1. Mang reb i fan ni ke sunmiy Jehovah e mabgol?

 JEHOVAH e ir “fare Got nib felfelan’,” ma baadag ni ngkud felfelan’gad. (1 Tim. 1:​11, NW) Boor e tow’ath ni ke pi’ ni nge ayuwegdad ni ngad felfelan’gad ko yafos rodad. (Jas. 1:17) Reb ko pi tow’ath nem e aram e mabgol. Nap’an nra mabgol be’ nib pumoon nge be’ nib pin, ma yow ma micheg ni ngaur t’ufegew yow ma yow be tay farow. Rayog ni ngar felfelan’gow ni faanra i par nib chugur e tha’ u thilrow.​—Prov. 5:18.

2. Mang e ma buch u boor e mabgol e ngiyal’ ney?

² Ba gel e kireban’ riy ya boor e mabgol e ngiyal’ ney ni kar paged talin e n’en nra micheged ngorad ko rofen nni m’agpa’rad. Bochan e re n’ey, ma dariy e felfelan’ rorad. Ke gay fare ulung ni ka nog e World Health Organization ngay murung’agen e re n’ey ma kar pirieged ni boor e pumoon ni yad ma li’ e ppin rorad, ara yad ma yog boch e thin nib kireb ngorad, ara yad ma gafgownagrad u yugu boch e kanawo’. Reb e pumoon ni ma rin’ e pi n’ey ngak leengin e rayog ni ma tayfan u nap’an ni yow bay u fithik’ e girdi’, machane ma gafgownag u nap’an ni yow bay u tabinaw. Boor e mabgol ni ma war e t’ufeg nge felfelan’ riy u nap’an nra i yaliy e en figirngiy yaan e ngongol ni puwlag.

3. Mang boch i fan nrayog ni nga i rin’ reb e pumoon boch ban’en nib kireb ngak leengin?

³ Mang e rayog ni nge k’aring boch e pumoon ni ngaur rin’ed boch ban’en nib kireb ngak pi leengirad? Rayog ni chitamangirad e ir be’ nib ta cham, ere rayog ni ngaur lemnaged nde kireb ni ngaur gafgownaged leengirad. Ku bay boch e pumoon ni yad ma gafgownag pi leengirad ni bochan e aram e n’en ma rin’ yooren e pumoon ko gin yad ma par riy. Pi pumoon ney e rayog ni yad ma lemnag nib t’uf ni ngar gelnaged e thin ngak pi leengirad, ya ma k’aringrad ni ngar lemnaged nib gel gelngirad. Ku bay boch e pumoon ndan fil ngorad rogon ni ngaur gagiyegnaged e lem rorad nib muun ngay e damumuw rorad. Ku bay boch e pumoon ni yad ma yaliy yaan e ngongol ni puwlag ni gubin ngiyal’, ma re n’ey e rayog ni nge k’aringrad ni ngaur lemnaged e piin nib pin nge par u thilin e pumoon  nge ppin u reb e kanawo’ nde puluw. Maku reb e, boor e piin llowan’ ni kar pirieged nri mun daken e pi magawon ney u nap’an fare m’ar ni COVID-19. Machane susun e dariy reb e pi n’ey ni nge mang tapgin ni nga i gafgownag reb e pumoon leengin.

4. Mang e ba t’uf ni nge kol ayuw e piin figirngiy ni Kristiano riy, ma mang fan?

⁴ Piin figirngiy ni Kristiano e ba t’uf ni ngar kol ayuwgad ndab ur lemnaged e piin nib pin u reb e kanawo’ nde puluw ni bod ni ma rin’ e girdi’ nu fayleng. a Mang fan? Reb i fan e bochan ni n’en ma lemnag be’ e ba ga’ ni aram e n’en ma k’aring ni nge rin’ fare n’em. I ginang apostal Paul e piin Kristiano ni kan dugliyrad u Roma ‘ndab ra folgad ko ngongol ni yibe rin’ u roy u fayleng.’ (Rom. 12:​1, 2) Be m’ug riy nnap’an ni yol Paul ngak piyu Roma, ma ke n’uw nap’an ni ke sum e re ulung ney. Yugu aram rogon, me m’ug ko thin rok Paul ni bay boch e girdi’ ko re ulung nem ni ka yad be pag e pi yalen nge lem nu fayleng ni nga i gagiyegnagrad. Aram fan ni fonownagrad ni ngar thilyeged e lem nge ngongol rorad. Ku bay rogon e re fonow ney ngak e piin figirngiy ni Kristiano e ngiyal’ ney. Ba gel e kireban’ riy ni bochan e bay boch i yad ni ke af e lem nu fayleng ngorad, ma kkur rin’ed boch ban’en nib kireb ngak pi leengirad. b Uw rogon ni baadag Jehovah ni nga i ngongol e en figirngiy ngak leengin? Rayog ni ngad pirieged e fulweg riy ko fare thin nu Bible ni kenggin e re article ney.

5. Uw rogon nsusun e nga i ngongol e en figirngiy ngak leengin nrogon ni be yog e 1 Peter 3:7?

⁵ Mu beeg e 1 Peter 3:7. Ke tay Jehovah chilen ngak e piin figirngiy ni ngaur ted fan pi leengirad. Reb i figirngiy ni ma tayfan leengin e ra i dag e sumunguy nge t’ufeg ngak. Re article ney e gad ra weliy riy rogon nrayog ni nga i tay reb i figirngiy fan leengin. Machane som’on e ngad weliyed murung’agen boch e ngongol nsusun e dab i rin’ reb e pumoon ngak leengin.

MU SIYEG BOCH E NGONGOL NRA DARIFANNAG LEENGIM

6. Uw rogon u wan’ Jehovah e pumoon ni yad ma li’ e ppin rorad? (Kolose 3:19)

⁶ Nga i li’ e ppin rok. Ba fanenikan Jehovah be’ nib ta cham. (Prov. 6:​16-19) Dabun ni nga i gafgownag be’ leengin. (Mal. 2:16; mu beeg e Kolose 3:19.) Be yog e 1 Peter 3:7 ni aram e thin nu Bible ni kenggin e re article ney ni faanra i gafgownag be’ leengin, ma ra kireb e tha’ u thilrow Got. Rayog ni ku dabi motoyil Jehovah ko meybil rok.

7. Ba miti mang thin e thingari siyeg e piin figirngiy nrogon ni be yog e Efesus 4:​31, 32? (Kum guy “Fan Boch e Thin.”)

⁷ Nga i yog e thin nib kireb ngak. Bay boch e pumoon ni yad ma gafgownag e ppin rorad ni aram e yad ma non ngorad u fithik’ e damumuw ma rogned boch e thin nra kirebnag lanin’rad. Machane Jehovah e ba fanenikan e ‘damumuw ara ngan tolul ngak be’ u fithik’ e damumuw ara nga u nog e thin nib kireb ngak be’!’ c (Mu beeg e Efesus 4:​31, 32.) Gubin ban’en ni ma rung’ag. Ba ga’ fan u wan’ Jehovah rogon ni ma non be’ ngak leengin ngki mada’ ko ngiyal’ ni yigoo yow. Be’ ni figirngiy nib gel e thin ni ma yog ngak leengin e gathi kemus nra kirebnag e mabgol rok, ya ku arrogon e tha’ u thilrow Got.​—Jas. 1:26.

8. Uw rogon e ngongol ni puwlag u wan’ Jehovah, ma mang fan?

⁸ Nga i yaliy yaan e ngongol ni puwlag. Uw rogon e ngongol ni puwlag u wan’ Jehovah? Ba fanenikan. Ere be’ ni figirngiy ni ma yaliy yaan boch e ngongol nib alit e be kirebnag e tha’ u  thilrow Jehovah ma be darifannag leengin. d Gathi kemus ni baadag Jehovah ni nge yul’yul’ e en figirngiy ngak leengin u daken e ngongol rok, ya kub muun e lem rok ngay. I yog Jesus ni faanra sap be’ nib pumoon ngak be’ nib pin me finey ni manga yugu ra parew, ma aram e kar parew be’ ni gathi mabgol rok “u fithik’ i laniyan’.” e​—Matt. 5:​28, 29.

9. Mang fan nib fanenikan Jehovah ni nge towasariy be’ leengin ni nge rin’ boch e ngongol u nap’an ni yow be par nrogon e mabgol nra k’aring ni nge lemnag ni yibe gafgownag ara magawon e nangan’ rok?

⁹ Nge k’aring leengin ni nge lemnag ni yibe gafgownag ara magawon e nangan’ rok u nap’an ni yow be par nrogon e mabgol. Bay boch e pumoon ni yad ma towasariy leengirad ni ngar rin’ed boch e ngongol u nap’an ni yad be par nrogon e mabgol ni ma k’aringrad ni ngar lemnaged ni yibe gafgownagrad ara magawon e nangan’ rorad. Ba fanenikan Jehovah e mit ney e ngongol nra be’ ma yigoo ir e be lemnag ir. Baadag ni nge t’ufeg reb i figirngiy leengin, ma be dag e sumunguy ngak, ma be tayfan rogon laniyan’. (Efe. 5:​28, 29) Machane uw rogon ni faanra bay reb i figirngiy ni Kristiano ni ma rin’ e mit ney e ngongol ngak leengin ara ma yaliy yaan e ngongol ni puwlag? Uw rogon nrayog ni nge thilyeg e lem nge ngongol rok?

ROGON NI NGAM TAL I RIN’ BOCH E NGONGOL NIB KIREB

10. Uw rogon nrayog ni nge yib angin ngak e piin figirngiy e kanawo’ nib manigil ni dag Jesus?

¹⁰ Mang e rayog ni nge ayuweg reb i figirngiy ni nge dabki gafgownag leengin ara k’aring ni nge lemnag ni yibe gafgownag ara magawon e nangan’ rok? Rayog ni nge guy rogon ni nge folwok rok Jesus. Yugu aram rogon nde un Jesus ko mabgol, machane rogon ni i ngongol ngak pi gachalpen e be dag e kanawo’ u rogon nsusun e nga i ngongol reb i figirngiy ngak leengin. (Efe. 5:25) Am lemnag e n’en nrayog ni nge fil e piin figirngiy u rogon e ngongol ni i dag Jesus ngak e pi apostal rok nge rogon ni i non ngorad.

11. Uw rogon e ngongol rok Jesus ngak e pi apostal rok?

¹¹ Ma dag Jesus e sumunguy nge tayfan ngak e pi apostal rok. Dariy ba ngiyal’ ni i yog e thin nib gel ngorad. Yugu aram rogon ni ir e Somol nge Masta rorad, machane da i fanay gelngin ni nge k’aringrad ni ngar nanged nib ga’ lungun u puluwrad. Ya i rin’ boch ban’en ni fan ngorad u fithik’ e sobut’an’. (John 13:​12-17) I yog ngak pi gachalpen ni gaar: “Mi gimed folwok rog, ya gub munguy ma gub sobut’an’; mi gimed pirieg e toffan.” (Matt. 11:​28-30) Mu tay fanam i yan riy ni Jesus e ir be’ nib munguy. Be’ nib munguy e gathi ir be’ nib meewar. Ya ir be’ ni manang rogon ni nge taleg ir u boch ban’en. Nap’an nra dabuy ban’en ma ma par nib gapas ma manang rogon ni nge gagiyegnag e lem rok.

12. Uw rogon ni i non Jesus ko girdi’?

¹² Ma yog Jesus boch e thin ni nge fal’eg laniyan’ yugu boch e girdi’ me pi’ e athamgil ngorad. Da i yog e thin nib gel ngak pi gachalpen. (Luke 8:​47, 48) Mus nga nap’an ni yog e pi toogor rok e thin nib kireb ngak mar guyed rogon ni ngar k’aringed e damumuw ngak, ma “de ta’ puluwon ni thin nib kireb.” (1 Pet. 2:​21-23) Bay yu ngiyal’ ni mel’eg ni nge th’ab gulungan ko bin nge yog e thin nib gel. (Matt. 27:​12-14) Rib manigil e kanawo’ ni dag nrayog ni nge folwok e piin figirngiy ni Kristiano riy!

13. Uw rogon nrayog ni nge ‘par’ reb i figirngiy nge leengin u taabang nrogon ni be yog e Matthew 19:​4-6? (Kum guy e sasing.)

¹³ I yog Jesus ngak e piin figirngiy ni ngar pared ni yad ba yul’yul’ ngak e piin leengirad. I sul u daken e thin rok e Chitamangin ni yog ni en figirngiy e susun ni ngar “pirew leengin” u taabang. (Mu beeg e Matthew 19:​4-6.) Fare bugithin ni Greek ni kan fanay ko re thin ney ni fan ko  fare thin ni “pirew” e be yip’ fan ban’en ni “kan gabliy nga taabang.” Ere tha’ u thilin ba wu’ e mabgol e susun ni ngari par nib gel ni bod ni kan chagiyrow nga taabang ndabkiyog ni ngan daregrow. Faanra rin’ bagayow ban’en nra gafgownag e en mabgol rok, ma yow l’agruw ni yow ra gafgow. Reb i figirngiy nrib chugur e tha’ u thilrow leengin e ra siyeg urngin mit e yaan e ngongol ni puwlag. Ra fek owchen ko “n’en ndariy gam’engin” ni ka chingiyal’ nem. (Ps. 119:​37, BT) Ere ra yan i aw ni ke turguy u wan’ ndabi changar i darngal ngak be’ nib pin ni gathi leengin.​—Job 31:1.

14. Mang boch ban’en nsusun e nge rin’ be’ ni ma gafgownag leengin ya nge yag ni fal’eg e tha’ u thilrow Jehovah nge leengin bayay?

¹⁴ Be’ ni figirngiy ni ma gafgownag ara ma yog e thin nib kireb ngak leengin e ba t’uf ni nge rin’ boch ban’en ya nge yag ni fal’eg e tha’ u thilrow Jehovah nge leengin bayay. Mang e pi n’ey nib t’uf ni nge rin’? Som’on e ba t’uf ni nge nang ni bay e magawon rok. Dariy ban’en nib mith u p’eowchen Jehovah. (Ps. 44:21; Ekl. 12:14; Heb. 4:13) Bin migid e nge taleg i gafgownag leengin, me thilyeg e ngongol rok. (Prov. 28:13) Bin dalip e nge wenig ngak Jehovah nge leengin me guy rogon ni ngar n’agew fan rok. (Acts 3:19) Susun e ngki wenig ngak Jehovah ni nge ayuweg ni nge adag ni nge thilyeg ir, miki ayuweg ni nge nang rogon ni nge gagiyegnag e lem, nge thin, nge ngongol rok. (Ps. 51:​10-12; 2 Kor. 10:5; Fil. 2:13) Bin aningeg e nge ngongol nib puluw ko n’en be yibilay ni aram e nge fil rogon ni nge fanenikay e cham nge urngin mit e thin nib kireb. (Ps. 97:10) Bin lal e nge ning e ayuw ko piin piilal u lan e ulung ni ka chingiyal’ nem. (Jas. 5:​14-16) Bin nel’ e nge lemnag boch ban’en ni nge rin’ nra ayuweg ni nge siyeg ndab ki rin’ e mit ney e ngongol bayay. Be’ ni figirngiy ni ma yaliy yaan e ngongol ni puwlag e susun ni ngki rin’ e pi n’ey. Ra tow’athnag Jehovah ko athamgil ni be tay ni nge thilyeg e ngongol rok. (Ps. 37:5) Machane de gaman ni kemus ni nge siyeg ndab ki rin’ boch e ngongol nib kireb ngak leengin, ya kub t’uf ni nge fil rogon ni nga i tayfan. Uw rogon nrayog ni nge rin’ e re n’ey?

ROGON NI NGAM TAYFAN LEENGIM

15. Uw rogon nrayog ni nge dag reb i figirngiy ngak leengin nib t’uf rok?

¹⁵ Mu dag ngak nib t’uf rom. Bay boch e walag ni pumoon nib fel’ e mabgol rorad ni kar guyed rogon ni nge mecham ngorad ni ngaur rin’ed  boch ban’en ni gubin e rran ni ngar daged ngak pi leengirad gelngin nri yad ba t’uf rorad. (1 John 3:18) Rayog ni nge dag reb i figirngiy e t’ufeg ngak leengin ni aram e nge rin’ boch ban’en ni fan ngak ni bod ni nge kol pa’ ara nge gumuchmuch ngak. Ku rayog ni nge textnag nge gaar ngak, “Kam abich fa dawor?” ara fith ni gaar, “Ke uw rogom?” Ma yu ngiyal’ e rayog ni nge pi’ e floras ara reb e tow’ath ngak ya nge dag nib t’uf rok. Nap’an nra rin’ reb i figirngiy e pi n’ey, ma aram e be tayfan leengin ma be gelnag e tha’ ko mabgol rorow.

16. Mang fan nsusun e nga i yog be’ ni figirngiy ngak leengin e n’en baadag rok?

¹⁶ Mog ngak nib ga’ fan u wan’um. Be’ ni figirngiy ni ma tayfan leengin e ma pi’ e athamgil nga laniyan’. Reb e kanawo’ ni ma rin’ e re n’ey riy e aram e der ma pagtalin ni nge pining e magar ngak leengin ko pi n’en ma rin’ ni nge ayuweg. (Kol. 3:15) Nap’an nra yog be’ ni figirngiy ngak leengin e n’en baadag rok, ma aram e ra pagan’ leengin, me nang ni yibe t’ufeg, ma yibe tayfan.​—Prov. 31:28.

17. Uw rogon nrayog ni nge dag reb i figirngiy ni be tayfan leengin?

¹⁷ Mu dag e sumunguy nge tayfan. Be’ ni figirngiy nib t’uf leengin rok e ba ga’ fan leengin u wan’. Ma tay ni ir reb e tow’ath nrib manigil ni ke yib rok Jehovah. (Prov. 18:22; 31:10) Aram fan ni ma dag e sumunguy nge tayfan ngak ngki mada’ ko ngiyal’ ni yow be par nrogon e mabgol. Dabi towasariy leengin ni nge rin’ boch e ngongol u nap’an ni yow be par nrogon e mabgol nra magawonnag laniyan’, ara k’aring ni nge lemnag ni yibe gafgownag, ara magawonnag e nangan’ rok. f Mus ngak maku ra guy rogon ni nge par nib beech e nangan’ rok u p’eowchen Jehovah.​—Acts 24:16.

18. Mang e susun ni nge dugliy e piin figirngiy u wan’rad ni ngar rin’ed? (Kum guy fare kahol ni kenggin e “ Aningeg e Kanawo’ ni Ngam Tayfan Leengim Riy.”)

¹⁸ Gimed e piin figirngiy e rayog ni nge pagan’med ngay ni ma guy Jehovah e athamgil ni gimed ma tay ni ngam ted fan pi leengimed u gubin ban’en ni gimed ma rin’, mab ga’ fan u wan’. Mu dugliyed u wan’med ni ngam ted farad ni aram e ngam siyeged boch e ngongol nib kireb, mu um daged e sumunguy, nge tayfan, nge t’ufeg ngorad. Faan gimed ra rin’ e pi n’ey, ma aram e gimed be dag ngorad ni yad ba t’uf romed mab ga’ farad u wan’med. Gimed ra tayfan pi leengimed, ma aram e gimed ra ayuweg e tha’ u thilmed Jehovah ndabi kireb ni aram e n’en th’abi ga’ fan.​—Ps. 25:14.