Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

GURUY NI 11

Tomuren e Rofen ni M’agpa’

Tomuren e Rofen ni M’agpa’

“[T’ufeg] e ban’en nra par ndariy n’umngin nap’an.”​—1 KORINTH 13:8.

1, 2. Faanra ke sum e magawon u lan e mabgol rodad, ma gur, aram e be yip’ fan ni ke kireb fare mabgol? Mu weliy rogon.

 MABGOL e reb e tow’ath ni ke yib rok Jehovah. Ra un be’ ko mabgol ma rayog ni nge gel boch e felfelan’ rok. Machane gubin e mabgol nra ur mada’naged e magawon. Ku rayog ni ngan lemnag ni pi magawon ney ni be yib nga lan e mabgol e dabi m’ay, ma rayog ni nge k’aring ba wu’ e mabgol ni nge dab kur parew nib chugur thilrow ni bod kafram.

2 Susun e dab da gingad ko magawon ni ma yib yu ngiyal’ nga lan e mabgol rodad. Yugu ra ke sum e magawon u lan e mabgol rodad, ma gathi aram e be yip’ fan ni ke kireb fare mabgol. Bay yu wu’ e mabgol nib gel e magawon ni ur mada’naged, machane ke yag ni ngar pirieged rogon ni ngar gelnaged e tha’ u thilrad me fel’ e mabgol rorad bayay. Uw rogon?

NGAM CHUGUR NGAK GOT NGE EN MABGOL ROM

3, 4. Mang e rayog ni nge buch yu ngiyal’ u lan reb e mabgol?

3 Fagali cha’ ni kar mabgolgow e ba thil rarogorow. Ba thil e tin yow baadag nge tin dubrow. Kub thil rogon ni yow ma lem nge rogon ni yow ma rin’ boch ban’en. Ku rayog nib thil rogon e chugol nni tay ngorow ara yalen ni kar bow riy. Ere ba t’uf e tayim nge athamgil ya nge yag nra nangew yow nib fel’ rogon miki bagayow me nang fan laniyan’ bagayow.

4 Ra n’uw nap’an ni ke mabgol l’agruw ni’, ma rayog ni ngar parew nra bagayow ma be rin’ e tirok ban’en, me munmun ma aram me palog thilrow. Faanra buch e re n’ey, ma rayog ni nge m’ug ni fa wu’ i mabgol e gowa ra bagayow ma be par rok. Ere mang e ra ayuwegrow ni nge chugur bayay e tha’ u thilrow?

Faanra nge fel’ e mabgol rok l’agruw ni’ mab t’uf ni ngar folgow ko fonow u Bible

5. (a) Mang e ra ayuweg reb e Kristiano ni nge chugur e tha’ u thilrow e en mabgol rok? (b) Uw rogon nsusun e ngad lemnaged e mabgol nrogon nib puluw ko Hebrews 13:4?

5 Ke pi’ Jehovah e fonow nib manigil nrayog ni nge ayuwegmew e en mabgol rom ni ngam chugurgow ngak miki chugur e tha’ u thilmew. (Psalm 25:4; Isaiah 48:17, 18) Be gaar: “Mabgol e urngin e girdi’ ni nge ta’ fan.” (Hebrews 13:4) Faanra ba ga’ fan ban’en u wan’um mab t’uf rom, ma aram e ga ra tayfan. Ga ra ayuweg ma dab mu darifannag. Ku aram rogon ni baadag Jehovah ni ngad lemnaged e mabgol.

T’UFEG ROM NGAK JEHOVAH E RAYOG NI NGE AYUWEG E MABGOL ROM

6. Mang e be yog e Matthew 19:4-6 ngodad u murung’agen rogon e mabgol u wan’ Jehovah?

6 Jehovah e ir e sunmiy e bin som’on e mabgol. Jesus ni Fak e yog ni gaar: “Mogned, dawor mbeeged e pi thin ni baaray u lan e babyor nib thothup ni gaar, Som’on ko tabolngin e sunumiyrow e en ni Tasunumiy ni bagayow e be’ nib pumoon ma bagayow e be’ ni ppin? Me gaar, Ereray fan nra digey e pumoon e chitamangin nge chitiningin ngar pirew leengin, mi yow par ni kar taab girdi’gow. Ya aram e gathi ku yow ba ruw ni girdi’, ya kar taab girdi’gow. Ere thingari dabi dareg e girdi’ e gali cha’ ni Got e ke chagiyrow.” (Matthew 19:4-6) Ka aram ko som’on me sunmiy Jehovah e mabgol ni ban’en ni nge par ndabi kireb. Baadag ni nge par chon e tabinaw nib chugur e tha’ u thilrad, ma yad be felfelan’ ko tin yad be rin’ u taabang.

7. Uw rogon ni nge gelnag e piin mabgol e tha’ ko mabgol rorad?

7 Machane ngiyal’ ney e boor e mabgol nib gel e mochuch ni yad ma tay ni ke thil ko kafram. Yu ngiyal’ e bochan nrib gel e mochuch ni yad be tay ma aram me mulan’rad, ya yad be lemnag ndabkiyog ni nge fel’ e mabgol rorad. Machane faan gad ra nang rogon ni ma lemnag Jehovah e mabgol, ma aram e n’en nrayog ni nge ayuwegdad.​—1 John 5:3.

8, 9. (a) Mingiyal’ e susun ni ngad folgad ko fonow rok Jehovah u murung’agen e mabgol? (b) Uw rogon ni ngad daged nib ga’ fan e mabgol rodad u wan’dad?

8 Fonow rok Jehovah e gubin ngiyal’ nra yib angin ngodad. Ba tamilang ko n’en kad weliyed ni be fonownagdad ni be gaar: “Mabgol e urngin e girdi’ ni nge ta’ fan.” (Hebrews 13:4; Eklesiastes 5:4) Ere faan gad ra fol u rogon ni be pow’iydad Jehovah ngki mada’ ko ngiyal’ nib mo’maw’, ma aram e rayog ni nge yib angin ngodad.​—1 Thessalonika 1:3; Hebrews 6:10.

9 Bochan nib ga’ fan e mabgol rodad u wan’dad, ma aram fan ndubdad ni ngad rin’ed ara dogned ban’en nrayog ni nge kirebnag e mabgol rodad. N’en ni gad baadag ni ngad rin’ed e aram e ngad gelnaged e tha’ u thildad e en mabgol rodad. Uw rogon ni ngad rin’ed e re n’ey?

MU TAYFAN E MABGOL ROM U DAKEN E THIN NGE NGONGOL ROM

10, 11. (a) Mang reb e magawon nib ga’ ni ma sum u lan boch e mabgol? (b) Mang nib ga’ fan rogon ni gad ma non ngak e en mabgol rodad?

10 Boor e kanawo’ nrayog ni nge amithnag be’ laniyan’ e en mabgol rok riy. Gad manang ni piin Kristiano e susun e dariy ba ngiyal’ ni ngar lied e en mabgol rorad ara ra gafgownaged e en mabgol rorad. Yugu aram rogon ma rayog ni ngad amithnaged lanin’rad ko thin rodad. Thin e rayog ni nge mang reb e talin e cham. I yog be’ nib pin ni gaar: “Pumoon rog e ma lieg ko thin. Gubin ngiyal’ ni ma gaar ngog ‘Ga be magawonnageg!’ ma ‘Dariy fam!’ Pi thin ney e der ma bech dowag riy, machane ma par u lanin’ug ni bod bangi fath ndabi chuw.” Ku bay reb i figirngiy ni yog ni ppin rok e gubin ngiyal’ ni ma darifannag ko thin ni ma yog ngak, ma yugu ra par ma be yog e thin nib kireb ngak ni bochan e nge kirebnag laniyan’. I yog ni gaar: “Thin ni ma yog ngog e dabiyog ni nggog u fithik’ e girdi’ nib fel’ e ngongol rorad. Aram fan ndabiyog ni nggu non ngak, maku aram fan ni gu ma par u tabon e maruwel nge n’uw e nep’. Kab fel’ ni nggu par u rom ko bin ni nggub nga tabinaw.” Ngiyal’ ney e thin nib kireb nra amithnag lanin’uy e ir e ba ga’ ni ma yog e girdi’.

11 Faanra i par ba wu’ e mabgol ni yugu yow be yog e thin nib kireb ngorow, ma re n’ey e rayog ni nge amithnag lanin’row nib mo’maw’ ni nge chuw. Ba tamilang ni gathi aram rogon e ngongol ni baadag Jehovah ni nga i dag ba wu’ e mabgol ngorow. Machane rayog ni ngam amithnag laniyan’ e en mabgol rom ndamur nang. Sana ga be lemnag ni gab gol ngak, machane uw rogon e lem rok? Faanra ka mog ban’en ni ke amithnag laniyan’ e en mabgol rom, ma gur, ra m’agan’um ngay ni ngam thilyeg rogon ni ga ma non ngak, fa?​—Galatia 5:15; mu beeg e Efesus 4:31.

12. Mang e rayog ni nge buch ko tha’ u thilin be’ nib mabgol nge Jehovah?

12 Ba ga’ fan u wan’ Jehovah rogon ni ga ma non ko en mabgol rom ndemtrug ko nap’an ni gimew bay u fithik’ e girdi’ ni yoor ara nap’an ni yigoo gimew. (Mu beeg e 1 Peter 3:7.) Be puguran e James 1:26 ngodad ni gaar: “Ra be finey be’ ni be liyor ngak Got ma faanra der yog rok ni nge gagiyegnag bolowthen nge siy ki yog e tin nib kireb, ma liyor ni be tay ngak Got e mm’ay fan, ma aram e ir e be bannag ir.”

13. Mang yugu reb e kanawo’ nrayog ni nge kirebnag be’ laniyan’ e en mabgol rok riy?

13 Ku bay yugu boch e kanawo’ nsusun e nge bagayow fa wu’ i mabgol me lemnag laniyan’ bagayow riy. Bod nra uw rogon u wan’ e en mabgol rom ni faanra boor e tayim ni gimew ma chag yugu be’ u taabang ni gathi mabgol rom? Yugu aram rogon ndariy ban’en nib kireb ni gimew be rin’ ya sana kemus ni gimew be yan ko machib u taabang ara ga be ayuweg ko magawon rok, machane gur, ra amith laniyan’ e en mabgol rom ko re n’ey, fa? Reb i leengiy ni Kristiano e gaar: “Gu ra guy e pumoon rog ni yugu yow be sabethin reb e walag nib pin u lan e ulung, ma ma amithnag lanin’ug. Gu ma lemnag ni gowa dariy fag.”

14. (a) Mang reb e ban’en nib riyul’ ni be yog e Genesis 2:24? (b) Mang e susun ni nge bagadad me fith ir riy?

14 Gadad e piin Kristiano e bay boch ban’en nib milfan ngodad ni ngad rin’ed ni fan ngak e gallabthir rodad nge pi walag u lan e ulung rodad. Machane nap’an ni gad ra un ko mabgol, ma en th’abi ga’ fan ni ngad rin’ed boch ban’en ni fan ngak e aram e en mabgol rodad. Ke yog Jehovah ni be’ ni figirngiy e “nge yan i chag ngak e ppin rok.” (Genesis 2:24) Susun ni ngari ga’ fan u wan’dad rogon laniyan’ e en mabgol rodad. Mu fithem ni nge lungum: ‘Gu ma t’ufeg en mabgol rog, ma gu ma ayuweg, ma gu ma tay ba ngiyal’ ni fan ngak, fa?’

15. Mang fan ni piin Kristiano ni yad ba mabgol e susun e ngar guyed rogon ni yugu dabi pag rogon ni ngaur chaggad be’ ni gathi mabgol rorad?

15 Faanra yigi pag rogon ni ud chaggad ngak be’ ni gathi mabgol rodad, ma rayog ni nge sum e magawon u lan e mabgol rodad. Rayog ni nge munmun ma gad adag facha’ ni gathi mabgol rodad. (Matthew 5:28) Re lem ney e rayog ni nge gel me k’aringem ni ngam rin’ ban’en nra kirebnag e mabgol rom.

PIIN “MABGOL E THINGARI BAGAYAD MI I PAR NIB YUL’YUL’ NGAK BAGAYAD”

16. Mang e be tay e Bible chilen u murung’agen e mabgol?

16 Tomuren ni yog e Bible ni gaar: “Mabgol e urngin e girdi’ ni nge ta’ fan,” miki ulul ngay ni gaar: “Pumoon nge ppin ni kar uned ko mabgol e thingari bagayad mi i par nib yul’yul’ ngak bagayad. Ya ra gechignag Got e pi arorad ni be ngongliy e ngongol ko darngal nge piin ni yad be par e girdi’ ni gathi mabgol rorad.” (Hebrews 13:4; Proverbs 5:18) Uw rogon ni ngad daged ni gad be tayfan e tha’ u thildad e en mabgol rodad ma darud rin’ed ban’en nra kirebnag?

17. (a) Uw rogon u wan’ boor e girdi’ e ngiyal’ ney ni nge par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok? (b) Susun ni nge uw rogon u wan’ e piin Kristiano ni nge par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok?

17 Bay boch e girdi’ e ngiyal’ ney ni yad ma lemnag ndariy ban’en nib kireb riy ni faanra dab ra yul’yul’gad ko en mabgol rorad. Dab da paged gadad ni nge af e biney e lem ngodad. Kari tamilangnag Jehovah ni ma fanenikan e ngongol ndarngal nge be’ ni yow be par be’ ni gathi mabgol rok. (Mu beeg e Roma 12:9; Hebrews 10:31; 12:29) Faan gad ra par be’ ni gathi mabgol rodad, ma aram e gad be darifannag e mabgol rodad. Gad ra rin’ ban’en ni aray rogon, ma aram e gad be dag ndarud ted fan e motochiyel rok Jehovah, maku gad ra kirebnag e tha’ u thildad. Ere thingar da siyeged ndab da rin’ed ban’en nra waliydad ni ngad pared be’ ni gathi mabgol rodad. Re n’ey e ba muun ngay ndab ud lemnaged boch ban’en nde yalen u murung’agen be’.​—Job 31:1.

18. (a) Mang fan ni faanra par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok ma taareb rogon ko bin nge liyor nga boch e got ni googsur? (b) Uw rogon u wan’ Jehovah ni faanra par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok?

18 Kakrom u nap’an ni immoy piyu Israel u tan fare Motochiyel rok Moses e faanra par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok ma aram e ke rin’ reb e denen nrib ubchiya’, ya taareb rogon ko bin nge liyor nga boch e got ni googsur. Faanra rin’ be’ reb e gal denen ney ma aram e yira li’ nge yim’. (Levitikus 20:2, 10) Ere uw rogon ni faanra par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok ma taareb rogon ko bin nge liyor nga boch e got ni googsur? Faanra un be’ nu Israel ko liyor nga boch e got ni googsur, ma aram e de tay u gil’ e n’en ke micheg ngak Jehovah ni aram e nge par nib yul’yul’ ngak. Ku arrogon ni faan yow ra par be’ ni gathi mabgol rok, ma aram e ku de tay u gil’ e n’en ke micheg ngak e en mabgol rok ni aram e nge par nib yul’yul’ ngak. (Exodus 19:5, 6; Deuteronomy 5:9; mu beeg e Malaki 2:14.) Ere ba tamilang ni kakrom e faanra par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok, ma aram e ke rin’ reb e denen nib ubchiya’ u p’eowchen Jehovah.

19. Mang e rayog ni nge ayuwegdad ni nge dab da pared be’ ni gathi mabgol rodad?

19 Uw rogon e ngiyal’ ney? Yugu aram rogon nda kud moyed u tan fare Motochiyel rok Moses, machane ka dawori thil e motochiyel rok Jehovah u murung’agen be’ ni kar parew be’ ni gathi mabgol rok. Ere dariy ba ngiyal’ ni nge dab kud yul’yul’gad ngak e en mabgol rodad, ni bod rogon ndariy ba ngiyal’ ni gad ra liyor nga boch e got ni googsur. (Psalm 51:1, 4; Kolose 3:5) Ya faan gad ra rin’ ban’en ni aray rogon, ma aram e kad darifannaged e mabgol rodad nge Jehovah ni Got rodad.​—Mu guy Yugu Boch e Thin 26.

ROGON NI NGAM GELNAG E THA’ U THILMEW E EN MABGOL ROM

20. Uw rogon nrayog ni nge yib angin e gonop nga lan e mabgol?

20 Uw rogon ni ngam gelnag e tha’ u thilmew e en mabgol rom? Be gaar e Thin rok Got: “Tabinaw e nni toy nga daken e def ni gonop nge tamilangan’.” (Proverbs 24:3, BT) Rayog ni nge par e tabinaw ndakuriy e pagan’ riy maku de fel’ rogon e par riy. Maku reb e rayog ni nge par ni aram bang ni yira pirieg e pagan’ riy, ma kub fel’ rogon e par riy. Re n’ey e ku taareb rogon ko mabgol. Be’ nib gonop e ra guy rogon ni nge par e mabgol rok ni bay e pagan’ riy, mab fel’ rogon, maku bay e felfelan’ riy.

21. Uw rogon nrayog ni nge gelnag e tamilangan’ e tha’ u thilin e mabgol?

21 Ku be weliy e Bible murung’agen e re tabinaw nem ni be gaar: “Ra bay e llowan’ riy, ma pi singgil e bay e pi n’en nib t’uf ma ba tolang puluwon mab gamog riy.” (Proverbs 24:4, BT) N’en kam fil u lan e Thin rok Got e rayog ni nge mon’ognag e tha’ u thilmew e en mabgol rom. (Roma 12:2; Filippi 1:9) Nap’an ni gimew be beeg e en mabgol rom e Bible nge pi babyor rodad nib puluw e thin riy ko Bible, mi gimew weliy rogon nrayog ni ngam folgow ko n’en ni gimew be fil. Mu lemnagew boch e kanawo’ nrayog ni ngam dagew e t’ufeg nge tayfan riy ngomew, nge rogon ni ngkum golgow ngomew, ma ra bigimew ma be dag ni be lemnag bigimew. Mog ngak Jehovah ni nge ayuwegem nge yag nim maruweliy boch e fel’ngin nra gelnag e tha’ u thilmew e en mabgol rom, miki gelnag e t’ufeg u thilmew.​—Proverbs 15:16, 17; 1 Peter 1:7.

Mu taga’ nga rogon ni ma pow’iyey Jehovah u nap’an e fol Bible ni tabinaw

22. Mang fan nsusun e ngad t’ufeged ma gad tayfan e en mabgol rodad?

22 Susun ni ngad rin’ed urngin ban’en nrayog rodad ni ngad t’ufeged ma gad tayfan e en mabgol rodad. Gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e rayog ni nge gel e t’ufeg nge tha’ u thilin e mabgol rodad. Bin th’abi ga’ fan riy e gad ra felfelan’nag Jehovah.​—Psalm 147:11; Roma 12:10.