EN MA weliy murung’agen e yafang e ke guy ko masin ni bay bangi yoko’ ni be n’en ni nge sum. Be guy nre gi yoko’ nem e be sor i yan nib papey nga bangi ban’en ni boor e girdi’ ni ma par riy. Bochan ni be magafan’ ko girdi’ ni ma par ko gin’em, ma aram fan ni be rin’ urngin e tin rayog rok ni nge ginangrad u m’on ni nge sagaal.

Ku aray rogon e n’en ni be rin’ Jehovah ni be yog ko girdi’ nu fayleng ni bay ban’en ni bay yib ni bod rogon e “yoko’,” machane kab gel e riya’ riy ko yugu yoko’ ni yima weliy murung’agen. Uw rogon ni be rin’ e re n’ey? Ma mang fan nrayog ni nge pagan’dad ngay nib gaman e tayim ni be pi’ ko girdi’ ni ngar folgad ko ginang ni be pi’? Ra ngad nanged e fulweg riy ma ngad weliyed murung’agen boch e ginang ni i pi’ Jehovah ko girdi’ kakrom.

Kakrom e i ginang Jehovah e girdi’ u murung’agen e gechig nra tay ngak e piin ndarur folgad ko pi motochiyel rok ni lem rorad. Pi n’em e kan taarebrogonnag ko “yoko’.” (Prov. 10:25, BT; Jer. 30:23) Machane gubin yay u m’on ni nge gechignag e piin nib kireb, ma ma ginangrad miki yog ngorad ni ngar thilyeged e ngongol rorad nge puluw ko n’en nib m’agan’ ngay. (2 Ki. 17:12-15; Neh. 9:29, 30) Rogon ni ma rin’ e re n’ey e aram e ba ga’ ni ma fanay e pi tapigpig rok u fayleng ni yad ba yul’yul’ ngak ni ngar weliyed murung’agen e gechig ni bayi tay ko girdi’, mar ayuweged yad ni ngar nanged nib t’uf ni ngar gurgad ngar rin’ed ban’en.​—Amos 3:7.

Noah e ir bagayad e pi tapigpig rok Got nem nib yul’yul’. Boor e duw ni i machib nder rus ni be ginang e girdi’ nib kireb e ngongol rorad ma yad ba ta cham u murung’agen fare Ran ni bay yib ni nge tharey e fayleng. (Gen. 6:9-13, 17) Ki yog ngorad e n’en nib t’uf ni ngar rin’ed ya nge yag nra mageygad ni yad ba fos. I par Noah ni be machib, ma aram fan ni unog boch nga tomuren ni ir be’ “ni i machibnag e tin nib mat’aw.”​—2 Pet. 2:5.

Yugu aram gelngin e athamgil ni i tay Noah, machane girdi’ e ngiyal’ nem e dar motoyilgad ko thin ni i weliy ngorad ni ke yib rok Got. Ra daged ndariy e michan’ rorad. Wenegan ni yib riy e ra m’ad u nap’an ni yib fare Ran “nge tharey e binaw nge fekrad ni yad gubin.” (Matt. 24:39; Heb. 11:7) Ere dabiyog ni nga rogned nde ginangrad Got u m’on riy.

Bay yu ngiyal’ ni i ginang Jehovah e girdi’ nde n’uw nap’an u m’on ni nge fek e gechig i yib ni kan taarebrogonnag ko fagi “yoko’.” Yugu aram rogon, ma piin rayog ni ngar gafgowgad ko re gechignag nem e ba gaman e tayim ni ma pi’ ngorad ni ngar rin’ed e n’en nib t’uf ni ngar rin’ed. Bod nu m’on ni nge pag fa Ragag i Gafgow nge yib nga daken yu Egypt, me ginangrad u m’on riy. Reb e kanawo’ ni rin’ e re n’ey riy e aram e l’og Moses nge Aron ni nga ranow ra ginangew Farao nge piin yad bay u tan pa’ u murung’agen e bin medlip e gafgow ni bayi yib nga dakenrad, ni aram e ayis ni ke el nra mul u lang nga but’ nib gel e magothgoth nra tay. Re n’em e ra buch ko bin migid e rran ngay. Ere gur, ba gaman e tayim ni pi’ Got ngorad ni ngar gayed bang ni ngar mithgad ngay ya nge dabi buch ban’en rorad? Be gaar e Bible: “Boch e pi tolang ni yad bay u tan pa’ Farao e rrusgad ni bochan e tin ke yog Somol, mi yad fek e sib rorad nge gamanman rorad nga naun. Machane boch e girdi’ e dar motoyilgad ko tin ke yog Somol, mi yad pag e sib rorad nge gamanman rorad u wen.” (Ex. 9:18-21) Ere ba tamilang nib gaman e tayim ni ginang Jehovah e girdi’ riy, ya piin nra gurgad ngar folgad e de gel e gafgow nra ted ni bod rogon e tin baaram e girdi’ ndar motoyilgad.

Ku arrogon Farao nge piin yad bay u tan pa’ nde n’uw nap’an u m’on ni nge yib e bin ragag e gafgow, ma aram min ginangrad. Machane, dar motoyilgad ko ginang nni pi’ ngorad. (Ex. 4:22, 23) Wenegan ni yib riy e aram e yim’ e tin nganni’ i fakrad ni pumoon. Rib gel e kireban’ ko n’en ni buch! (Ex. 11:4-10; 12:29) Gur, rayog ni ngar folgad ko ginang ni kan pi’ ngorad u m’on ni nge sagaal? Arrogon! I gur Moses nge yog ngak piyu Israel murung’agen e bin ragag e gafgow ni bayi yib, me yog ngorad rogon ni ngar ayuweged e yafos rok chon e tabinaw rorad.  (Ex. 12:21-28) Uw urngin e girdi’ nra folgad ko re ginang nem? Rogon ni kan susunnag e dalip milyon urngin e girdi’, nib muun piyu Israel ngay nge “yugu boch e girdi’” ni yad boor ni gathi yad e girdi’ nu Israel, nge boch e girdi’ nu Egypt nra pared nde buch ban’en rorad u nap’an ni fek Got e gechig i yib ngak piyu Egypt, mar chuwgad u rom.​—Ex. 12:38.

Ba tamilang ko pi n’ey ni kad weliyed nib gaman e tayim ni ma pi’ Jehovah ko girdi’ ni ngar folgad ko ginang ni ke pi’ ngorad. (Deut. 32:4) Mang fan ni i rin’ Got e re n’em? I yog apostal Peter ni Jehovah e “dabun ni nge n’ag be’, ya ba adag ni nge urngin e girdi’ mi yad pi’ keru’rad ko urngin e denen ni yad be rin’.” (2 Pet. 3:9) Arrogon, ba ga’ fan e girdi’ u wan’ Got. Baadag ni ngar kalgadngan’rad mar rin’ed e tin nib t’uf ni ngar rin’ed u m’on ni nge fek e gechig rok i yib.​—Isa. 48:17, 18; Rom. 2:4.

Ku arrogon e ngiyal’ ney nthingari fol e girdi’ u ba ginang nrib ga’ fan ni yibe pi’ u ga’ngin yang e fayleng. Nap’an ni bay Jesus u fayleng, me yog nra munmun ma yira thang e re m’ag ney u nap’an fare “gafgow” nib ga’. (Matt. 24:21) Nap’an ni be weliy murung’agen e re pufthin nem nra yib boch nga m’on, me weliy murung’agen ba yiiy ni be tamilangnag boch ban’en nra guy pi gachalpen nge boch ban’en nra buch rorad u m’on ni nge taw ko re ngiyal’ i n’em. I weliy Jesus murung’agen boch ban’en nib ga’ fan nra buch u ga’ngin yang e fayleng ni ir e gad be guy ni be buch e ngiyal’ ney.​—Matt. 24:3-12; Luke 21:10-13.

Be pi’ Jehovah e athamgil nga laniyan’ urngin e girdi’ e ngiyal’ ney ni ngar mel’eged ni ngar pigpiggad ngak mi yad fol rok nrogon nib puluw ko re yiiy nem. Ba m’agan’ ngay ni piin yad ra fol e nge fel’ boch rogon e par rorad e chiney, miki yag ngorad e pi tow’ath nra yag ko girdi’ u lan e bin nib beech e fayleng rok ni tin nib mat’aw ban’en e bay riy. (2 Pet. 3:13) Baadag Jehovah ni nge ayuweg e girdi’ ni nge mich u wan’rad e pi n’en ni ke micheg. Rogon ni be rin’ e re n’ey e aram e ke pi’ ba thin ngorad nra ayuweg e yafos rorad. Re thin nem e aram fare thin “Nib Fel’ ni murung’agen e gagiyeg rok” ni faani yog Jesus u m’on riy ni yira “machibnag u gubin yang u fayleng ni nge urngin e girdi’ me nang.” (Matt. 24:14) Ke yarmiy Got e tin riyul’ e tapigpig rok ni ngar ‘machibnaged’ e re thin rok ney u sogonap’an 240 e nam. Baadag Jehovah ni nge fol urngin e girdi’ nrayog ko re ginang ney mar thaygad ko “mogothgoth” ni bayi fek i yib.​—Zef. 1:14, 15, BT; 2:2, 3.

Machane gathi deer nib ga’ fan ni bay e, gur ba gaman e tayim ni be pi’ Jehovah ko girdi’ ni ngar folgad ko ginang ni be pi’ ngorad, fa? Ya ke m’ug e mich riy ni gubin ngiyal’ nib gaman e tayim ni ma pi’. Deer nib ga’ fan ni bay e: Gur, ra fol e girdi’ ko ginang ni be pi’ Got ngorad e chiney ni ka bay e tayim riy, fa? Gadad e piin gad be fek e thin rok Got i yan ko girdi’ e manga yugu da ululgad i ayuweg urngin e girdi’ nrayog ni ngad ayuweged nge yag nra mageygad ni yad ba fos u m’on ni ngan thang e re m’ag ney.