Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

ARTICLE NI NGAN FIL 23

Nga i Par Fare “Nifiy rok Jah” ni Be Yik’

Nga i Par Fare “Nifiy rok Jah” ni Be Yik’

“Ma gabulbul e daramram [ko adag] nge gak’ ni bod ba nifiy nib gel mirin, ni aram e nifiy rok Jah.”​—TANG ROK SOL. 8:6, NW.

TANG 131 “Gali Cha’ ni Got e Ke Chagiyrow”

TIN YIRA WELIY a

1. Uw rogon ni be weliy e Bible murung’agen e bin riyul’ e t’ufeg?

 “MA GABULBUL e daramram [ko adag] nge gak’ ni bod ba nifiy nib gel mirin, ni aram e nifiy rok Jah. Ran e dabiyog ni nge thang; ma dariy ba sugubur nra tharey.” b (Tang rok Sol. 8:6, 7NW) Rib manigil rogon ni kan weliy murung’agen e bin riyul’ e t’ufeg! Pi thin ney e be pi’ e athamgil nga lanin’med e piin mabgol ni aram e: Rayog ni nge par e t’ufeg u thilmed nib gel.

2. Mang e thingari rin’ ba wu’ e mabgol ya nge dabi war e t’ufeg u thilrow?

2 Ba t’uf ni nge athamgil ba wu’ e mabgol ni ngaur t’ufegew yow u n’umngin nap’an e yafos rorow. Rayog ni ngan susunnag e re n’ey ko nifiy nrayog ni nga i par ni be ab ni faanra yibe yon’ e l’ud ngay. Machane faanra yira tal i k’eg ma ra munmun me math. Ku arrogon e t’ufeg u thilin e en figirngiy nge en leengiy nrayog ni nga i par nib gel ni faanra ur chugurnagew e tha’ u thilrow. Yu ngiyal’ e rayog ni nge lemnag ba wu’ e mabgol ni be war e t’ufeg u thilrow nib ga’ ni faanra yow be mada’nag e magawon ko salpiy, ara ke m’ar bagayow, ara yow be chugol bitir. Ere faanra gab mabgol, ma uw rogon nrayog ni nga i par fare “nifiy rok Jah” u lan e mabgol rom? U lan e re article ney e gad ra weliy riy dalip e kanawo’ nrayog ni nga i par e tha’ u thilmew e en mabgol rom nib gel ma bay e felfelan’ u lan e mabgol romew. c

UM GELNAGEW E THA’ U THILMED JEHOVAH

Ba t’uf ni nge gel e tha’ u thilin ba wu’ e mabgol nge Jehovah ni bod Josef nge Maria (Mu guy e paragraph 3)

3. Faanra ba gel e tha’ u thilin ba wu’ e mabgol nge Jehovah, ma uw rogon nra ayuwegrow ni nga i par nib gel e t’ufeg u thilrow? (Eklesiastes 4:12) (Kum guy e sasing.)

3 Ra nga i par fare “nifiy rok Jah” u lan e mabgol rok l’agruw ni’, ma susun e ngar guyew rogon ni nge gel e tha’ u thilrad Jehovah. Uw rogon nra ayuweg e re n’ey e mabgol rorow? Faanra ba ga’ fan u wan’ ba wu’ e mabgol e tha’ u thilrad e Chitamangirow ni bay u tharmiy, ma aram e ra m’agan’row ngay ni ngar folgow ko re fonow ney, ma re n’ey e ra ayuwegrow ni ngar siyegew ara ra gelgow nga boch e magawon nrayog ni nge warnag e t’ufeg u thilrow. (Mu beeg e Eklesiastes 4:12.) Piin nib chugur e tha’ u thilrad Jehovah e ku yad ma athamgil u rogon nrayog rorad ni ngar folwokgad rok mar maruweliyed e pi fel’ngin ni bay rok ni bod e sumunguy, nge gum’an’, nge rogon ni ma n’ag fan e kireb. (Efe. 4:32–5:1) Ba wu’ e mabgol ni yow ma dag e pi fel’ngin ney e ba mom ni nge gel e t’ufeg u thilrow. I yog Lena nreb e walag nib pin ni ke pag 25 e duw ni ke un ko mabgol ni gaar, “Ba mom ni ngan t’ufeg min tayfan be’ nib chugur e tha’ u thilrow Jehovah.”

4. Mang fan ni mel’eg Jehovah Josef nge Maria ni ngar mangew gallabthir rok e en nra mang Messiah?

4 Am lemnag l’agruw ni’ ni bay murung’agrow u Bible. Nap’an ni t’uf ni nge mel’eg Jehovah l’agruw ni’ u fithik’ e piin yad owchen David ni ngar mangew gallabthir rok e en nra mang Messiah, ma aram me mel’eg Josef nge Maria. Mang fan? Ya yow l’agruw nib fel’ e tha’ u thilrad Jehovah, maku manang Jehovah ni yow ra mon’eg u lan e mabgol rorow. Ere gimed e piin mabgol e mang e rayog ni ngam filed rok Josef nge Maria?

5. Mang e rayog ni nge fil e piin figirngiy rok Josef?

5 Ba m’agan’ Josef ngay ni nge fol ko fonow rok Jehovah, ma aram fan ni mang reb i figirngiy nib manigil. Dalip yay ni yog Got ngak boch ban’en ni nge rin’ ni bay rogon ko tabinaw rok, ma gubin yay ni fol riy ni ka chingiyal’ nem ni yugu aram rogon nib mo’maw’ ngak. (Matt. 1:20, 24; 2:13-15, 19-21) Bochan ni fol Josef ko n’en ni yog Got ngak ni nge rin’, ma aram me yag ni nge ayuweg Maria nde buch ban’en rok miki pi’ e tin nib t’uf rok. Am lemnag rogon nri gel feni t’uf Josef rok Maria mar ki tayfan ni bochan e n’en ni rin’! Gimed e piin figirngiy e rayog ni ngam folwokgad rok Josef ni aram e ngam gayed boch e fonow u Bible ni be weliy rogon ni ngam ayuweged e tabinaw romed. d Faan gimed ra fol ko pi fonow ney, ma aram e gimed be dag nib t’uf pi leengimed romed ma ki gimed be gelnag e tha’ u thilin e mabgol romed ni mus ni faanra ba t’uf ni ngam thilyeged boch ban’en u rarogomed. Bay reb e walag nib pin u Vanuatu ni ke pag 20 e duw ni ke un ko mabgol ni yog ni gaar: “Nap’an nra guy figirngig rogon ni nge nang e n’en baadag Jehovah ni nge rin’ me fol riy, ma ri ma gel boch e tayfan rog ngak. Gu ma par nib pagan’ug maku der maruwar u wan’ug e tin ke dugliy.”

6. Mang e rayog ni nge fil e piin leengiy rok Maria?

6 Ba fel’ e tha’ u thilin Jehovah nge Maria, ma i rin’ e n’en nib t’uf ni nge rin’ ya nge yag ni par e michan’ rok nib gel. Rib tamilangan’ ko thin ni bay u lan fare Babyor nib Thothup. Ku ma tay e tayim ni nga i fal’eg i lemnag e pi n’en be fil. (Luke 2:19, 51) Dariy e maruwar riy ni mang Maria reb i leengiy nrib manigil ni bochan e ba chugur e tha’ u thilrow Jehovah. Ngiyal’ ney e ku boor e piin leengiy ni yad ma guy rogon ni ngar folwokgad rok Maria. Bay reb e walag nib pin ni ka nog Emiko ngak ni yog ni gaar: “Nap’an ndawor gu un ko mabgol ma bay e pi n’en nug ma rin’ ni nge chugurnag e tha’ u thilmow Jehovah. Machane tomuren nug un ko mabgol, ma aram mug nang ni kug tabab ni ngaug taga’ ngak figirngig ni nga i rin’ e pi n’ey ni fan ngog ni bochan e ir e ma fek e meybil romow ma be yarmiy e pi n’en ni gamow ma rin’ ni fan ko liyor romow. Ere gu nang nib t’uf ni nggu rin’ e n’en nib milfan ngog ya nge yag ni par nib chugur e tha’ u thilmow Jehovah. Chiney e gu ma tay e tayim ni ngaug meybil, ma gu be beeg e Bible, ma gu be fal’eg i lemnag e Thin rok Got ni yigoo gag.” (Gal. 6:5) Gimed e piin leengiy e faan gimed ra ulul ni ngam gelnaged e tha’ u thilmed Jehovah, ma aram e ra i n’ufmed e piin figirngimed ma yad be t’ufegmed.​—Prov. 31:30.

7. Mang e rayog ni nge fil ba wu’ e mabgol rok Josef nge Maria u murung’agen e liyor u taabang?

7 Ki maruwel Josef nge Maria u taabang ya nge yag ni par e tha’ u thilrad Jehovah nib gel. Yow manang feni ga’ fan ni ngaur liyorgow ngak Jehovah u taabang. (Luke 2:22-24, 41; 4:16) Rayog nib mo’maw’ ni ngar rin’ew e re n’ey nib ga’ nu nap’an ni yoor pi fakrow, machane i yag ni ngar rin’ew. Rib manigil e kanawo’ ni kar dagew nrayog ni nge folwok e piin mabgol riy e ngiyal’ ney! Faanra bay pi fakmew ni bod Josef nge Maria, ma rayog nib mo’maw’ ni ngaum uned ko muulung ma gimed be tay e tayim ni fan ko fol Bible ni tabinaw. Ku rayog ni nge mo’maw’ ni ngam piriegew e tayim ni ngam filew e Bible romew ma gimew be meybil u taabang. Machane dab mu pagew talin ni faanra um liyorgow ngak Jehovah u taabang, ma aram e gimew ra chugur ngak miki chugur e tha’ u thilmew. Ere mm’onegew u wan’mew e liyor ni gimew ma tay.

8. Faanra bay e magawon u lan e mabgol rok l’agruw ni’, ma mang e rayog ni ngar rin’ew ya nge yag ni yib angin ngorow e fol Bible ni tabinaw?

8 Uw rogon ni faanra bay e magawon u lan e mabgol romew? Sana rayog ndubmew ni ngaum tew e fol Bible ni tabinaw u taabang. Faanra aray rogon, ma rayog ni ngam tababgow i fil ban’en nib ngoch nap’an ma gimew ra felfelan’ ngay, ni ban’en ni gimew l’agruw ni gimew baadag ni ngam filew murung’agen. Re n’ey e ra gelnag e t’ufeg u thilmew me k’aringmew ni ngam adagew ni ngam liyorgow ngak Jehovah u taabang.

UM RIN’EW BOCH BAN’EN U TAABANG

9. Mang fan nthingari rin’ ba wu’ e mabgol boch ban’en u taabang?

9 Gimed e piin mabgol e ku rayog ni nga i par e t’ufeg u thilmed nib gel ni faanra um rin’ed boch ban’en u taabang. Nap’an ni gimed ra rin’ e re n’ey, ma aram e ra ayuwegmed ni ngaum pared ni gimed manang rogon laniyan’ e en mabgol romed. (Gen. 2:24) Mu tay fanam i yan ko n’en ni nang Lilia nge Ruslan u tomuren ni ka fin nra mabgolgow ni ke pag 15 e duw ni ke yan. I gaar Lilia: “Gu nangew ni ke buchuuw e tayim nrayog ni ngaug rin’ew boch ban’en riy u taabang nib thil nga rogon nug lemnagew aram ko som’on. Boor pa’ u puluwmow ni bochan e gamow ma maruwel, maku bay e maruwel u tabinaw romow, miki yan i boch nga tomuren ma gamow fakay e bitir. Gu nangew ni faanra dab gu tew e tayim ni ngaug rin’ew boch ban’en riy u taabang ni yigoo gamow, ma aram e rayog ni nge palog e tha’ u thilmow.”

10. Uw rogon nrayog ni nge fol e piin mabgol ko fare kenggin e motochiyel ni bay ko Efesus 5:15, 16?

10 Mang e rayog ni nge rin’ e piin mabgol ya nge yag ni ngaur rin’ed boch ban’en u taabang? Sana rayog nib t’uf ni ngam tew ba ngiyal’ u m’on riy ni ngam rin’ew boch ban’en u taabang. (Mu beeg e Efesus 5:15, 16. e) I yog reb e walag ni pumoon u Nigeria ni ka nog Uzondu ngak ni gaar: “Ra gu be dugliy e ngiyal’ ni nggu rin’ boch ban’en riy ma gu ma uneg ngay e tayim ni gamow ma rin’ leengig boch ban’en riy u taabang, ma gu ma tay ni aram ba ngiyal’ nib ga’ fan.” (Fil. 1:10) Am lemnag rogon ni ma maruwel Anastasia ni leengin reb e walag ni pumoon ni ma lekag e ulung u Moldova ko tayim rok nib fel’ rogon. I gaar: “Gu ma guy rogon ni nggu rin’ e tin nib t’uf ni nggu rin’ u nap’an ni be rin’ e pumoon rog e maruwel rok. Faan gu ra rin’ e re n’ey, ma aram e rayog ni nggu rin’ew boch ban’en u taabang nga tomuren.” Machane uw rogon ni faanra ba mo’maw’ ni ngam piriegew e tayim ni ngam rin’ew boch ban’en riy u taabang ni bochan e pi n’en ni gimew ma rin’?

Mang boch ban’en nrayog ni ngaum rin’ew e en mabgol rom u taabang? (Mu guy e paragraph 11-12)

11. Mang boch ban’en ni i rin’ Aquila nge Priscilla u taabang?

11 Rayog ni nge fil e piin mabgol ban’en rok Aquila nge Priscilla ni aram ba wu’ e mabgol ni boor e Kristiano kakrom ni ur ted farow. (Rom. 16:3, 4) Yugu aram rogon nder weliy e Bible boor ban’en u murung’agen e mabgol rorow, machane be tamilangnag ni ur maruwelgow, ma yow be machib, ma yow be ayuweg e girdi’ u taabang. (Acts 18:2, 3, 24-26) Bin riyul’ riy e nap’an nra weliy e Bible murung’agen Aquila nge Priscilla, ma gubin ngiyal’ ni ma yog fithingrow u taabang.

12. Mang e rayog ni nge rin’ ba wu’ e mabgol ya nge yag ni yoor e tayim ni ngar rin’ew boch ban’en u taabang? (Kum guy e sasing.)

12 Uw rogon nrayog ni nge folwok e piin mabgol rok Aquila nge Priscilla? Am lemnag urngin ban’en nib t’uf ni ngam rin’ew e en mabgol rom. Gur, bay boch ko pi n’ey nrayog ni ngam rin’ew u taabang ko bin ni ngam rin’ rom ni yigoo gur, fa? Bod ni Aquila nge Priscilla e ur machibgow u taabang. Ere gur, gubin ngiyal’ ni gimew ma tay e tayim ni ngam machibgow u taabang, fa? Ku ma maruwel Aquila nge Priscilla u taabang. Sana rayog nib thil e maruwel romew e en mabgol rom, machane gur, rayog ni ngam rin’ew boch e maruwel u tabinaw romew u taabang, fa? (Ekl. 4:9) Faan gimew ra ayuwegew gimew ni ngam rin’ew reb e maruwel, ma aram e ra mom ni ngam lemnagew ni gimew be maruwel u taabang miki mab e kanawo’ ni ngam nonow ngomew. Robert nge Linda e ke pag 50 e duw ni kar mabgolgow. I yog Robert ni gaar: “De yoor e tayim ni nggu rin’ew boch ban’en riy u taabang ni nggu felfelan’gow ngay. Machane nap’an nug ra maluknag e plet me falay leengig ara nap’an nug bay u wen nug be maruwel u milay’ me yib i ayuwegeg ma rug ma felfelan’. Pi n’en ni gamow ma rin’ u taabang e ma chugurnagmow nga taabang. Ma be ulul ni nga i gel e t’ufeg u thilmow.”

13. Mang e susun ni nge rin’ ba wu’ e mabgol ya nge yag ni chugur e tha’ u thilrow?

13 Machane dab mu pagew talin ni bochan ni gimew bay u taabang, ma gathi be yip’ fan nra chugur e tha’ u thilmew. I yog reb i leengiy ni ma par u Brazil ni gaar: “Ngiyal’ ney e kari yoor pa’ u puluwmow, ere ba mom ni nggu lemnagew ni gamow be rin’ boch ban’en u taabang ni bochan e gamow be par u taabang. Kug nang nde gaman ni kemus ni nggu parew u taabang ya ku bay boch ban’en nib t’uf ni nggu rin’. Kub t’uf ni nggu tay e tayim ni fan ngak e en mabgol rog.” Mu tay fanam i yan u rogon ni ma tay Bruno nge Tays ni leengin e tayim ni fan ngorow. I yog Bruno ni gaar: “Nap’an ni gamow bay u taabang ndariy ban’en ni gamow be rin’, ma gamow ma tay e cell phone romow nga orel ma gamow rin’ boch ban’en u taabang.”

14. Mang e rayog ni nge rin’ ba wu’ e mabgol ni faanra dubrow ni ngaur rin’ew boch ban’en u taabang?

14 Machane uw rogon ni faanra dubmew e en mabgol rom ni ngaum rin’ew boch ban’en u taabang? Sana rayog nib thilthil e pi n’en ni gimew baadag ni ngaum rin’ew, fa reb e gimew ma k’aring e kankanan’ ngomew. Ere mang e rayog ni ngam rin’ew? Am lemnag fare nifiy ni faan kan weliy murung’agen. Yugu dabi tabab ko daramram nib tomgin, ya ba t’uf ni ngaun par ma yibe yon’ e l’ud ngay nib gagang’ yang. Ere mang ndab mu tababgow ni ngam tew buchuuw e tayim u gubin e rran ni ngam rin’ew boch ban’en riy u taabang? Mu guyew rogon ni ngam rin’ew ban’en ni gimew baadag ni ngam rin’ew ma gathi ban’en nra k’aring e damumuw ngak bigimew. (Jas. 3:18) Gimew ra tabab ni ngaum rin’ew nochi ban’en u taabang, ma sana rayog ni ngki gel bayay e t’ufeg u thilmew.

NGE BIGIMEW ME TAYFAN BIGIMEW

15. Mang fan nib t’uf e tayfan u thilin ba wu’ e mabgol ni faanra nga i par nib gel e t’ufeg u thilrow?

15 Rib ga’ fan e tayfan u lan e mabgol. Bod e nifeng ni yima pogofannag ni ma k’aring e nifiy ni nge daramram. Ra dariy e re nifeng nem mab papey nra math fare nifiy. Ku arrogon ni faanra dariy e tayfan u thilin ba wu’ e mabgol mab papey nra war e t’ufeg u thilrow. Machane ba wu’ e mabgol ni yow ma guy rogon ni nge bagayow me tayfan bagayow e yow be maruweliy ni nga i par nib gel e t’ufeg u thilrow. Machane dab mu pagtalin ni gathi n’en nib ga’ fan e ngam lemnag ni ga be dag e tayfan, ya n’en nib ga’ fan e nge nang e en mabgol rom ni yibe tayfan. Penny nge Aret e ke pag 25 e duw ni kar mabgolgow. I yog Penny ni gaar: “Bochan nra bagamow ma ma tayfan bagamow, ma aram fan nib gel e t’ufeg u lan e tabinaw romow. Ba puf rogomow ni nggu weliyew lanin’mow ngomow ni bochan e gamow manang nra bagamow mab ga’ fan u wan’ rogon laniyan’ bagamow.” Ere mang e rayog ni ngam rin’ ni ngam ayuweg e en mabgol rom ni nge nang nri ga be tayfan? Am lemnag e n’en ni rin’ Abraham nge Sarah.

Ba t’uf ni nge dag reb i figirngiy ni Kristiano ni be tayfan rogon laniyan’ leengin ni aram e nge fal’eg e motoyil ngak (Mu guy e paragraph 16)

16. Mang e rayog ni nge fil e piin figirngiy rok Abraham? (1 Peter 3:7) (Kum guy e sasing.)

16 Ma tay Abraham fan Sarah. Ma motoyil ngak maku ma lemnag rogon laniyan’ u boch ban’en. Bay bayay nri kireban’ Sarah me weliy laniyan’ ngak Abraham miki yon’ e kireb nga daken ko magawon ni ke buch. Ere gur, i damumuw Abraham me puwan’ ngak? Danga’. Manang ni ma fol Sarah rok ma ma ayuweg ya nge yag ni yib angin e pi n’en be dugliy. I motoyil Abraham ngak me guy rogon ni nge pithig e re magawon nem. (Gen. 16:5, 6) Ere mang e rayog ni ngad filed ko re n’ey? Gimed e piin figirngiy e bay mat’awmed ni ngam dugliyed boch ban’en ni fan ko tabinaw romed. (1 Kor. 11:3) Machane n’en nib fel’ ni ngam rin’ed e ngam lemnaged rogon laniyan’ e piin leengimed u m’on ni ngam dugliyed ban’en, nib ga’ ni faanra bay rogon e re n’em ngak. (1 Kor. 13:4, 5) Yu ngiyal’ e rayog ni nge mochuch leengim mab t’uf ni nge weliy rogon laniyan’. Ere ga ma tayfan rogon laniyan’ ni aram e ga ma fal’eg e motoyil ngak, fa? (Mu beeg e 1 Peter 3:7.) Angela nge Dmitry e ke chugur ni nge gaman 30 e duw ni kar mabgolgow. I weliy Angela rogon ni ma dag figirngin ngak ni be tayfan ni gaar: “Gubin ngiyal’ nib m’agan’ Dmitry ngay ni nge motoyil ngog u nap’an ni ke kireban’ug ara nap’an nug baadag ni nggu nonow be’. Ma gum’an’ u puluwog ngki mada’ ko ngiyal’ nder yag ni nggu weliy lanin’ug u fithik’ e gapas.”

17. Mang e rayog ni nge fil e piin leengiy rok Sarah? (1 Peter 3:5, 6)

17 I tay Sarah fan Abraham ni aram e i ayuweg ya nge yag ni yib angin e pi n’en be dugliy. (Gen. 12:5) Bay bayay ni dugliy Abraham ni nge gol ngak bogi ni’ nra bad nga tafen nda nog ngak u m’on riy. Ere yog ngak Sarah ni nge digey e tin be rin’ nge ngongliy e flowa ni boor ni ngan kay. (Gen. 18:6) I rin’ Sarah e n’en ni yog Abraham ngak ni ka chingiyal’ nem. Gimed e piin leengiy e rayog ni ngam folwokgad rok Sarah ni aram e ngam ayuweged figirngimed ya nge yag ni yib angin e pi n’en yad be dugliy. Nap’an ni gimed ra rin’ e re n’ey, ma aram e gimed be gelnag e tha’ u thilmed e en mabgol romed. (Mu beeg e 1 Peter 3:5, 6.) Dmitry ni faan kan weliy murung’agen e weliy rogon ni ma dag leengin ngak ni be tayfan. I yog ni gaar: “Ba ga’ fan u wan’ug rogon ni ma ayuwegeg Angela ya nge yag ni yib angin e pi n’en nug be dugliy ni mus ni faanra der m’agan’ ngay. Faanra de yib angin e pi n’en kug dugliy ma der ma gathibthibnageg.” Rib mom ni nge t’uf be’ rom ni ma tayfam!

18. Faanra guy e piin mabgol rogon ni nga i par e t’ufeg u thilrad nib gel, ma mang angin nra yib ngorad?

18 Ngiyal’ ney e baadag Satan ni nge tal e piin Kristiano ni kar mabgolgad ndab kur t’ufeged yad. Manang ni faanra war e t’ufeg u thilin ba wu’ e mabgol, ma aram e rayog ni ngar tababgow ni ngar paloggow rok Jehovah. Machane bin riyul’ e t’ufeg e dabiyog ni nge m’ay! Ere manga yigi par e t’ufeg u lan e mabgol rom ni bod fare t’ufeg ni kan weliy murung’agen ko Tang rok Solomon. Mu dugliy u wan’um ni ngam m’oneg Jehovah u lan e mabgol rom, mu um tew e en mabgol rom e tayim ni fan ngomew, ma ra bigimew ma be tayfan rogon laniyan’ bigimew ma be dag nib ga’ fan u wan’ e tin nib t’uf rok. Faan ga ra rin’ e re n’ey, ma aram e rayog ni ngam piningew e en mabgol rom e sorok ngak Jehovah ni Ir e Ke Yib e bin riyul’ e t’ufeg rok, miki par e t’ufeg u thilmew nib gel u n’umngin nap’an e yafos romew ni bod ba nifiy ni be daramram.

TANG 132 Chiney e Kad Taab Girdi’gow

a Ke sunmiy Jehovah e mabgol nib tow’ath ni fan ko girdi’. Aray rogon nrayog ni nge dag e en figirngiy nge en leengiy e t’ufeg nib gel ngorow. Machane yu ngiyal’ e rayog ni nge war e re t’ufeg ney. Faanra gab mabgol, ma ra ayuwegem e re article ney ni nga i par e t’ufeg u thilmew e en mabgol rom nib gel miki par e mabgol romew ni bay e felfelan’ riy.

b Bin riyul’ e t’ufeg e dabi thil ma ra par ndariy n’umngin nap’an. Yima yog e “nifiy rok Jah” ngay ni bochan e Jehovah e Ir e Yib e biney e t’ufeg rok.

c Mus ni faanra der un e en mabgol rom ko tin riyul’, ma sana rayog ni ngam guy nra ayuwegmew e pi fonow ney ni nge gel e tha’ u thilmew.​—1 Kor. 7:12-14; 1 Pet. 3:1, 2.

d Mu guy boch e fonow nib manigil ni bay u lan fapi article ni kenggin e “Help for the Family” ni bay ko jw.org nge JW Library®.

e Efesus 5:15, 16, NW: “Ere um ayuwgad u rogon e ngongol romed. Dab um ngongolgad ni bod e girdi’ nde gonop, machane ngaum ngongolgad ni bod rogon e girdi’ nib gonop, mu um maruwelgad ko tayim romed nib fel’ rogon, ya tiney e rran e mmo’maw’.”