1. Mang e yog Jesus ngak fare pumoon ni immoy u tooben u m’on ni nge yim’? (Luke 23:39-43)

 FA GALI cha’ nra th’abew e motochiyel ni faan chagiyrow ngak Jesus ngan thang e fan rorad e ba gel e gafgow nra tew u nap’an ni yow be n’en ni ngar m’ow. (Luke 23:32, 33) Ba kireb e n’en ni u rognew u murung’agen Jesus, ere ba tamilang ni gathi yow l’agruw i gachalpen. (Matt. 27:44; Mark 15:32) Machane bay bagayow ni thil e lem rok, me gaar ngak Jesus: “Ri ga ra lemnigeg ko ngiyal’ ni ga ra yib ni gur e kam mang pilung!” Me fulweg Jesus ni gaar: “Nggog ngom e daba’ ni ga ra moy rog u Paradis.” (Luke 23:43, NW; mu beeg e Luke 23:39-42.) Dariy ban’en ni be micheg ni ke mich u wan’ e re pumoon ney fare thin ni i machibnag Jesus ni murung’agen e “gagiyeg nu tharmiy.” Maku de yog Jesus nra un e re pumoon ney ko re Gagiyeg nem ni bay u tharmiy. (Matt. 4:17) Bin riyul’ riy e, be weliy Jesus murung’agen e fayleng nra Paradis boch nga m’on. Mang fan nrayog ni nga dogned e re n’ey?

2. Uw rogon ni kad nanged ni fare pumoon e ir reb e Jew?

² Re pumoon ney e dabisiy ni ir reb e Jew, ya gaar ngak fa bin baaram e pumoon u tooben: “Mog, damur tamdag ngak Got? Ya gadad gubin ni taareb rogon e gechig rodad ni kan pi’.” (Luke 23:40) Pi Jew e taareb e Got ni yad ma liyor ngak, machane girdi’ ko pi nam e boor e got nib mich u wan’rad. (Ex. 20:2, 3; 1 Kor. 8:5, 6) Ere faan gomanga fa gal pumoon e gathi yow l’agruw e Jew, ma dabisiy nra gaar fa bin baaram e pumoon, “Mog, damur tamdag ngak e pi got?” Maku reb e, gathi nol’og Jesus ni nge yib ni fan ko girdi’ ko pi nam, ya nol’og ni nge yib ni fan ko “girdi’ nu Israel ni ke malog ni bod e saf ni ke malog.” (Matt. 15:24) Ki yog Got ngak piyu Israel nra faseg e piin kar m’ad. Rayog ni manang e re pumoon ney e re n’ey, ma kki m’ug ko thin rok ni manang nra faseg Jehovah Jesus ni nge gagiyeg u Gil’ilungun. Ere ba tamilang ni ku be athapeg ni nge faseg Got ko yam’.

3. Mang e rayog ni lemnag fare pumoon u nap’an ni weliy Jesus murung’agen e Paradis? Mu tamilangnag. (Genesis 2:15)

 ³ Bochan ni fare pumoon e ir reb e Jew, mab mudugil ni manang murung’agen Adam nge Efa nge fare Paradis ni tayrow Jehovah ngay. Ere rayog nib mich u wan’ ni fare Paradis ni weliy Jesus murung’agen e bangi milay’ nib fel’ yaan u roy u fayleng.​—Mu beeg e Genesis 2:15.

4. Mang e susun nra k’aringdad fapi thin ni yog Jesus ngak fare pumoon ni ngad lemnaged?

⁴ Thin ni yog Jesus ngak fare pumoon e susun e ra k’aringdad ni ngad lemnaged rarogon e par u Paradis. Bin riyul’ riy e, rayog ni ngad filed ban’en u murung’agen e Paradis ko gagiyeg ni i tay Solomon ni Pilung u fithik’ e gapas. Ma gad manang ni Jesus ni ir faen kab ga’ ngak Solomon e yad ra maruwel e piin yad ra un ngak ko gagiyeg u taabang ni ngar ngongliyed e re fayleng ney nge mang paradis. (Matt. 12:42) Ere susun e nge adag “yugu boch e saf” ni ngar nanged e n’en nib t’uf ni ngar rin’ed ya nge yag ni bung rogorad ni ngar pared ndariy n’umngin nap’an u Paradis.​—John 10:16.

5. Mang e ma yib ngan’um u nap’an ni ga ra lemnag rogon e par u Paradis?

⁵ Mang e ma yib ngan’um u nap’an ni ga ra lemnag rogon e par u Paradis? Sana rayog ni ngam lemnag bangi milay’ nib fel’ yaan ni bod rogon fagi milay’ nu Eden. (Gen. 2:7-9) Sana ra yib ngan’um fare yiiy rok Mikah ni faani yog ni girdi’ rok Got e ra bagayad “me par u fithik’ e gapas u tooben e woldug rok ni grapes nge woldug ni yu ke gek’iy ni fig.” (Mik. 4:3, 4) Sana ku ra yib ngan’um e n’en be yog e Bible nra yoor e ggan. (Ps. 72:16; Isa. 65:21, 22) Ere sana rayog ni ngam susunnag yaam ni ga bay u lan bangi milay’ nib fel’ yaan ni kam saboliy ba tebel nib sug e ggan u daken nib fel’ lamen, ma rayog ni ngam farabon e floras nge boch e woldug nib fel’ bon. Maku dabisiy ni ga be rung’ag laman chon e tabinaw nge pi fager rom, ni kub muun ngay e piin kan fasegrad ko yam’ ni yad be minmin ma yad be felfelan’ u taabang. Pi n’ey e gathi bogi lik’ay, ya rayog ni nge pagan’dad ni gubin nra buch. Machane ku boor e maruwel ni gad ra rin’ u Paradis nra yibnag e felfelan’ ngodad.

6. Mang e gad ra rin’ u Paradis? (Mu guy e sasing.)

⁶ Ke sunmiydad Jehovah nrayog ni ngad felfelan’gad ko maruwel ni gad ma rin’. (Ekl. 2:24) Ri boor e maruwel ni gad ra rin’ u lan fare Biyu’ i Duw Nra Gagiyeg Kristus riy. Piin yad ra magey ni yad ba fos u tomuren fare gafgow nib ga’, nge piin yira fasegrad ko yam’ e ba t’uf e mad ni ngar chuwgad ngay, nge ggan ni ngar ked, nge bang ni ngar pared riy. Ere boor e maruwel nib t’uf ni ngad rin’ed ya nge yag nda yognaged e pi n’ey. Gadad e gad ra ngongliy e re fayleng ney nge mang Paradis ni bod rogon nnog ngak Adam nge Efa ni ngar ngongliyew fare milay’ ni taferow. Kum lemnag gelngin e felfelan’ ni gad  ra tay ni ngad skulnaged bokum milyon e girdi’ ni yira fasegrad ni buchuuw ban’en ni yad manang u murung’agen Jehovah nge n’en nib m’agan’ ngay, ma gad ayuweg e piin yad ba yul’yul’ ni ur moyed u m’on ni nge yib Jesus nga fayleng ni ngkur filed boch ban’en!

7. Mang e rayog ni nge pagan’dad ngay, ma mang fan?

⁷ Rayog ni nge pagan’dad ngay nnap’an ni gad ra yan nga Paradis ma gad ra par u fithik’ e gapas, mab gaman e tin nib t’uf rodad, mab yaram rogon e par rodad. Mang fan? Ya ke dag Jehovah ngodad rogon e par u tan e gagiyeg rok Fak u nap’an e gagiyeg ni i tay Solomon ni Pilung.

8. Uw rogon ni lebug fapi thin ni bay ko Psalm 37:10, 11, 29 u tomuren ni yoloy David ni Pilung? (Mu guy e “Deer ko Piin Ma Beeg” ni bay ko re ke babyor ney.)

⁸ Nni thagthagnag nga laniyan’ David ni Pilung ni nge yoloy murung’agen e par ko girdi’ u nap’an e gagiyeg nra tay reb e pilung nib gonop mab yul’yul’. (Mu beeg e Psalm 37:10, 11, 29.) Ba ga’ ni gad ma beeg fare thin ni bay ko Psalm 37:11 ko girdi’ u nap’an ni gad be weliy murung’agen e Paradis boch nga m’on. Ba puluw ni ngad rin’ed e re n’ey ni bochan e sul Jesus u daken e re thin ney u lan fare Welthin rok u Daken e Burey ni be dag nre n’ey e ra lebug boch nga m’on. (Matt. 5:5) Machane pi thin ney ni yog David e ku be dag rogon e par ko ngiyal’ ni i gagiyeg Solomon ni Pilung riy. Nap’an ni i gagiyeg Solomon u Israel, ma i par e girdi’ rok Got u fithik’ e gapas mab gaman e tin nib t’uf rorad u ba nam “nib yong’ol mab madnom.” I yog Got u m’on riy ni gaar: “Faanra um pared nrogon ko motochiyel rog . . . , [ma] bay gu pi’ e gapas ngomed u lan e binaw romed, ma rayog ni ngam molod ndab um rusgad ngak be’.” (Lev. 20:24, BT; 26:3, 6, BT) I riyul’ e pi n’ey u nap’an e gagiyeg ni i tay Solomon. (1 Kron. 22:9; 29:26-28) Ki micheg Jehovah ni piin yad ba kireb e yad ra ‘yan nga bayang.’ (Ps. 37:10) Ere fapi thin ni bay ko Psalm 37:10, 11, 29 e lebug kakrom, maku ra lebug boch nga m’on.

9. Mang e yog fare pin ni pilung nu Sheba u murung’agen e gagiyeg rok Solomon ni Pilung?

⁹ Nap’an ni be gagiyeg Solomon ni ir e pilung, me rung’ag fare pin ni pilung nu Sheba murung’agen e gapas nge fel’ rogon ko fare nam nu  Israel. Ba n’uw yang e gin ni milekag riy nga Jerusalem ni nge guy e re n’ey. (1 Ki. 10:1) Tomuren ni guy rogon e par ko girdi’ u tan e gagiyeg rok Solomon, me gaar: “Tin ni gu rung’ag e de gaman e baley riy; . . . Rib fel’ waathan e tirom e girdi’, ma rib fel’ waathan e pi tapigpig rom ni gubin ngiyal’ ni yad be par rom nguur rung’aged e thin rom nib gonop!” (1 Ki. 10:6-8) Machane rogon e par ko girdi’ u tan e gagiyeg rok Solomon e kemus ni be dag bochi yang u rarogon e tin nra rin’ Jehovah ni fan ko girdi’ u tan e gagiyeg rok Jesus ni Fak.

10. Uw rogon ni kab tolang Jesus ngak Solomon?

¹⁰ Jesus e kab tolang ngak Solomon. Solomon e ir be’ nde flont ma i rin’ boch e oloboch nib gel e kireb riy, me munmun me fek e kireb i yib ko girdi’ rok Got. Machane Jesus e ir reb e Pilung nib flont nder ma oloboch. (Luke 1:32; Heb. 4:14, 15) I par nib yul’yul’ ngak Got ni yugu aram rogon nrib gel e mo’maw’ ko skeng ni fek Satan i yib ngak. Ke micheg Kristus ndariy ba ngiyal’ nra denen ara rin’ ban’en nra gafgownag e piin yad bay u tan e gagiyeg rok. Ri gad ba tow’ath ni ir e Pilung rodad.

11. Mini’ e piin yad ra ayuweg Jesus ko gagiyeg nra tay?

¹¹ Ra un 144,000 e girdi’ ngak Jesus ngar maruwelgad u taabang ni ngar ayuweged e girdi’ mar lebguyed e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni fan ko fayleng. (Rev. 14:1-3) Pi girdi’ ney e boor e skeng nge gafgow ni ur mada’naged u nap’an ni ur moyed u fayleng, ere rayog ni ngar nanged rogon laniyan’ e piin yad ra par u fayleng. Mang e ra rin’ e pi girdi’ nem ni yad ra un ngak Jesus ko gagiyeg?

12. Mang maruwel e ra pi’ Jehovah ngak fare 144,000 e girdi’?

¹² Maruwel ni kan pi’ ngak Jesus nge piin yad ra un ngak ko gagiyeg e kab ga’ ko maruwel nni pi’ ngak Solomon. Re pilung nem e i ayuweg bokum milyon e girdi’ ni ur pared u lan taab nam. Machane piin yad ra gagiyeg u Gil’ilungun Got e bokum bilyon e girdi’ u ga’ngin yang e fayleng ni yad ra ayuweg. Rib manigil e tow’ath ni ke pi’ Jehovah ngak fare 144,000 e girdi’!

13. Mang e ba milfan ko piin yad ra un ngak Jesus ko gagiyeg ni ngar rin’ed?

¹³ Fare 144,000 e girdi’ e yad ra mang boch e pilung nge prist ni bod Jesus. (Rev. 5:10) Nap’an ni immoy piyu Israel u tan fare Motochiyel rok Moses, ma pi prist e ba milfan ngorad ni ngar ayuweged e girdi’ ni ngar pared nib fel’ fithik’ i dowrad ma yad ba chugur ngak Jehovah. Fare Motochiyel e “yaan e pi n’en nib fel’ ni bay fini yib ni kab samathmath.” Ere ba puluw ni ngad lemnaged ni piin yad ra un ngak Jesus ko gagiyeg e ku yad ra un i ayuweg e girdi’ rok Got ni ngar pared nib fel’ fithik’ i dowrad ma yad ba chugur ngak Jehovah. (Heb. 10:1) Chiney e dad nanged rogon nra i non e pi pilung nge prist ney ngak e piin yad ra par u tan Gil’ilungun Got u fayleng. Machane demtrug rogon e n’en nra yarmiy Jehovah ni ngan rin’, ma rayog ni nge pagan’dad ngay nnap’an nra Paradis e fayleng ma yira pow’iy e piin yad ra par u fayleng ko tin nib t’uf rorad.​—Rev. 21:3, 4.

14. Mang rogon e piin yad ba muun nga “yugu boch e saf” ngak pi walagen Kristus?

¹⁴ I yog Jesus ‘fachi ulung’ ngak e piin yad ra un ngak ko gagiyeg. (Luke 12:32) Ku bay reb e ulung ni weliy murung’agen me yog ni yad “yugu boch e saf.” Gal ulung ney e yad taab ran’ i saf nib taareban’rad. (John 10:16) Kab kafram i yib ni yad be maruwel u taabang, maku yad ra ulul ni ngar maruwelgad u taabang nge mada’ ko ngiyal’ ni ke Paradis e fayleng. Machane ra taw ko ngiyal’ nem ma piin yad bang ko ‘fachi ulung’ e yad bay u tharmiy, ma piin yad ba muun nga “yugu boch e saf” e yira  bing e kanawo’ ngorad ni ngar pared u fayleng ndariy n’umngin nap’an. Yugu aram rogon, ma bay boch ban’en nib t’uf ni nge rin’ e piin yad ba muun nga “yugu boch e saf” e chiney, ya nge yag nra uned ko par u Paradis.

15. (a) Uw rogon ni ma ayuweg “yugu boch e saf” pi walagen Kristus? (b) Uw rogon nrayog ni ngam folwok ko fare walag ni pumoon ni bay u bang ni yima pi’ e falay riy ni chuway’? (Mu guy e sasing.)

¹⁵ Fare pumoon nni richibiy nga ba ley i gek’iy u tooben Jesus e yim’ u m’on ni nge mab e kanawo’ ngak ni nge micheg nib ga’ fan u wan’ e n’en ke rin’ Kristus ni fan ngak. Machane gadad e piin gad ba muun nga “yugu boch e saf” e boor e kanawo’ nrayog ni ngad daged riy e ngiyal’ ney nib t’uf Jesus rodad. Bod ni, gad ma dag nib t’uf Jesus rodad u rogon e ngongol rodad ngak pi walagen ni kan dugliyrad. I yog Jesus nra pufthinnag yugu boch e saf ni be yan u rogon e ngongol nra ur daged ngak pi walagen. (Matt. 25:31-40) Ere rayog ni ngad ayuweged pi walagen ni aram e ngad uned ngorad ko machib u fithik’ e pasig, ma gad be ayuweg e girdi’ ni ngar manged boch i gachalpen Kristus. (Matt. 28:18-20) Aram fan ni gad baadag ni ngad fanayed boch e babyor ni kan ngongliy nrayog ni ngan fil e Bible riy ko girdi’ ni bod fare ke babyor ni Mu Par Ndariy N’umngin Nap’an ni Gab Felfelan’! Ere faanra dariy be’ ni ga be fil e Bible ngak, ma rayog ni ngam nameg ni ngam ognag e fol Bible ngak urngin e girdi’ nrayog.

16. Uw rogon ni ngad fal’eged rogodad e chiney ni ngad uned ko par u tan Gil’ilungun Got?

¹⁶ De t’uf ni ngad songad ni nga fin darod nga Paradis mfin gad mang e re miti girdi’ ni baadag Jehovah ni nge un ko par u rom. Ka chiney e rayog ni ngad guyed rogon ni ngad yul’yul’gad ko thin nge ngongol rodad, ma dab ud rin’ed boch ban’en nge pag rogon. Ku rayog ni ngad yul’yul’gad ngak Jehovah, nge en mabgol rodad, nge pi walagdad ni Kristiano. Faan gad ra athamgil u rogon nrayog rodad ni ngad folgad ko pi motochiyel rok Got e chiney ni ka gad be par u lan e re fayleng nib kireb ney, ma aram e ra mom boch ngodad ni ngad folgad riy u nap’an ni ka darod nga Paradis. Ku rayog ni ngad maruweliyed boch e salap nge fel’ngin nra m’ug riy ni gad be fal’eg rogodad ni fan ko par e ngiyal’ nem. Mu guy fare article ni “Ke  Bung Rogom ni Ngam Un i ‘Tafanay e Fayleng,’ Fa?” ni bay ko re ke babyor ney.

17. Gur, ba puluw ni nga i kireban’dad ni bochan e denen ni ud rin’ed kafram, fa? Mu tamilangnag.

¹⁷ Susun e ngkud guyed rogon ndab ki i kireban’dad ni bochan boch e denen nib ubchiya’ ni ud rin’ed kafram. Riyul’ nde puluw ni ngad lemnaged nrayog ni “nguud denengad i yan” ni bochan fare biyul ni maligach ni kan pi’ ni fan ngodad. (Heb. 10:26-31) Machane rayog ni nge pagan’dad ngay ni faanra riyul’ ni kad kalgadngan’dad ko denen rodad, ma kad ninged e ayuw ngak Jehovah nge piin piilal, ma kad thilyeged e ngongol rodad, ma aram e ke n’ag Jehovah fan e denen rodad. (Isa. 55:7; Acts 3:19) Dab mu pagtalin e n’en ni yog Jesus ngak e pi Farise ni gaar: “Gathi ku gub ni nggu pining e piin ni yad ba yal’uw, ya ku gub ni nggu pining e piin ndabun e girdi’ nu lan binaw dakenrad [“pi tadenen,”NW].” (Matt. 9:13) Ere ba gel gelngin fare biyul nrayog ni nge upunguy urngin e denen rodad.

18. Mang e ga baadag ni ngam weliyew fare pumoon nni richibiy nga ba ley i gek’iy u tooben Jesus?

¹⁸ Rayog ni ngam susunnag yaam ni ga bay u Paradis ni gimew be non fare pumoon ni faani non ngak Jesus, fa? Dariy e maruwar riy ni gimew l’agruw ni gimew ra weliy rogon feni ga’ fan fare biyul ni pi’ Jesus u wan’mew. Ku dabisiy ni ga ra yog ngak ni nge weliy ngom e n’en ni buch u lan e tin tomur e awa ko yafos rok Jesus u fayleng, nge rogon laniyan’ u nap’an ni pi’ Jesus e fulweg ko deer rok. Maku reb e, sana rayog ni nge fith ngom ko uw rogon e par rom u nap’an e tin tomuren e rran ko re m’ag rok Satan ney. Riyul’ nrib tow’ath e piin yad ra fil e Thin rok Got ko girdi’ ni bod e re pumoon nem!​—Efe. 4:22-24.

19. Mang fan ndabi chalbadad ko par u Paradis? (Mu guy e sasing ni bay u wuru’ e re ke babyor ney.)

¹⁹ Dabi chalbadad ko par u Paradis. Ya gubin ngiyal’ ni gad ra mada’nag boch e girdi’ nib beech maku bay e maruwel nib manigil ni gad ra rin’. Ma bin th’abi fel’ riy e gubin e rran nra ud filed boch ban’en nib beech u murung’agen e Chitamangidad ni bay u tharmiy, ma gad be felfelan’ ko tin be pi’ ngodad. Dariy ba ngiyal’ nra mus e tin ngad filed u murung’agen nge tin ke sunmiy. Ra be n’uw nap’an ni gad be par, ma aram e ri be gel feni t’uf Got rodad. Ere ri gad be pining e magar ngak Jehovah nge Jesus ni kar piew e biney e athap ngodad nrayog ni ngad pared u Paradis ndariy n’umngin nap’an!