1. Mang fan nrayog ni ngad filed ban’en rok e piin kar pilibthirgad?

 GAD gubin nib t’uf ni ngan ayuwegdad ya nge yag ni ngad dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon. Rayog ni nge ayuwegdad e piin piilal nge yugu boch e Kristiano ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en. Faanra rib ilal e pi cha’ney ngodad, ma susun e dab da lemnaged ndab ki yib angin e fonow rorad ngodad e ngiyal’ ney. Baadag Jehovah ni ngad filed ban’en rok e piin kar pilibthirgad. Ba n’uw nap’rad ngodad, ma ke yag ni ngar nanged boor ban’en, ma kki ga’ e tamilangan’ nge gonop rorad.​—Job 12:12.

2. Mang e yira weliy ko re article ney?

² Kakrom e i fanay Jehovah boch e girdi’ ni yad ba yul’yul’ ni kar pilibthirgad ni ngar pied e athamgil nga laniyan’ e girdi’ rok mar pow’iyed yad. Am lemnag Moses, nge David, nge apostal John. Ba thilthil e ngiyal’ ni ur moyed riy nge rarogon e par rorad. Machane nap’an ni chugur nga tungun e yafos rorad mar pied boch e fonow ni bay e gonop riy ngak boch e girdi’ ni yad bbitir ngorad. Yad gubin nra tamilangnaged feni ga’ fan ni ngan fol rok Got. Ke n’igin Jehovah ni ngan yoloy e thin rorad nga Bible ya nge yag nda filed ban’en riy. Ere demtrug ko kab fel’ yangardad ara kad pilibthirgad, ma rayog ni nge yib angin e fonow rorad ngodad. (Rom. 15:4; 2 Tim. 3:16) Re article ney e gad ra weliy riy e thin ni yog e re dalip i pumoon ney nge n’en nrayog ni ngad filed riy.

“NGE YOG NI MPIRED NIB N’UW NAP’MED”

3. Mang boch e maruwel ni i rin’ Moses?

³ Moses e par nib yul’yul’ ngak Jehovah u n’umngin nap’an e yafos rok. I pigpig ni ir reb e profet, nge tapuf oloboch, nge en ma yog e thin, nge reb e tayol. Boor ban’en ni fil ko pi n’en ni i buch u lan e yafos rok! I ayuweg piyu Israel ngar chuwgad ko sib u Egypt miki guy boor e maang’ang ni ngongliy Jehovah. I fanay  Jehovah ni nge yoloy e lal nsom’on e babyor ko Bible, nge Psalm 90, nge sana Psalm 91. Ku rayog ni ir e yoloy fare babyor ni Job.

4. Mini’ e piin ni pi’ Moses e athamgil nga lanin’rad, ma mang fan?

⁴ De n’uw nap’an u m’on ni nge yim’ Moses u nap’an ni ke gaman 120 e duw rok, me kunuy urngin e girdi’ nu Israel nga taabang nge puguran ngorad e pi n’en kar guyed ma ke buch rorad. Bay boch e pi girdi’ nem ni ur motoyilgad ngak nra guyed boor e maang’ang ni ngongliy Jehovah nge rogon ni gechignag piyu Egypt u nap’an ni kab fel’ yangarrad. (Ex. 7:​3, 4) Ra guyed Jehovah ni ruw raba’nag fare Red Sea ma ranod u but’ ngar thapgad nga barba’, mu kur guyed ni thang Farao nge pi salthaw rok. (Ex. 14:​29-31) Nap’an ni yad bay u daken e ted, mar guyed rogon ni yororiyrad Jehovah nde buch ban’en rorad ma be ayuwegrad. (Deut. 8:​3, 4) Ma chiney ni yad be n’en ni nga ranod nga lan fare Nam ni Kan Micheg e guy Moses rogon ni nge pi’ e athamgil nga lanin’rad. a

5. Uw rogon ni pi’ e tin tomur e thin ni yog Moses ni bay ko Deuteronomy 30:​19, 20 e pagan’ ngak piyu Israel?

⁵ Mang e yog Moses? (Mu beeg e Deuteronomy 30:​19, 20.) Bay e athap rok piyu Israel ni nge fel’ e par rorad boch nga m’on. Faanra tow’athnagrad Jehovah, ma rayog ni ngar pared nib n’uw nap’an u lan fare nam ni ke micheg nra pi’ ngorad. Ma rriyul’ nrib manigil e re nam nem ma boor e woldug riy! Ya weliy Moses rarogon ni gaar: “Bay bogi binaw riy ni ba ga’ ma ba fel’ rogon, ni gathi gimed e mu ngongliyed rogon. Pi naun ni bay riy e ke suguy urngin mit ban’en nib fel’ ni gathi gimed e mu tiyed, ma bay bogi luwed u lan ni ke m’ay i ker, ma bay yungi woldug riy ni grapes, nge gek’iy ni olive ni ke m’ay i yung.”​—Deut. 6:​10, 11.

6. Mang fan ni pag Got yugu boch e nam ni ngar gelgad ngak piyu Israel?

⁶ Ki ginang Moses piyu Israel. Ra ngar ululgad ni ngar pared u lan e re nam nem ni kan pi’ ngorad nrib manigil, ma thingar ra folgad ko pi motochiyel rok Jehovah. I tay Moses ir ngorad ni ngar ‘turguyed e yafos ni ir e nge yib ngorad’ ni aram e ngar motoyilgad ngak Jehovah mar ‘pared ni yad ba yul’yul’ ngak.’ Yugu aram rogon, ma de fol piyu Israel rok Jehovah. Ere munmun me pag Got piyu Assyria miki boch nga tomuren miki pag piyu Babylon ni ngar gelgad ngorad min fekrad ni kalbus.​—2 Ki. 17:​6-8, 13, 14; 2 Kron. 36:​15-17, 20.

7. Mang e rayog ni ngad filed ko fapi thin ni yog Moses? (Kum guy e sasing.)

⁷ Mang e gad be fil ko re n’ey? Gad ra fol ma ra yag e yafos ngodad. Taareb rogodad ngak piyu Israel ni yad be n’en ni nga ranod nga lan fare Nam ni Kan Micheg, ya ku gad be n’en ni nga darod nga lan e bin nib beech e fayleng ni ke micheg Got ni aram e ngiyal’ ni gad ra guy e re fayleng ney ni ke paradis bayay. (Isa. 35:1; Luke 23:43) Ra taw ko ngiyal’ nem ma ke chuw Moonyan’ nge pi kan nib kireb ni yad ba muun ngak. (Rev. 20:​2, 3) Ku dakuriy e teliw ni googsur ni nga i machibnag boch ban’en nde riyul’ u murung’agen Jehovah. (Rev. 17:16) Ma dabki gafgownag e am ko girdi’ e piin yad be par u tan pa’rad. (Rev. 19:​19, 20) Dabi pag Jehovah be’ ni nge k’aring e magawon u Paradis. (Ps. 37:​10, 11) Gubin e girdi’ ni yad ra fol ko pi motochiyel rok Jehovah nib mat’aw, ere yira par u fithik’ e taareban’ nge gapas. Ma gubin e girdi’ ni yad ra t’ufeged yad ma be pagan’rad ngorad. (Isa. 11:9) Rib manigil e athap rodad! Ma bin th’abi fel’ riy e faan gad ra fol rok Jehovah, ma rayog ni ngad pared u paradis u fayleng ndariy n’umngin nap’an.​—Ps. 37:29; John 3:16.

8. Uw rogon ni ayuweg e n’en kan micheg u murung’agen e yafos ni manemus be’ ni ke n’uw nap’an ni ke mang reb e missionary? (Jude 20, 21)

 ⁸ Faanra ud pared ni gad be lemnag e yafos ni manemus ni ke micheg Got ngodad, ma ra k’aringdad ni ngaud folgad rok ni yugu demtrug e re miti magawon ni gad ra mada’nag. (Mu beeg e Jude 20, 21.) Re n’ey e ku ra pi’ gelngidad ni ngad chamgad ko pi meewar rodad. Bay reb e walag ni pumoon ni ke n’uw nap’an ni ke mang missionary u Africa ni yog nib ga’ ni ma yib e lumel ngak ni nge rin’ ban’en nde m’agan’ Jehovah ngay. I yog ni gaar: “Nap’an nug nang ndabiyog ni nge yag e yafos ni manemus ngog ni faanra dab gu gel ko meewar rog, ma aram e n’en ni k’aringeg ni nga rug dugliy u wan’ug ni nggu gel ko magawon rog ma gu be yibilay murung’agen ngak Jehovah. Bochan ni ayuwegeg Jehovah, ma aram me yag ni nggu pigpig ngak ni ke beech e nangan’ rog.”

“[RA] I MON’OG URNGIN BAN’EN NI BAY UM RIN’”

9. Mang boch e magawon ni i mada’nag David u lan e yafos rok?

⁹ David e ir reb e pilung nrib manigil. Ku ir reb i girdien e musik, ma ma yoloy boch e tang, maku ir reb e salthaw nib falu’, ma kub profet. Boor e magawon ni i yan’ u fithik’. Boor e duw nthingari mil rok Saul ni Pilung ni bochan e be guy rogon ni nge thang e fan rok. Tomuren ni mang pilung, ma thingar ki milnag e pogofan rok u nap’an ni guy Absalom ni fak rogon ni nge mang pilung miki guy rogon ni nge thang e fan rok. Yugu aram rogon ni boor e magawon ni i mada’nag maku bay boch e oloboch ni i rin’, machane i par nib yul’yul’ ngak Got nge mada’ nga tungun e yafos rok. I yog Jehovah ni ir e ‘cha’ ni ba adag.’ Ere bay rogon ni ngad motoyilgad ko fonow rok!​—Acts 13:22; 1 Ki. 15:5.

10. Mang fan ni pi’ David e fonow ngak Solomon ni fak ni ir e yan nga lon ko pilung?

¹⁰ Am lemnag e fonow ni pi’ David ngak Solomon ni fak ni ir e yan nga lon ko pilung. I mel’eg Jehovah e re pagel ney ni nge ulul ni nge mon’ognag e bin riyul’ e liyor miki toy ba tempel ni ngan n’uf Got riy. (1 Kron. 22:5) Boor e magawon nra mada’nag Solomon. Ere mang e ra yog David ngak? Ngad guyed.

11. Mang fonow e pi’ David ngak Solomon nrogon ni bay ko 1 Kings 2:​2, 3, ma uw rogon ni riyul’ e pi thin ney? (Kum guy e sasing.)

¹¹ Mang e yog David? (Mu beeg e 1 Kings 2:​2, 3.) I yog David ngak fak ni faanra fol rok Jehovah, ma ra fel’ rogon e par rok. Ma boor e duw ni par Solomon nib fel’ gubin ban’en u puluwon. (1 Kron. 29:​23-25) I ngongliy ba tempel nrib manigil, miki yoloy boch e babyor u lan e Bible, maku bay yu yang u lan e Bible ni bay e thin rok riy. I gilbuguwan ni bochan e gonop nge flaab rok. (1 Ki. 4:34) Machane i yog David ngak nra fel’ rogon e par rok ni faanra i par ni be fol rok Jehovah Got. Ba gel e kireban’ riy ya nap’an ni ke pumoon Solomon me tabab ni nge liyor nga boch e got ni googsur. Ere daki fel’ u wan’ Jehovah,  ma aram me mul e gonop rok u pa’ ni aram e n’en nra ayuweg ni nge gagiyeg u reb e kanawo’ nib mat’aw.​—1 Ki. 11:​9, 10; 12:4.

12. Mang e rayog ni ngad filed ko fapi thin ni yog David?

¹² Mang e gad be fil ko re n’ey? Faan gad ra fol rok Jehovah, ma ra tow’athnagdad me ayuwegdad. (Ps. 1:​1-3) Riyul’ ndawori micheg Jehovah nra flaabnagdad me gilbuguwdad ni bod Solomon. Machane faan gad ra fol rok, ma ra pi’ e gonop ngodad nra ayuwegdad ni ngad dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon. (Prov. 2:​6, 7; Jas. 1:5) Rayog ni nge pow’iydad e pi kenggin e motochiyel rok u boch ban’en ni bod rogon e maruwel ni ngad uned ngay, nge pi n’en gad ma chuweg e chalban rodad ngay, nge salpiy. Faan gad ra fol ko fonow rok, ma rayog ni nge par nib fel’ e tha’ u thildad me yag e yafos ni manemus ngodad. (Prov. 2:​10, 11) Ku ra yag boch e fager nib manigil ngodad, miki felfelan’ e tabinaw rodad.

13. Uw rogon ni yag ni nge pirieg Carmen e n’en nra fal’eg e par rok?

¹³ Carmen ni ma par u Mozambique e lemnag ni skul nib tolang e aram e n’en nra fal’eg e par rok. Ere un nga reb e skul nib tolang me skulnag e architecture ara rogon i ngongliy yaan e naun min toy. I yoloy ni gaar: “Rug baadag e n’en nug be skulnag. Machane ba ga’ e tayim nge gelngig ni ug fanay ni fan ngay. Gu ma yan nga skul ko 7:30 ni kakadbul mug par u rom nge mada’ ko 6:00 ni blayal’. Ba mo’maw’ ni nggu un ko muulung, miki magawon e tha’ u thilmow Jehovah. Gu manang rog nug be guy rogon ni nggu pigpig ngak l’agruw e masta.” (Matt. 6:24) Ere yibilay murung’agen e magawon rok miki gay murung’agen u lan e pi babyor rodad. I ulul ngay ni gaar: “Tomuren ni pi’ e piin piilal nge chitinag boch e fonow nib manigil ngog, ma aram mug dugliy ni nggu tal ko re skul nem ya nge yag nug pigpig ngak Jehovah u polo’ e tayim rog. Re n’ey e ayuwegeg ni nggu mel’eg boch ban’en nib fel’ u lan e yafos rog, ma dariy ban’en ni kug kalngan’ug riy.”

14. Mang e tamilangnag Moses nge David ko thin rognew?

¹⁴ Ba t’uf Jehovah rok Moses nge David ma yow manang feni ga’ fan ni ngar folgow rok. Nap’an e tin tomur e thin rognew mar piew e athamgil nga laniyan’ e piin ur motoyilgad ngorow ni ngar folwokgad rorow ngar pared ni yad ba yul’yul’ ngak Jehovah ni Got rorad. Ku yow l’agruw nrognew ni piin yad ra digey Jehovah e dab kur fel’gad u wan’, maku dabi yag ngorad e pi tow’ath ni ke micheg nra pi’ ngorad. Ra yib angin e fonow rorow ngodad e ngiyal’ ney. Boch  e chibog nga tomuren miki tamilangnag reb e tapigpig rok Jehovah feni ga’ fan ni ngan yul’yul’ ngak Got.

“DARIY BAN’EN NRIB GEL E FELFELAN’ NRA PI’ NGOG”

15. Mang boch ban’en ni guy apostal John ni buch u lan e yafos rok?

¹⁵ John e ir reb e apostal rok Jesus Kristus nib t’uf rok. (Matt. 10:2; John 19:26) I un John ngak Jesus u nap’an e machib ni i tay, me guy e pi maang’ang ni i ngongliy, miki par nib yul’yul’ ngak Jesus u nap’an ni mada’nag e magawon. I guy Jesus nni thang e fan rok miki guy u tomuren nni faseg ko yam’. Ki guy rogon ni garer e ulung ni Kristiano. Ba n’uw nap’an ni par nib fos me yag ni guy fare thin nib fel’ ni “kan machibnag ngak urngin e girdi’ u fayleng.”​—Kol. 1:23.

16. Mini’ e ke yib angin ngorad fa yungi babyor ni yoloy John?

¹⁶ Nap’an ni kari pilibthir John me yoloy fare babyor ni Revelation. (Rev. 1:1) Ki yoloy reb fapi Gospel. Kun thagthagnag nga laniyan’ ni nge yoloy dalip yang e babyor. Gin dalip e babyor rok e yoloy nge yan ngak reb e Kristiano nib yul’yul’ ni ka nog Gaius ngak ni be’ nib t’uf rok ni bod fak. (3 John 1) Nap’an ni taw ko ngiyal’ nem ma dabisiy ni boor e girdi’ ni i t’ufegrad John ni bod pi fak. N’en ni yoloy e re moon ney ni ke pilibthir ni ir be’ nib yul’yul’ e ke pi’ e athamgil nga laniyan’ urngin i gachalpen Jesus ke mada’ ko ngiyal’ ney ni gad bay riy.

17. Mang e ri ma yibnag e felfelan’ ngak be’ nrogon ni be yog e 3 John 4?

¹⁷ Mang e yoloy John? (Mu beeg e 3 John 4.) I yoloy John murung’agen e felfelan’ ni ma yib u nap’an ni yira fol rok Got. Nap’an ni yoloy e gin dalip yang e babyor rok, ma bay boch e girdi’ ni yad be wereg boch e machib nde riyul’ maku yad be yurba’nag e girdi’ u lan e ulung. Machane bay boch e girdi’ nra ululgad ni ngaur ‘folgad ko tin riyul’.’ Ra folgad rok Jehovah nge ‘tin ni ke yog ngorad ni ngar rin’ed.’ (2 John 4, 6) Pi Kristiano nem ni yad ba yul’yul’ e gathi kemus ni yigoo John e ra k’aringed e felfelan’ ngak, ya ku arrogon Jehovah.​—Prov. 27:11.

18. Mang e rayog ni ngad filed ko fapi thin rok John?

¹⁸ Mang e gad be fil ko re n’ey? Gad ra par ni gad ba yul’yul’ ma gad ra felfelan’. (1 John 5:3) Gad ba felfelan’ ni bochan e gad manang ni gad be felfelan’nag Jehovah. Ma felfelan’ u nap’an nra guydad ni gad be siyeg e pi lumel ni ma fek e re fayleng ney i yib ngodad ma gad fol ko tin riyul’. (Prov. 23:15) Ku ma felfelan’ e pi engel u tharmiy. (Luke 15:10) Ku arrogodad nrayog ni ngad felfelan’gad u nap’an ni gad ra guy pi walagdad ni yad be par ni yad ba yul’yul’ ni yugu aram rogon ni be yib boch e skeng nge lumel ngorad. (2 Thess. 1:4) Ma nap’an ni yira thang e  re m’ag ney, ma gad ra felfelan’ ni bochan e gad manang ni kad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah ni yugu aram rogon ni ud moyed u lan ba fayleng ni ke suwey Satan.

19. Mang e yog reb e walag nib pin ni ka nog Rachel ngak u murung’agen e tin riyul’ ni ma fil ko girdi’? (Kum guy e sasing.)

¹⁹ Gad ma felfelan’ u nap’an ni gad ra weliy e tin riyul’ ko girdi’. Rachel ni ma par u Dominican Republic e ma lemnag nib tow’ath ni be fil murung’agen Jehovah Got ngak yugu boch e girdi’. Bay in e girdi’ ni ke ayuwegrad ni ngar manged boch e tapigpig rok Jehovah. I yog ni gaar: “Dabiyog ni nggu weliy gelngin e felfelan’ nug ma tay u nap’an nug ra guy e piin gu be skulnagrad ni ke t’uf Jehovah rorad, ma kar nanged rogon ni nge pagan’rad ngak, mar thilyeged boch ban’en u rarogorad ya nge yag nra felfelan’naged. Kab gel e biney e felfelan’ ko athamgil ni kug tay nge pi n’en kug pag fan ya nge yag nug fil e tin riyul’ ngorad.”

NGE YIB ANGIN NGOM E TIN TOMUR E THIN NI YOG BOCH E PUMOON NI YAD BA YUL’YUL’

20. Uw rogon ni taareb rogodad ngak Moses, nge David, nge John?

²⁰ Ba thil e ngiyal’ ni immoy Moses, nge David, nge John riy ko ngiyal’ ni gad bay riy, ma kub thil rarogon e par e ngiyal’ nem ko ngiyal’ ney. Machane boor ban’en rodad ni taareb rogon. Ur pigpiggad ko bin riyul’ e Got, maku arrogodad. Gad ma meybil ngak Jehovah, ma gad ma taga’ ngak, maku gad ma sap ngak ni nge pow’iydad ni bod yad. Kub pagan’dad nra tow’athnag Jehovah e piin yad ra fol rok ni bod e pi pumoon nem.

21. Mang boch e tow’ath nra yag ngak e piin yad ra fol ko fonow ni pi’ Moses, nge David, nge John?

²¹ Ere ngad folgad ko tin tomur e thin ni yog e pi pumoon ney ma gad fol ko tin ke yog Jehovah ni ngad rin’ed. Faan gad ra rin’, ma ra fel’ rogon gubin ban’en u puluwdad. Ra yag e yafos ngodad ma gad ‘par nib n’uw nap’dad,’ ni aram e gad ra par ni manemus! (Deut. 30:20) Ku gad ra felfelan’ ni bochan e gad be rin’ e tin nib m’agan’ e Chitamangidad ngay ni bay u tharmiy ni ir e en nra tow’athnagdad u boch e kanawo’ ni gad ra ngat ngay.​—Efe. 3:20.