1. Mang e ba mo’maw’ ngak boor i gadad ni nge rin’?

 BAY ba ngiyal’ ni kam nameg ban’en ni fan ko tirok Got machane ba mo’maw’ ni ngam rin’, fa? b Faanra bay, ma gathi yigoo gur e ke buch e re n’ey rom. Philip e baadag ni nge mon’og u rogon e meybil ni ma tay nge urngin yay ni ma meybil, machane ba mo’maw’ ngak ni nge pirieg e tayim ni nga i meybil riy. Erika e be nameg ni nga i yib ko muulung ni fan ko machib nib tayim, machane ku yooren e ngiyal’ e ma taw nib sagaal. Tomáš e bay in yay ni gay rogon ni nge beeg e Bible nib polo’. I yog ni gaar: “Dabug ni gu ma beeg e Bible. Dalip yay nug gay rogon ni nggu beeg, machane nap’an nug taw ko Levitikus mug tal.”

2. Mang fan nsusun e dabi mulan’dad ni faanra bay ban’en ni gad be nameg ni fan ko tirok Got ban’en ndawori yag ni ngad rin’ed?

² Faanra bay ban’en ni ga be nameg e chiney ndawori yag ni ngam rin’, ma dabi mulan’um. Mus nga ban’en nib achig ni ga be nameg ni ngam rin’, mab ga’ nib t’uf e tayim nge maruwel nib gel ya nge yag nim rin’ fare n’em. Re n’ey ni ga baadag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg e be dag nib ga’ fan u wan’um e tha’ u thilmew Jehovah ma ga baadag ni ngam pi’ e tin th’abi fel’ rom ngak. Ere ba ga’ fan u wan’ Jehovah e athamgil ni ga be tay. Machane der lemnag ni ngam rin’ ban’en ndabiyog rom. (Ps. 103:14; Mik. 6:8) Ere susun e ngam nameg ban’en nrayog ni ngam rin’. Ma nga tomuren, ma uw rogon nrayog ni ngam rin’ fare n’em? Chiney e ngad weliyed boch ban’en nra ayuwegem.

3. Mang nib ga’ fan ni ngarim adag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg?

³ Rib ga’ fan ni ngam guy rogon ni ngarim adag ni ngam rin’ e n’en  ga be nameg. Ya faanra aray rogon, ma aram e ga ra maruwel nib gel ya nge yag nim rin’ fare n’em. Rogon ni gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg e rayog ni ngan taarebrogonnag ko nifeng ni be mithmitheg bbarkow ni lay ya nge yag ni taw ko gin be sor ngay. Faanra bay e nifeng, ma dabisiy nra taw faen be yap’nag fare barkow ko gin be nameg ni nge sor ngay. Ma faanra ba gel e nifeng ma sana ku ra taw e ngaram nib papey boch. Ere ku arrogon ni faanra ri gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg, ma aram e dabisiy nrayog ni ngad rin’ed fapi n’em. David nreb e walag ni pumoon u El Salvador e yog ni gaar: “Faanra ga baadag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg, ma aram e ra k’aringem ni ngarim athamgil. Ma ga ra guy rogon ndab mu pag ban’en ni nge talegem.” Ere mang e rayog ni ngam rin’ ya nge yag nim adag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg?

4. Mang e rayog ni ngad yibilayed? (Filippi 2:13) (Kum guy e sasing.)

⁴ Mmeybil ya ngam adag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg. Rayog ni nge fanay Jehovah gelngin nib thothup ni nge k’aringem ni ngam rin’ e n’en ga be nameg. (Mu beeg e Filippi 2:13.) Yu ngiyal’ e gad ma nameg ban’en ni bochan e gad manang ni aram e n’en nsusun e ngad rin’ed, ma re n’ey e ban’en nib manigil. Machane rayog ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed fare n’em. Ireray e n’en ni buch rok reb e walag nib pin u Uganda ni ka nog Norina ngak. I nameg ni nge fil e Bible ngak be’ ni yugu aram rogon ni gathi ri be lemnag ni nge rin’ e re n’em ni bochan e be lemnag nde nang rogon ni nge fil ban’en ngak be’. Ere mang e ayuweg? I gaar: “Gu tabab ni nga u gog ngak Jehovah ni gubin e rran ni nge ayuwegeg ni nggu adag ni nggu fil e Bible ngak be’. Ngemu’ mu kug guy rogon ni nggu mon’og u rogon nug ma fil ban’en ku be’. In e pul nga tomuren mug nang ni kug adag ni nggu fil e Bible ngak be’. Ka lan e re duw nem mug tabab i fil e Bible ngak l’agruw ni’.”

5. Mang e rayog ni ngad fal’eged i lemnag ya nge yag nda adaged ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg?

⁵ Mu fal’eg i lemnag e n’en ke rin’ Jehovah ni fan ngom. (Ps. 143:5) I fal’eg apostal Paul i lemnag rogon e runguy ni ke dag Jehovah ngak, ma aram e n’en ni k’aring ni nge maruwel nib gel ni fan ngak. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) Ere ku arrogon ni faanra um fal’eg i lemnag e n’en ke rin’ Jehovah ni fan ngom, ma aram e ri ga ra adag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg. (Ps. 116:12) Am lemnag e n’en ni ayuweg reb e walag nib pin u Honduras ni nge rin’ e n’en be nameg ni aram e nge mang reb e regular pioneer. I yog ni gaar: “Ug lemnag gelngin nri gub t’uf rok Jehovah. Ke pow’iyeg ko girdi’ rok. Ma lemnageg maku ma yororiyeg. Pi n’ey ni ug fal’eg i lemnag e gelnag e t’ufeg rog ngak me k’aringeg ni nggu adag ni nggu rin’ e n’en nug be nameg.”

6. Mang e ku ra ayuwegdad ni ngad adaged ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg?

⁶ Mu lemnag angin nra yib ngom ni faan ga ra rin’ e n’en ga be nameg. Mu tay fanam i yan ko n’en ni ayuweg Erika ni faan kan weliy murung’agen ni nga i yib ko muulung ni fan ko machib nib tayim. I yog ni gaar: “Gu nang ni bochan nug ma yib ko machib nib sagaal, ma aram e boor ban’en nder yag ni nggu un ngay. Machane faan gu ra taw nib papey boch, ma aram e rayog ni ngaug nonad e pi walag. Ku rayog ni nggu motoyil nga boch ban’en ni yibe weliy nra ayuwegeg ni nggu adag e machib mu kug mon’og u rogon e machib nug be tay.” I lemnag Erika angin nra yib ngak ni faanra i yib ko  muulung ni fan ko machib nib tayim, ma aram me yag ni nge rin’ e n’en be nameg. Ere mang boch ban’en nrayog ni ngam lemnag? Faanra ga be nameg ni ngam mon’og u rogon e beeg Bible ara meybil ni ga ma tay, ma aram e ngam lemnag rogon nra chugurnag e tha’ u thilmew Jehovah. (Ps. 145:18, 19) Faanra ga be nameg ni ngam maruweliy reb i fel’ngin e Kristiano, ma aram e ngam lemnag rogon nra fal’eg e re n’ey e tha’ u thilmed yugu boch e girdi’. (Kol. 3:14) Ere mang ndab mu yoloy nga but’ fan ni ga baadag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg, mu um sul ngaum yaliy e pi n’em? Tomáš ni faan kan weliy murung’agen e yog ni gaar: “Faanra boor fan nug be nameg ban’en, ma aram e rug ra athamgil ni nggu rin’ fare n’em.”

7. Mang e ayuweg Julio nge leengin ni ngar rin’ew e n’en yow be nameg?

⁷ Um chag ko piin yad ra k’aringem ni ngam adag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg. (Prov. 13:20) Mu tay fanam i yan ko n’en ni ayuweg Julio nge leengin ni ngar rin’ew e n’en yow be nameg ni aram e ngar yoornagew e tin yow be rin’ ni fan ko machib. I yog Julio ni gaar: “Gu mel’egew boch e fager ni yad ra pi’ e athamgil nga lanin’mow ni nggu rin’ew e n’en ni gamow be nameg, maku gamow ma weliy ngorad e n’en ni gamow be nameg. Boor i yad e ke yag ni ngar rin’ed boch ban’en ni gamow be nameg, ere rayog ni nga rogned boch ban’en nra ayuwegmow. Ku yad ma fith salpemow ko tin gamow be tanomnag, mar pied e athamgil nga lanin’mow ko ngiyal’ ni ke t’uf romow.”

8. Mang e rayog ni nge buch ni faanra kemus ni yigoo ngiyal’ ni gad baadag e ir e ngad maruweliyed e n’en gad be nameg? (Kum guy e sasing.)

⁸ Machane riyul’ ni gad gubin ni bay boch e rran ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg. Ere gur, re n’ey e be yip’ fan ndabiyog ni ngad maruweliyed e n’en gad be nameg? Danga’. Baaray rogon nrayog ni ngan susunnag: Nifeng e rayog ni nge mithmitheg bbarkow ni lay i yan ko gin be sor ngay. Machane ma thilthil gelngin e nifeng, maku bay boch e rran ndariy e nifeng. Ere gur, re n’ey e be yip’ fan ni en be yap’nag fare barkow e dabiyog ni nge yannag fare barkow, fa? Danga’, ya bay boch e barkow ni lay ni bay e masin riy, ma boch e bay e maman riy. Ere rayog ni nge fanay e en be yap’nag fare barkow reb ko gali n’ey ni nge fek i yan ko gin be sor ngay. Rogon ni gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg e rayog ni ngan taarebrogonnag ko nifeng nrayog ni nga i thilthil. Ma bay boch e rran nsana gathi ri gad baadag ni ngad maruweliyed e n’en gad be nameg. Ere faanra kemus ni yigoo ngiyal’ ni gad baadag e ir e ngad maruweliyed e n’en gad be nameg, ma sana dabiyog ni ngad rin’ed e pi n’em. Machane ka rayog ni ngad maruweliyed e n’en gad be nameg ngki mada’ ko ngiyal’ ndubdad ni ngad rin’ed, ni bod rogon faen be yap’nag fare barkow ni ke fanay yugu boch ban’en ni nge ayuweg ni nge taw ko gin be sor ngay. Riyul’ nde mom e re n’ey. Machane ga ra felfelan’ u nap’an ni ga ra rin’ e n’en ga be nameg. Ere u m’on ni ngad weliyed e n’en nrayog ni ngad rin’ed, ma ngad weliyed e fulweg u ba deer nrayog ni nge sum.

9. Susun e ngad ululgad i maruweliy e n’en gad be nameg ni faanra gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed, fa? Mu tamilangnag.

⁹ Baadag Jehovah ni ngad pigpiggad ngak u  fithik’ e felfelan’ mu kud rin’ed nib m’agan’dad ngay. (Ps. 100:2; 2 Kor. 9:7) Ere susun e ngad ululgad i maruweliy e n’en gad be nameg ni faanra gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed, fa? Am lemnag e n’en ni rin’ apostal Paul. I gaar: “Kug gelnag dowag ko tug ni be aw ngay ke yan i par ni be fol rog.” (1 Kor. 9:25-27) I gelnag Paul laniyan’ ni nge rin’ e n’en nib fel’ ni nge rin’ ni yugu aram rogon ndabun ni nge rin’ e re n’em. Ere gur, ba felfelan’ Jehovah ko pigpig ni i tay Paul, fa? Arrogon! Miki tow’athnag Jehovah ko athamgil ni tay.​—2 Tim. 4:7, 8.

10. Mang angin nra yib riy ni faan gad ra maruweliy e n’en gad be nameg ni yugu aram rogon ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed?

¹⁰ Ku arrogon ni ma felfelan’ Jehovah u nap’an nra guydad ni gad be maruweliy e n’en gad be nameg ni yugu aram rogon ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed. Ba felfelan’ ngay ni bochan e yugu aram rogon ni gathi gubin ngiyal’ ni gad be rin’ fare n’em ni bochan e gad baadag, machane manang ni gad be rin’ ni bochan e ba t’uf rodad. Ra tow’athnagdad Jehovah ko athamgil ni gad be tay ni bod ni tow’athnag Paul. (Ps. 126:5) Ma nap’an ni gad ra guy ni be tow’athnagdad Jehovah, ma sana gad ra adag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg. Bay reb e walag nib pin u Poland ni ka nog Lucyna ngak ni yog ni gaar: “Yu ngiyal’ e dabug ni nggu un ko machib nib ga’ ni faanra ke aw parwog. Yugu aram rogon, ma felfelan’ nug ma tay u tomuren e machib e aram reb e tow’ath nrib manigil.” Ere chiney e ngad weliyed e n’en nrayog ni ngad rin’ed ko ngiyal’ ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg.

11. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni ngad nanged rogon ni ngaud t’ared lanin’dad?

¹¹ Mu yibilay e t’ar laniyan’. T’ar laniyan’ e be yip’ fan nrayog rok be’ ni nge gagiyegnag e lem rok nge ngongol rok. Re thin ney e ba ga’ ni ma yip’ fan rogon ni gad ma taleged gadad ndab da rin’ed e tin nib kireb ban’en. Machane faanra ngad rin’ed ban’en nib fel’ ma kub t’uf e t’ar laniyan’, nib ga’ ni faanra ba mo’maw’ fare n’em ara gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed. Dab mu pagtalin ni t’ar laniyan’ e aram bang u wom’engin gelngin Got nib thothup, ere mu ning gelngin Jehovah nib thothup ni nge ayuwegem ni ngam maruweliy e re fel’ngin ney nib ga’ fan. (Luke 11:13; Gal. 5:22, 23) David ni faan kan weliy murung’agen e weliy rogon ni ke ayuweg e meybil. Baadag ni nga i tay e fol Bible ni yigoo ir ni gubin ngiyal’. I gaar: “Gu ma meybil ngak Jehovah ni nge ayuwegeg ni nggu nang rogon ni nggu t’ar lanin’ug. Ere bochan ni ke ayuwegeg ma ke yag ni nggu tay e fol Bible nib fel’ rogon ma kug be rin’ ni gubin ngiyal’.”

12. Uw rogon nra ayuwegdad e Eklesiastes 11:4 ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg?

¹² Dab mu sonnag e ngiyal’ ni kari fel’ rogon gubin ban’en u puluwom. N’umngin nap’an ni gad be par ko re fayleng ney, ma dabisiy ndabi fel’ rogon gubin ban’en u puluwdad. Faanra ngad sonnaged e ngiyal’ ni kari fel’ rogon gubin ban’en u puluwdad, ma aram e sana dabiyog ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg. (Mu beeg e Eklesiastes 11:4.) Bay reb e walag ni pumoon ni ka nog Dayniel ngak ni yog ni gaar: “Dariy ba ngiyal’ nra fel’ rogon gubin ban’en u puluwdad. Ere susun e dab da songad, ya ngad rin’ed e n’en gad be nameg.” Ku bay reb e walag ni pumoon u Uganda ni ka nog Paul ngak ni ki yog reb i fan nsusun e dab da paged e pi n’en gad be nameg ndab da maruweliyed. I gaar: “Faan gad ra rin’ e n’en gad be nameg ni yugu aram rogon nib mo’maw’, ma aram e rayog ni nge ayuwegdad Jehovah.”​—Mal. 3:10.

13. Mang angin nra yib riy ni faan ga ra nameg ban’en nib mom ni ngam rin’?

¹³ Mu nameg ban’en nib mom ni ngam rin’. Rayog ni gathi ri gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg ni bochan e kaygi mo’maw’. Faanra ireray e n’en be buch rom, ma gur, rayog ni ngam tabab u boch ban’en nib mom ni ngam rin’, fa? Faanra ga be nameg ni ngam maruweliy reb e fel’ngin, ma som’on e mang ndab mu guy rogon ni ngam dag e re fel’ngin ney u boch e kanawo’ nib mom ni ngam dag riy? Faanra n’en ga be nameg e ngam beeg e Bible ni ga’ngin, ma gur, rayog ni ngam dugliy yu ngiyal’ nib ngoch nap’an ni ngaum beeg e Bible  rom riy, fa? Tomáš ni faan kan weliy murung’agen e ba mo’maw’ ngak ni nge beeg e Bible u lan reb e duw. I yog ni gaar: “Gu nang ni kaygi yoor e n’en nug be nameg ni nggu beeg. Ere gu dugliy ni nggu sul bayay u daken, machane yaney e nggu beeg in e paragraph u gubin e rran mug fal’eg i lemnag. Angin ni yib riy e gu tabab ni nggu adag e beeg Bible nug be tay.” Nap’an ni tabab Tomáš ni nge adag e beeg Bible, ma aram miki adag ni nga i beeg ni ke n’uw boch nap’an. Munmun me yag ni nge beeg e Bible nib polo’. c

14. Mang boch ban’en nrayog ni nge buch nra mo’maw’nag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg?

¹⁴ Machane yugu demtrug gelngin nri gad baadag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg ara kar da turguyed u wan’dad ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg, ma ka rayog ni nge buch ban’en nra mo’maw’nag ni ngad rin’ed fare n’em. Bod nrayog ni nge “buch boch ban’en ndan lemnag” me buchuuw e tayim ni ngad maruweliyed e n’en gad be nameg. (Ekl. 9:11, NW) Rayog ni ngad mada’naged reb e magawon nra muleg lanin’dad mu kud meewargad. (Prov. 24:10) Bochan ndawor da flontgad, ma rayog ni ngad ngongolgad u reb e kanawo’ nra mo’maw’nag ngodad ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg. (Rom. 7:23) Fa reb e rayog ni nge aw parowdad. (Matt. 26:43) Ere mang e ra ayuwegdad ni nge dabi mulan’dad ni faanra ke buch ban’en ni ke mo’maw’nag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg?

15. Faanra ke buch ban’en ni ke talegem nde yag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg, ma gur, be yip’ fan nsusun e dab kum guy rogon ni ngam rin’ fare n’em, fa? Mu tamilangnag. (Psalm 37:23, 24)

¹⁵ Dab mu pagtalin ni faanra ke buch ban’en ni ke talegem nde yag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg ma der yip’ fan nsusun e dab kum guy rogon ni ngam rin’ fare n’em. Be yog e Bible nrayog ni ngaud mada’naged e magawon. Machane ku be tamilangnag ni faanra ayuwegdad Jehovah, ma aram e rayog ni ngkud guyed rogon bayay ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg. (Mu beeg e Psalm 37:23, 24.) Bod ni fare walag ni pumoon ni ka nog Philip ngak ni faan kan weliy murung’agen e yog ni gaar: “Da gur lemnag urngin yay nde yag ni nggu rin’ e n’en nug be nameg. Ya gu ma lemnag urngin yay ni kug guy rogon  ni nggu rin’ bayay e n’en nug be nameg.” David ni faan kan weliy murung’agen e yog ni gaar: “Nap’an nra buch ban’en ni ke talegeg ndabkiyog ni nggu rin’ e n’en nug be nameg, ma gu ma sap ngay ni aram boch e kanawo’ nrayog ni nggu dag riy ngak Jehovah gelngin nrib t’uf rog ko bin ni nggu lemnag ni pi n’em e bogi magawon ni be talegeg.” Arrogon, faan ga ra ulul i guy rogon ni ngam rin’ e n’en ga be nameg ni yugu aram rogon nib mo’maw’, ma aram e ga be dag ngak Jehovah ni ga baadag ni ngam felfelan’nag. Ba mudugil nri ma felfelan’ Jehovah u nap’an nra guyem ni ga be ulul i guy rogon ni ngam rin’ e n’en ga be nameg!

16. Faanra ke buch ban’en ni ke talegdad nde yag ni ngad rin’ed e n’en gad be nameg, ma mang e rayog ni ngad filed riy?

¹⁶ Faanra ke buch ban’en ni ke talegem nde yag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg, mag guy rogon ni ngam fil ban’en riy. Mu lemnag e n’en ke k’aring ni nge buch fare n’em mag fithem ni nge lungum, ‘Bay ban’en nrayog ni nggu thilyeg ya nge dabki buch e re n’ey bayay, fa?’ (Prov. 27:12) Machane yu ngiyal’ e rayog ni nge m’ug ko pi n’en be talegem nder yag ni ngam rin’ e n’en ga be nameg ni fare n’em ni ga be nameg e ban’en ndabiyog ni ngam rin’. Faanra ireray e magawon rom, mag lemnag bayay fare n’em ni ga be nameg ya ngam guy ko ka ban’en nrayog ni ngam rin’ fa danga’. d Dabi lemnag Jehovah ni gur be’ ndabiyog ni ngam rin’ e n’en ga be nameg ni bochan e de yag ni ngam rin’ ban’en ni kaygi mo’maw’ ngom.​—2 Kor. 8:12.

17. Mang fan nsusun e dab da paged talin e tin ke yag ni ngad rin’ed?

¹⁷ Dab mu pagtalin e tin ke yag ni ngam rin’. Be yog e Bible ni ‘Got e gathi ba laniyan’. Gathi bayi pag talin e maruwel ni kam ngongliy.’ (Heb. 6:10) Ere ku arrogom nsusun e dab mu pagtalin e maruwel ni kam rin’. Mu lemnag e tin ke yag ni ngam rin’. Pi n’em e rayog ni tha’ u thilmew Jehovah ni ke fel’, ara murung’agen ni ga ma weliy ko girdi’, ara taufe ni kam un ngay. Faanra ke yag ni ngam mon’og mag rin’ boch ban’en ni um nameg kafram ni fan ko tirok Got, me ere ka rayog ni ngam rin’ e n’en ga be nameg e chiney.​—Fil. 3:16.

18. Mang e susun ndab da paged talin u nap’an ni gad be maruweliy e n’en gad be nameg? (Kum guy e sasing.)

¹⁸ Rayog ni nge ayuwegem Jehovah ni ngam rin’ e n’en ga be nameg ni bod be’ ni be yap’nag bbarkow ni lay ni ke taw ko gin be sor ngay. Machane dab mu pagtalin ni pi cha’ney e ku yad ma felfelan’ ko milekag ni yad ma tay. Ku arrogon nnap’an ni ga be ulul ni ngam maruweliy e n’en ga be nameg ni fan ko tirok Got ban’en, ma dab mu pagtalin ni ngaum lemnag rogon ni be ayuwegem Jehovah nge rogon ni be tow’athnagem u nap’an ni ga be guy rogon ni ngam rin’ e n’en ga be nameg. (2 Kor. 4:7) Ere faanra dabi mulan’um ma ka boor e tow’ath nra yag ngom.​—Gal. 6:9.