We Can Remain Chaste
Rayog ni Ngad Pared ni Gad Ba Machalbog
“Mmalukniged pa’med, . . . mu klinniged lanin’med!”—JAS. 4:8.
UW ROGON NRAYOG NI NGE AYUWEGDAD E PI THIN NU BIBLE NEY NI NGAD PARED NI GAD BA MACHALBOG?
1. Uw rogon e ngongol nib machalbog u wan’ e girdi’ nu fayleng?
GAD be par u ba ngiyal’ ni yooren e girdi’ e daki machalbog e ngongol rorad. Boor e nam ni ma lemnag e girdi’ riy ndariy ban’en nib kireb riy ni nge un reb e pumoon ngak reb e pumoon ara reb e ppin ngak reb e ppin ara ngaun par ndawor ni mabgol. Ki mada’ ko pi kachido, nge yu ken e babyor, nge boch e tang, nge boch ban’en ni yima dag ni nge adag e girdi’ ni ngar chuw’iyed ni yima dag yaan e pi ngongol ney riy. (Ps. 12:8) Bochan ni gubin yang ni ke garer e ngongol ni puwlag riy, ma sana ga ra fith ni nge lungum, ‘Gur, rayog ni nge par be’ nib machalbog?’ Fulweg ko re deer ney e, Rayog. Tin riyul’ e Kristiano e rayog ni ngar pared ni yad ba machalbog u daken e ayuw rok Jehovah.—Mu beeg e 1 Thessalonika 4:3-5.
2, 3. (a) Mang nib ga’ fan ni ngad siyeged e ar’ar nib kireb? (b) Mang e gad ra weliy ko re article ney?
2 Machane, som’on e thingar da nanged ni faanra ngad pared ni gad ba machalbog, ma thingar da siyeged e ar’ar nib kireb. Lem nge ar’ar nib kireb e rayog ni ngan taarebrogonnag ko wal ni kan tay ko lam ni nge aw e nig ngay. Faanra dab da guyed rogon ni nge chuw u lanin’dad nib papey, ma ra munmun me gel e pi ar’ar ney ma nap’an nra mab e kanawo’ ngodad, ma gad rin’ ban’en nib kireb. Bod rogon ni be yog e Bible ni be gaar: “Ma aram me diyen e tin nib kireb ni be ar’arnag nge gargeleg e denen.”—Mu beeg e James 1:14, 15.
3 Faan gad ra fal’eg i lemnag, ma rriyul’ ni faanra i ar’arnag be’ ban’en nib kireb, ma ra munmun ma rayog ni nge k’aring ni nge rin’ reb e denen nib ubchiya’. Machane, gad manang ni faanra dab da paged e ar’ar nib kireb ni nge gel u lanin’dad, ma aram e dab da uned ko ngongol nib kireb nra yib wenegan ngodad! (Gal. 5:16) Chiney e ngad weliyed dalip ban’en nrayog ni nge ayuwegdad ni ngad siyeged e ar’ar nib kireb. Re dalip i n’em e aram e tha’ u thildad Jehovah, nge fonow ni bay u lan e Thin rok, nge ayuw ni ma pi’ e pi walagdad ni Kristiano ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en.
“MU CHUGURGAD NGAK GOT”
4. Mang nib ga’ fan ni ngad chugurgad ngak Jehovah?
4 Ireray e n’en ni be yog e Bible nib t’uf ni nge rin’ e piin ni yad baadag ni ngar “chugurgad ngak Got.” Be gaar: ‘Mmalukniged pa’med, . . . mi gimed klinnag lanin’med!’ (Jas. 4:8) Faanra rib ga’ fan u wan’dad e tha’ u thildad Jehovah, ma gad ra athamgil ni ngad rin’ed gubin ban’en u rogon nib m’agan’ ngay ni ki mada’ nga rogon ni gad ma lem. Gad baadag ni ngaud lemnaged e tin nib machalbog, mab fel’, ma yira pining e sorok riy ngak Got ya nge yag ni par e ‘lem rodad’ nib machalbog. (Ps. 24:3, 4; 51:6; Fil. 4:8) Bin riyul’ riy e, manang Jehovah ndawor da flontgad. Manang nib mom ni ngaud ar’arnaged boch ban’en nib kireb. Machane, gad manang ni ma kireban’ ngay ni faanra ud pared ma gad be lemnag boch ban’en nde puluw ko bin ni ngad athamgilgad ni ngad siyeged. (Gen. 6:5, 6) Ere, aram fan ni gad ma guy rogon ni nga i par lanin’dad nib machalbog.
5, 6. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad e meybil ni ngad siyeged boch e ar’ar nib kireb?
5 Reb e kanawo’ nrayog ni nge m’ug riy nri be pagan’dad ngak Jehovah e aram e ngaud meybilgad ngak ni nge ayuwegdad ni ngad siyeged e lem nib kireb. Faan gad ra athamgil ni ngad chugurgad ngak Jehovah u daken e meybil, maku ra chugur ngodad. Ma pi’ gelngin nib thothup ngodad, ma aram e n’en ni ma pi’ gelngidad ya nge yag nda siyeged e lem nib kireb ma gad par ni gad ba machalbog. Nga u dogned ngak Got ni gad baadag ni nga i par nib fel’ u wan’ e pi n’en ni gad ma lemnag. (Ps. 19:14) Ere, gad ma yog ngak u daken e meybil ni nge fal’eg i yaliy rarogodad ya nge yag ni ayuwegdad ni ngad nanged ko bay boch ban’en nib kireb ni gad ma ar’arnag nrayog ni nge waliydad i yan ko denen, fa? (Ps. 139:23, 24) Gad ma meybil ngak ni gubin ngiyal’ ni nge ayuwegdad ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ u nap’an ni kad mada’naged boch ban’en nrayog ni nge waliydad i yan ko kireb, fa?—Matt. 6:13.
6 Rayog ni nge mo’maw’ ni ngad dabuyed boch e ngongol ndabun Jehovah ni bochan rogon nni chuguliydad ara rogon e ngongol rodad kafram. Yugu aram rogon, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad thilyeged boch ban’en u rarogodad ya nge yag nda pigpiggad ngak u rogon nib m’agan’ ngay. Ireray reb e ban’en ni tamilang u wan’ David ni Pilung. Tomuren nra parew Bath-sheba ni gathi ppin rok, me wenig ngak Jehovah ni gaar: “Mu sunumeg e tafinay nib machalbog u fithik’ag, ma ga pi’ reb e tafinay ngog nib beech ma ba yul’yul’.” (Ps. 51:10, 12) Sana ba mom ni ngad adaged ni ngad rin’ed boch e ngongol nib kireb, machane rayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni ngad gelgad ko pi ar’ar ney ma gad adag ni ngad rin’ed e tin nib m’agan’ ngay. Mus ni faanra immoy boch ban’en nib kireb ni ud ar’arnaged kafram ma gad be guy rogon ni ngad siyeged e chiney, ma rayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni ngad folgad ko pi motochiyel rok me yib angin ngodad. Rayog ni nge taleg boch ban’en nib kireb ndab ki gagiyegnagdad.—Ps. 119:133.
“NGAM MARUWELGAD” KO THIN ROK
7. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad e Thin rok Got ni ngad siyeged e lem nib kireb?
7 Rayog ni nge fulweg Jehovah taban e meybil rodad u daken e Thin rok ni aram e Bible. Gonop ni bay ko Thin rok Got e “mmachalbog.” (Jas. 3:17) Faanra ud beeged e Bible rodad ni gubin e rran ma gad be fal’eg i lemnag e thin riy, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad siyeged boch e lem nib kireb. (Ps. 19:7, 11; 119:9, 11) Maku reb e, bay murung’agen boch e girdi’ u lan e Bible nge boch e fonow riy nrayog ni nge ayuwegdad ni ngad siyeged e lem nge ar’ar nib kireb.
8, 9. (a) Mang e k’aring reb e pagel ni ngar parew be’ nib pin nib kireb e ngongol rok? (b) Mang boch ban’en ni ma buch e ngiyal’ ney ni taareb rogon ko n’en ni buch ko fare pagel ni bay murung’agen ko Proverbs ko guruy ni 7 nsusun e ngad siyeged?
8 Be gaar e Proverbs 5:8, BT: “Mu pared u orel [rok be’ nib pin nib kireb e ngongol rok]! Dab mu chugurgad nga taga’ mab rok!” Fapi thin ni bay ko Proverbs ko guruy ni 7 e be tamilangnag wenegan nra yib ni faanra dab ni fol ko re fonow ney. Re guruy nem e be weliy murung’agen be’ nib pagel ni be yan u daken ba pa’ i kanawo’ nib chugur ko gin ni ma par be’ nib pin riy nib kireb e ngongol rok. Ma ngiyal’ nem e ka fini yigi aw e lumor. Ma nap’an ni bay fare pagel ko m’ing ko kanawo’, ma aram me yib fare pin ngak ni ke munmad ni bod rogon be’ nib pin ni ma pi’ ir ni chuway’. Ma aram me yan i gumuchmuch ngak fare pagel me faray owchen. Ma thin ni yog ngak fare pagel e k’aring ni nge ar’arnag boch ban’en nib kireb ni gowa dabkiyog ni nge taleg ir riy. Ma aram me un ngak fare pin ngar parew. Ere, ba tamilang ni fare pagel e yan ko fagi n’em nder lemnag ni nge rin’ ban’en nib kireb. Maku boor ban’en ndawori tamilang u wan’ maku de gonop. Yugu aram rogon, ma thingari yib wenegan ngak e n’en ni ke rin’. Ya faan gomanga de yan ko gin ni bay fare pin riy, ma dabi denen!—Prov. 7:6-27.
9 Ku arrogodad ni bay yu ngiyal’ nrayog ni ngad boded fare pagel nde gonop. Rayog ni ngad dugliyed boch ban’en nde fel’ ni bochan e dad fal’eged i lemnag wenegan nra yib ngodad ko tomur. Bod nnap’an nra nep’ ma bay boch e kachido nib kireb ni yima pag u TV. Ere, mang e rayog ni nge buch ni faanra nap’an ni gad be yaliy e TV ma yug gad be par ma gad be thilyeg e channel riy ni bochan e ngad guyed ko mang e yibe pag yaan? Fa reb e u darod nga yu yang ko Internet, ara yu yang nrayog ni ngaud nonad riy ngak boch e girdi’, ara boch e Web site nrayog ni ngad guyed riy yaan e ngongol ni puwlag ara ku boch e ngongol nde fel’. Ireray boch e kanawo’ nrayog ni ngad guyed boch ban’en riy nrayog ni nge k’aringdad ni ngad ar’arnaged boch ban’en nib kireb, miki k’aringdad ni ngad rin’ed ban’en nib togopuluw ngak Jehovah.
10. Mang fan nde fel’ ni nga i ngongol ara i non be’ ngak reb e ppin ara reb e pumoon ni nge yan i m’ug riy ni kemus ni baadag ni ngar parew? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
10 Ku reb e kanawo’ ni ma ayuwegdad e Bible riy e aram e ma fonownagdad u rogon ni nga i ngongol e piin pumoon ngak e piin nib pin nge rogon ni nga i ngongol e piin nib pin ngak e piin pumoon. (Mu beeg e 1 Timothy 5:2.) Machane, re n’ey e gathi be yip’ fan nrayog ni nga i ngongol ara i non be’ ngak reb e ppin ara reb e pumoon ni nge m’ug riy ni kemus ni baadag ni ngar parew. Sana rayog ni nge lemnag boch e girdi’ ndariy ban’en nib kireb riy ni nga i dag be’ e re n’ey ko mithmith rok, ara rogon ni ma sap ngak be’, ya bin riyul’ riy e gathi be math ngak facha’. Machane, ngongol ni aray rogon e rayog ni nge k’aring be’ ni nga i lemnag boch ban’en nde fel’ me munmun me un ko ngongol ndarngal. Ke buch e re n’ey, ere ku rayog ni ngki buch bayay.
11. Mang e rin’ Josef nrayog ni ngad filed ban’en riy?
11 I dag Josef e kanawo’ nib fel’ nrayog ni ngan folwok riy. Nap’an ni guy leengin Potifar rogon ni ngar parew, me siyeg Josef. Machane, de tal e re ppin nem u rom. Ya gubin e rran ni i yog ngak ni ngar parew. (Gen. 39:7, 8, 10) I yog be’ ni boor ban’en u murung’agen e Bible ni manang nre n’em ni i rin’ leengin Potifar e bod ni be gaar: “‘Moy nga darow nga bang ni goo gadow,’ ya be athapeg ni nge adag [Josef] ni nge un ngak.” Machane, ke dugliy Josef u wan’ ndabi rin’ ban’en ni nge guy e re ppin nem me lemnag nib m’agan’ ko n’en ni be yog, ara pag e re ppin nem ni nga i yodoromnag. Ma re n’ey ni rin’ e ayuweg ni nge dabi sum e ar’ar nib kireb u laniyan’. Ere, nap’an ni guy fare pin rogon ni nge towasariy ni ngar parew, ma ka chingiyal’ nem “me mil Josef rok nga wen, me magey e mad rok u pa’ fare pin.”—Gen. 39:12.
12. Uw rogon ni kad nanged ni pi n’en ni gad ma yaliy e rayog ni nge rin’ ban’en nga gum’ircha’dad?
12 Ku be yog e Bible ni pi n’en ni gad ma yaliy e rayog ni nge rin’ ban’en nga gum’ircha’dad me k’aringdad ni ngad ar’arnaged boch ban’en nib kireb. I yog Jesus ni “en nra sap ngak be’ ni ppin me finey ni manga yugu ra pirew, e ke kireb e rok, ni fan e kar pirew u fithik’ i laniyan’.” (Matt. 5:28) Am lemnag e n’en ni buch rok David ni Pilung. Nap’an ni be “yan u daken e chigiy, me changar me guy be’ ni ppin ni be maluk.” (2 Sam. 11:2) Machane, de fek owchen rok fare pin mi i par ma be lemnag. Ma ireray e n’en ni k’aring ni nge adag be’ ni gathi mabgol rok me un ko ngongol ndarngal.
13. Mang fan nib t’uf ni nga ‘dogned ngodad u lanin’dad ndab da lemnaged e tin nde machalbog,’ ma mang e ba muun ko re n’ey?
13 Faanra ngad siyeged e lem nib kireb, mab t’uf ni ngad folwokgad ko n’en ni rin’ Job ni faani gaar: ‘Ku gog ngog u wun’ug [ndab] gu lemnag e tin nde machalbog.’ (Job 31:1, 7, 9) Thingar da dugliyed u wan’dad ni ngad gagiyegniged rogon ni gad ma sap ma dariy e ngiyal’ ni ngad sapgad ngak be’ ma gad lemnag boch ban’en nib kireb. Bod ni faanra ke m’ug yaan ban’en ko computer rodad nib kireb, ara kad guyed reb e sign u kanawo’ ni kan tay yaan ban’en ngay nib kireb, ara ba ken e babyor, ma thingar da feked owchedad riy ni ka chingiyal’ nem.
14. Mang e thingar da rin’ed ya nge yag nda pared ni gad ba machalbog?
14 Faanra bay boch ban’en ni kan weliy u roy ni kam guy nib t’uf ni ngam mon’og riy, ma ga athamgil ni ngam rin’ ban’en ngay ni ka chiney ya nge yag nim siyeg boch e lem nge ar’ar nib kireb. Mu fol ko fonow ni bay u lan e Thin rok Got, ya rayog ni nge ayuwegem ni ngam siyeg e ngongol nib kireb ma ga par ni gab machalbog.—Mu beeg e James 1:21-25.
MU “PINING E PIIN NI YAD PIILAL”
15. Faanra bay boch ban’en nib kireb ni gad ma ar’arnag, ma mang fan nib fel’ ni ngad ninged e ayuw?
15 Faanra be mo’maw’ ni ngad chuweged e ar’ar nib kireb u lanin’dad, ma rayog ni ngad ninged e ayuw ngak boch e Kristiano u lan e ulung. Riyul’ nib mo’maw’ ni ngad weliyed boch ban’en ni aray rogon ngak be’. Machane, faan gad ra ning e ayuw ngak reb e Kristiano ni ke ilal ko tirok Got ban’en, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad nanged boch ban’en ni gad be ar’arnaged nib kireb. (Prov. 18:1; Heb. 3:12, 13) Maku reb e, faan gad ra weliy e meewar rodad ngak reb e Kristiano ni ke ilal ko tirok Got ban’en, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad nanged boch ban’en nib t’uf ni ngad thilyeged u rarogodad, miki ayuwegdad ni ngad pared ni gad ba t’uf rok Jehovah.
16, 17. (a) Uw rogon nrayog ni nge ayuweg e piin piilal e piin ni yad be ar’arnag boch ban’en nib kireb? Mu weliy ban’en ni ke buch rok be’. (b) Mang fan nib fel’ ni nge gur e piin ni yad ma yaliy yaan boch e ngongol ni puwlag ni ngar ninged e ayuw ko piin piilal?
16 Piin piilal u lan e ulung e aram e piin nrayog ni ngar ayuweged gadad. (Mu beeg e James 5:13-15) Immoy reb e pagel u Brazil ni boor e duw ni i par ni ma ar’arnag boch ban’en nib kireb. I yog ni gaar: “Gu manang nde m’agan’ Jehovah ko pi n’en ni gu ma lemnag, machane gu be tamra’ ni nggu weliy lanin’ug ngak be’.” Machane, bay reb e piilal u lan e ulung ni nang ni ke t’uf e ayuw rok fare pagel ma aram me pi’ e athamgil nga laniyan’ ni nge pag e piin piilal ni ngar ayuweged. I yog e re pagel nem ni gaar: “Kug gin nga feni gol e pi piilal nem. Kar daged e sumunguy ngog u reb e kanawo’ ndariy rogon ni ngan dag ngog. Kar fal’eged e motoyil u nap’an ni gu be weliy e magawon rog ngorad. Mu kur fanayed e Bible ni ngar daged ngog ni gub t’uf rok Jehovah, ma gamad meybil u taabang. Kar momnaged ngog ni nggu adag ni nggu fol ko fonow nra pied ngog.” Boch e duw nga tomuren u nap’an ni ke mon’og bayay e re pagel nem ko tirok Got ban’en, me yog ni gaar: “Chiney e ka fini tamilang u wan’ug feni ga’ fan ni nggu ning e ayuw ko bin ni nggu tay e magawon rog ndab gu weliy ku be’.”
17 Ba ga’ fan ni ngad ninged e ayuw ni faanra gad ma ar’arnag boch ban’en nib kireb ni bochan ni gad ma yaliy yaan e ngongol ni puwlag. Ma faan gad ra son nge n’uw nap’an, ma rayog ni nge ‘diyen e tin nib kireb ni gad be ar’arnag nge gargeleg e denen,’ nra yib wenegan ngak boch e girdi’ me darifannag fithingan Jehovah. Machane, boor e tapigpig rok Jehovah ni kar ninged e ayuw ngak e piin piilal ni bochan e yad baadag ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ Jehovah ngay, maku dubrad ni ngan chuwegrad ko ulung.—Jas. 1:15; Ps. 141:5; Heb. 12:5, 6.
MU DUGLIY U WAN’UM NI NGAM PAR NI GAB MACHALBOG!
18. Mang e kam dugliy ni ngam rin’?
18 Yugu aram rogon ni be gel e kireb ko re fayleng rok Satan ney, mab mudugil ni be felfelan’ Jehovah ni be guy e pi tapigpig rok ni yad ba yul’yul’ ni yad be athamgil ni ngaur pared nib machalbog lanin’rad nge ngongol rorad! Ere, bochan e re n’ey, ma nge bagadad me dugliy u wan’ ni nge par nib chugur ngak Jehovah me fol ko pi fonow ni ma pi’ u daken e Thin rok u Bible nge ulung rok. Faan gad ra par ni gad ba beech ma rayog ni ngad felfelan’gad me par nib gapas lanin’dad. (Ps. 119:5, 6) Ra boch nga m’on u nap’an ni kan thang Satan, ma rayog ni ngad pared u fayleng ndariy n’umngin nap’an, ma dakuriy e pi n’en ni ma fanay Satan ni nge k’aringdad ni ngad ar’arnaged boch ban’en nib kireb.
[Deer ni ngan pi’ e fulweg riy]