1. Mang magawon e mada’nag David?

BE MILNAG David e pogofan rok ni bochan e baadag Saul ni pilung nu Israel ni nge li’ nge yim’. Nap’an ni t’uf e ggan rok me tal ko fare binaw nu Nob nge ning lal yal’ i flowa. (1 Sam. 21:1, 3) Boch nga tomuren, ma ranod fapi pumoon ni yad be un ngak ra pared nga lan ba yiy. (1 Sam. 22:1) Mang e rin’ me buch e re n’ey rok David?

2. Mang boch ban’en nrib kireb ni rin’ Saul? (1 Samuel 23:16, 17)

² Rib gel e awan’ ni tay Saul ngak David ni bochan e boor e girdi’ ni baadag daken maku boor e girdi’ ni i n’uf ni bochan e boor e mahl ni i gel riy. Ku manang Saul ndaki m’agan’ Jehovah ngay ni nge mang pilung ni bochan e der fol rok, ma ke mel’eg David ni ir e nge mang pilung. (Mu beeg e 1 Samuel 23:16, 17.) Yugu aram rogon ma Saul e ka ir e pilung u Israel, ma boor e salthaw rok nge piin yad ba mang ngak. Ere ba t’uf ni nge milnag David e pogofan rok. Gur, i lemnag Saul nrayog rok ni nge taleg Got ndabi rin’ e n’en nib m’agan’ ngay ni fan ngak David, fa? (Isa. 55:11) Der yog e Bible, machane n’en ni gad manang e be rin’ Saul ban’en nra yib riy’en ngak. Ya piin yad ma togopuluw ngak Got e dariy ba ngiyal’ ni yad ra gel!

3. Uw rogon e lem rok David ni yugu aram rogon ni i mada’nag e magawon?

³ David e ir be’ nib sobut’an’. Gathi ir e dugliy rok ni nge mang pilung nu Israel, ya Jehovah e ir e mel’eg ni nge mang pilung. (1 Sam. 16:1, 12, 13) Bochan e re n’ey, ma aram fan nri fanenikay Saul David. Machane de yon’ David e kireb nga daken Jehovah, ara gun’gun’ u nap’an ni lich e ggan rok ma kub t’uf ni nge mith u lan ba yiy. Bin riyul’ riy e, rayog nnap’an ni mith u lan e re yiy nem ma aram me tunguy fare tang ni bay fapi thin  riy ni be gaar: “Piin yad be fol rok Somol e gubin ban’en nib fel’ ma bay rorad.”​—Ps. 34:10, BT.

4. Mang deer e gad ra weliy e fulweg riy, ma mang nib ga’ fan e pi deer ney?

⁴ Boor e tapigpig rok Jehovah e ngiyal’ ney ni bay yu ngiyal’ nder gaman e ggan rorad ara tin nib t’uf ko par rorad. * Boor e tapigpig rok Jehovah ni ke buch e re n’ey rorad nib ga’ nu nap’an e re m’ar ney ni ke garer. Ma chiney ni gad be chugur i yan ko fare “gafgow” nib ga’ e gad manang nri bayi gel boch e mo’maw’ ko par rodad. (Matt. 24:21) Ere baaray aningeg e deer nib t’uf ni ngad weliyed e fulweg riy ni be gaar: Uw rogon ni par David ni ‘gubin ban’en nib fel’ ma bay rok’? Mang fan nib t’uf ni ngad filed rogon ni nge fel’ u wan’dad e tin bay rodad? Mang fan nrayog ni nge pagan’dad nra pi’ Jehovah e tin nib t’uf rodad? Ma uw rogon ni ngad fal’eged rogodad e chiney ni fan ko pi n’en bay nga m’on?

5-6. Uw rogon ni be ayuwegdad e Psalm 23:1-6 ni ngad nanged e n’en be yip’ David fan u nap’an ni yog ni pi tapigpig rok Got e “gubin ban’en nib fel’ ma bay rorad”?

⁵ Mang e yip’ David fan u nap’an ni yog ni pi tapigpig rok Jehovah e “gubin ban’en nib fel’ ma bay rorad”? Gad ra nang e fulweg riy ni faan gad ra guy fapi thin ni bay ko Psalm 23. (Mu beeg e Psalm 23:1-6.) Tabolngin e re tang ney e yog David riy ni gaar: “I Somol e be gafaliyeg ni bod be’ ni be gafaliy ba ran’ i saf; dakuriy ban’en nga bayang ni nge yog ngog.” Tin migid e thin ni yog nga tomuren e be weliy murung’agen boch ban’en nrib ga’ fan ni bod e tin nib fel’ ni ke pi’ Jehovah ngak ni bochan e be pag ni nge gafaliy ni bod Be’ ni Be Gafaliy ba ran’ i saf. Ma pow’iy Jehovah David “ko bin nib mat’aw e kanawo’,” ma gubin ngiyal’ ni ma ayuweg. Manang David ni yugu aram rogon ni bay u daken e ted rok Jehovah “nib galunglung e pan riy,” maku ra mada’nag e magawon. Bay yu ngiyal’ nra i mulan’ ni bod ni be yan u “fithik’ e rumug ni yam’,” maku ra mada’nag e  toogor. Machane ‘dabi tamdag’ ni bochan e Jehovah e Ir e Be Gafaliy.

⁶ Ere ireray e fulweg ko fare deer ni be gaar: Uw rogon ni par David ni ‘gubin ban’en nib fel’ ma bay rok’? Bay rok urngin ban’en nib t’uf ni nge par nib chugur ngak Jehovah. De t’uf ni nge yoor e chugum rok ni nge felfelan’ ko pigpig ni be tay, ya ba fel’ u wan’ e tin be pi’ Jehovah ni fan ngak. Rogon ni be tow’athnag Jehovah nge rogon ni be ayuweg e aram e n’en nth’abi ga’ fan u wan’.

7. Mang boch e magawon ni mada’nag e pi Kristiano ni ur pared u Judea ko bin som’on e chibog nrogon ni bay ko Luke 21:20-24?

⁷ Ba tamilang ko fapi thin ni yog David nib t’uf ni nge puluw rogon e lem rodad u murung’agen e chugum. Rayog ni ngad felfelan’gad ko chugum ni bay rodad, machane susun ni gathi aram e n’en ni nge m’on u lan e yafos rodad. Aram ban’en nib ga’ fan ni tamilang u wan’ e pi Kristiano ni ur pared u Judea ko bin som’on e chibog. (Mu beeg e Luke 21:20-24.) I ginangrad Jesus nra taw nga ba ngiyal’ ma ra “longobiy yu raba’ i salthaw” fare mach nu Jerusalem. Nap’an nra buch e re n’ey, mab t’uf ni ngar “milgad nga daken e pi burey.” Faan yad ra rin’ e re n’ey, ma rayog ni ngar ayuweged e yafos rorad. Machane boor ban’en ni ngar digeyed. Boch e duw ni ke yan me gaar Fare Wulyang Ntagil’ E Damit: ‘Ra digeyed e milay’ nge naun rorad, ma dar feked e chugum u lan e naun rorad. Ba mich u wan’rad ni Jehovah e ra ayuwegrad, ma aram mar m’oneged e liyor rorad ko tin ka bay ban’en.’

8. Mang ban’en nib ga’ fan nrayog ni ngad filed ko n’en ni buch ko pi Kristiano ni ur pared u Judea ko bin som’on e chibog?

⁸ Mang ban’en nib ga’ fan nrayog ni ngad filed ko n’en ni buch ko pi Kristiano ni ur pared u Judea ko bin som’on e chibog? Ku be gaar Fare Wulyang Ntagil’ E Damit: ‘Ra boch nga m’on ma gad ra mada’nag boch ban’en nra skengnag rogon feni ga’ fan e chugum u wan’dad. Gad ra dag ni aram e n’en nth’abi ga’ fan u wan’dad, fa gad ra dag ni kab ga’ fan u wan’dad rogon ni nge ayuweg Got e yafos rodad ni bochan e gad ba yul’yul’ ngak? Nap’an nra yib e tomur ma rayog ni nge mo’maw’ e par rodad ma gad pag fan boch ban’en. Ra taw ko ngiyal’ nem ma ra t’uf ni nge m’agan’dad ngay ni ngad rin’ed e n’en nib t’uf ni ngad rin’ed ni bod fapi Kristiano nra milgad ngar chuwgad u Judea.’ *

9. Uw rogon ni fare fonow ni pi’ Paul ngak e pi Hebrew e be pi’ e athamgil nga lanin’um?

⁹ Am lemnag gelngin feni mo’maw’ ngak e pi Kristiano nem ni ngar digeyed gubin ban’en nga ranod ra pared nga bang nib beech. Ba t’uf e michan’ rorad ya nge yag ni pagan’rad nra ayuwegrad Jehovah ni ngar yognaged e tin nib t’uf rorad. Machane ku bay ban’en nrayog ni nge ayuwegrad. Lal e duw u m’on ni nge longobiy yu Roma fare mach nu Jerusalem, me pi’ apostal Paul boch e fonow nib manigil ngak e pi Hebrew ni gaar: “Dabi m’on e salpiy u lanin’med, ma ngam pired ni nge fel’ u wun’med e tin ni ba’ romed ban’en. Ya ke yog Got ni ke gaar, ‘Ri dab gu pagem; ma ri dab gu n’igem.’ Ere dab kud tamdaggad ma nge lungudad, I Somol e ir e be ayuwegeg, ere dab gu tamdag! Mang e rayog ni nge rin’ e girdi’ ngog?” (Heb. 13:5, 6) Dariy e maruwar riy ni piin nra folgad ko fonow ni pi’ Paul e ba mom ngorad ni nge fel’ u wan’rad ni ngar pared ni buchuuw e chugum rorad ko gin nga ranod ra pared ngay. Ba pagan’rad nra ayuwegrad Jehovah ko tin nib t’uf rorad. Pi thin rok Paul ney e ku be micheg ngodad nrayog ni nge pagan’dad nra pi’ Jehovah e tin nib t’uf rodad.

10. Mang e yog Paul ngodad ni ke nang “rogon” ni nge rin’?

¹⁰ Ku taareb rogon e fonow ni pi’ Paul ngak Timothy, ma re fonow nem e ku bay rogon ngodad. I yoloy ni gaar: “Ere faanra bay e ggan rodad nge mad ni nga don’ed, ma susun e ke gaman e tin ni nge yog ngodad.” (1 Tim. 6:8) Ere gur, re n’ey e be yip’ fan nib kireb ni ngad ked e ggan nib manigil, ara ngad pared u reb e naun nib fel’, ara ngad chuw’iyed e mad ni ngad chuwgad ngay yu ngiyal’? Gathi aram e n’en be yog Paul. Ya be yog ni nge fel’ u wan’dad e chugum ni bay rodad. (Fil. 4:12) Ireray ban’en ni ke nang Paul “rogon” ni nge rin’. Tha’ u thildad Got e aram e n’en nth’abi ga’ fan ni bay rodad, ma gathi chugum rodad.​—Hab. 3:17, 18.

11. Mang e gad be fil ko fapi thin ni yog Moses ngak piyu Israel u murung’agen rogon ni nge fel’ u wan’rad e tin bay rorad?

¹¹ N’en ni gad be lemnag nib t’uf rodad e rayog ni gathi aram e n’en ni manang Jehovah nib t’uf rodad. Am lemnag e n’en ni yog Moses ngak piyu Israel u tomuren 40 e duw ni ka ranod u daken e ted ni gaar: “Nguum lemnaged rogon ni ke tow’athnagmed Somol ni Got romed u gubin ban’en ni kam ngongliyed. Ke ayuwegmed u n’umngin nap’an ni kam derawgad u lan e re gi ted ney ni desert. De pagmed u lan e re aningeg i ragag i duw ney, goo i yag ngomed e tin nib t’uf romed.” (Deut. 2:7, BT) Nap’an e re 40 i duw nem me pi’ Jehovah e manna ni nge kay piyu Israel. Ma de kaday e mad ni immoy u dakenrad u nap’an nra chuwgad u Egypt. (Deut. 8:3, 4) Yugu aram rogon  nrayog ni nge lemnag boch i yad nde gaman e tin bay rorad, machane i puguran Moses ngorad nib gaman e tin nib t’uf rorad. Ra felfelan’ Jehovah ni faan gad ra fil rogon ni nge fel’ u wan’dad e tin bay rodad. Baadag ni ngki fel’ u wan’dad e tin nib achig ban’en ni ma pi’ ngodad ma ngad nanged ni pi n’em e bogi tow’ath ni ke yib rok ni ngad pininged e magar riy ngak.

12. Mang e be dag ni i pagan’ David ngak Jehovah ma gathi tin rayog rok?

¹² Manang David nib yul’yul’ Jehovah ngak e piin nib t’uf rorad ma ma ayuwegrad. Yugu aram rogon ni bay e yafos rok u thatharen e riya’ u nap’an ni yoloy e Psalm 34, machane bochan gelngin nrib mich Jehovah u wan’ ma aram fan nrib pagan’ ngay ni “engel rok Somol e ma matanagiy.” (Ps. 34:7) Rayog ni be taarebrogonnag David e engel rok Jehovah nga ba salthaw ni gubin ngiyal’ ni be yaliy e toogor rok. Yugu aram rogon ni David e ir reb e salthaw nib m’uthan’ ma ke micheg Jehovah ngak nra mang pilung, machane de taga’ ko salap rok u rogon ni nge fanay e gawul ara sayden ni nge gel ko toogor rok. (1 Sam. 16:13; 24:12) I pagan’ ngak Jehovah, ya manang nra ayuweg e engel rok e ‘piin ni bay madgun u wun’rad.’ Ngiyal’ ney e gad manang ndabin yororiydad u daken e maang’ang ya nge dabi buch ban’en rodad. Machane gad manang ni urngin e piin nra pagan’rad ngak Jehovah e mus ni faanra kar m’ad e chiney, ma ra pi’ Jehovah e yafos ni manemus ngorad boch nga m’on.

13. Mang fan nrayog ni ngan lemnag nib mom ni ngan thang e fan rodad u nap’an nra chel Gog nu Magog ni nge cham ngodad? Mang fan nsusun e dab da rusgad? (Mu guy e sasing ni bay u wuru’ e re ke babyor ney.)

¹³ Dabki n’uw nap’an ma yira skengnag rogon ni be pagan’dad ngak Jehovah nra ayuwegdad ndabi buch ban’en rodad. Nap’an nra chel Gog nu Magog ara fare ulung i nam ni ngar chamgad ko girdi’ rok Got, ma sana gad ra lemnag nrayog ni ngar thanged e fan rodad. Ere ba t’uf ni ngari mich u wan’dad nrayog ni nge ayuwegdad Jehovah maku ra rin’. Ra lemnag e pi nam ni gadad bod ba ulung i saf ndariy be’ nra ayuwegdad. (Ezek. 38:10-12) Ngiyal’ nem e dariy talin e cham rodad maku dawor ni fil ngodad rogon ni ngad chamgad. Ere ra lemnag e pi nam nib mom ni ngar gelgad ngodad. Dar nanged ni bay e pi engel rok Jehovah ni kar fal’eged rogorad ni ngar chamgad ni fan ngodad. Machane gadad e gad manang e re n’ey ni bochan e bay e michan’ rodad. Ma pi nam e de mich Got u wan’rad. Ere yad ra gin u nap’an nra cham e pi salthaw rok Got u tharmiy ni fan ngodad!​—Rev. 19:11, 14, 15.

14. Uw rogon ni ngad fal’eged rogodad e chiney ni fan ko n’en bayi buch boch nga m’on?

¹⁴ Uw rogon ni ngad fal’eged rogodad e chiney ni fan ko n’en bayi buch boch nga m’on? Som’on e ba t’uf ni nge puluw rogon ni gad ma lemnag e chugum, ma ngad nanged nra yan i reb e rran, ma ra t’uf ni ngad digeyed e chugum rodad. Kub t’uf ni nge fel’ u wan’dad e tin bay rodad ma ngari felfelan’dad ni bochan e ba fel’ e tha’ u thildad Jehovah. Ra fel’ rogon nda nanged e Got rodad, ma aram e rra mich u wan’dad nrayog rok ni nge ayuwegdad u nap’an nra cham Gog nu Magog ngodad.

15. Mang boch ban’en ni buch rok David u nap’an ni kab pagel ni nang riy ni gubin ngiyal’ nra ayuweg Jehovah?

¹⁵ Am lemnag ban’en ni ki ayuweg David maku ir e ra ayuwegdad ni ngad fal’eged rogodad ni fan ko skeng ni gad ra mada’nag. I gaar: “Mu gay ngam pirieg feni manigil Somol, ba felan’ e cha’ ni be naf nga tan pa’.” (Ps. 34:8, BT)  Pi thin ney e be weliy fan ni manang David nrayog ni nge taga’ ngak Jehovah ni nge ayuweg. David e ba ga’ ni ma taga’ ngak Jehovah, ma dariy ba ngiyal’ ni digey Jehovah ya gubin ngiyal’ ni ayuweg. Nap’an ni kab pagel ma thingari cham ngak Goliath nreb e Filistine, me yog ngak ni gaar: “Daba’ e nge piem Somol nga paag.” (1 Sam. 17:46) Boch nga tomuren u nap’an ni be pigpig ngak Saul, ma boor yay ni guy Saul rogon ni nge thang e fan rok. Machane “ba’” Jehovah rok David. (1 Sam. 18:12) Manang David nra ayuweg Jehovah ko magawon ni be mada’nag e ngiyal’ nem ni bochan rogon ni i ayuweg u m’on riy.

16. Mang boch e kanawo’ nrayog ni ngad ‘pirieged’ feni manigil Jehovah riy?

¹⁶ Ra ud taga’gad ngak Jehovah ni nge pow’iydad e ngiyal’ ney, ma aram e rra pagan’dad nra ayuwegdad boch nga m’on. Ba t’uf ni nge mich Jehovah u wan’dad ma ngki m’agan’dad ngay ni ngad taga’gad ngak u nap’an nra t’uf ni nga dogned ko en nib ga’ ko maruwel rodad ni ngad feked e matal rodad ya nge yag ni ngad uned ko assembly ara convention, ara nga dogned ngak ni nge thilyeg e schedule rodad ko maruwel ya nge yag nda uned nga urngin e muulung miki yoor e tayim ni ngad machibgad riy. Machane uw rogon ni faanra de m’agan’ e en nib ga’ ko maruwel rodad ko n’en ni ka dogned ngak min n’agdad ko maruwel? Gur, ba mich u wan’dad ndabi digeydad Jehovah ma gubin ngiyal’ nra pi’ e tin nib t’uf rodad, fa? (Heb. 13:5) Boor e piin yad ma pigpig ngak Jehovah u polo’ e tayim rorad nrayog ni nga rogned rogon ni i ayuwegrad u nap’an ni kari t’uf e ayuw rok rorad. Ere riyul’ nrib yul’yul’ Jehovah ngodad.

17. Mang e thin nu Bible ni fan ko duw ni 2022, ma mang fan nib puluw e re thin ney?

¹⁷ Bochan ni bay Jehovah u ba’ rodad, ma aram fan ndariy tapgin ni ngad rusgad ko tin nra buch boch nga m’on. Dabi digeydad e Got rodad ni faanra gubin ngiyal’ ni gad be m’oneg e tin nib m’agan’ ngay u lan e yafos rodad. Ke mel’eg fare Ulung ni Ma Pow’iyey e Psalm 34:10 (BT) ni nge mang thin nu Bible ni fan ko duw ni 2022, ya nge puguran ngodad feni ga’ fan ni ngad fal’eged rogodad e chiney ni fan ko pi n’en nra buch boch nga m’on nra mo’maw’nag rogon e par rodad, me pagan’dad ndabi digeydad Jehovah. Be gaar e re thin ney: “Piin yad be fol rok Somol e gubin ban’en nib fel’ ma bay rorad.”