1921—Raay e Duw ni Ke Yan

PLAY

BAARAY ba deer nni fith ngak e Piin Ma Fil e Bible ko fare Watch Tower ko January 1, 1921 ni be gaar, “Mang e gad be athapeg ni ngad rin’ed ko re duw ney?” I weliy murung’agen fare thin ni bay ko Isaiah 61:1, 2 ni nge puguran ngorad e maruwel nib milfan ngorad ni aram e ngar machibnaged fare thin nib fel’. Be gaar e re thin nem: “Somol e ke turguyeg ke l’ugeg ni nggu fek e thin nib fel’ i yan ngak e girdi’ ni gafgow . . . ni nggog ni ke taw nga nap’an ni nge chuweg Somol e girdi’ rok u pa’ e toogor rorad, me war e pi toogor rorad.”

BOCH E TAMACHIB NDARUR RUSGAD

Ba t’uf ndabi rus e Piin Ma Fil e Bible ya nge yag nrin’ed fare maruwel ni machib. Ba t’uf ni ngar weliyed fare “thin nib fel’” ngak e piin nib sobut’an’rad maku rogned ngak e piin nib kireb ni ke taw nga nap’an ni nge “war e pi toogor” rok Got.

Brother J. H. Hoskin ni i par u Canada e i machib nder rus ni yugu aram rogon ni yibe togopuluw ngak. Nap’an e duw ni 1921, me mada’nag reb e tamachib ko fare raba’ i teliw ni Methodist. I gaar Brother Hoskin ngak: “Ba fel’ ni ngad weliyew murung’agen e Bible u fithik’ e gapas. Mus ni faanra bay boch ban’en ndabi taareban’dow ngay, maku rayog ni ngad museg e sabethin rodow u fithik’ e gapas miki par nib fel’ thildow.” Machane gathi aram e n’en ni buch. I gaar Brother Hoskin: “De gaman in e minit nug nonow me ning e mab rok nib elmerin, mug lemnag ni nge muchubu’ e therek riy nga but’.”

I tolul fare tamachib ni gaar, “Mang ndab mman mu non ngak e piin gathi yad e Kristiano?” De fulweg Brother Hoskin lungun fare tamachib, machane nap’an ni chuw me gaar u wan’, ‘Wan’ug bagayad e pi girdi’ ney e ka fin ug nonow!’

Nap’an ni pi’ fare tamachib e welthin u galesiya ko bin migid e rran nga tomuren, ma kub kireb e n’en ni i weliy u murung’agen Brother Hoskin. I yog Brother Hoskin ni gaar, “I yog ko girdi’ ni gag be’ nri gub malulfith l’igin, ma bay rogon ni ngan thang e fan rog.” De pag ni nge magawonnag e re n’ey e machib ni i tay, ma boor e girdi’ ni yag ni nge non ngorad. I gaar: “Rug baadag e machib u rom. Ku bay boch e girdi’ nrogned ni lungurad, ‘Gu manang ni ga be rin’ e maruwel rok Got!’ ma aram ma rogned ni ngar pied e tin nib t’uf rog.”

FOL BIBLE NRAYOG NI NGE TAY BE’ NI GOO IR NGE FOL BIBLE NI TABINAW

I ngongliy e Piin Ma Fil e Bible fare ke babyor ni The Golden Age * ni bay boch e deer riy nge fulweg nib puluw ko Bible ya nge yag ni ayuweg e girdi’ ni nge tamilang e thin nu Bible u wan’rad. Bay boch e deer ko pi babyor nem ni fan ko piin fel’ yangaren nrayog ni ngar weliyed e gallabthir rorad u taabang. Piin gallabthir e susun ni ngar fithed e pi deer nem ngak pi fakrad mar ayuweged yad ni ngar pirieged e fulweg riy u lan e Bible. Bay boch e deer riy ni murung’agen e Bible nib mom ni bod fare deer ni “Uw urngin ken e babyor ni bay u lan e Bible?” Ku bay boch e deer riy nra ayuweg e piin fel’ yangaren ni ngar manged boch e tamachib ndarur rusgad ni bod fare deer ni “Gur gubin e Kristiano ni yira gafgownagrad, fa?”

Ku bay boch e deer u Bible nge fulweg riy ni fan ngak e piin bay boch ban’en u lan e Bible ni kar nanged. Rayog ni ngan pirieg e fulweg ko pi deer nem u lan e ken nsom’on e babyor ko fare babyor ni Studies in the Scriptures. Boor e girdi’ nra filed boor ban’en ko pi deer ney, machane boch nga tomuren mi nog ndab kun ngongliy e yu ke babyor ni baaram ni bay e pi deer ney riy. Mang fan?

BA KEN E BABYOR NIB BEECH!

Fare ke babyor ni The Harp of God

Bangi card ni bay e n’en ngan beeg riy

Yungi card ni bay e deer riy

Piin yad ma yog e thin e ra nanged nib t’uf ni nge fil e girdi’ e Bible u reb e kanawo’ nib yaram. Ere nap’an e November ko 1921, min ngongliy fare ke babyor ni The Harp of God. Piin yad baadag e machib ni ur feked e re ke babyor ney e kun yarmiy nrayog ni ngar filed e Bible ni yad rorad. Re n’ey e i ayuweg e girdi’ ni ngar filed murung’agen e n’en nib m’agan’ Got ngay ni aram e nge pi’ e yafos ndariy n’umngin nap’an ko girdi’. Uw rogon ni un rin’ e re n’ey?

Nap’an nra m’agan’ be’ ngay ni nge fek ba ken e re babyor nem, ma aram e yima pi’ bochi yang i card ngak ni bay riy e pi page ni nge beeg u lan e re ke babyor nem. Maku ra yan i bin migid e wik nga tomuren, mu kun pi’ bang e card ngak ni bay e deer riy u murung’agen e n’en ke beeg. Ku bay ko ngi card nem e n’en nge beeg ni fan ko bin migid e wik.

Gubin e wik u lan 12 e wik nra mailnag e re ulung nib chugur ngak facha’ bang e card ngak. Ba ga’ ni pi walag u lan e ulung ni kar pilibthirgad, ara dabiyog ni nga ranod ko machib u mit e tabinaw e yad ma mailnag e yungi card nem ko girdi’. Anna K. Gardner ni be’ nu Meriken e yog ni gaar: “Nap’an ni m’ay fare ke babyor ni The Harp of God, me bing e kanawo’ ngak Thayle ni be’ nib pin ni walageg ndabiyog ni nge yan ni nga i mailnag e yungi card nem ko girdi’ u gubin e wik.” Nap’an nra mu’nag be’ gubin yang e pi card nem, ma aram me yan be’ u lan e ulung i guy ni nge ayuweg ni ngki fil boch ban’en u lan e Bible.

Yaan Thayle Gardner ni bay u wheelchair

MARUWEL NI KA BAY NGA M’ON

Nap’an ni taw nga tungun e re duw nem, me pi’ Brother J. F. Rutherford bangi babyor ngak urngin e ulung. I yog u lan e gi babyor nem ni “boor e girdi’ ni ke yag ni ngan machibnagrad u lan e re duw nem nga urngin ni kan machibnag u lan e pi duw ni ke yan.” Ki ulul ngay ni gaar: “Ka boor e maruwel ni bay nib t’uf ni ngan rin’. Mu pied e athamgil nga laniyan’ yugu boch e girdi’ ni ngar uned i rin’ e re maruwel ney.” Ba tamilang ni fol e Piin Ma Fil e Bible ko n’en ni yog. Ya nap’an e duw ni 1922, ma dar rusgad ni ngar machibnaged murung’agen Gil’ilungun Got u reb e kanawo’ ndawor rin’ed bayay riy.

Boch e Fager Ndarur Rusgad

I dag e Piin Ma Fil e Bible ni bay e t’ufeg u thilrad ni aram e ur ayuweged yad. Yad boch e fager ndarur rusgad ni ur ayuweged yad ko ngiyal’ ni ke yib e “gafgow” ngorad. Ngad weliyed ban’en ni buch ni be micheg e re n’ey.—Prov. 17:17, BT.

Nap’an e rofen ni L’agruw Fen e Maruwel ko May 31, 1921, ma bay be’ nib pumoon u Tulsa u Oklahoma u Meriken nib talumor nnon’ nga kalbus ni bochan e yibe yog ni ke gafgownag be’ nib pin nib wechwech. Tomuren mab pag 1,000 e pumoon nib wechwech ni ur chamgad boch e pumoon nib talumor. De n’uw nap’an nga tomuren, miki un bbinaw ni ka nog yu Greenwood ngay ko cham nib ga’ ni ma par e girdi’ riy nib talumor. Ba pag 1,400 e naun ko girdi’ nge siyobay nni sifithiy ngan iring e chugum riy, min urfeg nga but’. Ka nog ni 36 e girdi’ ni yim’, machane rayog nib gaman sogonap’an 300. Boch nga tomuren ma u nog fithingan e re cham ney ni Tulsa Race Massacre.

Brother Richard J. Hill nreb e pumoon nib talumor ni ir bagayad e Piin Ma Fil e Bible, maku ma par u Greenwood e weliy e n’en ni buch ni gaar: “Re nep’ ni baaram nni wagey riy e gamad be muulung. Tomuren e muulung, ma gamad rung’ag langan e boyoch ni yibe chubeg. I yan i n’uw e nep’, miki yibe rung’ag langan e boyoch.” Nap’an ni yan i af ko Dalip Fen e Maruwel ni kakadbul ko June 1, ma kari ubchiya’ e wagey ni yibe tay. Ki ulul ngay ni gaar, “I yib boch e girdi’ rogned ngomad ni faanra dubmad ni nge buch ban’en romad, mab t’uf ni nggu warod gu pared nga reb e naun ko am ni bay u lan e mach ni ka nog e Convention Hall ngay.” Ere yan Brother Hill nge ppin rok nge lal i bitir ni fakrow ra pared ko re naun nem. Sogonap’an 3,000 e girdi’ nib talumor ni bay u rom ni be ayuwegrad e salthaw ni ke pi’rad e am ngaram ni ngar taleged e cham ni yibe tay.

Bang ko re ngiyal’ i n’em, me dugliy Brother Arthur Claus nreb e walag nib wechwech ni nge rin’ ban’en ni be m’ug riy nder rus. I yog ni gaar, “Nap’an nug rung’ag ni be sifithiy e girdi’ e naun u Greenwood ma yad be urfeg, ma aram mug dugliy ni nggu wan ngaram nggu nang salpen Brother Hill.”

Be fanay Arthur Claus fare ke babyor ni The Harp of God ni nge fil e Bible ngak 14 e bitir

Nap’an ni taw nga tafen Brother Hill ma bay be’ nib pumoon u rom nib wechwech ni bay e boyoch rok. Re pumoon nem e buguli yoror rok Brother Hill, ma kub fel’ e thin rorow. Ere be lemnag ni Arthur e ir bagayad e piin be un ko cham. Ere tolul ni gaar, “Mang fan ni ka mub ngaray?”

I gaar Arthur: “Faan gomanga de fel’ u wan’ e n’en ku gog, ma ke boyochnageg. Machane mu gog ngak ni gag reb e fager rok Brother Hill ni ke yoor yay ni ku gub nga tafen.” Ere yag ni nge ayuweg Arthur nge fare pumoon e naun rok Brother Hill ndan sifithiy.

De n’uw nap’an nga tomuren me nang Arthur ni bay Brother Hill nge chon e tabinaw rok ko fare Convention Hall. Ere nog ngak Arthur ni girdi’ nib talumor ni bay u rom e dabiyog ni ngar chuwgad ndawori sayin be’ nib ga’ ko salthaw ni ka nog General Barrett ngak nga bangi babyor ni be pi’ mat’awrad nrayog ni ngar chuwgad. I yog Arthur ni gaar: “Rib mo’maw’ ni ngan non ko re ga’ ko salthaw nem. Nap’an ni gog ngak e n’en nug be lemnag, me fitheg ni gaar: ‘Ga ra ayuweg chon e re tabinaw ney ko tin nib t’uf rorad, fa?’ Mu gog ngak nug ra ayuwegrad.”

Nap’an nni sayin ko fagi babyor ngan pi’ ngak Arthur, me gurnag ir nge yan ko fare Convention Hall. Nap’an ni yan i dag ngak reb e salthaw, me gaar fare salthaw: “En nib ga’ ko salthaw e ir e ke sayin ko gi babyor ney! Ga manang ni gur e som’on ni ka mub mu fek be’ u roy e daba’?” De n’uw nap’an me pirieg Arthur nge fare salthaw Brother Hill nge chon e tabinaw rok, ma aram mar afgad nga karrow rok Arthur ngar sulod nga taferad.

I guy Brother Claus rogon ni nge par Brother Hill nge chon e tabinaw rok ndab ki buch ban’en rorad. Nap’an ni guy e girdi’ rogon ni ke dag Brother Claus nder rus mab t’uf pi walagen rok, ma aram mar ngatgad ko re n’ey. I yog Arthur ni gaar: “Fare pumoon ni yow buguli yoror Brother Hill ni faani ayuweg e naun rok ndan kirebnag e adag daken e Pi Mich Rok Jehovah. Ku boor e girdi’ nra adaged e tin riyul’ ni bochan e ra guyed nib taareban’ e girdi’ rok Got ni yugu aram rogon nib thilthil ramaen dowrad, maku dariy bagayad ni ma lemnag ni kab fel’ ngak boch i yad.”

^ par. 9 Fare babyor ni The Golden Age e ni thilyeg fithingan ko Consolation u nap’an e duw ni 1937 ma nap’an e duw ni 1946 min thilyeg ko Awake!

FARE WULYANG KO DAMIT—KEN NGAN FIL