“The End”—What Does it Mean?
KENGGIN E RE KE BABYOR NEY | KE CHUGUR E TOMUR, FA?
Mang E Be Yip’ Fan E “Tomur”?
Nap’an ni ga ra rung’ag fapi thin ni be gaar “Ke chugur e tomur!” ma mang e ra yib ngan’um? Ga ra lemnag reb e tamachib ni ke yan i sak’iy nga lang ni ke kol ba ke Bible, be non nib ga’ laman ni be un pa’ ngay? Fa ga ra lemnag reb e pumoon ni ke pilibthir ni ke yan i sak’iy ko tamadardar ko kanawo’ ni ke chuw ngab mad nib n’uw ni ke m’ag ba yil’ i gaf nga lukngun, ni be kol ban’en ni kan yoloy boch e thin ngay nra k’aring e marus ko girdi’? Boor e girdi’ ni yad ra lemnag e re n’ey me magawon lanin’rad, ma boch i yad e ra maruwaran’rad, maku boch i yad e sana ra mak’ak’aran’rad.
Machane, be gaar e Bible: “[Ra] yib e tomur.” (Matthew 24:14, NW) Re rran ney e ku yima yog “fare rran ni ba ga’ fan, ni Rran rok Got” nge “Armageddon” ngay. (Revelation 16:14, 16) Riyul’ nib thilthil rogon ni ma weliy e pi yurba’ i teliw murung’agen e re n’ey, maku yad ma weliy u reb e kanawo’ ni ma k’aring e marus ko girdi’. Machane, ba tamilang rogon ni be weliy e Bible murung’agen e tomur. Ya be weliy e tin riyul’ u murung’agen e re rran nem maku be tamilangnag boch ban’en nde riyul’ ni yima weliy u murung’agen. Ku be ayuwegdad e Thin rok Got ni ngad nanged ko ke chugur e tomur fa dawor. Ma bin th’abi fel’ riy e be weliy ngodad rogon nrayog ni ngad mageygad ni gad ba fos u nap’an e re rran nem! Machane, som’on e ngad weliyed boch ban’en nde puluw ni yima weliy u murung’agen e re n’ey, nge mang e ri be yip’ fan e re bugithin ney. Ere, mang e be yip’ fan e “tomur” nrogon ni be yog e Bible?
BOCH BAN’EN NDE RIYUL’ U MURUNG’AGEN E TOMUR
1. GATHI BE YIP’ FAN NI NGE YIB E NIFIY NGE URFIY E RE FAYLENG NEY NGE GOTHEY.
Be gaar e Bible: “Fayleng e [ke tay Got] nga daken e def riy nri be par nib mudugil, ndabiyog ni ngan mithmitheg.” (Psalm 104:5) Ere, be tamilangnag e re thin ney nge ku boch e thin nu Bible ndabi gothey Got e fayleng, maku dabi pag e girdi’ ni ngar gotheyed!—Eklesiastes 1:4; Isaiah 45:18.
2. GATHI BAN’EN NDE MUDUGIL E NGIYAL’ NRA YIB RIY.
Be yog e Bible ni ke mu’ Got i dugliy e rofen nra yib e tomur. Be gaar: “Re rran nem ara re awa nem e dariy be’ ni manang e ngiyal’ nra taw riy ni mus ko pi engel ni yad bay u tharmiy ara en ni Fak Got, ya kemus ni en ni Chitamangiy e manang. Mu ayuwgad mi gimed tiyan’med, ya da mu nanged e ngiyal’ nra taw ko re ngiyal’ nem.” (Mark 13:32, 33) Ere, ba tamilang ni ke dugliy Got (“ni Chitamangiy”) e “ngiyal’” nra yib e tomur riy.
3. GATHI GIRDI’ E RA K’ARING NI NGE YIB E TOMUR, MAKU GATHI RA BUCH E RE N’EY U NAP’AN NRA MUL YU YANG I MALANG NI BAY U LAN E LANG NGA DAKEN E FAYLENG.
Uw rogon nra yib e tomur? Be gaar e Revelation 19:11: “Ma aram mu gguy e tharmiy ni ke mab, mu gguy ba os nib wechwech, ni en ni ke af nga daken e Yul’yul’ nge Riyul’ fithingan.” Ki ulul e verse 19 ngay ni gaar: “Ma aram mu gguy fare gamanman nge pi pilung nu fayleng nge pi salthaw rorad ni kar muulunggad ni ngar chamgad ngak faanem ni ke af nga daken fare os nge ngak e salthaw rok.” (Revelation 19:11-21) Yugu aram rogon ni pi n’ey ni kan weliy u roy e ba fanathin, machane rayog ni ngad nanged ko mang e be yip’ fan. Be yip’ fan nra: L’og Got e pi engel rok ni ngar thanged e pi toogor rok.
TIN RIYUL’ U MURUNG’AGEN E TOMUR
1. YIRA THANG E PI AM KO GIRDI’.
Be yog e Bible ni gaar: “Bayi sunumeg Got nu tharmiy reb e gagiyeg ndariy e rofen nra mus. Ma binem Daniel 2:44) Kad weliyed faram ko bin 3 ni yira thang e “pi pilung nu fayleng nge pi salthaw rorad,” ni kar “muulunggad ni ngar chamgad ngak faanem ni ke af nga daken fare os nge ngak e salthaw rok.”—Revelation 19:19.
e gagiyeg e dariy be’ nra gel ngay biid, machane bayi thirif u but’ urngin e pi pilung nem nge gagiyeg ni yad be tay me mang fa birok e gagiyeg e i par ndariy n’umngin nap’an.” (2. RA TAL E MAHL, CHAM, NGE NGONGOL NDE MAT’AW.
“Be taleg [Got] e pi mahl ni yibe tay u fayleng i yan.” (Psalm 46:9) “Got e bayi buk’liy e piin kireb ko fare nam me pug e pi tadenen nge chuweg riy ni bod e pan ni kan pug u but’.” (Proverbs 2:21, 22, BT) “Chiney e nggu thiliyeg urngin ban’en nge beech!”—Revelation 21:4, 5.
3. YIRA THANG E PI YURBA’ I TELIW NI BE MACHIBNAG BOCH BAN’EN NDE RIYUL’ U MURUNG’AGEN GOT MA YAD BE BANNAG E GIRDI’.
“Pi profet e goo ban e yad ma tay, ma prist e yad be gagiyeg u rogon ni ke yog e profet. . . . Machane mang e yad ra rin’ ko ngiyal’ ni ke taw gubin ban’en ko tungun?” (Jeremiah 5:31, BT) “Ra yan i taw ko Chirofen nem ma boor e girdi’ e ra gaar ngog, ‘Somol, Somol! U daken fithingam e ug weliyed e thin rok Got riy ngak e girdi’, ma fithingam e ug tulufed boor e moonyan’ ngay, ma fithingam e ug ngongliyed boor e maang’ang ngay!’ Ma aram e bay lungug ngorad, ‘Ri da gu nangmed. Mu chuwgad rog, gimed e piin ni gimed ma rin’ e kireb!’”—Matthew 7:21-23.
4. YIRA THANG E PIIN NI YAD BE TAY TANGGIN E PI NGONGOL NI YIBE RIN’ U FAYLENG.
I yog Jesus Kristus ni gaar: “Baara’ rogon ni ma yib e gechig: fare tamilang e yib ngak e girdi’ nu fayleng, machane girdi’ e kab t’uf e lumor rorad ko fare tamilang, ya ka yad be rin’ e tin nib kireb.” (John 3:19) Be weliy e Bible murung’agen e n’en ni buch ko fayleng u nap’an Noah. “Fare ran ni yib nge tharey e nam e ir e kirebnag e bin kakrom e fayleng. Machane lan e lang nge re fayleng ney ni ba’ e chiney e ka re bugithin nem rok Got e ir e ke tay ndabi kireb nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni nge yib e nifiy i kirebnag. Ke tay Got ndabi kireb ni fan ko chirofen ni bay ni pufthinnag e girdi’ nib kireb nge mu’ min kirebnagrad.”—2 Peter 3:5-7.
Mu tay fanam i yan riy ni “chirofen ni bay ni pufthinnag e girdi’ nib kireb nge mu’ min kirebnagrad” e kan taarebrogonnag ko magothgoth nni tay ko “fayleng” u nap’an Noah. Ere, kun fayleng e ni gothey e ngiyal’ nem? Ya ka bay e fayleng ni gad be par riy. Ere ba mudugil ni be yip’ fan e “girdi’ nib kireb,” ara pi toogor rok Got. Aram e piin nni “kirebnagrad.” Ere, nap’an nra taw ko ‘chirofen ni bayi pufthinnag’ Got e girdi’ riy, ma ra thang e piin ni kar mel’eged ni ngar manged toogor rok. Machane, ra ayuweg Got e yafas rok e piin nib fel’ e tha’ u thilrad ni bod rogon e n’en ni rin’ ngak Noah nge chon e tabinaw rok.—Matthew 24:37-42.
Am lemnag rogon nra yan i par e re fayleng ney u nap’an nra thang Got e piin ni yad ba kireb! Ere, ba tamilang ni n’en ni be yog e Bible u murung’agen e tomur e ba thin nib fel’, gathi ba thin ni nge k’aring e marus ko girdi’. Machane, sana ka ra lungum: ‘Be yog e Bible e ngiyal’ nra yib e tomur, fa? Ke chugur e tomur, fa? Uw rogon ni nggu magey ni gub fos u nap’an nra yib e tomur?’
[Thin ni bay u tan e sasing ni bay ko page 5]
TOMUREN NI KE YIB E TOMUR
Ra uw rogon e par u tomuren ni ke yib e tomur? Boor e thin nu Bible ni be weliy murung’agen e re ngiyal’ i n’em. Bay reb e thin ni be gaar: “‘Bayi n’ag [Got] urngin e lu’ u owcherad. Ma aram e dab ku unim’, ma dab ki i kireban’uy, ma dab ku un yor, ma dab ku un amith. Ya tin kakrom ban’en e ke chuw.’ Ma faanem ni ke par nga tagil’ e gaar, ‘Chiney e nggu thiliyeg urngin ban’en nge beech!’” (Revelation 21:4, 5) Ra yib e tomur ma gathi aram e ngiyal’ ni nge mul e yafas rom u paam. Ya baadag Got ni ngad mageygad ni gad ba fos u nap’an nra yib e tomur, maku be yog ngodad rogon ni nge dab da m’ad.