Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 48

Tatamana kukindama bo Lukuikumunu Luaku Lunthotu

Tatamana kukindama bo Lukuikumunu Luaku Lunthotu

‘Tatamana kukindama mu mambu moso.’—2 TIMO. 4:5.

NKUNGA 123 Tumamana mu Lukuikumunu Thuadusulu yi Nzambi

MAMBU TUANLONGUKA a

1. Mbi binsundula “tutatamana kukindama”? (2 Timoteo 4:5)

 BO tumviokila mu mambu maphasi dedi mo manhongisa ntim’itu, lukuikumunu luitu mu Yave ayi mu kimvuka kiandi lulenda thoto. Buidi tulenda nungina mambu amomo? Tufueti tatamana kukindama mu kuba bakotuka ayi “bakuikama mu kiminu.” (Tanga 2 Timoteo 4:5.) Tuntatamananga kukindama bo tumbanga bavumbama, kuyindula ava kuvanga mambu ayi bo tumvanga mambu mu phila Yave kanyindudilanga. Bo tumvanga mawu tualasa tuadusulu ko mu mayindu mitu.

2. Mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?

2 Mu dilongi dibedi tumueni mambu matatu malenda kutumonikina mu nzila batu bakhambu sadilanga Yave. Vayi mu dilongi adidi tunkuiza tubila mambu matatu malenda thota lukuikumunu luitu mu khati kimvuka ki Yave. Mawu madi (1) bo khomba mu kimvuka ka tunhongisa ntima, (2) bo tuntambula tsembulu ayi (3) bo tumvanga mangolo muingi kukolama bo mambu mambaluka mu kimvuka ki Yave. Bo mambu amomo mammonika buidi tulenda tatiminina kukindama?

BO KHOMBA KA TUNHONGISA NTIMA

3. Mbi tulenda vanga boti khomba be tunhongisa ntima?

3 Bamana kuvangila diambu kuidi khomba voti nkulutu wu kimvuka di kunhongisa ntima? Ḿba khomba kasa vangila ko diawu mu lutia luandi. Vayi kheti bobo ngie wukhidi wufuema. (Loma 3:23; Yako. 3:2). Ayi ḿba khumbu zinkaka ngie wabasa bakanga ko tolo mu kuyindula mu mambu beni. Mu kibila akiokio ḿba ngie wutona kukikuvusa, boti khomba bephangila mambu amomo, bukiedika kuandi ti akiki kiawu kuandi kimvuka ki Yave?’ Zaba ti, buawu Satana kantomba wuyindudila. (2 Koli. 2:11) Mayindu amomo makhabu fuana, malenda kuvanga kutatuka Yave ayi kimvuka kiandi. Diawu boti khomba be tunhongisa ntima, buidi tulenda tatiminina kukindama, muingi tubika yindula mu phila Satana kantombila?

4. Buidi Yosefi katatiminina kuvibidila bo bamvangila mambu mambi ayi mbi tulenda longuka mu kifuani kiandi? (Ngenesi 50:19-21)

4 Bika kulundanga nganzi. Bo Yosefi kaba ditoko, zikhomba ziandi zi bakulutu bamvangila mambu mambi. Bawu batona kunlenda ayi wumueka mu bawu waba tomba kumvonda. (Ngene. 37:4, 18-22) Mambu beni matatamana nati bayiza kunsumbisa dedi mvika. Ayi mu kibila akiokio Yosefi wuviokila mu ziphasi mu 13 di mimvu. Ayi ḿba Yosefi wutona kukikuvusa: Bukiedika ti Yave wutsolanga? Voti ḿba wuyindula ti Yave wunyekula mu thangu nandi kaba luta tomba lusalusu. Vayi Yosefi kasa ba ko mutu waba kuananga mu zitangu zioso. Ayi nandi wutatamana kuba wuvumbama. Bo kaba luaku lu kuvutudila mambi kuidi zikhomba ziandi, nandi kasa ma vanga ko vayi wusola kuandi kuba lemvukila. (Ngene. 45:4, 5) Yosefi wununga kubaka makani amomo mamboti, kibila nandi wuyindula ava kuvanga mambu. Nandi kasa tsikika ko thalu mu mambu kaba viokila, vayi wuyindula mu phila Yave kaba yindudilanga. (Tanga Ngenesi 50:19-21.) Mbi tulenda longuka? Boti babe kuvangila diambu dimbi, bika kue yananga thangu zioso voti kutona kukikuvusa boti Yave be kukuekula. Vayi botula thangu muingi kuyindula ziphila Yave kakusadisilanga kununga ziphasi. Ayi boti bankaka bakuvangila diambu dimbi, bika kusikika thalu mu zinzimbala vayi vutudila mamboti mu luzolo.—1 Pete. 4:8.

5. Buidi Yaya Miqueas katatiminina wuvumbama bo banlueka ntima?

5 Tala kifuani ki Yaya Miqueas b widi nkulutu wu kimvuka ku sudi yi América. “Nandi wutuba ti vaba zikhomba mu kimvuka baba kiyeku ki kutuama ntuala baphangila mambu mandueka ntima ayi yawu yiba khumbu yitheti yiviokila mu mambu beni. Ayi mu kibila ki mambu amomo, nandi waba kuazukanga beni, khumbu zinkaka waba dilanga va builu ayi kabasa bakanga ko tolu.” Vayi kheti bobo, yaya Miqueias wutatamana kuvibidila mu kuyala mayindu mandi. Khumbu ziwombo nandi wusambila kuidi Yave muingi kamvana phevi yinlongo muingi kukindama mu mambu beni. Mvandi, wuntombanga thuadusulu mu nzila bilongulu bitu bibongulu mu Kibibila muingi kunsadisa. Mbi tulenda longuka? Boti khomba be tulueka ntima, tatamana kuba wuvumbama ayi wukiyala mu mayindu moso mambi wulenda ba. Kibila khumbu zinkaka ngiewu wisi ko bivisa bioso, matedi kibila mbi khomba kabe tubila voti kabe vangila mambu beni. Diawu dinda Yave mu nzila nsambu muingi katatamana ku kusadisa kuyindula mu phila khomba kanyindudila. Ngie kuvanga mawu, wunkuiza mona ti ḿba khomba kasa kuvangila ko mambu beni mu lutia luandi. (Zinga. 19:11) Tebuka moyo ti Yave wummonanga mambu moso ayi wunkuiza kuvana mangolo muingi wununga kukindama mu mambu beni.—2 Lusa. 16:9; Mpovi 5:8.

BO TUNTAMBULA TSEMBULU

6. Kibila mbi tufueti tadila tsembulu yi Yave ti yidi mbonosono yi luzolo luandi? (Ebeleo 12:5, 6, 11)

6 Didi diambu diphasi bo ba tusemba. Vayi befu kusikika to thalu mu phila ba tusembila, tulenda tona kuyindula ti basa tusembila ko mu phila yifuana. Ayi mu phila ayoyo tulenda zimbisa diambu dilutidi nkinza, kutadila tsembulu dedi mbonosono yi luzolo lu Yave. (Tanga Ebeleo 12:5, 6, 11.) Ayi befu kubika mayindu mitu kututuadisa, tulenda vana Satana luaku muingi katuadisa phila tunyindudilanga, kibila nandi wuntomba tubika vitika tsembulu. Ayi befu kukhambu ba keba keba, kukhambu vitika tsembulu malenda tutatula kuidi Yave ayi kimvuka kiandi. Diawu boti betambula tsembulu, buidi wulenda tatiminina kuvitika tsembulu beni?

Mvuala Petelo wukikulula ayi wuvitika tsembulu. Bo kavanga mawu, Yave wuyiza nsadila (Tala lutangu 7)

7. (a) Dedi bummonisina foto, buidi Yave kasadila mvuala Petelo bo kavitika tsembulu? (b) Mbi tulenda longuka mu kifuani ki mvuala Petelo?

7 Vitika tsembulu ayi ludika mambu mantombulu. Khumbu zinkaka Yesu waba sembilanga mvuala Petelo va ntuala bapostolo bankaka. (Malako 8:33; Luka 22:31-34) Bukiedika, mawu ḿba mantuadisa zitsoni! Vayi mvuala Petelo wutatamana wukuikama mu Yesu. Nandi wuvitika tsembulu ayi wulonguka mu zinzimbala ziandi. Ayi mu kibila akiokio Yave wunsakumuna ayi wumvana biyeku binkinza mu khati kimvuka kiandi. (Yoa. 21:15-17; Mava. 10:24-33; 1 Pete. 1:1) Mbi tulenda longuka mu kifuani ki mvuala Petelo? Befu kubika tsikika thalu mu phila ba tusembila, tunkuiza nunga kuludika mambu moso mantombulu. Befu kuvanga mawu, Yave ayi zikhomba bankuiza luta kutusadila.

8-9. Bo yaya Bernardo katambula tsembulu, buidi kakitadila va thonono, vayi mbi binsadisa kubalula phil’andi yi kuyindudila?

8 Mona kifuani ki Yaya Bernardo wunkalanga ku Mosambique. Nandi bambotula kiyeku ki kuba nkulutu wu kimvuka. Buidi kabela va thonono? Nandi wutuba: “Minu yinhonga beni, kibila yisa zola ko phila batsembila.” Nandi wutona kuyindula buidi bankaka mu kimvuka bankuiza kuntadila. Nandi wubue tuba: “Vavioka zingonda ziwombo muingi yitona kutadila tsembulu beni mu phila yifuana ayi kubue vutuka kufiatila mu Yave ayi mu kimvuka kiandi.” Vayi mbi bisadisa yaya Bernardo kutadila tsembulu mu phila yifuana?

9 Yaya Bernardo wubalula phil’andi yi kuyindudila. Nandi wutuba: “Bo yiba nkulutu wu kimvuka, yaba zolanga beni kusadila lutangu lu Ebeleo 12:7 muingi kusadisa zikhomba bavisa ti tsembulu, yinkuizilanga kuidi Yave. Diawu yitona kukikuvusanga: ‘Buabu, nani fueni sadila lutangu beni?’ Yivisa ti zikhomba zioso, kubunda mvandi—mi veka.” Bosi yaya Bernardo wubalula mua mambu mu luzingu luandi muingi kubue fiatila Yave ayi kimvuka kiandi. Bubu nandi wunluta botulanga thangu muingi kutanga Kibibila ayi kuyindula mu mawu. Kheti bubu Yaya Bernardo wukhidi mona mua boma mu phila zikhomba bakuntadila vayi nandi wunsamunanga yawu ayi wumvananga mimvutu mu zikhutukunu. Buviokila thangu nandi wubue vutuka kuba nkulutu wu kimvuka. Dedi Yaya Bernardo, ngie kutambula tsembulu, vanga mangolo muingi wubika tsikika thalu mu phila ngie wunyindudila, vitika tsembulu ayi balula mambu moso mantombulu. c (Zinga. 8:33; 22:4) Ngie kuvanga mawu, wulenda ba lufiatu ti Yave wunkuiza tatamana ku kusakumuna mu kuba wukuikama mu nandi ayi mu kimvuka kiandi.

BO TUMVANGA MANGOLO MUINGI KUKOLAMA BO MAMBU MAMBALUKA MU KIMVUKA KI YAVE

10. Mambu mbi mabaluka mathota lukuikumunu lu zimfumu zi makanda ma basi Isaeli?

10 Lukuikumunu luitu lulenda thoto bo mambu mambaluka mu kimvuka ki Yave. Ayi befu kukhambu ba keba keba, mambu amomo malenda ku tutatula kuidi Yave. Dedi, mona buidi lukuikumunu lu basi Isaeli luthotulu bo mambu mabaluka bo bavana nsiku wu Mose. Ava bavana nsiku wu Mose, zimfumu zi makanda baveka baba tunganga kikuma muingi kuvana minkhailu kuidi Yave. (Ngene. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Yobi 1:5) Vayi bo bavana nsiku wu Mose, zimfumu zi makanda babika kubue vanga kiyeku akiokio. Kibila Yave wubieka to Aloni ayi bana bandi muingi baba zinganga Nzambi ayi bavanga kisalu beni. Ayi nsiku waba tubanga ti woso kuandi mutu boti kasi ko mu khati dikanda di Aloni, na kuvana nkhailu, buna kafueti fua. d (Levi. 17:3-6, 8, 9) Bukiedika ti kiawu kiba kibila kivanga Kola, Datani, Abiloni ayi 250 di zimfumu zi makanda kubalukila Mose ayi Aloni? (Zinta. 16:1-3) Befu tuisi ko bivisa bioso. Vayi boso kuandi bubela kibila, Kola ayi batu boso baba ku khonzo’andi basa ba ko bakuikama kuidi Yave. Diawu bo mambu mambaluka mu kimvuka manthota lukuikumunu luitu, mbi tufueti vanga?

Bo basi Koatita batambula kiyeku kimona, bawu baba bakubama mu kusala banga minhimbidi, kukhengidila mielo ayi kukieba kibuangu baba lundilanga biuma (Tala lutangu 11)

11. Mbi tulenda longuka mu kifuani ki basi Koatita baba mu nkunu wu basi Levi?

11 Buela mioko bo mambu mambaluka mu kimvuka. Bo basi Isaeli baba ku thandu, basi Koatita batambula kiyeku kinkinza. Kadika thangu baba balukanga kibuangu ki kukala, basi Koatita bawu baba tuamanga ntuala muingi kunata kasu yi luwawanu. (Zinta. 3:29, 31; 10:33; Yosua 3:2-4) Bukiedika, kiyeku kinneni bawu baba! Vayi mambu mayiza baluka bo basi Isaeli bakota ku Ntoto Yave ka Bakanikisa. Kibila vabasa bue tombulu ko kubalula kibuangu ki kukala. Ayi mu thangu ntinu Salomo katona kuyala, basi Koatita batambula biyeku binkaka bi kuba minyimbidi, minkengididi mi mielo ayi kukieba kibuangu baba lundilanga biuma. (1 Lusa. 6:31-33; 26:1, 24) Vasi ko bivisa bimmonisa ti basi Koatita baba nhungutanga voti baba kuananga bo baba balula biyeku. Mbi tulenda longuka? Mu ntima woso, buela mioko bo mambu mambaluka mu kimvuka, kheti mawu mansundula ti kiyeku kiaku kinkuiza baluka. Baka mayangi mu kioso kua kiyeku bankuiza kuvana. Tebuka moyo ti bakana ko biyeku biaku bi kuvanga kuba luvalu va mesu ma Yave. Kibila Yave wunluta vuanga nkinza bo tuntumukina, kubika kuandi kiyeku kitu.—1 Samu. 15:22.

12. Buidi yaya Zaina kamuena bo kiyeku kiandi ki kusala ku Beteli kibaluka?

12 Mona kifuani ki yaya Zaina wusala ku Beteli mu 23 di mimvu, bo kiyeku kiandi kibaluka. Nandi wutuba: “Yinhonga beni bo kiyeku kiama kibaluka. Yitona kukimuena buka ti yisieli ko tsadulu ayi yitona kukikuvusa, ‘Nzimbala mbi yivanga?’” Zikhomba baba tomba kunsadisa, vayi bambuela kunlueka ntima bo batuba: “Ngie wuvanga mambu mawombo mamboti mu kimvuka ayi khanu zikhomba basa kuvangila ko mambu amomo.” Khumbu ziwombo yaya Zaina waba banga mu kiunda ayi waba dilanga beni va builu. Vayi nandi wubue tuba: “Kheti mu mambu amomo, yisa bika ko ntim’ami kuphanga kutona kuba divuda matedi kimvuka ki Yave ayi luzolo Yave kadi mu minu.” Buidi yaya Zaina katatiminina kuvibidila?

13. Mbi bisadisa yaya Zaina kununga mayindu makhambu fuana?

13 Yaya Zaina wununga mayindu moso mambi kaba. Buidi? Nandi wutanga bilongolo bitu. Ayi kimueka mu bilongolo beni kiba, Kibanga ki Nsungi yi 1 Ngonda Yimmuadi 2001 kidi ntu diambu “Voce Pode Vencer O Desánimo. Kilongolo beni, kisudikisa buidi nsoniki wu Kibibila Malako kanungina bo kiyeku kiandi kibaluka. Yaya Zaina wutuba:“Kifuani ki Malako kikhindisa beni kununga mayindu ma kiunda.” Ayi bubu nandi wunluta fikamanga bakundi bandi. Yaya Zaina kabanga ko naveka, wunzolanga kubasika mu kisalu ki kusamuna na zikhomba zinkaka. Ayi bubu kasiala bue kimona ko kiadi. Nandi wutuba ti wutambula lusalusu mu nzila phevi yinlongo yi Yave, mu nzila kimvuka kiandi ayi mu nzila zikhomba bantuamanga ntuala. Ayi nandi wuvisa ti mu kimvuka ki Yave, diambu dilutidi nkinza didi, kisalu ki Yave kiyenda ntuala.

14. Mbi bisadisa Yaya Vlado bo mambu mabaluka mu kimvuka?

14 Tala kifuani ki yaya Vlado, nkulutu wu kimvuka widi 73 di mimvu, wunkalanga ku Eslovenia, wuyiza ba beni mu kiunda bo bafubikisa kimvuka kaba ayi kinkaka muingi bakutakananga va kimueka. Nandi wutuba: “Minu yisa visa ko kibila mbi bazibikila nzo’itu yi Kintinu yiba beni kitoko. Yiba beni mu kiunda kibila nzo beni yi Kintinu yiba yimona ayi mu kuba karpinteiro, yivanga biuma biwombo. Bukiedika, mambu amomo kimvuka ki Yave kibalula masa ba ko mambu maluelu kuidi bakulutu ba kimvuka ayi kuidi zikhomba zinkaka.” Vayi mbi bisadisa yaya Vlado kubuela mioko thuadusulu beni? Nandi wubue tuba: “Kukolama bo mambu mambaluka mu kimvuka, kuntuadisanga beni lusakumunu. Mambu amomo ma tukubikanga mu ziphasi zingolo tuala viokila kuntuala.” Bukiedika, mambu mu kimvuka ki Yave madi mu kue balukanga ayi bawombo badi mu kuba balula biyeku baba. Mawu mvaku widi mu kuviokila? Ba lufiatu ti Yave wumvisanga mabanza maku. Ayi ngie kubuela mioko bo mambu mambaluka mu kimvuka ki Yave, ngie wala tambula lusakumunu.—Minku. 18:25.

TATAMANA KUKINDAMA MU MAMBU MOSO

15. Buidi tulenda tatiminina kuba bakubama bo mambu mambaluka mu kimvuka ki Yave?

15 Bo tuidi mu kuefikamanga ku tsukulu yi nza ayiyi, tulenda tedimina mambu kubaluka mu khati kimvuka ki Yave. Ayi mambu amomo malenda tota lukuikumunu luitu mu Yave, diawu tufueti tatamana kuba bakubama. Ngie kumona ti khomba be kuvangila diambu dikhambulu disonga, bika kulundanga nganzi. Ayi boti betambula tsembulu, mona nzimbala bevanga, vitika tsembulu ayi ludika mambu mantombulu. Bo kimvuka ki Yave kimbalula mambu mankuiza balula luzingu luaku, vitika mu ntima woso ayi landakana zithuadusulu.

16. Buidi tulenda tatiminina kumonisa lufiatu kuidi Yave ayi mu kimvuka kiandi?

16 Ngie wulenda tatamana kufiatila mu Yave ayi mu kimvuka kiandi bo lukuikumunu luaku lunthotu. Vayi muingi wununga kuvanga mawu, ngie wufueti ba wukubama muingi kuba wuvumbama, kuyindula ava kuvanga diambu ayi kuyindula mu phila Yave kanyindudilanga. Ba wukubama muingi kulandakana kifuani ki batu bantubila mu Kibibila bo banunga kuviokila mu momawu mambu ngie widi mu kuviokila. Ayi mvandi sambila kuidi Yave kakuvana lusalusu muingi wubika kutatuka kimvuka kiandi. Mu phila ayoyo, wisinkuiza vana ko Satana luaku muingi ka kutatula kuidi Yave ayi kimvuka kiandi.—Yako. 4:7.

NKUNGA 126 Kindama Kotuka ayi Kala Kibakala

a Lukuikumunu luitu mu Yave ayi mu kimvuka kiandi lulenda thotu bulutidi bo mambu beni mankuizila mu khati kimvuka. Mu dilongi adidi tunkuiza tubila mambu matatu tulenda viokila ayi mbi tulenda vanga muingi tutatamana kuba bakuikama mu Yave ayi mu kimvuka kiandi.

b Bavingisa mazina mankaka.

c Wulenda buela zaba matedi kuvutuka kubue ba biyeku mu kimvuka mu Kibanga kinsungi 15 Ngonda Nana, 2009 tsielu. 30 kidi ntu diambu Já teve privilégios de serviço no passado? Poderá recuperá-los.

d Nsiku waba vananga nsua kuidi zimfumu zi makanda ayi basi dikanda diawu baba zingilanga kinanu na nzo yinlongo, muingi kudia kibulu bavana mu nkhailu.—Deute. 12:21.