BINGANGA biwombo bintubanga ti banlongisanga kyedika kitedi Nzambi. Angi masi ko makyedika. Kibila malongi mawombo ma binganga, masudikisanga ko nani Nzambi ayi phila yikyedika yi kumbwongimina. Bwidi tulenda zabila phila yikyedika yi kubwongimina Nzambi? Nafeka Yave wulenda kutusudikila phila yikyedika yi kumbwongimina.

2. Bwidi tulenda longukila phila yikyedika yi kubwongimina Nzambi?

² Yave wutuvana Kibibila mwingi tuzaba phila yikyedika yi kumbwongimina. Bo wunlonguka Kibibila, Yave wala kusadisa kubakula phila yikyedika yi kumbwongimina, kibila nandi nkinza beni ka kuvwanga.—Yesaya 48:17.

3. Mbi Nzambi kantomba tuvanga?

³ Batu bawombo bantubanga ti Nzambi wunkikinanga binganga byoso, vayi masi ko mawu Yesu kalongisa. Nandi wutuba: “Bika sia ti batu bobo beti [tuba]: Mfumu! Mfumu! Ti bawu bela kota mu Kimfumu ki Diyilu, vayi bobo bamvanganga luzolo lu [Tat’ama widi] ku Diyilu.” Nkinza beni kulonguka ayi kuzingila phila yimboti yi kubwongimina Nzambi. Kibila Yesu wutuba ti vasi ko diswasana mu batu bakhambu sadilanga Tat’andi mu bukyedika ayi “bamvanganga mambu mambimbi.”—Matai 7:21-23.

4. Mambu mbi Yesu katuba matedi kuvanga luzolo lu Nzambi?

⁴ Yesu wutuba ti baboso bansadila Nzambi mu bukyedika bala mona zithotolo. Nandi wutuba: “Lukotila va muelo  wufietama bila muelo widi wuyalumuka ayi nzila yinnatanga kunzimbala yidi yinnene, ayi batu bawombo beti kotila muawu. Vayi muelo widi wufietama nzila yi luzingu yidi yifioti ayi batu bafioti kuandi beti kuyibakulanga.” (Matai 7:13, 14) Mwelo wufyetama ove kinganga ki kyedika ki tunata mu nzila yi luzingu lu mvu ka mvu. Mwelo wuyalumuka ove kinganga ki luvunu kilenda tuzimbisa nzila yi luzingu lu mvu ka mvu. Yave kasintomba ko batu bafwa. Diawu Nandi katuvanina lwaku lu kulonguka kyedika mu matedi mbwongimini’andi.—2 Petelo 3:9.

5. Bwidi wulenda zabila batu bambwongiminanga Nzambi mu phila yikyedika?

⁵ Yesu wutuba ti tulenda bakula mimbwongimini mi kyedika mi Nzambi. Phila yimboti yikubazabila, mu kutala buboti mambu bantelanga mana ayi phila banzingilanga. Yesu wutuba: “Luela kuba zabila mu mimbutu miawu”. Wubwe tuba: “Nti wumboti wumbutanga mimbutu mimboti.” (Matai 7:16, 17) Twisintuba ko ti mimbwongimini mi kyedika mi Nzambi basumukanga ko. Vayi bawu bamvaganga mangolo mu kuvanga mambu masulama va meso ma Yave. Diawu twanlonguka bwidi tulenda zabila bambwongiminanga Nzambi mu bukyedika.

6, 7. Mu kibila mbi mimbwongimini mikyedika malongi mawu mambongulwanga mu Kibibila? Bwidi banlandikinanga ntungulu wu Yesu?

⁶ Mimbwongimini mi kyedika banlandakananga malongi ma Kibibila. Kibila Kibibila kintuba: “Masonoko mamo masonimina mu lulendo lu Nzambi, madi mfunu mu longa, mu tubidila, mu ludika ayi longa mu diatila mu busonga, muingi mutu wu Nzambi kaba wuduka ayi kaba wukubama mu vanga mavanga moso mamboti.” (2 Timoteo 3:16, 17) Mvwala Polo wusonikina kwidi baklisto: Bo “lutambula mambu ma Nzambi momo tululonga; lusia matambula banga mambu ma batu ko vayi bukiedika lukikinina ti mawu madi mambu ma Nzambi.” (1 Tesalonika 2:13) Mimbwongimini mi kyedika, malongi mawu mambongulwanga mu Kibibila. Diawu mambu banlonganga malendi ba ko mayindu ove kikhulu ki batu, ni mambu mankaka makhambu ngwizani na Kibibila.

⁷ Mambu moso Yesu kalonga ma bongulu mu Kibibila. (Tanga Yoane 17:17.) Khumbu zimwombo nandi waba tubanga: ‘Masonama.’ (Matai 4:4, 7, 10) Mimbwongimini mi kyedika banlandakananga ntungulu wu Yesu bo malongi mawu mambongulwanga mu Kibibila.

8. Ntungulu mbi Yesu kavana kwidi mimbwongimini mi kyedika?

⁸ Mimbwongimini mi kyedika, Yave to bambwongiminanga. Kibila buku yi Minkunga 83:18 yintuba: “Bika wuba zabikisa ti ngeyo vuidi dizina di Yave; ti ngeyo kaka Nzambi yizangama va ntoto wumvimba.” Yesu waba tomba batu bazaba Nzambi yikyedika, diawu kalongisila batu matedi Nzambi ayi dizina dyandi. (Tanga Yoane 17:6.) Yesu wutuba: “Mfumu Nzambi aku niandi fueti bongimina ayi niandi kaka fueti sadila!” (Matai 4:10) Bisadi bi Nzambi banlandakananga ntungulu wu Yesu. Bawu bambwongiminanga Yave, banzitisanga dizina dyandi mu kusamuna diawu ayi zikhanu zyandi.

9, 10. Bwidi mimbwongimini mi kyedika bammonisinanga luzolo kwidi bankaka?

⁹ Mimbwongimini mi kyedika, badi luzolo lu kyedika mu batu. Yesu wulongisa minlandikini myandi baba luzolo mu bankaka ayi wawu ntungulu banlandakananga. (Tanga Yoane 13:35.) Luzolo badi mu batu, batadilanga ko mu mimvila, mu bikhulu mu busina voti mu buphumbulu. Vayi badi kinthwadi kwidi batu boso ayi ba kimwenanga zikhomba. (Kolosai 3:14) Mawu mamvanganga babika kota mu mimvita mwingi babika kuvondasana. Diawu Kibibila kintubila: “Vawu vava vadi luviakunu lu  bana ba Nzambi ayi bana ba Satana: Woso wukhambu vanganga busonga ayi woso wukhambu zolanga khomb’andi kasi muana Nzambi ko.” Nandi wubwe tuba: “Tuzolasananga beto na beto; bika [ba] banga Kayini, wuba mutu wuphevi yimbimbi wuvonda khomb’andi.”—1 Yoane 3:10-12; 4:20, 21.

¹⁰ Bawu bamvanganga mangolo mwingi kusadisa bankaka mu kuba kabila kyuka kiawu ayi mu kubalonganga dyambu di Nzambi. (Ebeleo 10:24, 25) Kibibila kintuba “tuvanga mamboti kuidi batu boso.”—Ngalatia 6:10.

11. Kibila mbi tufweti kikinina ti Yesu nzila yi kufikimina Nzambi?

¹¹ Mimbwongimini mi kyedika bankikininanga ti Yesu nzila yi kufikimina Nzambi. Diawu Kibibila kintubila: “Phulusu yisi ko mu mutu wunkaka; bila nza yimvimba kuisi ko dizina dinkaka divanu kuidi batu diodi tufueti vukila.” (Mavanga 4: 12) Mu kapu yi 5 mu buku ayiyi tulongukudi ti Yave wufidisa Yesu mwingi kiza kula va kivika ki masumu batu boso bantumamana Nzambi. (Matai 20:28) Diawu Yave kasodila Yesu mwingi kaba Ntinu wala yala ntoto wumvimba. Kiawu kibila tufweti tumimina Yesu dedi buntubila Kibibila mwingi kuntwala tubaka moyo wu mvu ka mvu.—Tanga Yoane 3:36.

12. Kibila mbi Mimbwongimini mi kyedika bakhambu kotilanga mu mambu ma politíca?

¹² Mimbwongimini mi kyedika bakotanga ko mu mambu ma política. Yesu kasa kota ko mu mambu ma política. Bo baba kumfundisa nandi wukamba ntinu Pilatu “Kimfumu kiama kisi ki nza yayi ko.” (Tanga Yoane 18:36.) Mimbwongimini mi kyedika banlandakananga ntungulu wu Yesu mu kukhambu kota mu mambu ma política, diawu badidi bakwikama mu Kintinu ki Nzambi. Kibibila kintuba ti “Kadika mutu katumimina zimfumu” voti badi mu luyalu. (Loma 13:1) Bawu bantumamananga minswa mi tsi yi bankalanga. Vayi ti nswa wukhambulu ngwizani  na minswa mi Nzambi, bawu banlandakananga ntungulu wu bapostolo, bo batuba: “Bulutidi mboti mu tumukina Nzambi vayi bika batu.”—Mavanga 5:29; Malako 12:17.

13. Kibila mbi Mimbwongimini mi kyedika bansamuninanga matedi Kintinu ki Nzambi?

¹³ Mimbwongimini mi kyedika badi lufyatu ti Kintinu ki Nzambi kyala manisa malema moso. Yesu wutuba ti “Nsamu wawu wumboti wu Kimfumu wela longo va nza yimvimba.” (Tanga Matai 24:14.) Vasi ko Ntinu wulenda manisa malema mitu. (Minkunga 146:3) Yesu wutuba tudindanga mu nsambu Kintinu ki Nzambi: ‘Bika Kintinu kiaku kiza. Bika luzolo luaku luvangama va ntoto, banga bu lueti vangimina ku Diyilu.’ (Matai 6:10) Kibibila kibikula Kintinu ki Nzambi kyala tulula mintinu myoso mi nza. Ayi Kintinu ki Nzambi kyala “zinga mvu ka mvu.”—Danieli 2:44.

14. Banani bambwongiminanga Nzambi mu bukyedika?

¹⁴ Bo mazaba phila yibakudila mimbwongimini mi kyedika mi Nzambi; Yindula byuvu abibi: Banani ngye zebi banlandakananga malongi ma Kibibila? Banlonganga bankaka dizina di Nzambi? Bammonisanga luzolo mu bankaka ayi bankikininanga ti mu Yesu twididi phulusu? Banani ngye zebi bakhambu kotanga mu mambu ma Política? Banlonganga ti Kintinu ki Nzambi kyala manisa malema? Bukyetika, Zimbangi zi Yave.—Yesaya 43:10-12.

15. Mbi binkaka fweti vanga mwingi Nzambi kavitika mbwongimini’aku?

¹⁵ Bika to kukikinina ti Nzambi widi. Kibila ziphevi zimbi mvawu bankikininanga ti Nzambi widi, vayi bantumiminanga ko. (Yakobi 2:19) Ngye kutomba Nzambi kavitika mbwongimini’aku, buna fweti vanga mambu kantomba.

16. Kibila mbi tufweti tatukila zimbwongimini zyoso zi binganga bi luvunu?

 ¹⁶ Mwingi Nzambi kavitika mbwongimin’itu, tufweti bika zimbwongimini zi binganga bi luvunu. Mbikudi Yesaya wusonikina: ‘lubotuka va khati’awu, lukivedisa beno lunnatanga bisadulu bi Yave.’ (Yesaya 52:11; 2 Kolinto 6: 17) Diawu tufweti tatukila byuma byoso bitedi mbwongimini yi luvunu.

17, 18. “Babiloni dinneni” muna mbi ayi kibila mbi wufweti botukila kuawu mu thinu?

¹⁷ Kinganga ki luvunu muna mbi? Binganga byoso binlonganga mambu makhambu ngwizani na Nzambi. Kibibila kintedilanga biawu, “Babiloni dinneni.” (Nzaikusu 17:5) Mu kibila mbi? Kibila malongi mawombo ma binganga, ma tonina ku divula di Babiloni bo khuka minlangu yivyoka mu bilumbu bi Nowa. Malongi beni ma tyamuka mu nza yimvimba. Dedi, batu baba zingilanga ku divula di Babiloni baba sambilanga zinzambi zi tatu. Mawu malongi binganga biwombo banlonganga. Diawu bantubilanga ti Nzambi, Yesu ayi phevi yilongo badi batatu mu Nzambi yimweka. Vayi Kibibila kinsudikisa ti vadi Nzambi yimweka yikyedika, dizina dyandi Yave; Yesu nandi mwan’andi ayi Phevi yinlongo, mangolo ma Nzambi. (Yoane 17:3) Batu baba zingilanga ku divula di Babiloni baba kikininanga ti mutu na kufwa wubwe zinganga khonzo yinkaka. Ayi ti mambu mambi kabe vanganga wala vya mbazu ku bulungi. Angi masi ko mawu Kibibila kanlonga.—Tanga Tsudukusu bikuma 14,17 ayi 18 ku tsuka buku.

¹⁸ Nzambi wambelama kutulula binganga byoso biluvunu. (Nzaikusu 18:8) Ngye wummona kibila fweti vangila nswalu mwingi kubika binganga bi luvunu? Yave wuntomba ngye wuvanga mawu mu thinu mwingi wubika bungwa.—Nzaikusu 18:4.

19. Ngye kubotuka mu binganga biluvunu bwidi Yave kala kusakumunina?

 ¹⁹ Bo wala botuka mu binganga bi luvunu mwingi kusadila Yave, bakundi ayi batu bankaka va dikanda balenda kubalukila. Vayi Yave wala kuyamba mu myoko myodi. Wunkwiza ba mvandi wumweka mu mafunda na mafunda ma batu badi mu dikanda di kyedika di Yave badi luzolo. Ayi wala zinga yawu mvu ka mvu ku paladizu va ntoto. (Malako 10:28-30) Ngye kukwikama, bakundi ove badi va dikanda dyaku balenda vitika kulonguka kyedika ki Kibibila.

20. Kibila mbi kubwongimina Nzambi mu phila yikyedika?

²⁰ Nzambi wambelama kubunga batu bamvanganga mambu mambi. (2 Petelo 3:9, 13) Yala ba thangu yi mayangi! Vala ba to phila yimweka yi bwongimina Nzambi. Batu boso bala bwongiminina Yave mu phila kantombilanga. Buawu nkinza beni ngye wubaka makani mu nswalu mwingi wubwongimina Nzambi mu bukyedika..