1. Mang e ke pagdad Jehovah ni ngad rin’ed?

KE PAGDAD Jehovah ni ngad mel’eged e n’en ni ngad rin’ed ko yafos rodad. Ma fil ngodad rogon ni ngad mel’eged e tin nib fel’ ban’en. Nap’an ni gad ra mel’eg ban’en nib m’agan’ ngay, ma aram e ra ayuwegdad ni nge yib angin e tin kad mel’eged. (Ps. 119:173) Ere nap’an ni gad ra fol ko fonow u Bible ni bay e gonop riy, ma aram e rayog ni ngad mel’eged e tin nib fel’ ban’en.​—Heb. 5:14.

2. Mang e rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed u tomuren ni kad dugliyed ban’en?

² Yugu aram rogon nib fel’ e n’en ni kad dugliyed, machane rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed e tin kad dugliyed. Am lemnag boch ban’en nrayog ni nge buch: Reb e walag ni kab pagel e ke dugliy ni nge beeg e Bible ni polo’. Ere ke tabab ni nge rin’ e re n’em, machane munmun me tal. Reb e walag nib pin e ke dugliy ni nge un ko regular pioneer, machane yugu be yon’ yaran e rofen ni nge tabab ko pioneer. Piin piilal u reb e ulung e kar dugliyed u taabang ni nga ranod ra guyed e pi walag u lan e ulung ni ngar pied e athamgil nga lanin’rad, machane tomuren boor e pul ma ka dawor rin’ed e re n’ey. Ba thilthil e pi n’ey, machane bay ban’en riy nib taareb. Re n’em e aram e gubin e pi cha’ney ni bay ban’en ni kar dugliyed ni ngar rin’ed, machane der yag ni ngar rin’ed e re n’em. Pi Kristiano u Korinth ko bin som’on e chibog e ku ireray e magawon nra mada’naged. Ngad weliyed e n’en nrayog ni ngad filed rorad.

3. Mang e dugliy e pi walag u Korinth ni ngar rin’ed, machane mang e buch?

³ U bang ko duw ni 55 C.E., ma bay ban’en nib ga’ fan ni dugliy e pi walag u Korinth ni ngar rin’ed. Kar rung’aged ni ke mo’maw’ e par ko pi walag u Jerusalem nge Judea, ma kur gafgowgad ko uyungol. Kur rung’aged ni bay boch e ulung ni yad be kunuy e salpiy ni ayuw ni ngar ayuweged e pi walag nem ni kar gafgowgad. Bochan nib gol e pi walag u Korinth, ma aram fan nra dugliyed ni ngar ayuweged e pi walag nem ni ke t’uf e ayuw rorad. Ere ra fithed ngak apostal Paul rogon nrayog ni ngar pied e ayuw. I pi’ Paul e thin nge yan ngorad ni be weliy e n’en ni ngar rin’ed, miki dugliy Titus ni nge pi’ e ayuw ni aram e nge kunuy nga taabang e salpiy ni yibe pi’ ni ayuw. (1 Kor. 16:1; 2 Kor. 8:6) Boch e pul nga tomuren me yan i nang Paul ni fare ulung u Korinth e  darur pied e salpiy ni ayuw ni ka rogned ni ngar pied. Ere n’en ni buch e nap’an ni taw ko ngiyal’ ni ngan pi’ e pi ayuw nem ni nge yan nga Jerusalem, ni kub muun ngay e tin ke kunuy e tin baaram e ulung, ma dawor ra fal’eged rogon e tirorad e ayuw ni ngar pied.​—2 Kor. 9:4, 5.

4. Mang e ke pi’ Paul e athamgil nga laniyan’ e pi walag u Korinth ni ngar rin’ed nrogon ni kan tamilangnag ko 2 Korinth 8:7, 10, 11?

⁴ Ba manigil e n’en ni dugliy e pi walag u Korinth ni ngar rin’ed. Aram fan ni pining Paul e magar ngorad nga gelngin e michan’ rorad, nge rogon nri yad baadag ni ngar golgad ko pi walagrad. Machane ki pi’ e athamgil nga lanin’rad ni ngar guyed rogon ni ngar rin’ed e n’en ni kar dugliyed. (Mu beeg e 2 Korinth 8:7, 10, 11.) N’en ni buch ko pi walag u Korinth e gad be fil riy ni mus ngak e pi Kristiano ni yad ba yul’yul’, ma rayog ni nge mo’maw’ ngorad ni ngar rin’ed e n’en ni kar dugliyed.

5. Mang l’agruw e deer ni gad ra weliy e fulweg riy?

⁵ Rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed e tin kad dugliyed ni bod rogon piyu Korinth. Mang fan? Bochan ndawor da flontgad, ma rayog ni ngaud ted e tin nsusun e ngad rin’ed nge chugur ngay mfin gad rin’. Fa reb e rayog ni nge buch ban’en ndad lemnaged nra buch, ma aram me mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed e n’en ni kad dugliyed. (Rom. 7:18; Jas. 4:14) Ere mang e thingar da rin’ed ni faanra ba t’uf ni ngad fal’eged i yaliy ban’en ni kad dugliyed, ma gad dugliy ko ngad thilyeged fa danga’? Ma uw rogon ni ngad rin’ed e n’en ni kad dugliyed?

6. Mingiyal’ e sana ra t’uf ni ngad thilyeged e n’en kad dugliyed?

⁶ Bay boch ban’en nib ga’ fan ni kad dugliyed ndariy ba ngiyal’ ni gad ra thilyeg. Bod ni n’en ni kad dugliyed ni aram e ngad pigpiggad ngak Jehovah e aram ban’en ndab da thilyeged. Maku reb e, kad dugliyed u wan’dad ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ko en mabgol rodad. (Matt. 16:24; 19:6) Machane bay boch ban’en ni kad dugliyed nsana ra t’uf ni ngad thilyeged. Mang fan? Bochan e ma thil boch ban’en u rogon e par rodad. Ere mang boch ban’en nra ayuwegdad ni ngad dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon?

7. Mang e susun ni ngad yibilayed, ma mang fan?

⁷ Mu yibilay e gonop. I thagthagnag Jehovah nga laniyan’ James ni nge yoloy ni gaar: “Faanra dariy e gonop rok bigimed, ma nge wenignag ngak Got, ye ir e ra pi’ ngak; yi Got e ba gol ngak urngin e girdi’.” (Jas. 1:5) Riyul’ ni gad gubin nib t’uf ni nge yag e “gonop” ngodad. Ere mu ning e ayuw ngak Jehovah ni nge ayuwegem u nap’an ni ngam dugliy ban’en ngu nap’an nra t’uf ni ngam thilyeg e n’en ni kam dugliy, ya ir e ra ayuwegem ni ngam dugliy e n’en nib fel’ ni ngam rin’.

8. Susun ni uw e gin ni ngad fal’eged i gay murung’agen boch ban’en riy u m’on ni ngad dugliyed e n’en ni ngad rin’ed?

⁸ Mu fal’eg i gay murung’agen ban’en nib fel’ rogon. Mu sap ko Thin rok Got, mag beeg e pi babyor ni be ngongliy e ulung rok Jehovah, mag weliy lanin’um ngak be’ nra pi’ e fonow ngom nib puluw. (Prov. 20:18) Ba ga’ fan ni ngam rin’ e re n’ey u m’on ni ngam dugliy ni ngam thilyeg e maruwel rom, ara ngam man mu par nga reb e nam, ara ngam mel’eg e re miti class ni ngam fek u skul nra ayuwegem ni nge yag reb e maruwel ngom nra ayuwegem ni ngam ulul ko pigpig rom ngak Jehovah.

9. Mang angin nra yib ngodad ni faanra gad ba yul’yul’ ngodad?

⁹ Mu fal’eg i yaliy fan ni kam dugliy ban’en. Ba ga’ fan u wan’ Jehovah fan ni gad ma rin’ ban’en. (Prov. 16:2) Baadag ni ngad yul’yul’gad u gubin ban’en. Ere aram fan nnap’an ni gad ra dugliy boch ban’en, ma ngad yul’yul’gad ngodad nge girdi’ u murung’agen fan ni kad dugliyed e pi n’em. Ya faanra gathi ri gad ba yul’yul’, ma aram e rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed e n’en ni ka dogned ni gad ra rin’. Bod nsusun e bay reb e walag ni kab pagel ni baadag ni nge mang reb e regular pioneer. Machane boch nga tomuren ni ke un ko pioneer, ma aram me mo’maw’ ngak ni nge yognag urngin e awa nsusun e nge yognag e piin pioneer, ma aram e daki felfelan’ ko machib ni be tay. Rayog ni nge lemnag ni fan ni ke un ko pioneer e bochan e baadag ni nge felfelan’nag Jehovah. Machane rayog ni bin riyul’ i fan ni ke un ko pioneer e bochan ni baadag ni nge felfelan’nag e gallabthir rok ara yugu be’.

10. Mang e ba t’uf ni nge rin’ be’ ya nge yag ni thilyeg e ngongol rok?

 ¹⁰ Am lemnag e n’en ni buch rok be’ ni ma fil e Bible ni dugliy ni nge tal ko tamagow. Som’on e ba mo’maw’ ngak ni nge tal. Ya bayi n’en me taleg e tamagow u lan taareb ara l’agruw e wik, ma tomuren miki sul ngki tamagow bayay. Machane faani munmun me yag ni ngari tal! Bochan nib t’uf Jehovah rok ma baadag ni nge rin’ e tin nib m’agan’ ngay, ma aram e n’en ni ayuweg ni nge gel ko re n’em ni ke mecham ngay.​—Kol. 1:10; 3:23.

11. Mang fan ni ngari dugil e n’en ni ngam nameg?

¹¹ Ngari dugil e n’en ni ngam nameg. Faanra ba dugil e n’en ni ga be nameg, ma rayog ni nge mom ngom ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy. Bod nrayog ni kam dugliy ni ngam tabab i beeg e Bible rom ni gubin e rran. Machane faanra dawor mu dugliy e ngiyal’ ni ngam beeg e Bible rom, ma aram e sana ra mo’maw’ ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy. * Fa reb e ke dugliy e piin piilal u reb e ulung ni nga u ranod ra guyed e pi walag ni ngar pied e athamgil nga lanin’rad. Machane faani boch nga tomuren ma ka dawori yag ni ngar rin’ed e n’en ni kar dugliyed. Ere faanra ngar rin’ed e re n’ey, ma aram e rayog ni ngar fithed yad ko pi deer ni baaray ni be gaar: “Gur, kad yoloyed fithingan e pi walag nga but’ nib t’uf ni ngad pied e athamgil nga lanin’rad? Ma gur, kad dugliyed e tayim ni nga darod da guyed e pi walag ney?”

12. Mang e ra t’uf ni ngad rin’ed, ma mang fan?

¹² Mu nameg ban’en ni ga manang nrayog rom. Dariy bagadad nib gaman e tayim, ara salpiy, ara chugum rok, ara gelngin ni nge rin’ gubin e tin baadag. Ere ngam nameg e tin ga manang nrayog rom. Bay yu ngiyal’ nsana ra t’uf ni ngam thilyeg e n’en ni kam dugliy ni ngam rin’ u tomuren ni kam nang ndabiyog rom. (Ekl. 3:6) Machane sana rayog nu tomuren ni kam sul kam fal’eg i lemnag e n’en ni kam dugliy, mag yal’uweg e tin nib t’uf ni ngam yal’uweg riy, ma aram e kam guy nrayog ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy. Ere baaray lal ban’en nra ayuwegem ni ngam maruweliy e n’en ni kam dugliy.

13. Uw rogon ni nge yib gelngim ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy?

¹³ Mmeybil ni ngan pi’ gelngim ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy. Rayog ni nge pi’ Got ‘gelngim’ ya nge yag nim maruweliy e n’en ni kam dugliy. (Fil. 2:13) Ere mu ning gelngin Jehovah nib thothup ni nge pi’ gelngim ni ngam rin’ e tin nib t’uf ni ngam rin’. Mu ulul ko meybil ni yugu aram rogon ni ga be lemnag ndawor ni fulweg taban e meybil rom. I yog Jesus ni gaar: “Mu ninged, me yog [gelngin Got nib thothup] ngomed.”​—Luke 11:9, 13.

14. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegem fare kenggin e motochiyel ko Proverbs 21:5 ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy?

¹⁴ Mu tanomnag e n’en ni ngam rin’. (Mu beeg e Proverbs 21:5.) Faanra nge yag nim mu’nag ban’en ni kam tababnag ma som’on e ba t’uf ni ngam tanomnag e n’en ni ngam rin’, ngemu’ mag rin’ fare n’em. Ere ku arrogon nnap’an ni ga ra dugliy ban’en ni ngam rin’, ma aram e ngam yoloy nga but’ urngin ban’en ni kam lemnag ni ngam maruweliy ya nge yag nim rin’ e n’en ni kam dugliy. Faanra bay ban’en nib t’uf ni ngam rin’ nib mo’maw’ ma rayog ni ngam fal’eg boch yang riy nge m’ay, mfin kum man ko gin migid. Nap’an ni ga ra mu’nag bang ko re maruwel nem, ma aram e rayog ni ngam nang rogon e mon’og ni ga be tay. I pi’ Paul e athamgil nga laniyan’ piyu Korinth ni ngar ted buchuuw e salpiy ni ayuw nga bang ko “chirofen nsom’on u gubin e wik” ko bin ni nga fin ra kunuyed e salpiy u nap’an nra taw ngaram. (1 Kor. 16:2) Faan ga ra fal’eg boch yang u ban’en nge m’ay mfin kum man ko gin migid, ma aram e rayog ni nge dab kum lemnag ndabiyog ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy.

15. Tomuren ni kam tanomnag ban’en, ma mang e rayog ni ngam rin’?

¹⁵ Faan ga ra yoloy nga but’ e n’en ni kam tanomnag ni ngam rin’, ma ra mom ngom ni ngam rin’ e n’en ni kam dugliy. (1 Kor. 14:40) Bod nsusun e ka nog ko piin piilal ni ngar dugliyed yugu reb e piilal u fithik’rad ni nge yoloy nga but’ urngin ban’en ni ke dugliy e piin piilal ni ngar rin’ed, miki yoloy nga but’ ko mini’ e nge rin’ reb nge reb ko pi n’em, nge ngiyal’  nsusun e ngar mu’naged e pi n’em riy. Piin piilal ni yad ma fol ko re n’ey e ba ga’ ni yad ma mu’nag e n’en ni kar dugliyed. (1 Kor. 9:26) Rayog ni ngam rin’ ban’en ni aray rogon ni gubin e rran. Bod nrayog ni ngam yoloy nga but’ e tin nib t’uf ni ngam mu’nag u reb e rran ngu reb, ma bin th’abi som’on ni kam lemnag ni ngam rin’ e ir e som’on ni ngam yoloy nga but’. Faan ga ra rin’ e re n’ey, ma rayog ni nge mom ngom ni ngam mu’nag e n’en ni kam tababnag nge ku boch ban’en.

16. Mang e ba ga’ fan ni ngam rin’ ya nge yag nim lebguy e n’en ni kam dugliy, ma uw rogon ni be tamilangnag e Roma 12:11 e re n’ey?

¹⁶ Mu p’eyn’iy e tin ni kam nameg ni ngam rin’. Ba t’uf ni ngam athamgil ni ngam maruweliy e n’en ni kam tanomnag, mag mu’nag e n’en ni kam tababnag. (Mu beeg e Roma 12:11.) I yog Paul ngak Timothy ni nge ‘tiyan’’ ko tin be rin’ me “rin’” e tin nib t’uf ni nge rin’ ya nge yag ni mang reb e sensey nib manigil. Rayog ni ngad folgad ko re fonow ney ni pi’ Paul u nap’an ni gad be rin’ boch ban’en ni fan ngak Jehovah.​—1 Tim. 4:13, 16.

17. Uw rogon nra ayuwegdad e Efesus 5:15, 16 ni ngad rin’ed e n’en ni kad tanomnaged ni ngad rin’ed?

¹⁷ Mu gonopiy rogon ni ga be maruwel ko tayim rom. (Mu beeg e Efesus 5:15, 16. *) Mu dugliy e tayim ni ngam rin’ e n’en ni kam lemnag, ma dab mu thilyeg. Dab mu sonnag e ngiyal’ ni ngari fel’ rogon gubin ban’en mfin mu rin’ e tin ni kam tanomnag, ya sana dariy ba ngiyal’ nra yan i aw gubin ban’en nga rogon nsusun e nge par riy. (Ekl. 11:4) Mu kol ayuw ndab mu pag boch ban’en nde ga’ fan ni nge fek e tayim rom nge gelngim ndabkiyog ni ngam rin’ e tin nib ga’ fan. (Fil. 1:10) Faanra rayog mag dugliy reb e tayim ndariy be’ nrayog ni nge magawonnag e n’en ni ga be rin’. Mog ko girdi’ ndab ni magawonnagem ya ba t’uf ni ngam tiyan’um ko tin ga be rin’. Rayog ni ngam offnag e phone rom, mag yaliy e e-mail rom, ara mu fanay boch ban’en ni yima non ngak boch e girdi’ riy ko Internet u ba ngiyal’ nga tomuren. *

18-19. Mang e ra ayuwegem ni ngaum guy rogon ni ngam mu’nag e n’en ni kam dugliy ni ngam rin’ ni yugu aram rogon ni kam mada’nag e magawon?

¹⁸ Mu lemnag angin nib fel’ nra yib u tomuren ni kam rin’ e n’en ni kam dugliy. Angin e n’en ni kam dugliy e bod rogon e gin ni ga be milekag ngay. Faanra ga baadag ni ngam taw ko gin ni ga be sor ngay, mab mudugil ni ga ra ulul ko milekag ni ga be tay ni mus ni faanra ba t’uf ni ngam thilyeg kanawoem. Ku aray rogon ni faan gad ra lemnag angin e n’en ni kad dugliyed, ma ra ayuwegdad ni nge dabi mulan’dad u nap’an ni kad mada’naged e magawon.​—Gal. 6:9.

¹⁹ Ba mo’maw’ ni ngad dugliyed ban’en nib manigil, ma kub mo’maw’ ni ngad rin’ed e n’en ni kad dugliyed. Machane rayog ni nge pi’ Jehovah e gonop ngodad nge gelngidad ya nge yag nda rin’ed e n’en ni kad dugliyed.