Skip to content

Skip to table of contents

Ngie Zebi?

Ngie Zebi?

Ntindu ziphaku mbi baba futanga mu bilumbu bi Yesu?

MU THANGU yikhulu, basi Isaeli baba vananga minkhayilu muingi kubuela mioko mbuongimini yikiedika. Vayi mambu mayiza baluka ayi mayiza ba beni phasi mu bilumbu bi Yesu.

Muingi kubuela mioko mbuongimini yikiedika yi Nzambi, basi Yuda boso baba bakulutu baba vananga zimbongo wadi zi bisengu. Ayi mu sekulu yitheti, ziawu baba sadilanga muingi kuludika ayi kukieba bisalu bioso biaba vangamanga ku tempelo Helodi katungisa. Basi Yuda bayuvula Petelo buidi Yesu kammuena matedi kufuta ziphaku. Vayi Yesu kasa manga ko ayi kabasa kuiminanga ko bankaka kuvanga mawu. Diawu nandi kakambila Petelo katomba zimbongo muingi kafuta phaku.—Matai 17:24-27.

Bisadi bi Yave mvandi baba futanga khuku ki kumi kiaba kuizilanga mu bivatu bi nsitu ayi mu zimbongo baba tambulanga mu zinzo baba lukisanga. (Levi. 27:30-32; Zinta. 18:26-28) Vayi zimfumu zi binganga batuba ti, batu boso bafueti futa phaku ayoyo kheti bawombo mu bawu basa ba ko beni mbakulu. Yesu kasa tuba ko ti diba diambu dimbi kufutanga phaku, vayi nandi wufundisa phila Bafalisi baba kuikilanga batu kufuta phaku ayi phila baba sadilanga zimbongo beni.—Matai 23:23.

Mu thangu beni, basi Loma bawu baba va luyalu ayi baba kosanga thalu yinangama. Dedi, baba kosanga phaku yinangama kuidi batu baba vuanga mintoto. Bawu baba futanga phaku beni mu kuvana zimbongo voti biuma binkaka. Mvandi vaba phaku yinkaka kadika musi Yuda kaba futanga. Ayi yawu Bafalisi bayuvula Yesu boti bafueti ku yifuta. Vayi nandi wuba kamba: “Luvana kuidi Sezali biuma bi Sezali, vayi kuidi Nzambi biuma bi Nzambi.”—Matai 22:15-22.

Vaba mvandi phaku baba futanga mu matedi lungosu luaba kotanga ku divula ayi luaba basikanga. Ayi phaku beni baba kuyifutilanga mu malondu ma makumbi ayi mu zifronteira.

Thalu basi Yuda baba futanga mu ziphku mu luyalu lu basi Loma, yiba beni yinangama. Ayi históriador bantedilanga Tácito wuzinga mu luyalu lu ntinu Tibério mu bilumbu bi Yesu wutuba: “Basi Silia ayi basi Yuda baba kuazukanga beni mu thalu yinanga baba futanga. Diawu badindila muingi badekula thalu yi zimbongo.”

Mawu mayiza ba beni phasi mu phila baba kosilanga zimbongo zi phaku. Ayi bawu bavota muingi bazaba nani wunkuiza ba nsua wu kukosanga zimbongo beni. Vayi bawombo mu bawu baba tomba kubaka kiyeku beni muingi ba kibakila ndandu. Wumueka mu bawu wuba Zakayi waba kongulanga zimbongo zi kufutila phaku. (Luka 19:1, 2) Mu phila ayoyo, diawu basi Yuda baba lendilanga batu boso baba kosanga zi phaku.