Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 21

Yave Wala Kuvana Mangolo

Yave Wala Kuvana Mangolo

“Mu thangu yidi wulebakana, yawu yoyo thangu yidi mangolo.”—2 KOLI. 12:10.

NKUNGA 73 Wutu Vana Kibakala

MAMBU TUANLONGUKA *

1-2. Bikaku mbi Zimbangi zinkaka zi Yave bamviokilanga?

MVUALA Polo wukindisa Timoteo ayi baklisto boso muingi batatamana kuvanga kisalu ki kusamuna. (2 Timo. 4:5) Befu boso tumvanganga mangolo muingi kulandakana dilongi adiodio di mvuala Polo. Vayi khumbu zinkaka tundengananga bikaku. Bawombo mu zikhomba zitu, bantombilanga kibakala muingi batatamana mu kisalu kiawu ki kusamuna. (2 Timo. 4:2) Yindula mu kifuani ki zikhomba zitu badi mu zitsi, batula ndilu kisalu kitu voti bakandimina kisalu kitu ki kusamuna. Bawu bantulanga luzingu luawu va kingela muingi kuvanga kisalu ki kusamuna!

2 Dikabu di Yave, dimviokilanga mu mambu mawombo maphasi. Dedi bawombo mu bawu, bafueti sala bilokula biwombo muingi kubaka to bu kudukisila zitsatu zi dikanda. Bawu bantombanga kubuela kukivana mu kisalu ki kusamuna, vayi ku tsuka sabala bambanga beni bavonga ayi banunganga ko. Bankaka banunganga ko kibila badi kimbevo kingolo voti mu kibila ki bununu, balendi vanga ko diaka mawombo. Ayi bankaka bannuananga nzingu mu mayindu mambi mu kuyindula ti basi ko luvalu. Dedi khomba yimueka bantanguninanga Mary, * wukala ku Oriente médio, wutuba: “Vantombuluanga mangolo mawombo muingi kunuana nzingu mu mabanza mami mambi, mawu ma kumbikanga beni wuvonga ayi mammanisanga mangolo mami mu kisalu ki kusamuna.”

3. Mambu mbi tuemmona mu dilongi adidi?

3 Bosokua bubela mambu tumviokila, Yave kalenda tuvana mangolo muingi kununga bikaku ayi kunsadila mu phila tulenda nungina. Ava tumona phila Yave kalenda ku tusadisila, tuamfiongunina theti buidi Yave kakindisila mvuala Polo ayi Timoteo muingi bavanga kisalu ki kusamuna kheti mu bikaku baviokila.

MANGOLO MUINGI KUVANGA KISALU KI KUSAMUNA

4. Bikaku mbi mvuala Polo kaviokila?

4 Mvuala Polo wuviokila mu bikaku biwombo. (2 Koli. 11:23-25) Nandi waba tomba mangolo mu thangu baba kumbula, bamviva mamanya ayi bantula mu buloku. (Loma 7:18, 19, 24) Mvuala Polo mvandi wukikinina ti waba nuananga nzingu muingi kununga mayindu mambi kaba. Nandi mvandi wukindama mu nsongo kaba mu nsuni ayi diawu kaba tombila muingi Yave kansadisa.—2 Koli. 12:7, 8.

Mbi bisadisa Polo katatamana mu kisalu ki kusamuna? (Tala matangu 6) *

5. Mambu mbi mvuala Polo kanunga kheti mu bikaku kaviokila?

5 Yave wuvana mvuala Polo mangolo muingi kanunga kuvanga kisalu ki kusamuna kheti mu mambu amomo ma phasi kaba viokila. Dedi, tala mambu mvuala Polo kavanga: Bo kaba ku buloku ku Loma, nandi wusamuna mu kifuza zitsangu zimboti kuidi zimfumu zi binganga bi basi Yuda ayi ḿba kuidi zimfumu zi luyalu. (Mava. 28:17; Fili. 4:21, 22) Nandi mvandi wusamuna kuidi minkengididi mi buloku ayi kuidi batu boso baba kuendanga kuentala. (Mava. 28:30, 31; Fili. 1:13) Mu thangu beni, mvuala Polo wusonika minkanda minkindisanga baklisto bakiedika nate bubu. Mvandi kifuani ki mvuala Polo, kikindisa zikhomba ku Loma. Ayi mawu ma basadisa kuba kibakala ayi kulonga diambu di Nzambi mu khambu ba boma. (Fili. 1:14) Kheti zikhumbu ziwombo mvuala Polo wumona bikaku, vayi nandi wusadila luaku loso kaba muingi kusamuna ayi mawu masadisa zitsangu zimboti kutembakana.— Fili. 1:12.

6. Dedi bummonisina 2 Kolinto 12:9, 10, mbi bisadisa mvuala Polo kuvanga kisalu kiandi ki kusamuna?

6 Mvuala Polo wuvisa ti mamoso kaba nunganga kuvanga mu kisalu ki Yave, kabasa vangilanga ko mawu mu mangolo mandi veka, vayi mu mangolo ma Nzambi. Nandi wuzaba ti lulendu lu Nzambi, lunsadisa mu thangu kaba wulebakana (Tanga 2 Kolinto 12:9, 10.) Mu nzila pheve yinlongo, Yave wuvana mvuala Polo lulendu lu kuvanga kisalu kiandi ki kusamuna mu kifuza—kheti bo kaba viokila mu zinzomono, mu buloku ayi mu mambu mankaka maphasi.

Mbi bisadisa Timoteo katatamana mu kisalu ki kusamuna? (Tala lutangu 7) *

7. Mambu mbi maphasi Timoteo kaviokila mu kisalu ki kusamuna?

7 Timoteo, wuba ditoko wusala beni va kimueka na mvuala Polo ayi mvandi waba tombila kufiatila mu mangolo ma Nzambi muingi kuvanga kisalu ki kusamuna. Nandi wulandakana mvuala Polo zikhumbu ziwombo mu ziviage baba kuendanga mu kisalu ki misioni. Mvandi mvuala Polo wumfila muingi kukengidila ayi kukindisa bimvuka. (1 Koli. 4:17) Ḿba zikhumbu zinkaka Timoteo wukimona buka ti kasa ba ko wufuana. Diawu ḿba mvuala Polo kankambila: ‘Kawubika ni mutu ka kulenza bo widi ditoko.’ (1 Timo. 4:12) Mu thangu beni mvandi, Timoteo wuba nsongo mu nyitu wuba kuntatisanga beni. (1 Timo. 5:23) Vayi nandi wuzaba ti pheve yinlongo yi Yave yilenda kumvana mangolo kaba tomba muingi katatamana kusamuna zitsangu zimboti ayi kusadila zikhomba.—2 Timo. 1:7.

MANGOLO MUINGI KUTATAMANA WUKUIKAMA KHETI MU ZIPHASI

8. Buidi Yave kankidisilanga dikabu diandi bubu?

8 Bubu, Yave wumvananga dikabu diandi ‘lulendu lulutidi’ muingi batatamana kunsadila mu lukuikumunu. (2 Koli. 4:7) Tuemmona mambu manna Yave Nzambi kamvanganga muingi ku tukindisa ayi ku tusadisa tutatamana bakuikama mu nandi: Nsambu, Kibibila, zikhomba zitu ayi kisalu ki kusamuna.

Yave wutu kindisanga mu nzila nsambu (Tala lutangu 9)

9. Buidi nsambu wulenda kutu sadisila?

9 Mangolo tumbakanga mu nzila nsambu. Dedi bummonisina Efeso 6:18, mvuala Polo wu tukindisa ‘tutatamana kusambila kuidi Yave mu zithangu zioso’ ayi Nzambi wala kutu kindisa. Yaya Jonnie, wunkalanga ku Bolivia, wumona kivisa mu mambu amomo bo kaviokila mu mambu maphasi. Nkazi ayi matata mandi, babua kubela mu thangu yimueka. Yaya Jonnie wuvanga mangolo muingi kukieba zitsatu zi bawu batatu. Vayi mam’andi wufua ayi thangu yiwombo yivioka muingi nkazi ayi tata babeluka. Nandi wutuba: “Diambu ditsadisa diba, kudinda kuidi Yave mu nsambu diambu dio minu yaba luta vua beni nkinza.” Bukiedika, Yave wuvana ya Jonnie mangolo kaba tomba muingi kukindama. Yaya Ronald, widi nkulutu wu kimvuka ku Bolivia, wuyiza bakula ti mam’andi kimbevu ki Cancer kaba. Ngonda yimueka to yivioka mam’andi wuyiza fua. Mbi binsadisa kukindama mu mambu amomo? Nandi wutuba: “Kusambila kuidi Yave ayi kunzibudila ntim’ami muingi kunkamba mabanza mami, mawu matsadisa. Minu yizebi ti Yave wunluta visanga mayindu mami kena batu bankaka ayi kuvioka kuandi minu veka.” Khumbu zinkaka, befu tulenda ba bavonga voti kuba divuda mu mambu tufueti kamba Yave mu nsambu. Vayi Yave kheti bobo, wutu kindisa muingi kusambila kheti befu tuisinnunga ko kunzabikisa mabanza ayi mayindu tuidi.—Loma 8:26, 27.

Yave wutu kindisanga mu nzila Kibibila (Tala lutangu 10)

10. Dedi bummonisina Ebeleo 4:12, kibila mbi didi diambu dinkinza kutanganga Kibibila ayi kuyindula mambu kiawu kintuba?

10 Tunkindusuanga mu nzila Kibibila. Dedi bo mvuala Polo kaba kindusuluanga ayi kaba bakilanga mbombolo mu kutanga Kibibila, befu mvitu tulenda fiatila mu Kibibila. (Loma 15:4) Bo tuntanga diambu di Nzambi ayi tunyindula mo kiawu ki tulonga, Yave kalenda sadila phevi’andi muingi ku tusadisa kuvisa buboti buidi tulenda sadila mambu beni mu luzingu luitu muingi kukindama mu mambu tuidi mu kuviokila. (Tanga Ebeleo 4:12.) Ronald tuma tubila kumbusa, wutuba: “Yimvutula beni matondo mu kuba kifu ki kutanganga Kibibila kadika kilumbu ava kulala. Minu yinyindulanga zikhadulu zi Yave ayi luzolo kadi mu bisadi biandi. Mawu ma kutsadisanga kubue baka mangolo.”

11. Buidi kutanga Kibibila kukindisila khomba yimueka yinkieto?

11 Befu kuyindulanga mu mambu Diambu di Nzambi di tulonga, tunkuiza kuna mayindu mafuana mu mambu maphasi tuidi mu kuviokila. Tala buidi Kibibila kisadisila khomba yinkieto wufuilu nnuni. Nkulutu wumueka wu kimvuka wunkindisa katanga malongi madi mu buku yi Yobi. Va thonono bo katona kutanga kinongu ki Yobi, nandi wumfundisa mu mayindu mambi kaba. Bo kaba tanganga nandi wuba yindulanga: “Yobi! Bika to kuyindula mu mambu widi mu kuviokila!” Vayi bosi nandi wuyiza visa ti, momawu mayindu Yobi kaba, mawu mvandi nandi kaba. Mawu mansadisa kumona ti, vaba tombulu kubalula phil’andi yi kuyindudila ayi kukindisa lufiatu luandi muingi kabaka bu kukindimina mu ziphasi kaba viokila bo kufuilu nnuni.

Yave wutu kindisanga mu nzila Zikhomba zitu (Tala lutangu 12)

12. Buidi Yave ka tukindisilanga mu nzila zikhomba zi kimvuka?

12 Khindusulu yimfuminanga kuidi zikhomba mu kimvuka. Phila yinkaka Yave ka tukindisilanga, yidi mu kusadila zikhomba zitu mu kimvuka. Mvuala Polo wusonika ti, “yitidi tubombasana va kimueka mu kiminu tuidi.” (Loma 1:11, 12) Mary khomba yinkieto tube tubila va thonono, wumvananga beni luvalu kikhomba kitu. Nandi wutuba: “Yave wusadila zikhomba zi babakala ayi zi bakieto muingi bakhindisa kheti mu khambu zaba mambu maphasi yaba viokila. Bawu batuba ayi bafila minkanda mikhindisa. Yilenda tuba ti mawu mambu yaba tomba muingi kukindama. Mvandi kuzibula ntim’ami kuidi zikhomba zi bakieto baviokila mu mambu yaba viokila, yilonguka beni mu kifuani kiawu. Ayi mvandi bakulutu ba kimvuka ba kukhindisanga ayi ba kutsadisanga kumona ti minu nkinza yidi mu kimvuka.”

13. Buidi tulenda kindasana bo tuidi mu zikhutukunu?

13 Mu zikhutukunu, muawu tuididi luaku lumboti muingi kuyikindisa. Diawu bo wumvana mvutu mu lukutukunu, tuba diambu dilenda bomba ayi kukindisa zikhomba. Dedi nkulutu wumueka wu kimvuka bantanguninanga Peter, wukamba khomba yimueka yinkieto widi nnuni wukhambu sadilanga Yave: “Ngie wisa zaba ko khindusulu wumvananga kuidi zikhomba bo tu kumonanga mu zikhutukunu. Ngie wunkubikanga bana basambanu muingi kukuiza mu zikhutukunu ayi mvandi mumvananga mimvutu mimboti.” Khomba beni yinkieto wuvutula matondo mawombo ayi meso mandi mawala matsuela mu kutuba: “Bukiedika, ngie ma kukhindisa ayi mawu mambu yifina tomba kukuwa.”

Yave wutu kindisanga mu nzila kisalu ki kusamuna (Tala lutangu 14)

14. Buidi kisalu ki kusamuna ki tusadisilanga?

14 Tumbakanga khindusulu bo tuidi mu kisalu ki kusamuna. Bo tunlonganga kiedika kuidi bankaka, befu tumbakanga khindusulu kheti bawu bankuwa voti ndamba. (Zinga. 11:25) Khomba yimueka bantanguninanga Stacy, wumona kivisa mu mawu. Mu thangu wumueka va dikanda kavayikusu mu kimvuka, nandi wuba beni mu kiunda ayi waba kuyikuvusanga: ‘Bukiedika kuandi ti minu yivanga mamoso muingi kunsadisa?’ Minu yabasa nunganga ko kuzimbakana mambu amomo. Mbi bisadisa khomb’itu kununga mabanza amomo? Kisalu ki kusamuna kiawu kinsadisa! Kibila nandi wutona kutsikika mayindu mu batu baba va kizunga kiawu baba tomba lusadusu. Nandi wutuba: “Mu thangu beni, Yave wutsadisa kubaka nlonguki wumueka wu Kibibila ayi nandi wufika konzuka mu kiphevi. Mambu amomo, makhindisa beni. Diawu kisalu ki kusamuna ki kuphananga mangolo muingi yikindama.”

15. Mbi ngie belonguka mu kifuani ki Mary?

15 Bikaku bankaka bamviokila, biba vanganga kuyindula ti balendi nunga ko kusamuna. Boti buawu ngie mvaku wummuenanga, tebuka moyo ti Yave wunkuangalanga mu mamoso ngie wunnunganga kuvanga. Tala kifuani ki Mary, tuma tubila kumbusa. Bo kayenda ku kizunga bantubanga mbembo yinkaka, nandi kabasa nunganga ko kusamuna mu phila kaba tombila. Nandi wutuba: “Mu mua thangu, kiuma to yaba nunganga kuvanga kiba, kuvana mua mvutu mu lukutukunu, kutanga lutangu lu Kibibila ayi kukabula mua minkanda.” Bo kaba yidedikisanga na zikhomba bapisuka mu mbembo beni, buawu kaba belanga mu kiunda mu kuyindulanga ti kasa ba ko wufuana. Vayi bo kabalula phil’andi yi kuyindudila, nandi wuvisa ti Yave, kalenda kunsadila kheti kasi ko wupisuka mu mbembo beni. Nandi wubue tuba: “Kiedika kimvukisanga batu, kisi ko beni phasi muingi kulonga ayi kiawu kimbalulanga luzingu lu batu.”

16. Mbi bilenda sadisa zikhomba zitu badi va kika ki kimbevo?

16 Boti va kika ki kimbevo tuidi, zaba ti Yave wummonanga ayi wumvananga beni luvalu phuila tuidi yi kusamuna. Diawu nandi ka tuzibudilanga luaku lu kuvana kimbangi kuidi batu bankuiza tutala voti mimfelimi minkuiza tubuka. Befu kudedikisa kisalu tumvanga bubu ayi kio tuaba nunganga kuvanga kumbusa, tulenda ba mu kiunda. Vayi befu kuzaba ti Yave wutu sadisanga bubu, tuala baka mangolo muingi kukindama mu ziphasi tumviokila ayi kutatamana mu mayangi.

17. Dedi bummonisina Mpovi 11:6, kibila mbi tufueti tatiminina kheti tuisimfika mona ko ndandu mu kisalu kitu?

17 Tuisa zaba ko buidi kiedika kilenda nyikunina mintima mi batu ayi bayonzuka mu kiphevi. (Tanga Mpovi 11:6.) Dedi, yaya Barbara, widi 80 di mimvu, wumvananga kimbangi mu telefoni ayi kusonika minkanda. Mu nkanda wunkaka kasonika, wutula mu mvelopi beni mvandi Kibanga ki Nsungi ki 1, ngonda Yintatu, mvu 2014, kiba ntu diambu wunsundula mu mbembu’itu: “Mamboti Mbi Nzambi ka Kuvangilanga.” Mu khambu zaba, nandi wufila nkanda beni kuidi bakuela baba bavayikusu mu kimvuka. Bawu batanga wawu zikhumbu ziwombo. Nnuni wutuba ti, buka Yave nandi waba koluka yandi. Bosi bawu batona kubue kuendanga mu zikhutukunu. Ayi bo vavioka 27 di mimvu,—bawu bavutuka kubue sadila Yave. Yindula buidi yaya Barbara kakindusulu mu kumona ndandu yi kisalu kiandi kavanga ki kusonika minkanda muingi kusamuna!

Yave wutu kindisanga mu nzila (1) nsambu, (2) Kibibila, (3) Zikhomba zitu, ayi (4) kisalu ki kusamuna (Tala matangu 9-10, 12, 14)

18. Mbi tulenda vanga muingi kubaka ndandu mu lulendu lu Nzambi?

18 Yave wutuvana luaku lu kutambula lulendu luandi. Diawu bo tunsadila biuma nandi ka tuvana dedi—nsambu, Kibibila, zikhomba zitu, ayi kisalu ki kusamuna, tuidi mu kumonisa ti tumfiatilanga mu phuila Yave kadi muingi kutu sadisa. Diawu tutatamananu kufiatila Tat’itu yi diyilu widi ‘wukubama muingi kumonisa mangolo mandi kuidi batu badi mintima mikuikama mu nandi.’—2 Lusa. 16:9.

NKUNGA 61 Kwikamanu, Beno Zimbangi zi Yave!

^ Lut. 5 Befu tuidi mu kuzingila mu bilumbu bi phasi beni, vayi Yave wu tuvananga lusadusu tuntomba muingi tutatamana bakuikama. Mu dilongi adidi, tunkuiza tubila buidi Yave kasadisila mvuala Polo ayi Timoteo batatamana kunsadila kheti mu mambu maphasi baviokila. Mvandi tunkuiza mona ziphila zinna Nzambi ka tusadisilanga bubu muingi tukindama mu mambu maphasi tumviokila.

^ Lut. 2 Bavingisa dizina.

^ Lut. 53 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Bo kadi mu buloku ku Loma, mvuala Polo widi mu kusonika minkanda muingi kufila mu bimvuka ayi wunlonga zitsangu zimboti kuidi batu baba kuendanga kuentala.

^ Lut. 55 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Timoteo wunkidisa zikhomba bo kadi mu kukengidila bimvuka.