.” “Fare binaw” ni Jerusalem e be yip’ fan Gil’ilungun Got. Ma piin ni kan dugliyrad ni ku yad bay u roy u fayleng e yad bang ko fare Gil’ilungun. (Fil. 3:20) U nap’an e bin som’on e mahl u fayleng, ma aram e ngiyal’ ni ke lebug fare yiiy ni aram e ni “kol” fare binaw, ya aram e n’en i buch ko pi walag ni bay e maruwel rorad u lan e ulung rok Jehovah ni kan kalbusnagrad u Atlanta, Georgia u Meriken. Pi toogor ney e ba gel e kireb ni ur rin’ed ko pi Kristiano ni kan dugliyrad, ya ur taleged e pi babyor ndab kun pi’ ko girdi’, ma kar taleged e machib ni yima tay. Ere, re n’ey ni buch e gowa ke “giliwnag” e pi toogor ara kan iring e chugum u lan e pi naun ko re binaw nem u fithik’ e yargel.

⁶ Yugu aram rogon ni i togopuluw e pi girdi’ nem nib gel gelngirad ngak e girdi’ rok Got, ma kar rogned boch ban’en nde riyul’ u murung’agrad, machane de yag ni ngar taleged e bin riyul’ e liyor. Ma piin ni kan dugliyrad e kar pared ni yad ba yul’yul’. Ma rogon i yog Zekariah e yad e ‘piin yad ra magey ni dab kun chuwegrad u lan fare binaw.’

7. Mang boch ban’en ni ke rin’ e piin Kristiano ni kan dugliyrad nrayog ni ngad folwokgad riy e ngiyal’ ney?

⁷ Gur, i tal e pi toogor ni da kur togopuluwgad ko girdi’ rok Got u tomuren e bin taareb e mahl u fayleng? Danga’. Ya i ulul Zekariah ni nge weliy murung’agen e gafgow ni i tay e girdi’ rok Got. (Rev.12:17) Ni bod nnap’an fa bin l’agruw e mahl u fayleng, maku boor e pi walag nib gel e gafgow ni un tay ngorad. Rogon e yul’yul’ ko piin Kristiano ni kan dugliyrad e rayog ni nge pi’ e athamgil ngodad e ngiyal’ ney, ya nge yag ni ngad k’adedan’dad u fithik’ e pi magawon nra yib ngodad. Ma pi magawon ney ni ma yib ngodad e ba muun e togopuluw nge moning ni ma yib ko girdi’ u lan e tabinaw, nge taban e maruwel, nge skul ni bochan e michan’ rodad.(1 Pet.1:6, 7) Ere, demtrug e gin ni gad be par riy, ma kad dugliyed ni ngad pared ni gad ba yul’yul’, ma dab da rusgad ngak e piin ni yad ra togopuluw  ngodad. (Fil.1:27, 28) Machane, uw rogon ni ngad pared ndabi buch ban’en rodad u lan e re fayleng ney ni yibe fanenikaydad riy?​—John 15:17-19.

8. (a) Mang e be yip’ fan e pi burey ni be weliy e Bible murung’agen? (b) Mang e be yip’ fan fare “Burey ni Olive”?

⁸ Kad filed ko re yiiy ney ni fare “binaw” ara Jerusalem e be yip’ fan Gil’ilungun Got. Ere, mang e be yip’ fan fare “Burey ni Olive, ni bay ko ngek u Jerusalem”? Ma uw rogon ni “bayi sey ko ngek i yan ko ngal nge ruw raba’” ya nge mang l’agruw i burey? Rogon ni bay ko thin ni Hebrew, e yog Jehovah ni fa gal burey ni sum ni bochan ni kan ruw raba’nag e ke yog ni “fa gal burey rog.” Mang fan e re n’ey? (Mu beeg e Zekariah 14:3-5, BT.) Pi burey u lan e Bible e yu ngiyal’ e be yip’ fan e pi gil’ilungun ara pi am. Maku lan e Bible e ba ga’ ni ma weliy riy murung’agen e tow’ath nge ayuw ni ma yib ko burey rok Got. (Ps. 72:3; Isa. 25:6, 7) Ere, fare Burey ni Olive e be yip’ fan mat’awun Jehovah ni nge gagiyegnag urngin e pi n’en ni ke sunmiy.

9. Mang e be yip’ fan fare Burey ni Olive ni kan sey ke “ruw raba’”?

⁹ Be weliy fare yiiy ni fare Burey ni Olive e kan sey ke “ruw raba’.” Mang e be yip’ fan e re n’ey? Be yip’ fan ni ke sunumeg Jehovah e bin l’agruw e gagiyeg ya nge lebguy ban’en ni ba ga’ fan. Ma re gagiyeg ney e ba milfan ngak Got me Jesus Kristus e ir e Pilung riy. Ma bochan ni gal gagiyeg nem e ba milfan ngak Jehovah, ma aram fan ni ke pining e gal burey nem ni “fa gal burey rog.”​—Zek.14: 4, 5, NW.

10. Mang e be yip’ fan fare “loway nib ga” ni bay u thilin a gal burey nem?

¹⁰ Rogon ni be weliy fare yiiy e ra ruw raba’ fare Burey ni Olive, ma barba’ fare burey e ra kan ko lel’uch, ma bay barba’ nra kan ko yimuch, ma l’agruw ra ba’ i ay Jehovah e ra tay nga daken e gal burey nem. Ma re n’ey ni kan ruw raba’nag fa gal burey e ka yan i aw “ba loway nib ga” u thilin. Ere, mang e re loway ney? Be yip’ fan e ayuw ni ma yib rok Jehovah. Bod rogon nrayog ni nge pirieg e girdi’ e gin ni ngar nabgad ngay u lan reb e loway u thilin e burey, maku rayog rok e pi tapigpig rok Jehovah ni ngar pirieged e ayuw u tan e gagiyeg rok nge gagiyeg rok Jesus ni Fak. Ya dabi pag Jehovah ni nge taleg boch e girdi’ e bin riyul’ e liyor. Ere, mingiyal’ e kan ruw raba’nag fare Burey ni Olive? Re n’ey e ke buch ko duw ni 1914 u nap’an ni tabab Jesus ni nge gagiyeg u tharmiy. Maku be yog fare yiiy nra mil e girdi’ rok Got ngar thapgad ko gin ni bay e ayuw riy u lan e re “loway nib ga” ney. Ere, mingiyal’ e tabab e re n’ey riy?

11, 12. (a) Mingiyal’ e mil e girdi’ rok Got i yan ko fare loway? (b) Mang e be micheg ni ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok?

¹¹ I ginang Jesus e piin ni yad be folwok rok ni gaar: “Urngin e girdi’ ni bay ra fanenikayed gimed ni bochag.” (Matt. 24:9) Nap’an fare duw ni 1914 ni tabab e tin tomuren e rran, ma aram e kari gel e fanenikay. Nap’an e bin taareb e mahl u fayleng, ma pi toogor e ur gafgownaged e piin ni kan dugliyrad, machane de yag ni ngar taleged e bin riyul’ e liyor. Ma nap’an fare duw ni 1919 ma ke yag ni nge chuw e girdi’ rok Got ko teliw ni googsur, ni aram fare Babylon nib Gilbuguwan. (Rev.11:11, 12) Ya ireram e re duw ni mil e girdi’ rok Got i yan ko fare loway.

¹² Nap’an fare duw ni 1919, ma ka be ulul Jehovah ni nge ayuweg e piin ni yad be liyor ngak u fithik’ e yul’yul’ u ga’ngin yang e fayleng. U lan e pi duw ni ke yan ma pi am e kar guyed rogon ni ngar taleged e Pi Mich Rok Jehovah ko machib, ara kar guyed rogon ni ngar taleged ni dab kun ngongliy ara ngan pi’ e pi babyor rorad ko girdi’. Ma re  n’ey e ku be buch u boch e binaw. Machane, der pag Jehovah e pi am ni ngar taleged e bin riyul’ e liyor. Ere, yugu demtrug e n’en nra rin’ e pi am ko girdi’, ma Jehovah e ra fanay gelngin ni nge ayuweg e girdi’ rok.​—Deut. 11:2.

13. Uw rogon me yag ni ngad pared ko fare loway rok Jehovah ni bay e ayuw riy, ma mang fan ni ireray e ngiyal’ nib t’uf ni ngad pared riy?

¹³ Faan gad ra ulul ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah, ma aram e gad be par ko loway rok ni bay e ayuw riy. Jehovah nge Jesus ni Fak e dab ra pagew be’ ara ban’en ni nge taleg e ayuw ni yow be pi’ ngodad. (John 10:28, 29) Be pi’ Jehovah gubin e ayuw nib t’uf rodad ni nge yag ni ngad yul’yul’gad ko gagiyeg ni yow be tay Fak. Ma nap’an fare gafgow nib ga’ ni bay yib, ma aram e ngiyal’ nrib t’uf e ayuw rodad. Ere, aram fan ni ireray e ngiyal’ nrib t’uf ni ngad pared ko fare loway rok Jehovah ni bay e ayuw riy.

14, 15. Mang e ra buch rok e piin ni dariy e ayuw rok Jehovah rorad u nap’an nra cham ko pi toogor rok?

¹⁴ Chiney i yan nga m’on e ra gel i yan e togopuluw nra tay Satan ngak e girdi’ rok Got. Ma ireray e bin tomur e togopuluw nra tay Satan ngodad. Maku ireray e ngiyal’ nra cham Jehovah ngak gubin e pi toogor rok. Ya ireray “fare rran ni bayi par Somol nga tagil’ e pufthin” ni yiiynag Zekariah murung’agen. Ma nap’an e re mahl ney, ma ra yan i m’ug ni Jehovah e ir e Salthaw ni th’abi gel gelngin.​—Zek. 14:3, BT.

¹⁵ Mang e ra buch rok e piin ni dariy e ayuw rok Jehovah rorad ko rorran nra cham ngak e pi toogor rok? Rogon i yog fare yiiy ko Zekariah 14:6 (NW) e gaar: “Rorran nem e dabki yib e tamilang ma gubin ban’en ma ra el ni bod rogon e ayis.” Ere, rogon ni be yog fare yiiy e “dabki yib e tamilang” ngorad. Ma re n’ey e be yip’ fan ni dab kur fel’gad u wan’ Got. Me ulul fare yiiy ni gaar: “Bay ba liliy ni ubchiya’ ni bayib ngak e pi os, nge mule, nge kamel, nge dongki nge nga daken gubin e gamanman u lan e gin ma par e pi toogor riy.” Re n’ey e be yip’ fan ni yira taleg gubin talin e cham ni yima fanay u nap’an e mahl, ma ra yan ni aw e pi n’ey ni dariy fan. Ya i yog Zekariah nra gechignag Jehovah e pi toogor rok u daken ba “liliy ni ubchiya’.” Mus nga lan owchey nge bolowthey ma “ra malad nge chuw.” Dawor da nanged ko mang e be yip’ fan e re n’ey. Machane, ba mudugil u wan’dad ni dabiyog rorad ni ngar rogned ban’en nib togopuluw ngak Got ara ngar magawonnaged gadad. (Zekariah 14:6, 7, 12, 15, BT.) Gubin e “pi pilung nu fayleng nge pi salthaw rorad ni kar muulunggad” e yad ra mang ko ba’ rok Satan. Machane, demtrug e gin ni yad bay riy u roy u fayleng ma yira thangrad. (Rev. 19:19-21) Ma wenegan nra yib e “ra yan i rofen nem ma downgin e piin ni ke li’rad Somol e ba wear u daken e fayleng ni tabab u baley nge mus nga baley.”​—Jer. 25:32, 33, BT.

16. Mang boch e deer nib fel’ ni ngad fithed gadad riy, ma mang e thingar da rin’ed u nap’an fare gafgow nib ga’?

¹⁶ Gubin e girdi’ ma yad ma gafgow u nap’an e mahl ni muun ngay e piin ni kar gelgad ko mahl. Ere, ku taareb rogon ngodad ni gadad urngin ma gad ra gafgow u nap’an fare gafgow nib ga’. Rayog ni nge yan i aw ni dabi gaman e ggan ko girdi’. Ma dabisiy ma ra kireb boch e chugum rodad. Mus ko pi n’en nib puf rogodad ni ngad rin’ed e chiney e ra mo’maw’. Ere, mang e gad ra rin’ u nap’an nra buch e pi n’ey? Sana gad ra rus, fa? Ere, susun ni nge mulan’dad ya ke aw ni dakuriy e athap rodad, fa? Ma susun ni ngad talgad ko pigpig ngak Jehovah, fa? Ere, nap’an fare gafgow nib ga’ ma n’en nib fel’ ni ngad rin’ed e ngad pared ni gad ba yul’yul’, ma be pagan’dad ngak Jehovah nra ayuwegdad,  ya gad be par ko fare loway rok ni bay e ayuw riy.​—Mu beeg e Habakkuk 3:17, 18.

17, 18. (a) Mang e be yip’ fan fare “ran ni ma pi’ e yafas”? (b) Mang e be yip’ fan fare “Dead Sea” nge fare “Meditteranean Sea”? (c) Mang e ba fel’ ni ngad rin’ed ni gubin ngiyal’?

¹⁷ Tomuren e Armageddon ma “ra map’ e ran ni ma pi’ e yafos” ni ke yib ko fare Gil’ilungun Kristus. Ma fare “ran ni ma pi’ e yafas” e be yip’ fan gubin ban’en ni ma pi’ Got ko girdi’ ni nge yag e yafas ni dariy n’umngin nap’an ngorad. Maku fare “Dead Sea” e be yip’ fan e piin ni kar m’ad. Ma fare “Mediterranean Sea” e be yip’ fan fare “ulung nib ga’” ni yad ra magey ni yad ba fas u tomuren e Armageddon. (Mu beeg e Zekariah 14:8, 9, BT; Rev. 7:9-15) Fa gal ulung i girdi’ e yad be unum fare “ran ni ma pi’ e yafas” ni be yib ko fare “lul’ ni bay e ran ko yafos riy.” Ma angin nra yib e yad ra par nib flont ni dariy n’umngin nap’an.​—Rev. 22:1, 2.

¹⁸ Nap’an nra thang Jehovah e re m’ag nib kireb ney, ma ra ayuwegdad ngad thapgad nga lan fare m’ag rok nib beech mab mat’aw. Yugu aram rogon ni be fanenikaydad e re fayleng ney ni ga’ngin, machane kad dugliyed ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ko fare Gil’ilungun Got, ma gad par ko fare loway rok ni bay e ayuw riy.