1, 2. Mang boch ban’en ni ma lemnag boch e girdi’ u murung’agen Got?

 BOOR e girdi’ ni yad ma lemnag ndariy rogon e n’en ni yad ma rin’ ko n’en ni be rin’ Got. Bin riyul’ riy e, bay boch e girdi’ ni yad ma lemnag nder ma lemnag Got e n’en ni ma buch ko girdi’. Tomuren ni aw fare yoko’ ni ka nog e Super Typhoon Haiyan ngay nga boch e binaw u Manile’ ko November ko duw ni 2013, me yog e mayor ko reb e mach u rom ni gaar: “Sana ka immoy Got u bang.”

² Boch e girdi’ e yad ma lemnag ndabiyog ni nge guy Got e n’en ni yad be rin’. (Isa. 26:10, 11; 3 John 11) Pi girdi’ ney e yad bod e piin ni weliy apostal Paul murung’agrad ni faani gaar: “Daburad ni ngar tiyed u fithik’ i lanin’rad e tin riyul’ ni murung’agen Got.” Pi girdi’ nem e ur ngongliyed boch e ngongol “nde mat’aw, nge tin nib kireb, nge chogow, nge kireb laniyan’.”​—Rom. 1:28, 29.

3. Mang deer e ba t’uf ni ngad fithed gadad riy u murung’agen Got?

³ Ma uw rogodad? Gadad e gad ba thil ko fapi girdi’ ni faan kan weliy murung’agrad, ya gad manang ni ma guy Jehovah urngin ban’en ni gad ma rin’. Machane gur, ba mich u wan’dad ni ma lemnag rarogodad, ma riyul’ ni ma ayuwegdad? Ma gur, gad boch e piin ni yog Jesus ni kar ‘guyed Got,’ fa? (Matt. 5:8) Ra ngad nanged fan e re thin ney, ma som’on e  ngad weliyed murung’agen boch e girdi’ u Bible ni ur guyed rogon ni i ayuwegrad Got nge piin nda ur guyed rogon ni i ayuwegrad. Ngemu’, ma ku gad ra weliy rogon nrayog ni nge ayuwegdad e michan’ rodad ni ngad guyed rogon ni ma fanay Jehovah gelngin ni nge ayuwegdad.

4. Mang fan nde yag ni nge guy e pi toogor rok piyu Israel rogon ni i fanay Got gelngin ni nge ayuweg piyu Israel?

⁴ Kakrom e boor e girdi’ ni ur guyed rogon ni i ayuweg Got piyu Israel maku ur rung’aged murung’agen e pi n’ey ni i weliy boch e girdi’. I ngongliy Jehovah e maang’ang nge chuweg e girdi’ rok u Egypt, miki gel ngak boch e pilung. (Josh. 9:3, 9, 10) Yugu aram rogon ni boor e pilung u baan ngal e Jordan nrung’aged ma yad be guy rogon ni i ayuweg Jehovah e girdi’ rok, machane “yad gubin nra bad nga taabang ngar puthuyed gelngirad ni ngar chamgad ngak Joshua nge piyu Israel.” (Josh. 9:1, 2, BT) Nap’an ni tabab e pi pilung nem ni ngar chamgad ngak piyu Israel, ma aram mar guyed rogon ni i ayuweg Jehovah e girdi’ rok. Bochan gelngin Jehovah, ma aram “me tal e yal’ ndaki yan, ma ku er rogon e pul nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ke gel piyu Israel ngak e pi toogor rorad.” (Josh. 10:13) I gelnag Jehovah laniyan’ e pi toogor rok ya “ngar chamgad ngak piyu Israel.” (Josh. 11:20, BT) Machane, de m’agan’ e pi toogor rok piyu Israel nem ngay ni nga rogned ni bochan ni i cham Got ni pa’ piyu Israel, ma aram fan nde yag ni ngar gelgad ngorad.

5. Mang e de m’agan’ Ahab ni Pilung ngay ni nge micheg?

⁵ Boch nga tomuren, miki mab e kanawo’ ngak Ahab ni Pilung nrayog ni nge guy rogon ni be ayuweg Got. I yog Elijah ngak ni gaar: “Bayi par ndakuriy e waangachal nge n’uw u lan l’agruw ara dalip e duw, nge mada’ ko ngiyal’ ni bay fin gog.” (1 Ki. 17:1) Ba tamilang ni Jehovah e ir e ke yib e pi thin nem rok, machane de m’agan’ Ahab ngay ni nge mich u wan’ ni aram rogon. Boch nga tomuren me guy e nifiy ni ke yib u lang nga but’ u nap’an ni yibilay Elijah e maligach rok. Ma aram me yog Elijah ngak Ahab nra n’igin Jehovah ni ngki aw e n’uw bayay. I yog ko tapigpig rok ni gaar: “Mman mu guy Ahab ni pilung nga mog ngak ni nge af nga karrow rok ni ma girngiy e os nge sul nga tafen, ya richey ma dakiyog ni bochan e n’uw.” (1 Ki. 18:22-45) Yugu aram rogon ni guy Ahab urngin e pi n’em nga owchen, machane de m’agan’ ngay ni nge yog ni aram gelngin Got. Bay ban’en nib ga’ fan ni gad ra fil ko re n’ey. Gad be fil riy ni thingar ud tedan’dad nga rogon ni ma fanay Jehovah gelngin ni nge ayuwegdad ara nge rin’ boch ban’en ni fan ngodad.

6, 7. Mang e tamilang u wan’ boch e girdi’ ni ur moyed u nap’an Joshua?

⁶ Bay boch e girdi’ ni ki buch rorad e n’en ni buch ko pi pilung nib kireb nem. Machane yad e m’agan’rad ngay ni ngar guyed rogon ni i ayuwegrad Got. Bod rogon piyu Gibeon ndar chamgad ngak piyu Israel, ya ra guyed rogon ni ngar awnaged e gapas u thilrad. Mang fan? I lungurad: “Kug bad . . . ni bochan e kug rung’aged murung’agen Somol ni Got rom. Kug rung’aged urngin ban’en ni ke rin’.” (Josh. 9:3, 9, 10, BT) Yad ba gonop ni bochan e kar guyed ni bin riyul’ e Got e ir e i ayuweg piyu Israel.

⁷ Ku arrogon Rahab ni ki guy rogon ni i ayuweg Got e girdi’ rok kakrom. Nap’an ni rung’ag rogon ni ke ayuweg Jehovah e girdi’ rok, me yog ngak fa gal damit nu Israel ni gaar: “Gu manang ni Somol e ke pi’ ngomed e re nam ney.” Yugu aram rogon ni bay e riya’ ko n’en ni ke rin’, machane me dag nib mich u wan’ nrayog rok Jehovah ni nge ayuwegrad chon e tabinaw rok.​—Josh. 2:9-13; 4:23, 24.

8. Uw rogon ni tamilang u wan’ boch e girdi’ nu Israel rogon ni ke maruwel Got nga gelngin?

⁸ Ku bay boch e girdi’ nu Israel ni ki mich u wan’rad ni Got e ir e pag e nifiy u lang nge yib i urfiy e maligach rok Elijah u tomuren ni meybil ngak Got. Pi girdi’ nem e yad ba thil ngak Ahab ni Pilung ya nap’an nra guyed ni ke pag Jehovah e nifiy u lang  ke urfiy fare maligach, mi yad tolul ni lungurad: “Ke mus ni Somol e ir e Got!” (1 Ki. 18:39) Nap’an ni guy e pi girdi’ nem e n’en ni ke buch, mar nanged ni aram gelngin Got!

9. Uw rogon nrayog ni ngad guyed rogon ni ma ayuweg Jehovah e girdi’ e ngiyal’ ney?

⁹ Pi n’en ni kad weliyed e be ayuwegdad ni ngad nanged rogon ni ma fanay Got gelngin ni nge rin’ boch ban’en ara nge ayuwegey. Nap’an ni gad ra nang Got nib fel’ rogon, ma rayog ni nge ‘tamilangan’dad’ u rarogon pi fel’ngin nge rogon ni ma rin’ boch ban’en. (Efe. 1:18) Riyul’ ni gad baadag ni ngad folwokgad rok e piin ni ur guyed rogon ni i ayuweg Jehovah e girdi’ rok kakrom nge piin ni yad be guy rogon ni be ayuweg e girdi’ rok e ngiyal’ ney. Machane gur, bay e mich riy nriyul’ ni ma ayuweg Got e girdi’ e ngiyal’ ney?

10. Mang e be micheg ni ka ma ayuweg Jehovah e girdi’ e ngiyal’ ney? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

¹⁰ Bay fan ni nge mich u wan’dad ni ka ma ayuweg Jehovah e girdi’ e ngiyal’ ney. Boor yay ni kad rung’aged murung’agen boch e girdi’ ni kar meybilgad ngak Got ni nge ayuwegrad ma ke fulweg taban e meybil rorad. (Ps. 53:2) Nap’an ni be machib reb e walag ni ka nog Allan ngak u reb e donguch u Manile’, me mada’nag be’ nib pin. Nap’an ni yow be non ma aram me tabab fare pin ko meyor. I yog Allan ni gaar: “Rofen nem ni kadbul e meybil ngak Jehovah ni nge pi’ e Pi Mich rok ni ngar bad ra guyed. Nap’an ni kab fel’ yangaren e re ppin nem, ma ur filed e Pi Mich e Bible. Machane nap’an ni un ko mabgol me yan i par ko chi donguch nem ma aram e daki yag ni nge ulul ko fol Bible. Rib papey ni ke fulweg Got taban e meybil rok, ere aram fan ni kari felfelan’.” De gaman reb e duw ni fil e re ppin nem e Bible, ma aram me ognag e yafas rok ngak Jehovah.

11, 12. (a) Mang boch e kanawo’ ni be ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok riy? (b) Mu weliy rogon ni ke ayuweg Jehovah reb e walag.

¹¹ Boor e tapigpig rok Got ni kar guyed rogon ni ke ayuwegrad Got u nap’an ni kar digeyed boch ban’en ni yima mecham ngay ni bod rogon e tamagow, nge falay ni kireb, nge ngan yaliy yaan boch e ngongol nib puwlag. Bay boch i yad ni ka rogned ni boor yay ni kar guyed rogon ni ngar taleged e pi ngongol nem ni yad rorad, ma de yag. Machane, nap’an nra ninged e ayuw ngak Jehovah, ma aram me pi’ fare ‘gelngin ni ir e ba th’abi gel,’ ni nge ayuwegrad nge yag nra gelgad ko pi meewar rorad.​—2 Kor. 4:7; Ps. 37:23, 24.

¹² Ku ma ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok ni ngar gelgad ko pi magawon rorad. Bod ni, bay reb e walag ni ka nog Amy ngak ni pirieg boch e magawon u nap’an nni pi’ ni nge yan nga reb e donguch u lan e Pacific ni nge un i toy reb e Tagil’ e Liyor nge bang ni nga i par e missionary riy u rom. I yog ni gaar: “Gu pared u reb e hotel nib achichig, ma gubin e rran ni gamad ma yan u but’ ko gin ni ngan maruwel riy. Ma kanawo’ ni gamad ma yan riy e gubin ngiyal’ ni ma par nib mathrow ko ran.” Ku thingari athamgil e re walag ney ni nge mecham ko yalen ko re nam nem, maku gin ni yad ma par riy e ba ga’ ni ma tal tal e gamig riy maku yooren e ngiyal’ e dariy e ran. I ulul Amy ngay ni gaar: “Ma ri kub gel e kireb riy ya immoy reb e rran ni gu tolul ngak reb e walag nib pin ni gamad be maruwel u taabang. Rofen nem e gu sul ko gin ni gu ma par riy ni kari kireban’ug. Ere, nap’an ni gu bay u lan e singgil rog, mug meybil ngak Jehovah mug wenig ngak ni nge ayuwegeg.” Nap’an ni sul e gamig, me fek Amy ba ke Wulyang ko Damit me pithig nga reb e article ni be weliy murung’agen reb e graduation nni tay u tomuren fare skul ni ma yan boch e walag ngay u Gilead. Re article nem e be weliy murung’agen e pi magawon ni baaram ni be mada’nag. I yog ni gaar: “Gowa bod ni ke non Jehovah ngog e re nep’ nem. Re n’em e pi’ e athamgil nga lanin’ug ni nggu ulul ko maruwel ni kan pi’ ngog ni nggu rin’.”​—Ps. 44:25, 26; Isa. 41:10, 13.

13. Mang e be micheg ni ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok u rogon ni ngar ‘ayuweged fare thin nib fel’ ma yad be micheg nga laniyan’ e girdi’’?

¹³ Ku ma ayuweg Jehovah e girdi’ rok u rogon ni ngar ‘ayuweged fare thin nib fel’ ma yad be micheg  nga laniyan’ e girdi’.’ (Fil. 1:7) Bod ni, bay boch e am ni kar guyed rogon ni ngar taleged gadad ndab kud machibgad. Machane, ke yag ni ngad weliyed fan ni gad be rin’ e re maruwel ney u kort. Ya bin riyul’ riy e, ke yag ni ngad gelgad u sogonap’an 268 e case ni kan fek ko tin th’abi tolang e kort. Reliw’ nge aningeg ko pi case nem ni kad gelgad riy e kan fek ko fare tagil’ e puf oloboch ni ka nog e European Court of Human Rights ngay ni ka nap’an e duw ni 2000. Ere, ba tamilang ndariy be’ nrayog rok ni nge taleg Got ndab ki ayuweg e girdi’ rok.​—Isa. 54:17; mu beeg e Isaiah 59:1.

14. Uw rogon ni gad be guy rogon ni be ayuweg Got e machib ni gad be tay maku be ayuwegdad ni ngaud pared nib taareban’dad?

¹⁴ Fare maruwel ni gad be rin’ u ga’ngin yang e fayleng ni aram e gad be machibnag fare thin nib fel’ e ku be yag ni ngad rin’ed ni bochan e be ayuwegdad Got. (Matt. 24:14; Acts 1:8) Maku reb e, ku be yag ni nge par e pi tapigpig rok Jehovah u ga’ngin yang e fayleng nib taareban’rad ni bochan e ku be ayuwegrad Got. Ma re taareban’ ney ni bay u thildad e ban’en ni yugu ba thil. Ere, aram fan ni mus ngak e piin ndarur liyorgad ngak Jehovah ma ka rogned ni ke lungurad: “Riyul’ ni ba’ Got romed.” (1 Kor. 14:25) Ere, rayog ni ngad micheged nriyul’ ni be ayuweg Got e girdi’ rok. (Mu beeg e Isaiah 66:14.) Me gur, ga ma guy rogon ni ma ayuwegem Jehovah, fa?

15. Mu weliy fan ni bay yu ngiyal’ nib mo’maw’ ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad Jehovah.

¹⁵ Bay yu ngiyal’ nib mo’maw’ ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad Got ko pi n’en ni gad be rin’. Mang fan? Ya nap’an nra yoor e magawon rodad, ma rayog ni ngad pared ni ke aw parowdad. Ma nap’an nra buch e re n’ey, mab mom ni ngad paged talin urngin yay ni ke ayuwegdad Jehovah. Ireray e n’en ni buch rok Elijah ni profet. Nap’an ni yog Jezebel ni leengin e pilung ni nge li’ ngem’, me pag Elijah talin urngin ban’en ni ke ayuweg Got riy. Be gaar e Bible: “I athpeg u wan’ ni manga yigi yim’.” (1 Ki. 19:1-4) Ere, uw rogon ni nge puf e magawon rok Elijah? Ba t’uf ni nge sap ngak Jehovah ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’.​—1 Ki. 19:14-18.

16. Uw rogon nrayog ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad Got ni bod rogon Job?

¹⁶ Ku arrogon Job nnap’an ni yib e magawon  ngak, me par ni yigoo magafan’ rok e be lemnag ma aram e dakiyog ni nge lemnag e magawon rok nrogon ni be lemnag Got. (Job 42:3-6) Ku arrogodad ni bay yu ngiyal’ nrayog ni nge mo’maw’ ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad Got ni bochan e magawon rodad. Ere, mang e rayog ni nge ayuwegdad? Ba t’uf ni ngad fal’eged i lemnag e n’en ni be yog e Bible u murung’agen e pi magawon ni gad ma mada’nag. Ma nap’an ni gad ra guy rogon ni be ayuwegdad Jehovah, ma aram e rayog ni ngari riyul’ Jehovah u wan’dad, ma gad yog fapi thin ni yog Job ni faani gaar: “Ug par ni ke mus ni tin ni ke weliy e girdi’ ngog e gu manang, ma chiney e kug guyem nga owcheg.”

17, 18. (a) Mang boch e kanawo’ nrayog ni ngad guyed riy rogon ni be ayuwegdad Jehovah? (b) Mu weliy ban’en ni ke buch rok be’ ni be dag rogon ni ma ayuwegdad Got e ngiyal’ ney.

¹⁷ Uw rogon nrayog ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad Jehovah? Baaray boch e kanawo’: Reb e, sana kam guy ni Jehovah e ir e ke ayuwegem ni ngam pirieg e tin riyul’. Maku reb e, rayog nnap’an ni kam un nga bayay e muulung, mag rung’ag reb e welthin, me lungum: “Ri ireray e n’en nib t’uf rog!” Maku reb e, rayog ni kam guy ni ke fulweg taban e meybil rom. Maku reb e, sana kam dugliy ni ngam yoornag e tayim rom ni fan ko machib ma kam guy rogon ni ke ayuwegem Jehovah ni nge yag nim rin’ e re n’ey. Maku reb e, rayog nsana kam tal u reb e maruwel ni bochan e be magawonnagem ko pigpig ni ga be tay, ma kam guy rogon ni ke lebguy Got fare thin ni be gaar: “Ri dab gu n’igem.” (Heb. 13:5) Faanra ud pared ni gad be tedan’dad ko pigpig ni gad be tay ngak Jehovah, ma rayog ni ngad guyed urngin e kanawo’ ni ma ayuwegdad riy.

¹⁸ Sarah ni ma par u Kenya e yog ni gaar: “Bay be’ ni gu ma fil e Bible ngak ni ug yibilay ngak Got ni bochan e ug lemnag ni gathi ri baadag e fol Bible ni be un ngay. Ere, gu fith ngak Jehovah ko ba fel’ ni nggu tal ndab kug fil e Bible ngak fa danga’. Ma nap’an ni yug gog e ‘Amen’ u tungun e meybil rog mug rung’ag lingan e telefon rog ni ke chub. Facha’ ni gamow ma fil e Bible e ke callnageg ni nge fith ko rayog ni nge un ngog ko muulung fa dabiyog! Ka rug gin ko n’en ni buch!” Ere, faanra ud tedan’dad ko pi n’en ni ma rin’ Got ni fan ngodad, ma rayog ni ngad guyed rogon ni be ayuwegdad. Rhonna nreb e walag nib pin ni ma par u Asia e yog ni gaar: “Thingar da filed rogon ni ngad nanged rogon ni ma pow’iydad Jehovah. Machane, nap’an ni gad ra nang rogon ni ma pow’iydad, ma gad ra ngat nga rogon feni ga’ fadad u wan’!”

19. Mang e kub t’uf ni ngad rin’ed me yag ni ngad guyed rogon ni ma ayuwegdad Got?

¹⁹ I yog Jesus ni gaar: “Nge felan’ e piin ni ke machalbog lanin’rad, ya yad ra guy Got!” (Matt. 5:8) Uw rogon nrayog ni nge ‘machalbog lanin’dad’? Thingari par lanin’dad nib beech ma gad siyeg boch e ngongol nib kireb. (Mu beeg e 2 Korinth 4:2.) Faan gad ra athamgil ni nga i chugur e tha’ u thildad Got i yan ma gad be rin’ e tin nib fel’, ma aram e rayog ni ngad pared ni gowa kad guyed Got nge rogon ni ma ayuwegdad. Bin migid e article e gad ra weliy riy rogon nrayog ni nge ayuwegdad e michan’ rodad ni ngad guyed rogon ni ma ayuwegdad Jehovah.