Buku yi Mavanga 7:1-60

7  Vayi nkulutu wu zinganga nzambi wunyuvula: “Amomo, madi makiedika?”  Estefanu wunkamba: “Babakala, zikhomba ayi matata, yuwanu! Nzambi yi nkembu, wumonikina tat’itu Abalahami bo kaba ku Mezopotami ava nandi kue zingila ku Harani,  vayi wunkamba: ‘Botuka ku tsi’aku ayi bika matata maku, muingi wenda ku kibuangu yinkuiza kumonisa.’  Ayi nandi wunanguka ku tsi basi Kaldeu ayi wuye zingila ku Harani. Bosi, bo tat’andi kafua, Nzambi wunkamba kiza zingila ku ntoto awuwu benu muidi mu kuzingila bubu.  Vayi nandi kasa mvana ko kuna ni kiuka, mvandi kasa mvana ko ni mua kitini ki ntoto, vayi wunkanikisa ti nandi wunkuiza vua wawu, bosi wala vana wawu kuidi nkun’andi, kheti nandi mu thangu beni kasa ba ko ni muana.  Kubotula kuandi amomo, Nzambi wunkamba ti nkun’andi bala ba zinzenza ku tsi yingana ayi basi tsi beni, bala bakitula mimvika* ayi bala kuba tovula mu 400 di mimvu.  ‘Ayi minu yala fundisa dikabu beni diala kuba kitula mimvika,’ butubila Nzambi, ‘bosi bawu bala nanguka kuna ayi bala kumbuongimina va kibuangu akiki.’  “Mvandi wuvanga yandi luwawanu lu kuzengisa nyitu yi kibakala ayi Abalahami wuyiza ba tata yi Isaki, bosi nandi wuzenga nyitu’andi yi kibakala mu kilumbu ki nana. Ayi Isaki wuyiza buta Yakobi, mu Yakobi muawu muyizila 12 di zimfumu zi makanda.  Vayi mu kibila ki kiphala, zikhomba zi Yozefi bansumbisa ku Ngipiti. Vayi Nzambi kasa kunkuekula ko, 10  ayi nandi wumvukisa mu ziphasi ziandi zioso. Wumvana lunungu ayi nduenga va ntuala Falawo ntinu wu Ngipiti. Ayi ntinu awowo, wumbieka mfumu yi Ngipiti ayi wuntula muingi kayadila nzo’andi yoso. 11  Bosi vayiza ba nzala* yiwombo ku Ngipiti ayi ku Kanani. Bukiedika yiba thangu yi ziphasi ayi bakulu bitu basa ba ko ni kiuma muingi kudia. 12  Vayi Yakobi wuyuwa ti ku Ngipiti kuba bidia biwombo, diawu kafidila kuna mu khumbu yitheti bakulu bitu. 13  Mu khumbu yimuadi, Yozefi wuyizabikisa kuidi zikhomba ziandi, ayi Falawo wuyiza zaba dikanda di Yozefi. 14  Mu phila ayoyo, Yozefi wutuma muingi belanda tat’andi Yakobi ayi dikanda diandi dioso. Thalu yoso yiba 75 di batu. 15  Diawu Yakobi kanengumukina ku Ngipiti ayi wufuila kuna, mvandi bakulu bitu bafuila kuna. 16  Bawu baba nata ku Sikeni ayi baba zikila mu dibumbi Abalahami kasumba kuidi bana ba Hamoli ku Sikeni, mu thalu yi zimbongo zi palata. 17  “Bo thangu yaba fikama muingi mambu Nzambi kakanikisa kuidi Abalahami mavangama, dikabu diaba tatamana kubutana ku Ngipiti. 18  Bosi ntinu wunkaka wukhambu zaba ni kiuma mu matedi Yozefi wutona kuyala ku Ngipiti. 19  Nandi wusadila kimfumu kiandi muingi kubalukila dikabu ditu ayi mvandi kutuadisa ziphasi kuidi matata mitu, mu kuba kuika bayekula bana batsombi muingi bawu babika tatamana kuzinga. 20  Mose wubutuka mu thangu beni, ayi nandi wuba muana wu kitoko. Mose wuyonzukila ku nzo matata mandi mu zingonda zitatu. 21  Vayi bo banyekula, muana wu nkietu wu Falawo wunnonga* ayi wunyonzula buka muan’andi. 22  Mu phila ayoyo, Mose wulongukila mu luzabu lu basi Ngipiti. Bukiedika, nandi waba monisanga nduenga mu mambu kaba kolukanga ayi mu mambu kaba vanganga. 23  “Ayi bo kadukisa 40 di mimvu, nandi wubaka makani ma kue tala zikhomba ziandi basi Isaeli. 24  Bo kamona musi Ngipiti waba vangila mambu makhambulu masonga musi Isaeli, nandi wunkakidila ayi mu nganzi wuvonda musi Ngipiti. 25  Nandi kaba muena ti zikhomba ziandi bankuiza visa ti Nzambi be kumfila muingi kaba vukisa, vayi bawu basa visila ko mawu mu phila ayoyo. 26  Mu kilumbu kilanda, nandi wuyenda kuna mu thangu bawu baba nuana, ayi wumeka* kuba sadisa muingi bavutula kithuadi mu kuba kamba: ‘Babakala, benu ka muidi zikhomba. Kibila mbi muidi mu kuvangasana bubi?’ 27  Vayi no wube vangilanga wadi yandi mambi, wununguna Mose ayi wunkamba: ‘Nani be kusola muingi wuba mfundisi ayi ntuadisi va khat’itu? 28  Ngie wuntomba kuphonda dedi bo wuvondidi musi Ngipiti kibedi yono?’ 29  Bo kayuwa mawu, Mose wutina ayi wuyiza ba nzenza ku ntoto Midiani, kuawu kabutila bana buadi. 30  “Ayi bo vavioka 40 di mimvu, mbasi yimonikina Mose ku thandu, mu Mongo Sinai, va mua nti wu zitsendi waba lema mbazu. 31  Bo Mose kamona mawu, wuyituka. Ayi bo katomba kufikama muingi kamona wawu buboti, wuyuwa mbembu yi Yave: 32  ‘Minu yidi Nzambi yi bakulu baku, Nzambi yi Abalahami, yi Isaki ayi yi Yakobi. Mose wutona kutitubuka* ayi kasa bue kuedika ko kutala kuna. 33  Yave wunkamba: ‘Vula zisandalia ziaku, kibila kibuangu ngie widi mu kudiatila, widi ntoto wusemu*. 34  Bukiedika, yimueni ziphasi zi dikabu diama ku Ngipiti, yiyuwidi phila bankuanina ayi yikulukizi kuna muingi kuba kula. Buabu yiza muingi yi kufila ku Ngipiti.’ 35  Mose beni no bawu bamanga, mu kutuba: ‘Nani be kusola muingi kuba mfundisi ayi ntuadisi?’, nandi Nzambi kasola ayi kafila muingi kaba tuadisa ayi kaba vukisa mu nzila mbasi yo yimmonikina mu mua nti wu zitsendi. 36  Nandi wuba basisa kuna, mu kuvanga bidimbu ayi mangitukulu ku Ngipiti, mu ḿbu wubenga ayi mu thandu baviokisa 40 di mimvu. 37  Awowo widi Mose wukamba bana ba Isaeli ti: ‘Nzambi wala musodila va khati zikhomba zinu ḿbikudi widi buka minu.’ 38  Mose wuba va kimueka na dikabu ku thandu, nandi wuba na mbasi yo yiyoluka yandi ku Mongo Sinai ayi wuba na bakulu bitu. Nandi wutambula zithuadusulu zinlongo, zimoyo muingi ka tuvana. 39  Bakulu bitu bamanga kutumukina Mose, banlenza ayi baba tomba kuvutuka ku Ngipiti. 40  Mu kukamba Aloni: ‘Wutu vangila zinzambi muingi ba tutuadisa, kibila tusa zaba ko mambu mbi ma bemonika Mose no wutu botula ku ntoto Ngipiti.’ 41  Diawu bavangila kitumba ki muana ngombi ayi bavana minkhailu va ntuala kitumba beni ayi batona kukuangalala mu kiuma bavangila mu mioko miawu. 42  Kiawu kibila Nzambi kaba tatukila ayi kaba yekudila, muingi bavangila zimbuetila zi diyilu kisalu kinlongo, dedi busonimina mu buku yi Mimbikudi: ‘Benu basi Isaeli, bukiedika kuandi ti kuidi minu muvana makaba ayi minkhailu mu 40 di mimvu muviokisa ku thandu? 43  Ndamba, vayi benu mutelimisa tenda yi nzambi Moloqui ayi mbuetila yi nzambi Refan bitumba bio muvanga muingi kubuongimina. Diawu yibikila muingi ba munata va kivika mu bibuangu biwombo ku Babiloni.’ 44  “Bakulu bitu batelimisa tenda yi kimbangi ku thandu, dedi bo mutu wuyoluka na Mose katumina, mu kutuba ti nandi kafueti kuyivangila dedi bo kamuena. 45  Ayi bakulu bitu batambula yawu kuidi matata mawu, batuala yawu va kimueka na Yosua ku ntoto wu batu ba nza*, bo Nzambi kakukisa va ntuala bakulu bitu. Ayi yawu yitatamana akuku nati mu bilumbu bi Davidi. 46  Nandi wubaka lunungu va mesu ma Nzambi ayi wudinda muingi kabaka luaku lu kutungila Nzambi yi Yakobi nzo. 47  Vayi Salomo, nandi wuyiza tungila Nzambi nzo beni. 48  Kheti bobo, Nzambi Yilutidi Zangama kakalanga ko mu zinzo zivangulu mu mioko mi batu, dedi buntubila ḿbikudi: 49  ‘Diyilu didi kikundu kiama ki kimfumu ayi ntoto kidi kibuangu yintetikanga malu mami. Ntindu mbi nzo munkuiza thungila? Butubidi Yave. Ayi vama mbi yinkuiza vundilanga? 50  Yisi ko minu yivanga biuma bioso abiobio?’ 51  “Benu khutu matu ayi muidi mintima mizibama, benu muisi ko bakubama muingi kubalula mayindu minu, mukikininanga ko muingi phevi yinlongo yi mutuadisa. Momawu bakulu binu bavanga, mawu benu mvinu muidi mu kuvanga. 52  Ḿbikudi mbi bakulu binu bakhambu tuadisa ziphasi? Ngete, bawu bavonda mimbikudi babikula matedi ndizulu yi Mutu Wusonga. Ayi bubu, benu mvindu luidi mimvakudi ayi mimvondi. 53  Benu mutambula minsiku dedi bo zimbasi bazabikisila miawu, vayi kheti bobo, lusa milandakana ko.” 54  Bo bayuwa mambu amomo, mu mintima miawu, bawu badasuka beni ayi batona kukueta menu mu kibila ki nganzi baba mu Estefanu. 55  Vayi nandi bo kaba mu thuadusulu yi phevi yinlongo, wutala ku diyilu, wumona nkembu wu Nzambi ayi wumona Yesu wutelama ku khonzo lubakala lu Nzambi. 56  Ayi wutuba: “Yidi mu kumona diyilu dizibuka ayi Muana Mutu widi wutelama ku khonzo lubakala lu Nzambi.” 57  Mu kibila akiokio, bawu batenduka ayi bazibika makutu mawu ayi va kimueka baboso bayenda kue mbuila. 58  Bosi bambasisa ku nganda divula ayi zimbangi bamvunina mambu, batona kunkuba mamanya. Bawu babika bikhutu biawu bi mbata va malu ma ditoko baba tedilanga Saulu. 59  Bo baba kunkuba mamanya, Estefanu wutuba: “Mfumu Yesu, tambula moyo’ama*.” 60  Bosi wufukama ayi wutenduka mu kutuba: “A Yave, bika kuba vana fotu mu disumu adiodio.” Ayi bo kamana kutuba mawu, wulala mu lufua*.

Footnotes

Voti: “bisadi biawu.”
Voti: “khangi bidia.”
Voti: “wuntota.”
Voti: “wuyedika; wuyelika.”
Voti: “kuzanga; kuthita.”
Voti: “wunlongo.”
Voti: “bapakanu.”
Lit: “phevi’ama.”
Voti: “wumana moyo.”