1-3. (a) Mang fan nri magawon laniyan’ apostal Paul u nap’an ni yan nga Athens? (b) Mang e rayog ni ngad filed ni faan gad ra fil murung’agen e n’en ni rin’ Paul?

 KARI magawon laniyan’ Paul. Ke yan nga Athens ni bay u Greece ni aram e gin ni i fil Socrates, nge Plato, nge Aristotle boch ban’en riy ko girdi’. Girdi’ u rom e ri yad ba m’ing ko teliw. Boor e got ni yad ma liyor ngay, ere gubin yang ni i yan riy ni bay e liyos riy. Ba sug e pi liyos nem u lan e pi tempel, nge yungi n’en ma muulung e girdi’ ni yoor ngay, ngu daken e kanawo’. Manang Paul rogon e meybil ko liyos u wan’ Jehovah ni ir e bin riyul’ e Got. (Ex. 20:4, 5) Ku taareb rogon e lem ko re apostal ney ngak Jehovah, ya ba fanenikan e liyos!

² Ri gin Paul u nap’an ni yan nga bangi ban’en ni ma muulung e girdi’ ngay. Boor e liyos ni yaan fare got ni Hermes fithingan nib k’af ko lel’uch ni ngal u tooben e gin yima yan riy nga lan e gin’em. Boor yungi ban’en ni kan ngongliy rogon ni ma liyor e girdi’ riy u rom. Ere uw rogon nra machibnag e re apostal ney e pi girdi’ ney ni yad ma meybil nga boor e liyos? Gur, ra par nib gapas, me dag e tayfan ngorad, me gay ban’en nib taareban’rad ngay nrayog ni nge weliy murung’agen, fa? Ma gur, bay be’ nrayog ni nge ayuweg ni nge gay e bin riyul’ e Got me pirieg, fa?

³ Rogon e welthin ni tay Paul ko pi pumoon nu Athens ni yima yog ni yad ba llowan’ nrogon ni bay ko Acts 17:22-31 e rayog ni ngari mich u wan’uy, miki weliy u fithik’ e gonop, nge tamilangan’. Faan gad ra fil murung’agen e n’en ni rin’ Paul, ma boor ban’en nrayog ni ngad filed u murung’agen rogon ni ngad gayed ban’en nra taareban’dad e girdi’ ngay nrayog ni ngad weliyed murung’agen, ma gad ayuweg e piin yad be motoyil ngodad ni ngar fal’eged i lemnag boch ban’en.

4, 5. Uw e i machib Paul riy u Athens, ma ba miti mang girdi’ e i machibnagrad?

⁴ I yan Paul nga Athens u nap’an e yay ni l’agruw e milekag ni tay ni be machib u bang ko duw ni 50 C.E. a Nap’an ni be sonnag Silas nge Timothy ni ngar bow u Berea, ma aram me tabab ni ngar “luaged piyu Israel e thin [“ayuwegrad ni ngar fal’eged i lemnag e tin yad manang,” NW] u lan tafen e  muulung” ni bod ni ka ma rin’. Ki yan i machib “nga bangi n’en ni ma muulung e girdi’ ngay,” ya nge yag ni non ngak e piin gathi yad e Jew ni yad ma par u Athens. (Acts 17:17) Rib ga’ yang e gin’em ni ma muulung e girdi’ ngay, mab chugur nga bochi burey ni yima yog ni Acropolis. Gathi kemus ni ma chuw’iy e girdi’ boch ban’en u rom ara ngar pied boch ban’en ni chuway’, ya ku aram e re tagil’ e muulung nth’abi ga’ fan ni bay u lan e re mach nem. Be yog ba ken e babyor ni ireray e gin ma mada’ girdien e siyobay ngay, nge girdien e am, nge piin yima yog ni yad ba llowan’, nge pi tayol. Baadag e girdi’ nu Athens ni yad ma muulung ngaram ngaur weliyed murung’agen boch ban’en ni ma weliy e girdi’ ni yima yog ni yad ba llowan’.

⁵ De mom ngak Paul ni nge micheg boch ban’en nga laniyan’ e girdi’ u rom. Ya bay boch e girdi’ u rom ni i non ngorad ni yad girdien e pi Epikurean nge Stoik nra bagayad ma rogon e pi n’en nib mich u wan’. b Pi Epikurean e ba mich u wan’rad ni gubin ban’en nib fos ni yigi sum rok. Baaray e n’en nib mich u wan’rad: Dariy rogon ni ngan rus ngak Got. Ra nim’ ma dab kun thamiy e amith. Rayog ni ngan rin’ e tin nib fel’. Ma rayog ni ngan athamgiliy e tin nib kireb. Ma pi Stoik e ba mich u wan’rad nib ga’ fan ni nge yag e tamilangan’ nge nang fan ngodad. Gal ulung i girdi’ ney e de mich u wan’rad e fos ko yam’ ni ma machibnag pi gachalpen Kristus. Ere ba tamilang nrib thil e michan’ rorad ko tin riyul’ nib mich u wan’ e piin Kristiano, maku ir e be machibnag Paul murung’agen.

6, 7. Uw rogon e pi n’en ni i machibnag Paul u wan’ e piin yima yog ni yad ba llowan’ u Greece? Uw rogon u wan’ boch e girdi’ e pi n’en gad ma machibnag e ngiyal’ ney?

⁶ Uw rogon e pi n’en ni i machibnag Paul u wan’ e piin yima yog ni yad ba llowan’ u Greece? Bay boch i yad ni fanay bbugithin ni be yip’ fan ‘be’ nde nang ban’en’ ara “be’ ni ma feng e awoch u but’.” (Mu guy e study note ko Acts 17:18, nwtsty.) Baaray e n’en ni yog be’ ni boor ban’en u murung’agen e Bible ni manang u murung’agen e re bugithin ney ni Greek ni gaar: “Som’on e un fanay e re bugithin ney u nap’an ni yibe weliy murung’agen bochi arche’ ni be yan i k’ad wom’engin e grain ni ke mul nga but’, me boch nga tomuren mu un fanay u nap’an ni yibe weliy murung’agen e piin yad ma feng chubngen e ggan nge boch ban’en ni ke mul nga but’ ko gin ma muulung e girdi’ ngay. Miki yan i boch nga tomuren mu un fanay nib fanathin ni nge yip’ fan be’ ni ma kunuy e thin ni murung’agen boch ban’en nib thilthil, nib ga’ ni be’ ndabiyog ni nge nang fan e pi thin nem nib fel’ rogon.” Ere be yog e pi pumoon nem ndariy ban’en ni manang Paul, ma kemus ni be sul u daken boch e thin ni ke rung’ag ko girdi’. Machane de mulan’ Paul ni bochan e biney e ngachal nib kireb ni un pining ngak.

⁷ Ku arrogon e ngiyal’ ney. Gadad e Pi Mich Rok Jehovah e kub ga’ ni yima pining boch e ngachal nib kireb ngodad ni bochan e pi n’en ke michan’dad ngay ni bay u Bible. Bod ni bay boch e sensey ni yad ma yog nriyul’ fare machib ni ke sum e girdi’ ko gamanman, ma faanra gur be’ ni gab llowan’ ma  thingari mich e re machib nem u wan’um. Ere yad ma lemnag ni piin nde mich e re machib ney u wan’rad e dariy ban’en ni yad manang. Baadag e pi girdi’ ney ni nge lemnag e girdi’ ndariy ban’en ni gad manang ni bochan e gad ma fil ko girdi’ e n’en be yog e Bible, ma gad ma dag e mich riy ni bay e En Tasunmiy ni ke ngongliy gubin ban’en. Yugu aram rogon ma der mulan’dad. Ya darud rusgad ni ngad weliyed nib mich u wan’dad ni pi n’en nib fos ni bay u fayleng e Jehovah Got e Ir e Ke Sunmiy.​—Rev. 4:11.

 8. (a) Mang e rin’ boch e girdi’ nrung’aged e n’en ni i machibnag Paul? (b) Mang e rayog ni be yip’ fan fapi thin ni be yog ni kan fek Paul nga lan e muulung u tafen e pufthin ni Areopagus fithingan? (Mu guy e footnote.)

⁸ Bay boch e girdi’ nrung’aged e n’en ni i machibnag Paul ko fagi n’en ma muulung e girdi’ ngay nib thil e n’en nrin’ed. I lungurad u wan’rad: “Gowa be weliy murung’agen yugu boch e kan u boch e nam.” (Acts 17:18) Faanra be weliy Paul murung’agen yugu boch e got nib beech ngak piyu Athens ma bay e riya’ riy. Boor e duw u m’on riy maku ireray e n’en nog ni rin’ Socrates ni be’ ni yima yog nib llowan’. Bochan e re n’ey nge ku boch ban’en, ma aram min fek nga tagil’ e puf oloboch ni ngan pufthinnag min dugliy ni nge yim’. Ere dab da gingad ngay ni aram fan nni fek Paul nga lan e muulung u tafen e pufthin ni Areopagus fithingan, mi nog ngak ni nge weliy fan e pi thin nem ni be machibnag ni kab beech ngak piyu Athens. c Uw rogon ni nge machibnag Paul e girdi’ ndar nanged e thin ni bay u lan fare Babyor nib Thothup?

9-11. (a) Uw rogon ni guy Paul rogon ni nge taareban’rad e piin be non ngorad? (b) Uw rogon nrayog ni ngad folwokgad rok Paul u nap’an ni gad be machib?

⁹ Dab mu pagtalin ni kari magawon laniyan’ Paul nga urngin e liyos ni ke guy ko gin’em. Machane i par nib gapas ma de yog ngorad nib kireb e meybil ko liyos. I guy rogon ni nge k’aringrad ni nge m’agan’rad ko n’en be yog ni aram e tabab i weliy murung’agen ban’en nrayog ni nge taareban’rad ngay. I gaar: “Gimed e pumoon nu Athens! Kug guy nri gimed be ta’ fan boch e kan.” (Acts 17:22) Ere bod ni be gaar Paul ngorad, ‘Kug guy nri gimed ba m’ing ko teliw.’ Mab gonop Paul ni yog ngorad nib fel’ e re n’em ni yad ba m’ing ko teliw rorad. Manang ni bay boch e girdi’ ni ke mich boch e machib nde riyul’ u wan’rad ni yad boch e girdi’ ni yad ba manigil, ma yad baadag ni ngar nanged e tin riyul’. Bin riyul’ riy e manang Paul ni mus ngak ma immoy ba ngiyal’ ‘nde mich Kristus u wan’ ma de nang e n’en be rin’.’​—1 Tim. 1:13.

 ¹⁰ Bin migid e yog Paul ni bay ban’en ni ke guy ni be micheg ni piyu Athens e ri yad ba m’ing ko teliw. Ke guy ba altar ni fan “ngak ba kan nda nnang!” Be yog ba ken e babyor “nib ga’ ni ma ngongliy yu Greece nge yugu boch e girdi’ boch e altar ni fan ngak ‘boch e kan ndan nang.’ Yad ma rin’ e re n’ey ni bochan e yad be magar nri chey ma bay yugu reb e got nga bang ndarur liyorgad ngak, ma ra damumuw.” Re altar ney e be dag nib mich u wan’ piyu Athens ni bay yugu reb e Got nga bang ndar nanged. Ere fanay Paul e re altar ney ni nge tabab i weliy fare thin nib fel’ ni be machibnag. I weliy ni gaar: “Re kan nem nda mu nanged ma gimed be meybil ngak e ereram fare Got ni nggu weliy murung’agen e chiney ngomed.” (Acts 17:23) I non Paul u fithik’ e gonop machane ba manging’ e thin ni yog. Der machibnag murung’agen yugu reb e got nib beech ni bod rogon ni be yog boch e girdi’. Ya be weliy murung’agen fare Got ndar nanged ni aram e bin riyul’ e Got.

¹¹ Uw rogon nrayog ni ngad folwokgad rok Paul u nap’an ni gad be machib? Faanra ud fal’eged i yaliy e pi n’en bay u toobdad ma rayog ni ngad guyed ni faen gad be machibnag e ba m’ing ko teliw rok nsana bochan e be fanay ban’en ni bay rogon ko teliw ara bay boch ban’en u wuru’ e naun rok ni bay rogon ko teliw. Rayog ni nge lungudad: ‘Gu be guy ni gur be’ ni gab  m’ing ko teliw. Gu be athapeg ni nggu nonow be’ nib m’ing ko teliw.’ Faan gad ra dag ni gad be lemnag e n’en nib mich u wan’ facha’, ma dabisiy nrayog ni ngad pirieged ban’en nra taareban’dad ngay ma gad weliy u taabang. Dab mu pagtalin ndubdad ni ngad turguyed rarogon yugu boch e girdi’ u wan’dad ni be yan u rogon e pi n’en nib mich u wan’rad. Boor e walag kafram nib mich u wan’rad boch e machib nde riyul’.

12. Uw rogon ni thilyeg Paul rogon e machib ni i tay ya nge m’ag ko piin yad be motoyil ngak?

¹² Gur, rayog ni nge ulul Paul i machibnag ngak fapi pumoon nu Athens murung’agen ban’en nib taareban’rad ngay, fa? Manang ni piin yad be motoyil ngak e kan skulnagrad ko llowan’ rok piyu Greece, machane dar nanged e n’en bay u lan fare Babyor nib Thothup. Ere bay in e kanawo’ ni thilyeg rogon e machib ni i tay riy ya nge m’ag ngorad. Som’on e weliy murung’agen ban’en ni bay u Bible nder yog e gin ke fek riy u lan fare Babyor nib Thothup. Bin migid e ayuwegrad ni ngar nanged ni manang rogon lanin’rad ma taareb rogorad, ni aram e bay yu ngiyal’ ni i fanay fa gal bugithin ni “bagadad” nge “gadad.” Ma bin dalip e sul u daken e thin ni bay u lan yu ken e babyor ni ke yoloy yu Greece ni nge dag ni bay boch ban’en ni be fil ngorad ni bay u lan e pi babyor rorad nem. Ere chiney e ngad weliyed e pi thin nem nib manging’ ni weliy Paul. Mang boch ban’en nib riyul’ mab ga’ fan ni weliy ngorad u murung’agen fare Got nde nang piyu Athens?

13. Mang e weliy Paul u murung’agen rogon ni sum e palpalth’ib? Mang e tamilangnag Paul?

¹³ Got e sunmiy e palpalth’ib. I gaar Paul: “I Got ni ir e sunumiy e fayleng nge urngin ban’en ni ba’ riy, e ir e Somol u tharmiy ngu but’, ma der ma par u lan e tempel ni girdi’ e toy.” d (Acts 17:24) De sum e palpalth’ib ni ir rok, ya bin riyul’ e Got e Ke Sunmiy urngin ban’en. (Ps. 146:6) Ir Somol Nth’abi Tolang u tharmiy ngu fayleng, ma dabi taw nga lan e pi tempel ni girdi’ e ra toyed. Gathi bod Athena nge yugu boch e got nib t’uf ni ngan ngongliy boch e altar nge tempel ni fan ngorad ni ngaun n’ufrad riy. (1 Ki. 8:27) I tamilangnag Paul ni kab gel gelngin e bin riyul’ e Got nga boch e liyos ni ke ngongliy e girdi’ ni bay u lan boch e tempel ni ku girdi’ e ra ngongliyed.​—Isa. 40:18-26.

14. Uw rogon ni tamilangnag Paul nde t’uf ni nge pi’ e girdi’ ban’en ngak Got?

¹⁴ De t’uf ni nge pi’ e girdi’ ban’en ngak Got. Piin yad ma meybil ko liyos e yad ma nunuwnag e pi liyos nem ko mad nib fel’ yaan, ma yad ma fek boch e tow’ath nib tolang puluwon, ara ggan, nge garbod ngar pied ngorad. Yad ma lemnag nib t’uf e pi n’ey ko pi liyos nem! Machane sana bay boch e piin yima yog ni yad ba llowan’ u Greece nib mich u wan’rad nde t’uf ni nge pi’ e  girdi’ ban’en ngak reb e got. Faanra arrogon, ma sana ba puluw u wan’rad fapi thin ni yog Paul ni aram e Got e “dariy ban’en ni nge yognag e girdi’ ngak.” Dariy ban’en nrayog ni nge pi’ e girdi’ ngak e En Ke Sunmiy urngin ban’en! Ya ir e ma pi’ e tin nib t’uf ko girdi’ ni aram e “yafos nge pogofan nge urngin ban’en” nib muun ngay e yal’, nge n’uw, nge but’ nib yong’ol. (Acts 17:25; Gen. 2:7) Ere de t’uf ni nge pi’ e girdi’ ban’en ngak Got, ya Ir e Ma Pi’ urngin ban’en ngorad.

15. Uw rogon ni yal’uweg Paul e n’en ma lemnag piyu Athens ni aram e yad ba tolang ngak e piin gathi yad e girdi’ nu Greece? Mang ban’en nib ga’ fan ni gad ra fil ko n’en ni rin’?

¹⁵ Got e sunmiy e girdi’. Ma lemnag piyu Athens ni yad ba tolang ngak e piin gathi yad e girdi’ nu Greece. Machane be yog e Bible nsusun e dabi tolangan’dad ni bochan e nam rodad ara ramaen dowdad. (Deut. 10:17) Ba salap Paul u rogon ni tamilangnag e re n’ey miki rin’ u fithik’ e gonop. Nap’an ni gaar, “taareb e pumoon ni sunumiy [Got], me sum rok e re moon nem girdien urngin e nam” ma dariy e maruwar riy ni k’aringrad e pi thin ney ni ngar lemgad. (Acts 17:26) Be weliy murung’agen fare thin ni bay ko Genesis ni murung’agen Adam ni chitamangin urngin e girdi’. (Gen. 1:26-28) Bochan ni taabe’ e ke yib gubin e girdi’ rok, ma aram fan ni gubin e girdi’ ni taareb rogorad. Susun e gubin e pi girdi’ nem ni yad ra nang fan e n’en be weliy Paul murung’agen. Bay ban’en nib ga’ fan ni gad ra fil ko n’en ni rin’. Yugu aram rogon ni gad baadag ni ngad gonopgad me puluw rogon ni ngad lemnaged rarogon e girdi’ u nap’an e machib, machane susun e dab da thilyeged e tin riyul’ u Bible ni bochan e nge adag e girdi’ ni ngar motoyilgad ngay.

16. Mang e ba m’agan’ e En Tasunmiy ngay ni fan ko girdi’?

¹⁶ Baadag Got ni nge chugur e girdi’ ngak. Mus ni faanra ke yoor e duw ni ma weliy e pi girdi’ nem ni yima yog ni yad ba llowan’ fan ni bay e girdi’, machane dabiyog ni ngar tamilangnaged nib fel’ rogon ngan nang fan. Machane Paul e ba tamilang rogon ni weliy e n’en nib m’agan’ e En Tasunmiy ngay ni fan ko girdi’ ni aram e “ngar gayed ir, ma sana mi yad pirieg ko ngiyal’  ni yad be gayiy. Machane bin riyul’ riy e dariy bagadad nib mal’af Got rok nga orel.” (Acts 17:27) Ere rayog ni ngan nang fare Got nde nang piyu Athens. Bin riyul’ riy e, de mal’af rok e piin nriyul’ ni yad baadag ni ngar gayed mar filed murung’agen. (Ps. 145:18) Mu tay fanam i yan riy ni fanay Paul fare bugithin ni “bagadad” ni bochan e be uneg ir ngak e piin nib t’uf ni ngar “gayed” Got.

17, 18. Mang fan nsusun e nge adag e girdi’ ni ngar nanged Got? Mang e rayog ni ngad filed u rogon ni weliy Paul ban’en nib taareban’rad e piin be machibnagrad ngay?

¹⁷ Susun e nge adag e girdi’ ni ngar nanged Got. I yog Paul ni bochan Got, ma aram fan ni ‘gadad be mithmith ma gadad ba’.’ Bay boch e piin boor ban’en u murung’agen e Bible ni yad manang ni ka rogned ni be sul Paul u daken fapi thin ni yog Epimenides ni ir be’ ni ma ngongliy e morong’ag ni immoy kakrom maku ir be’ nib ga’ fan ko yalen rok piyu Athens. Ki weliy Paul reb i fan nsusun e nge adag e girdi’ ni ngar nanged Got ni gaar: “Ke yog boch e girdi’ romed ni piin ni yad ma ngongliy e morong’ag ni ke lungurad, Ku er rogon gadad ni gadad pi fak.” (Acts 17:28) Susun e nge chugur e girdi’ ngak Got ni bochan e ir e Chitamangin e bin som’on e pumoon ni ir e ke yib urngin e girdi’ rok. Ba gonop Paul ni sul u daken e thin ni i yoloy boch e girdi’ nu Greece ndabisiy ni yad be tayfan ni bochan e nge weliy murung’agen ban’en nib taareban’rad ngay. e Bay yu ngiyal’ nrayog ni ngad sulod u daken  boch e thin ni bay u lan yu ken e babyor ni ke yoloy boch e girdi’ nib puluw e thin riy ni bod e n’en ni rin’ Paul. Bod ni faan gad ra sul u daken boch e thin ni ke yog be’ ara bay u lan ba ken e babyor ni yima tayfan, ma rayog ni nge ayuweg be’ ni gathi ir reb e Pi Mich ni nge nang e gin ke sum boch e madnom riy ni ma tay e pi yurba’ i teliw googsur.

¹⁸ I weliy Paul boch ban’en u murung’agen Got nib riyul’ ma rib ga’ fan, me thilyeg rogon e n’en be weliy ya nge m’ag ngorad. Mang e baadag ni nge rin’ piyu Athens ko pi thin ney ni ke weliy ngorad nrib ga’ fan? Ka chingiyal’ nem me yog ngorad.

19, 20. (a) Uw rogon ni tamilangnag Paul u fithik’ e gonop nde puluw ni ngan meybil ko liyos ni girdi’ e ke ngongliy? (b) Mang e ba t’uf ni nge rin’ e piin yad be motoyil ngak Paul?

¹⁹ Ke fal’eg Paul rogon ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’ e piin yad be motoyil ngak ni ngar rin’ed ban’en. Nap’an ni be sul u daken e thin ni i yoloy boch e girdi’ nu Greece, me yog ni gaar: “Ere faanra gadad pi fak, ma dab da tafinayniged ni Got e bod e liyos ni kan ngongliy ko gol ara silber ara malang, ni bod rogon ni ke lemnag e piin ni yad ba salap i ngongliy ban’en kar ngongliyed.” (Acts 17:29) Arrogon, faanra Got e sunmiy e girdi’, me ere uw rogon nrayog ni nge taareb rogon ko liyos ni girdi’ e ke ngongliy? Welthin ni tay Paul u fithik’ e gonop e m’ug riy nde puluw ni ngan meybil ko liyos ni girdi’ e ke ngongliy. (Ps. 115:4-8; Isa. 44:9-20) Nap’an ni yog fare thin ni “dab da,” ma sana aram e n’en ni momnag ngorad ni nge m’agan’rad ko fonow rok.

²⁰ I tamilangnag ni bay ban’en nib t’uf ni ngar rin’ed ni gaar: “Got e ke n’ag fan u wan’ e yu ngiyal’ ni ba aram nde nang e girdi’ murung’agen riy [ni ur lemnaged nrayog ni nge fel’ e girdi’ ni yad ma meybil ko liyos u wan’ Got], machane chiney e be yog ngak e girdi’ u gubin yang ni ngar pied keru’rad ko kireb ni yad be rin’.” (Acts 17:30) Rayog ni bay boch i yad nra gingad u nap’an ni yog nib t’uf ni ngar kalgadngan’rad. Machane i tamilangnag ni Got e ke pi’ e yafos ngorad, ere ra yan i tomur ma ir e yad ra weliy ngak rogon ni ur fanayed e yafos rorad. Ba t’uf ni ngar gayed Got, mar filed e tin riyul’ u murung’agen, mar ngongolgad u rogon nib m’agan’ ngay. Ba t’uf ni nge tamilang u wan’ piyu Athens ni meybil ko liyos e reb e denen, mab t’uf ni ngar talgad i rin’ e re n’ey.

21, 22. Mang e yog Paul u tungun e welthin rok? Mang rogon e thin rok ngodad e ngiyal’ ney?

²¹ Baaray e n’en ni yog Paul u tungun e welthin rok ni gaar: “Ke turguy [Got] reb e rran ni ir e nge pufthinnag riy e fayleng ni polo’ nrogon nib mat’aw, ni nge rin’ u daken be’ nib moon ni ir e ke dugliy; ni ke dag e mich ko re bugithin ney ngak urngin e girdi’, ni fan e ke faseg e re moon nem ko yam’!”  (Acts 17:31) Chiney ni kar nanged ni bay yib e Rran ko Pufthin rok Got e kari t’uf ni ngar gayed mar pirieged e bin riyul’ e Got! De yog Paul fithingan e en kan mel’eg ni Nge Pufthinnagrad. Ya yog ban’en u murung’agen ni yira gin ngay ni aram e: Immoy nib girdi’, me yim’, me faseg Got ko yam’!

²² Pi thin nem ni yog u tungun e welthin rok e bay rogon ngodad e ngiyal’ ney. Gad manang ni Jesus Kristus ni kan faseg ko yam’ e ir fare Tapufthin ni ke mel’eg Got. (John 5:22) Ku gad manang ni bbiyu’ e duw n’umngin nap’an fare Rran ko Pufthin, ma dabki n’uw nap’an ma ra tabab. (Rev. 20:4, 6) Darud rusgad ko re Rran nem ya ke tamilang u wan’dad ni aram e ngiyal’ ni yira tow’athnag e piin yad ba yul’yul’. Fos ko yam’ ni tay Jesus Kristus ni aram e bin th’abi fel’ e maang’ang ni buch e aram e n’en ke micheg nra riyul’ e n’en gad be athapeg boch nga m’on!

23. Mang e rin’ e girdi’ u nap’an nrung’aged e welthin rok Paul?

²³ Ba thilthil e n’en ni rin’ e girdi’ u nap’an nrung’aged e welthin rok Paul. Nap’an ni rung’ag boch i yad murung’agen e fos ko yam’, ma aram mar ‘moningnaged.’ Boch i yad e de togopuluw machane dar dugliyed ni ngar kalgadngan’rad me mich Kristus u wan’rad, ya lungurad: “Gamad ba adag ni ngam weliy ngomad murung’agen e re n’ey bayay.” (Acts 17:32) Machane bay in i yad nra motoyilgad, ya be gaar e Bible: “Me un boch e girdi’ ngak me mich Kristus u wun’rad; ni Dionysius bagayad, ni ir reb e girdien fare ulung ni Areopagus fithingan, nge be’ ni ppin ni Damaris fithingan, nge ku boch e girdi’.” (Acts 17:34) Ku arrogon e n’en ma rin’ e girdi’ u nap’an e machib ni gad ma tay. Bay boch i yad nrayog ni ngaur moningnaged gadad, ma boch e sana darur togopuluwgad ngodad machane dubrad ni ngar motoyilgad. Machane gad ma felfelan’ u nap’an nra m’agan’ boch e girdi’ ko fare thin ni murung’agen Gil’ilungun Got me mich Kristus u wan’rad.

24. Mang e rayog ni ngad filed ko welthin ni pi’ Paul u nap’an ni bay u lan e muulung u tafen e pufthin ni Areopagus fithingan?

²⁴ Nap’an ni gad ra lemnag fare welthin ni pi’ Paul, ma boor ban’en nrayog ni ngad filed riy u murung’agen rogon ni ngad weliyed boch ban’en u reb e kanawo’ nra adag e girdi’ ni ngar motoyilgad ngay me mich u wan’rad nriyul’ e tin gad be machibnag. Ku rayog ni ngad filed riy nib t’uf ni ngad gum’an’naged gadad, ma gad gonopiy rogon ni ngad nonad ngak e piin nib mich u wan’rad boch e machib ko teliw ni googsur. Ku baaray ban’en nib ga’ fan nrayog ni ngad filed: Thingar dab da thilyeged e tin riyul’ u Bible ni bochan e nge adag e girdi’ ni ngar motoyilgad ngay. Machane faan gad ra folwok rok apostal Paul, ma rayog ni ngad salapgad i fil ban’en ko girdi’ u nap’an e machib. Maku reb e, piin yad ma yog e thin u lan e ulung e rayog ni ngar salapgad i fil ban’en ko girdi’ u lan e ulung. Aray rogon nrayog ni nge bung rogodad ni ngad ayuweged e girdi’ ni ngar “gayed [Got] . . . mi yad pirieg.”​—Acts 17:27.